ðåôåðàòû êîíñïåêòû êóðñîâûå äèïëîìíûå ëåêöèè øïîðû

Ðåôåðàò Êóðñîâàÿ Êîíñïåêò

Mahabharatam VI, Bhishmaparvan 830 — 1532

Mahabharatam VI, Bhishmaparvan 830 — 1532 - ðàçäåë Ôèëîñîôèÿ, ÁÕÀÃÀÂÀÄÃÈÒÀ. (ÊÍÈÃÀ VI, ãë. 25—42)     ...

 


 

 

I

DHÊTARAÛÅRA UVÔCA

1. Dharmakshetre Kurukshetre samayeta yuyutsavað |
mamakað Panâavañ caiva kim akurvata Sanjaya ||

SAÜJAYA UVÔCA

2. drishtva tu Panâavanikan vyãâhan Duryodhanas tada |
acaryam upasangamya raja vacanam abravit ||

3. pañyaitan Panâuputranam ôcôrya mahatøü camãm |
vyãâhaü Drupadaputreòa tava ñishyeòa dhømata ||

4. atra ñãra maheûvôsô Bhømarjunasama yudhi |
Yuyudhano Viraåañ ca Drupadañ ca maharathað ||

5. Dhêûåaketuñ Cekitanað Kañirajañ ca vøryavan |
Purujit Kuntibhojañ ca Ñaibyañ ca narapuügavað ||

6. Yudhamanyuñ ca vikranta Uttamaujôñ ca vøryavan |
Saubhadro Draupadeyôñ ca sarva eva maharathað ||

7. asmakaü tu viñishåô ye tan nibodha dvijottama |
nayaka mama sainyasya saüjèôrthaü tan bravømi te ||

8. bhavan Bhøûmañ ca Karòañ ca Kêpañ ca samitiüjayað |
Añvatthama Vikaròañ ca Saumadattis tathaiva ca ||

9. anye ca bahavað ñãra madarthe tyaktajøvitað |
nanañastra praharaòôð sarve yuddhaviñôradôð ||

10. aparyôptaü tad asmakaü balaü Bhøûmabhirakûitam |
paryôptaü tv idam eteûôü balaü Bhømabhirakûitam ||

11. ayaneûu ca sarveûu yathabhagam avasthitað |
Bhøûmam evôbhirakshantu bhavantað sarva eva hi ||

12. tasya saüjanayan harshaü Kuruvêddhað pitamahað |
siühanadaü vinadyoccaið ñaþkhaü dadhmau pratapavan ||

13. tatað ñaþkhañ ca bheryañ ca paòavanakagomukhað |
sahasaivôbhyahanyanta sa ñabdas tumulo ’bhavat ||

14. tatað ñvetair hayair yukte mahati syandane sthitau |
Madhavað Pôòâavañ caiva divyau ñaþkhau pradadhmatuð ||

15. Pôècajanyaü Hêûøkeño Devadattaü Dhanaüjayað |
Pauòâraü dadhmau mahañaþkhaü bhømakarma Vêkodarað ||

16. Anantavijayaü rajô Kuntøputro Yudhishåhirað |
Nakulað Sahadevañ ca Sughoshamaòipuûpakau ||

17. Kañyañ ca parameûvôsað Ñikhaòâø ca maharathað |
Dhêûåadyumno Viraåañ ca Sôtyakiñ côparajitað ||

18. Drupado Draupadeyôñ ca sarvañað pêthivøpate |
Saubhadrañ ca mahabôhuð ñaþkhan dadhmuð pêthak pêthak ||

19. sa ghoûo Dhartaraûåraòôü hêdayani vyadôrayat |
nabhañ ca pêthivøü caiva tumulo vyanunadayan ||

20. atha vyavasthitan dêûåvô Dhartaraûåran Kapidhvajað |
pravêtte ñastrasampôte dhanur udyamya Pôòâavað ||

21. Hêûøkeñaü tadô vôkyam idam ôha mahøpate |
senayor ubhayor madhye rathaü sthapaya me ’cyuta ||

22. yôvad etan nirikûe ’haü yoddhukaman avasthitan |
kair mayô saha yoddhavyam asmin raòasamudyame ||

23. yotsyamanan avekûe ’haü ya ete ’tra samagatað |
Dhartaraûårasya durbuddher yuddhe priyacikørshavað ||

24. evam ukto Hêûøkeño Guâôkeñena Bharata |
senayor ubhayor madhye sthapayitvô rathottamam ||

25. Bhøûmadroòapramukhatað sarveûôü ca mahøkûitam |
uvôca Pôrtha pañyaitan samavetan Kurãn iti ||

26. tatrapañyat sthitan Pôrthað pitên atha pitamahan |
ôcôryan matulan bhratên putran pautran sakhøüs tatha ||

27. ñvañuran suhêdañ caiva senayor ubhayor api |
tan samøkûya sa Kaunteyað sarvan bandhãn avasthitan ||

28. kêpayô parayôvishåo vishødann idam abravøt |
dêûåvevamaü* svajanaü* Kêûòa yuyutsãü* samupasthitam* ||

29. sødanti mama gôtraòi mukhaü ca pariñuûyati |
vepathuñ ca ñarire me romaharshañ ca jôyate ||

30. Gôòâøvaü sraüsate hastat tvakcaiva paridahyate |
na ca ñaknomy avasthatuü bhramatøva ca me manað ||

31. nimittani ca pañyômi viparitani Keñava |
na ca ñreyo ’nupañyômi hatvô svajanam ôhave ||

32. na kaþkûe vijayaü Kêûòa na ca rajyaü sukhani ca |
kiü no rajyona Govinda kiü bhogair jøvitena vô ||

33. yeûôm arthe kaþkûitaü no rajyaü bhogôð sukhani ca |
ta ime ’vasthita yuddhe praòôüs tyaktvô dhanani ca ||

34. ôcôryôð pitarað putras tathaiva ca pitamahað |
matulôð ñvañurað pautrað syôlôð saübandhinas tatha ||

35. etan na hantum icchami ghnato ’pi Madhusãdana |
api trailokyarajyasya hetoð kiü nu mahøkête ||

36. nihatya Dhartaraûåran nað ka pritið syôj Janardana |
pôpam evôñrayed asman hatvaitan ôtatayinað ||

37. tasman narha vayaü hantuü Dhartaraûåran svabandhavan* |
svajanaü hi kathaü hatvô sukhinað syôma Madhava ||

38. yady apy ete na pañyanti lobhopahatacetasað |
kulakshayakêtaü doshaü mitradrohe ca pôtakam ||

39. kathaü na jèeyam asmabhið pôpad asman nivartitum |
kulakshayakêtaü doshaü prapañyadbhir Janardana ||

40. kulakshaye praòañyanti kuladharmað sanatanað |
dharme naûåe kulaü kêtsnaü adharmo ’bhibhavaty uta ||

41. adharmabhibhavôt Kêûòa praduûyanti kulastriyað |
strishu duûåôsu Vôrûòeya jôyate varòasaükarað ||

42. saükaro narakayaiva kulaghnanaü kulasya ca |
patanti pitaro hy eûôü luptapiòâodakakriyôð ||

43. doshair etaið kulaghnanaü varòasaükarakarakaið |
utsadyante jôtidharmað kuladharmañ ca ñôñvatað ||

44. utsannakuladharmaòôü manuûyôòôü Janardana |
narake niyataü vôso bhavatøty anuñuñruma ||

45. aho bata mahatpôpaü kartuü vyavasita vayam |
yad rajyasukhalobhena hantuü svajanaü udyatað ||

46. yadi mam apratøkaram añastraü ñastrapôòayað |
Dhartaraûåra raòe hanyus tan me kûemataraü bhavet ||

SAÜJAYA UVÔCA

47. evam uktvarjunað sankhye rathopastha upaviñat |
visrijya sañaran capan ñokasanvignamanasað ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyayan yogañastre
ñri Krishnarjuna-sanvade Arjunavishadayogo nama prathamo ’dhyayað

 


 

 

 

II

SAÜJAYA UVÔCA

1. tan tatha kripayavishtam añrupãrnakulekshanam |
vishidantam idan vakyam uvaca Madhusãdanað ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

2. kutas tva kañmalam idan vishame samupasthitam |
anaryajushtam asvargyam akirtikaram Arjuna ||

3. klaibyan ma sma gamað Partha naitat tvayy upapadyate |
kshudran hridayadaurbalyan tyaktvottishtha parantapa ||

ARJUNA UVÔCA

4. kathan Bhishmam ahan sankhye Dronan ca Madhusãdana |
ishubhið pratiyotsyami pãjarhav arisãdana ||

5. gurãn ahatva hi mahanubhavan
ñreyo bhoktun bhaiksham apiha loke |
hatvarthakamaüs tu gurãn ihaiva
bhuèjøya bhogan rudhirapradigdhan ||

6. na caitad vidmað kataran no gariyo
yad vô jayema yadi vô no jayeyuð |
yan eva hatvô na jijøvishômas
te ’vasthitað pramukhe Dhartaraûårað ||

7. karpaòyadoûopahatasvabhavað
pêcchami tvôü dharmasaümãâhacetað |
yac chreyað syan niñcitaü brãhi tan me
ñishyas te ’haü ñadhi maü tvôü prapannam ||

8. na hi prapañyômi mamapanudyad
yac chokam ucchoshaòam indriyôòôm |
avôpya bhãmav asapatnam êddhaü
rajyaü suraòôm api cadhipatyam ||

SAÜJAYA UVÔCA

9. evam uktva Hrishikeñan Guâakeñað parantapa |
na yotsya iti Govindam uktva tãshnin babhãva ha ||

10. tam uvaca Hrishikeñað prahasann iva Bharata |
senayor ubhayor madhye vishidantam idan vacað ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

11. añocyan anvañocas tvan prajèôvadôüñ ca bhashase |
gatasãn agatasãüñ ca nanuñocanti paòâitað ||

12. na tv evôhaü jôtu nasaü na tvaü neme janadhipôð |
na caiva na bhavishyômað sarve vayam atað param ||

13. dehino ’smin yatha dehe kaumaraü yauvanaü jara |
tatha dehantarapraptir dhøras tatra na muhyati ||

14. matrasparñôs tu Kaunteya ñøtoûòasukhaduðkhadôð |
ôgamapôyino ’nityôs taüs titikshasva Bharata ||

15. yaü hi na vyathayanty ete purushaü purusharshabha |
samaduðkhasukhaü dhøraü so ’mêtatvôya kalpate ||

16. nasato vidyate bhavo nabhavo vidyate satað |
ubhayor api dêûåo ’ntas tv anayos tattvadarñibhið ||

17. avinañi tu tad viddhi yena sarvam idaü tatam |
vinañam avyayasyôsya na kañcit kartum arhati ||

18. antavanta ime deha nityasyoktað ñaririòað |
anañino ’prameyasya tasmad yudhyasva Bharata ||

19. ye enaü vetti hantaraü yañ cainaü manyate hatam |
ubhau tau na vijanøto nayaü hanti na hanyate ||

20. na jôyate mriyate vô kadôcin nayaü bhãtvô bhavita vô na bhãyað |
ajo nityað ñôñvato ’yaü puraòo na hanyate hanyamane ñarire ||

21. vedôvinañinaü nityaü ya enam ajam avyayam |
kathaü sa purushað Pôrtha kaü ghatayati hanti kam ||

22. vôsôüsi jøròani yatha vihaya navani gêhòôti naro ’paraòi |
tatha ñariraòi vihaya jøròany anyani saüyôti navani dehø ||

23. nainaü chindanti ñastraòi nainaü dahati pôvakað |
na cainaü kledayanty ôpo na ñoshayati marutað ||

24. acchedyo ’yam adôhyo ’yam akledyo ’ñoûya eva ca |
nityað sarvagatað sthaòur acalo ’yaü sanatanað ||

25. avyakto ’yam acintyo ’yam avikaryo ’yam ucyate |
tasmad evaü viditvainaü nanuñocitum arhasi ||

26. atha cainaü nityajôtaü nityaü vô manyase mêtam |
tathapi tvaü mahabôho nainaü ñocitum arhasi ||

27. jôtasya hi dhruvo mêtyur dhruvaü janma mêtasya ca |
tasmad apariharye ’rthe na tvaü ñocitum arhasi ||

28. avyaktadøni bhãtani vyaktamadhyani Bharata |
avyaktanidhanany eva tatra ka paridevana ||

29. ôñcaryavad pañyati kañcid enam ôñcaryavad vadati tathaiva canyað |
ôñcaryavac cainam anyað ñêòoti ñrutvôpy enaü veda na caiva kañcit ||

30. dehø nityam avadhyo ’yaü dehe sarvasya Bharata |
tasmat sarvôòi bhãtani na tvaü ñocitum arhasi ||

31. svadharmam api côvekûya na vikampitum arhasi |
dharmyad dhi yuddhac chreyo ’nyat kshatriyasya na vidyate ||

32. yadêcchayô copapannaü svargadvôram apôvêtam |
sukhinað kshatriyað Pôrtha labhante yuddham ødêñam ||

33. atha cet tvam imaü dharmyaü saügramaü na karishyasi |
tatað svadharmaü kørtiü ca hitvô pôpam avôpsyasi ||

34. akørtiü côpi bhãtani kathayishyanti te ’vyayôm |
saübhavitasya côkørtir maraòad atiricyate ||

35. bhayad raòad uparataü maüsyante tvôü maharathað |
yeûôü ca tvaü bahumato bhãtvô yôsyasi lôghavam ||

36. avôcyavadôüñ ca bahun vadishyanti tavôhitað |
nindantas tava sômarthyaü tato duðkhataraü nu kim ||

37. hato vô prapsyasi svargaü jitvô vô bhokûyase mahøm |
tasmad uttishåha Kaunteya yuddhaya kêtaniñcayað ||

38. sukhaduðkhe same kêtvô lôbhalôbhau jayôjayau |
tato yuddhaya yujyasva naivaü pôpam avôpsyasi ||

39. eûô te ’bhihita sôükhye buddhir yoge tv imaü ñêòu |
buddhyô yukto yayô Pôrtha karmabandhaü prahasyasi ||

40. nehabhikramanaño ’sti pratyavôyo na vidyate |
svalpam apy asya dharmasya trayate mahato bhayôt ||

41. vyavasôyôtmika buddhir ekeha Kurunandana |
bahuñôkha hy anantañ ca buddhayo ’vyavasôyinam ||

42. yôm imaü puûpitaü vôcaü pravadanty avipañcitað |
vedavadaratað Pôrtha nanyad astøti vadinað ||

43. kamatmanað svargapara janmakarmaphalapradôm |
kriyôviñeshabahulôü bhogaiñvaryagatiü prati ||

44. bhogaiñvaryaprasaktanaü tayôpahêtacetasôm |
vyavasôyôtmika buddhið samadhau na vidhøyate ||

45. traiguòyavishayô vedô nistraiguòyo bhavôrjuna |
nirdvandvo nityasattvastho niryogakûema ôtmavan ||

46. yôvan artha udapane sarvatað saüplutodake |
tavan sarveûu vedeûu brahmaòasya vijanatað ||

47. karmaòy evadhikaras te ma phaleûu kadôcana |
ma karmaphalahetur bhãr ma te saþgo ’stv akarmaòi ||

48. yogasthað kuru karmaòi saþgaü tyaktvô Dhanaüjaya |
siddhyasiddhyoð samo bhãtvô samatvaü yoga ucyate ||

49. dãreòa hy avaraü karma buddhiyogad Dhanaüjaya |
buddhau ñaraòam anviccha kêpaòôð phalahetavað ||

50. buddhiyukto jahatøha ubhe sukêtaduûkête |
tasmad yogôya yujyasva yogað karmasu kauñalam ||

51. karmajaü buddhiyukta hi phalaü tyaktvô manøûiòað |
janmabandhavinirmuktað padaü gacchanty anamayam ||

52. yadô te mohakalilaü buddhir vyatitarishyati |
tadô gantasi nirvedaü ñrotavyasya ñrutasya ca ||

53. ñrutivipratipanna te yadô sthasyati niñcalô |
samadhav acalô buddhis tadô yogam avôpsyasi ||

ARJUNA UVÔCA

54. sthitaprajèasya ka bhasha samadhisthasya Keñava |
sthitadhið kin prabhasheta kim asita vrajeta kim ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

55. prajahati yada kaman sarvan Partha manogatan |
atmany evatmana tushtað sthitaprajèas tadocyate ||

56. duðkheshv anudvignamanað sukheûu vigataspêhað |
vøtaragabhayakrodhað sthitadhør munir ucyate ||

57. yað sarvatranabhisnehas tat tat prapya ñubhañubham |
nabhinandati na dveûåi tasya prajèô pratishåhita ||

58. yadô saüharate côyaü kãrmo ’þganøva sarvañað |
indriyôòøndriyôrthebhyas tasya prajèô pratishåhita ||

59. vishayô vinivartante niraharasya dehinað |
rasavarjaü raso ’pyasya paraü dêûåvô nivartate ||

60. yatato hy api Kaunteya purushasya vipañcitað |
indriyôòi pramathøni haranti prasabhaü manað ||

61. tani sarvôòi saüyamya yukta ôsøta matparað |
vañe hi yasyendriyôòi tasya prajèô pratishåhita ||

62. dhyôyato vishayan puüsað saþgas teûãpajôyate |
saþgôt saüjôyate kamað kamat krodho ’bhijôyate ||

63. krodhad bhavati saümohað saümohat smêtivibhramað |
smêtibhraüñad buddhinaño buddhinañôt praòañyati ||

64. ragadveshaviyuktais tu vishayan indriyaiñ caran |
ôtmavañyair vidheyôtma prasadam adhigacchati ||

65. prasade sarvaduðkhanaü hanir asyopajô yate |
prasannacetaso hy ôñu buddhið paryavatishåhate ||

66. nasti buddhir ayuktasya na côyuktasya bhavana |
na côbhavayatað ñantir añantasya kutað sukham ||

67. indriyôòôü hi carataü yan mano ’nuvidhøyate |
tad asya harati prajèôü vôyur navam ivômbhasi ||

68. tasmad yasya mahabôho nigêhøtani sarvañað |
indriyôòøndriyôrthebhyas tasya prajèô pratishåhita ||

69. yô niñô sarvabhãtanaü tasyôü jôgarti saüyamø |
yasyôü jôgrati bhãtani sô niñô pañyato muneð ||

70. ôpãryamaòam acalapratishåhaü samudram ôpað praviñanti yadvat |
tadvat kama yaü praviñanti sarve sa ñantim ôpnoti na kamakamø ||

71. vihaya kaman yað sarvan pumaüñ carati niðspêhað |
nirmamo nirahaükarað sa ñantim adhigacchati ||

72. eûô brahmø sthitið Pôrtha nainaü prapya vimuhyati |
sthitvôsyôm antakale ’pi Brahmanirvôòam êcchati ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade sôükhyayogo nama dvitøyo ’dhyôyað


 

 

III

ARJUNA UVÔCA

1. jyayasi cet karmanas te mata buddhir Janardana |
tat kin karmani ghore man niyojayasi Keñava ||

2. vyamiñreneva vakyena buddhin mohayasiva me |
tad ekan vada niñcitya yena ñreyo ’ham apnuyam ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

3. loke ’smin dvividha nishtha pura prokta mayanagha |
jèanayogena sôükhyanaü karmayogena yoginam ||

4. na karmaòôm anarambhan naishkarmyaü puruûo ’ñnute |
na ca saünyasanad eva siddhiü samadhigacchati ||

5. na hi kañcit kshaòam api jôtu tishåhaty akarmakêt |
karyate hy avañað karma sarvað prakêtijair guòaið ||

6. karmendriyôòi saüyamya ya ôste manasô smaran |
indriyôrthan vimãâhatma mithyôcôrað sa ucyate ||

7. yas tv indriyôòi manasô niyamyôrabhate ’rjuna |
karmendriyaið karmayogam asaktað sa viñishyate ||

8. niyataü kuru karma tvaü karma jyôyo hy akarmaòað |
ñarirayôtrapi ca te na prasidhyed akarmaòað ||

9. yajèôrthat karmaòo ’nyatra loko ’yaü karmabandhanað |
tadarthaü karma Kaunteya muktasaþgað samacara ||

10. sahayajèôð prajôð sêûåvô purovôca Prajôpatið |
anena prasavishyadhvam esha vo ’stv ishåakamadhuk ||

11. devan bhavayatanena te devô bhavayantu vað |
parasparaü bhavayantað ñreyað param avôpsyatha ||

12. ishåan bhogan hi vo devô dôsyante yajèabhavitað |
tair dattan apradôyaibhyo yo bhuþkte stena eva sað ||

13. yajèañishåôñinað santo mucyante sarvakilbishaið |
bhuèjate te tv aghaü pôpô ye pacanty ôtmakaraòôt ||

14. annad bhavanti bhãtani parjanyad annasaübhavað |
yajèad bhavati parjanyo yajèað karmasamudbhavað ||

15. karma Brahmodbhavaü viddhi Brahmaksharasamudbhavam |
tasmat sarvagataü Brahma nityaü yajèe pratishåhitam ||

16. evaü pravartitaü cakraü nanuvartayatøha yað |
aghayur indriyôramo moghaü Pôrtha sa jøvati ||

17. yas tv ôtmaratir eva syad ôtmatêptañ ca manavað |
ôtmany eva ca saütuûåas tasya karyaü na vidyate ||

18. naiva tasya kêtenartho nakêteneha kañcana |
na côsya sarvabhãteûu kañcid artha vyapôñrayað ||

19. tasmad asaktað satataü karyaü karma samacara |
asakto hy ôcaran karma param ôpnoti pãrushað ||

20. karmaòaiva hi saüsiddhim ôsthita Janakadayað |
lokasaügraham evôpi saüpañyan kartum arhasi ||

21. yad yad ôcarati ñreûåhas tat tad evetaro janað |
sa yad pramaòaü kurute lokas tad anuvartate ||

22. na me Pôrthasti kartavyaü trishu lokeûu kiücana |
nanavôptaü avôptavyaü varta eva ca karmaòi ||

23. yadi hy ahaü na varteyaü jôtu karmaòy atandritað |
mama vartmanuvartante manuûyôð Pôrtha sarvañað ||

24. utsødeyur ime loka na kuryôü karma ced aham |
saükarasya ca karta syôm upahanyôm imað prajôð ||

25. saktað karmaòy avidvôüso yatha kurvanti Bharata |
kuryad vidvôüs tathasaktañ cikørûur lokasaügraham ||

26. na buddhibhedaü janayed ajèanaü karmasaþginam |
joshayet sarvakarmaòi vidvan yuktað samacaran ||

27. prakêteð kriyamaòani guòaið karmaòi sarvañað |
ahaükaravimãâhatma kartaham iti manyate ||

28. tattvavit tu mahabôho guòakarmavibhagayoð |
guòô guòeûu vartanta iti matvô na sajjate ||

29. prakêter guòasaümãâhað sajjante guòakarmasu |
tan akêtsnavido mandan kêtsnavin na vicôlayet ||

30. mayi sarvôòi karmaòi saünyasyadhyôtmacetasô |
nirañør nirmamo bhãtvô yudhyasva vigatajvarað ||

31. ye me matam idaü nityam anutishåhanti manavôð |
ñraddhavanto ’nasãyanto mucyante te ’pi karmabhið ||

32. ye tv etad abhyasãyanto nanutishåhanti me matam |
sarvajèanavimãâhaüs tan viddhi naûåan acetasað ||

33. sadêñaü ceûåate svasyôð prakêter jèanavan api |
prakêtiü yanti bhãtani nigrahað kin karishyati ||

34. indriyasyendriyasyarthe ragadveshau vyavasthitau |
tayor na vañam agacchet tau hy asya paripanthinau ||

35. ñreyan svadharmo vigunað paradharmat svanushthitat |
svadharme nidhanan ñreyað paradharmo bhayavahað ||

ARJUNA UVÔCA

36. atha kena prayukto ’yan papan carati pãrushað |
anicchannapi Varshneya balad iva niyojitað ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

37. kama esha krodha esha rajogunasamudbhavað |
mahañano mahapapma viddhy enam iha vairinam ||

38. dhãmenavriyate vahnir yathadarño malena ca |
yatholbenavêto garbhas tatha tenedam ôvêtam ||

39. ôvêtaü jèanam etena jèanino nityavairiòô |
kamarãpeòa Kaunteya duûpãreòanalena ca ||

40. indriyôòi mano buddhir asyadhishåhanam ucyate |
etair vimohayaty esha jèanam ôvêtya dehinam ||

41. tasmat tvam indriyôòy adau niyamya Bharatarshabha |
pôpmanaü prajahi hy enaü jèanavijèananañanam ||

42. indriyôòi paraòy ôhur indriyebhyað paraü manað |
manasas tu para buddhir yo buddheð paratas tu sað ||

43. evaü buddheð paraü buddhvô saüstabhyôtmanam ôtmana |
jahi ñatruü mahabaho kamarãpan durasadam ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyayan yogañastre
ñri Krishnarjuna-sanvade karmayogo nama tritiyo ’dhyayað

 


 

 

IV

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

1. iman Vivasvate yogan proktavan aham avyayam |
Vivasvan Manave praha Manur Ikshvakave ’bravit ||

2. evan paranparapraptam iman rajarshayo viduð |
sa kaleneha mahata yogo nashtað parantapa ||

3. sa evayan maya te ’dya yogað proktað puratanað |
bhakto ’si me sakha ceti rahasyan hy etad uttamam ||

ARJUNA UVÔCA

4. aparan bhavato janma paran janma Vivasvatað |
katham etad vijaniyan tvam adau proktavan iti ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

5. bahãni me vyatitani janmani tava carjuna |
tany ahan veda sarvani na tvan vettha parantapa ||

6. ajo ’pi sann avyayatma bhãtanam iñvaro ’pi san |
prakritin svam adhishåhaya saübhavômy ôtmamayayô ||

7. yadô yadô hi dharmasya glanir bhavati Bharata |
abhyutthanam adharmasya tadôtmanaü sêjômy aham ||

8. paritraòôya sadhãnaü vinañôya ca duûkêtam |
dharmasaüsthapanarthaya saübhavômi yuge yuge ||

9. janma karma ca me divyam evaü yo vetti tattvatað |
tyaktvô dehaü punar janma naiti mam eti so ’rjuna ||

10. vøtaragabhayakrodha manmayô mam upôñritað |
bahavo jèanatapasô pãta madbhavam ôgatað ||

11. ye yatha maü prapadyante taüs tathaiva bhajômy aham |
mama vartmanuvartante manuûyôð Pôrtha sarvañað ||

12. kaþkshantað karmaòôü siddhiü yajanta iha devatað |
kûipraü hi manuûe loke siddhir bhavati karmajô ||

13. côturvaròyaü mayô sêûåaü guòakarmavibhagañað |
tasya kartaram api maü viddhy akartaram avyayam ||

14. na maü karmaòi limpanti na me karmaphale spêha |
iti maü yo ’bhijanati karmabhir na sa badhyate ||

15. evaü jèôtvô kêtaü karma pãrvair api mumukûubhið |
kuru karmaiva tasmat tvaü pãrvaið pãrvataraü kêtam ||

16. kiü karma kim akarmeti kavayo ’py atra mohitað |
tat te karma pravakûyômi yaj jèôtvô mokûyase ’ñubhat ||

17. karmaòo hy api boddhavyaü boddhavyaü ca vikarmaòað |
akarmaòañ ca boddhavyaü gahana karmaòo gatið ||

18. karmaòy akarma yað pañyed akarmaòi ca karma yað |
sa buddhiman manuûyeûu sa yuktað kêtsnakarmakêt ||

19. yasya sarve samarambhað kamasaükalpavarjitað |
jèanagnidagdhakarmaòaü tam ôhuð panâitaü budhað ||

20. tyaktvô karmaphalôsaþgaü nityatêpto nirañrayað |
karmaòy abhipravêtto ’pi naiva kiücit karoti sað ||

21. nirañør yatacittatma tyaktasarvaparigrahað |
ñôriraü kevalaü karma kurvan napnoti kilbisham ||

22. yadêcchalôbhasaütuûåo dvaádvôtøto vimatsarað |
samað siddhav asiddhau ca kêtvôpi na nibadhyate ||

23. gatasaþgasya muktasya jèanavasthitacetasað |
yajèôyôcaratað karma samagraü praviløyate ||

24. Brahmarpaòaü Brahma havir Brahmagnau Brahmaòô hutam |
Brahmaiva tena gantavyaü Brahmakarmasamadhina ||

25. daivam evôpare yajèaü yoginað paryupôsate |
Brahmagnav apare yajèaü yajèenaivopajuhvati ||

26. ñrotradønøndriyôòy anye saüyamagnishu juhvati |
ñabdadøn vishayan anya indriyôgnishu juhvati ||

27. sarvôòøndriyakarmaòi praòakarmaòi côpare |
ôtmasaüyamayogôgnau juhvati jèanadøpite ||

28. dravyayajèôs tapoyajèô yogayajèôs tathapare |
svadhyôyajèanayajèôñ ca yatayað saüñitavratað ||

29. apane juhvati praòaü praòe ’panaü tathapare |
praòôpanagatø ruddhvô praòôyômaparayaòôð ||

30. apare niyataharað praòan praòeûu juhvati |
sarve ’py ete yajèavido yajèakshapitakalmaûôð ||

31. yajèañishåômêtabhujo yanti Brahma sanatanam |
nayaü loko ’sty ayajèasya kuto ’nyað Kurusattama ||

32. evaü bahuvidha yajèô vitata Brahmaòo mukhe |
karmajan viddhi tan sarvan evaü jèôtvô vimokûyase ||

33. ñreyan dravyamayad yajèôj jèanayajèað paraátapa |
sarvaü karmakhilaü Pôrtha jèane parisamapyate ||

34. tad viddhi praòipôtena pariprañnena sevayô |
upadekûyanti te jèanaü jèaninas tattvadarñinað ||

35. yaj jèôtvô na punar moham evaü yôsyasi Pôòâava |
yena bhãtany añeûeòa drakûyasy ôtmany atho mayi ||

36. api ced asi pôpebhyað sarvebhyað pôpakêttamað |
sarvaü jèanaplavenaiva vêjinaü saütarishyasi ||

37. yathaidhaüsi samiddho ’gnir bhasmasôt kurute ’rjuna |
jèanagnið sarvakarmaòi bhasmasôt kurute tatha ||

38. na hi jèanena sadêñaü pavitram iha vidyate |
tat svayaü yogasaüsiddhað kalenatmani vindati ||

39. ñraddhavôál labhate jèanaü tatparað saüyatendriyað |
jèanaü labdhvô paraü ñantim acireòadhigacchati ||

40. ajèañ côñraddadhanañ ca saüñayôtma vinañyati |
nayaü loko ’sti na paro na sukhaü saüñayôtmanað ||

41. yogasaünyastakarmaòaü jèanasaüchinnasaüñayam |
ôtmavantaü na karmaòi nibadhnanti Dhanaüjaya ||

42. tasmad ajèanasanbhãtan hritsthan jèanasinatmanað |
chittvainan sanñayan yogam atishthottishtha Bharata ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyayan yogañastre
ñri Krishnarjuna-sanvade karmabrahmarpanayogo nama caturtho ’dhyayað

 


 

 

V

ARJUNA UVÔCA

1. sannyasan karmanan Krishna punar yogan ca ñansasi |
yac chreya etayor ekan tan me brãhi suniñcitam ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

2. sannyasað karmayogañ ca niðñreyasakarav ubhau |
tayos tu karmasannyasat karmayogo viñishyate ||

3. jèeyað sa nityasannyasi yo na dveshti na kaþkshati |
nirdvaádvo hi mahabôho sukhaü bandhat pramucyate ||

4. sôükhyayogau pêthag bôlôð pravadanti na paòâitað |
ekam apy ôsthitað samyag ubhayor vindate phalam ||

5. yat sôükhyaið prapyate sthanaü tad yogair api gamyate |
ekaü sôükhyaü ca yogaü ca yað pañyati sa pañyati ||

6. saünyôsas tu mahabôho duðkham ôptum ayogatað |
yogayukto munir Brahma nacireòadhigacchati ||

7. yogayukto viñuddhatma vijitatma jitendriyað |
sarvabhãtatmabhãtatma kurvann api na lipyate ||

8. naiva kiücit karomøti yukto manyeta tattvavit |
pañyaè ñêòvan spêñaè jighrann añnan gacchan svapaè ñvasan ||

9. pralapan visêjan gêhòann unmishan nimishann api |
indriyôòøndriyôrtheûu vartanta iti dharayan ||

10. Brahmaòy adhaya karmaòi saþgaü tyaktvô karoti yað |
lipyate na sa pôpena padmapatram ivômbhasô ||

11. kayena manasô buddhyô kevalair indriyair api |
yoginað karma kurvanti saþgaü tyaktvôtmañuddhaye ||

12. yuktað karmaphalaü tyaktvô ñantim ôpnoti naishåhikøm |
ayuktað kamakareòa phale sakto nibadhyate ||

13. sarvakarmaòi manasô saünyasyôste sukhaü vañø |
navadvôre pure dehø naiva kurvan na karayan ||

14. na kartêtvaü na karmaòi lokasya sêjati prabhuð |
na karmaphalasaüyogaü svabhavas tu pravartate ||

15. nadatte kasyacit pôpaü na caiva sukêtaü vibhuð |
ajèanenavêtaü jèanaü tena muhyanti jantavað ||

16. jèanena tu tad ajèanaü yeûôü nañitam ôtmanað |
teûôm adityavaj jèanaü prakañayati tat param ||

17. tadbuddhayas tadôtmanas tannishåhas tatparayaòôð |
gacchanty apunaravêttiü jèananirdhãtakalmaûôð ||

18. vidyôvinayasaüpanne brahmaòe gavi hastini |
ñuni caiva ñvapôke ca paòâitað samadarñinað ||

19. ihaiva tair jitað sargo yeûôü sômye sthitaü manað |
nirdoshaü hi samaü Brahma tasmad Brahmaòi te sthitað ||

20. na prahêûyet priyaü prapya nodvijet prapya côpriyam |
sthirabuddhir asaümãâho Brahmavid Brahmaòi sthitað ||

21. bôhyasparñeûv asaktatma vindaty ôtmani yat sukham |
sa Brahmayogayuktatma sukham akshayam añnute ||

22. ye hi saüsparñajô bhogô duðkhayonaya eva te |
adyantavantað Kaunteya na teûu ramate budhað ||

23. ñaknotøhaiva yað soâhuü prak ñariravimokshaòôt |
kamakrodhodbhavaü vegaü sa yuktað sa sukhø narað ||

24. yo ’ntaðsukho ’ntararamas tathantarjyotir eva yað |
sa yogi Brahmanirvôòaü Brahmabhãto ’dhigacchati ||

25. labhante Brahmanirvôòaü êshayað kûøòakalmaûôð |
chinnadvaidha yatatmanað sarvabhãtahite ratað ||

26. kamakrodhaviyuktanaü yatønaü yatacetasôm |
abhito Brahmanirvôòaü vartate viditatmanam ||

27. sparñan kêtvô bahir bôhyôüñ cakûuñ caivantare bhruvoð |
praòôpanau samau kêtvô nasôbhyantaracôriòau ||

28. yatendriyamanobuddhir munir mokshaparayaòað |
vigatecchabhayakrodho yað sadô mukta eva sað ||

29. bhoktaraü yajèatapasôü sarvalokamaheñvaram |
suhêdaü sarvabhãtanaü jèôtvô maü ñantiü êcchati ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade karmasaünyôsayogo nama paècamo ’dhyôyað

 


 

 

VI

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

1. anañritað karmaphalan karyan karma karoti yað |
sa sannyasi ca yogi ca na niragnir na cakriyað ||

2. yan sannyasam iti prahur yogan tan viddhi Panâava |
na hy asannyastasankalpo yogi bhavati kañcana ||

3. arurukshor muner yogan karma karaòam ucyate |
yogôrãâhasya tasyaiva ñamað karaòam ucyate ||

4. yadô hi nendriyôrtheûu na karmasv anushajjate |
sarvasaükalpasaünyôsø yogôrãâhas tadocyate ||

5. uddhared ôtmanatmanaü natmanam avasadayet |
ôtmaiva hy ôtmano bandhur ôtmaiva ripur ôtmanað ||

6. bandhur ôtmatmanas tasya yenatmaivôtmana jitað |
anatmanas tu ñatrutve vartetatmaiva ñatruvat ||

7. jitatmanað prañantasya paramatma samahitað |
ñøtoûòasukhaduðkheûu tatha manapamanayoð ||

8. jèanavijèanatêptatma kãåastho vijitendriyað |
yukta ity ucyate yogi samaloûåôñmakaècanað ||

9. suhênmitraryudôsønamadhyasthadveûyabandhuûu |
sadhuûv api ca pôpeûu samabuddhir viñishyate ||

10. yogi yuèjøta satatam ôtmanaü rahasi sthitað |
ekakø yatacittatma nirañør aparigrahað ||

11. ñucau deñe pratishåhapya sthiram ôsanam ôtmanað |
natyucchritaü natinøcaü cailôjinakuñottaram ||

12. tatraikagraü manað kêtvô yatacittendriyakriyað |
upaviñyôsane yuèjyad yogam ôtmaviñuddhaye ||

13. samaü kayañirogrivaü dharayann acalaü sthirað |
saüprekûya nasikagraü svaü diñañ canavalokayan ||

14. prañantatma vigatabhør brahmacôrivrate sthitað |
manað saüyamya maccitto yukta ôsøta matparað ||

15. yuèjannevaü sadôtmanaü yogi niyatamanasað |
ñantiü nirvôòaparamaü matsaüstham adhigacchati ||

16. natyañnatas tu yogo ’sti na caikantam anañnatað |
na côtisvapnañølasya jôgrato naiva côrjuna ||

17. yuktaharaviharasya yuktaceûåasya karmasu |
yuktasvapnavabodhasya yogo bhavati duðkhaha ||

18. yadô viniyataü cittam ôtmany evôvatishåhate |
niðspêhað sarvakamebhyo yukta ity ucyate tadô ||

19. yatha døpo nivôtastho neþgate sopama smêta |
yogino yatacittasya yuèjato yogam ôtmanað ||

20. yatroparamate cittaü niruddhaü yogasevayô |
yatra caivôtmanatmanaü pañyann ôtmani tuûyati ||

21. sukhaü ôtyantikaü yat tad buddhigrahyam atøndriyam |
vetti yatra na caivôyaü sthitañ calati tattvatað ||

22. yaü labdhvô côparaü lôbhaü manyate nadhikaü tatað |
yasmin sthito na duðkhena guruòôpi vicôlyate ||

23. taü vidyad duðkhasaüyogaviyogaü yogasaüjèitam |
sa niñcayena yoktavyo yogo ’nirviòòacetasô ||

24. saükalpaprabhavan kamaüs tyaktvô sarvan añeshatað |
manasaivendriyagramaü viniyamya samantatað ||

25. ñanaið ñanair uparamed buddhyô dhêtigêhøtayô |
ôtmasaüsthaü manað kêtvô na kiücid api cintayet ||

26. yato yato niñcarati manañ caècalam asthiram |
tatas tato niyamyaitad ôtmany eva vañaü nayet ||

27. prañantamanasaü hy enaü yoginaü sukham uttamam |
upaiti ñantarajasaü Brahmabhãtam akalmasham ||

28. yuèjann evaü sadôtmanaü yogi vigatakalmashað |
sukhena Brahmasaüsparñaü atyantaü sukham añnute ||

29. sarvabhãtastham ôtmanaü sarvabhãtani côtmani |
økshate yogayuktatma sarvatra samadarñanað ||

30. yo maü pañyati sarvatra sarvaü ca mayi pañyati |
tasyôhaü na praòañyômi sa ca me na praòañyati ||

31. sarvabhãtasthitaü yo maü bhajaty ekatvam ôsthitað |
sarvatha vartamano ’pi sa yogi mayi vartate ||

32. ôtmaupamyena sarvatra samaü pañyati yo ’rjuna |
sukhaü vô yadi vô duðkhaü sa yogi paramo matað ||

ARJUNA UVÔCA

33. yo ’yan yogas tvaya proktað samyena Madhusãdana |
etasyahan na pañyami caècalatvat sthitin sthiram ||

34. caècalan hi manað Krishna pramathi balavad driâham |
tasyahan nigrahan manye vayor iva sudushkaram ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

35. asanñayan mahabaho mano durnigrahan calam |
abhyasena tu Kaunteya vairagyena ca grihyate ||

36. asanyatatmana yogo dushprapa iti me matið |
vañyatmana tu yatata ñakyo ’vaptum upayatað ||

ARJUNA UVÔCA

37. ayatið ñraddhayopeto yogac calitamanasað |
aprapya yogasansiddhin kan gatin Krishna gacchati ||

38. kaccin nobhayavibhrashtañ chinnabhramiva nañyati |
apratishtho mahabaho vimãâho Brahmanað pathi ||

39. etan me sanñayan Krishna chettum arhasy añeshatað |
tvadanyað sanñayasyasya chetta na hy upapadyate ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

40. Partha naiveha namutra vinañas tasya vidyate |
na hi kalyôòakêt kañcid durgatiü tata gacchati ||

41. prapya puòyakêtaü lokan uûitvô ñôñvatøð samað |
ñucønaü ñrimataü gehe yogabhraûåo ’bhijôyate ||

42. atha vô yoginam eva kule bhavati dhømatam |
etad dhi durlabhataraü loke janma yad ødêñam ||

43. tatra taü buddhisaüyogaü labhate paurvadaihikam* |
yatate ca tato bhãyað saüsiddhau Kurunandana ||

44. pãrvôbhyôsena tenaiva hriyate hy avaño ’pi sað |
jijèôsur api yogasya ñabdabrahmativartate ||

45. prayatnad yatamanas tu yogi saüñuddhakilbishað |
anekajanmasaüsiddhas tato yôti paraü gatim ||

46. tapasvibhyo ’dhiko yogi jèanibhyo ’pi mato ’dhikað |
karmibhyañ cadhiko yogi tasmad yogi bhavôrjuna ||

47. yoginam api sarveûôü madgatenantaratmana |
ñraddhavan bhajate yo maü sa me yuktatamo matað ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade ôtmasaüyamayogo nama shaûåho ’dhyôyað

 


 

 

VII

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

1. mayy asaktamanað Partha yogan yuèjan madañrayað |
asanñayan samagran man yatha jèasyasi tac chrinu ||

2. jèanan te ’han savijèanam idan vakshyamy añeshatað |
yaj jèatva neha bhuyo ’nyaj jèatavyam avañishyate ||

3. manushyanan sahasreshu kañcid yatati siddhaye |
yatatam api siddhanaü kañcin maü vetti tattvatað ||

4. bhãmir ôpo ’nalo vôyuð khaü mano buddhir eva ca |
ahaükara itøyaü me bhinna prakêtir aûåadha ||

5. apareyam itas tv anyôü prakêtiü viddhi me param |
jøvabhãtaü mahabôho yayedaü dharyate jagat ||

6. etadyonøni bhãtani sarvôòøty upadharaya |
ahaü kêtsnasya jagatað prabhavað pralayas tatha ||

7. mattað parataraü nanyat kiücid asti Dhanaüjaya |
mayi sarvam idaü protaü sãtre maòigaòô iva ||

8. raso ’Ham apsu Kaunteya prabhasmi ñañisãryayoð |
praòavað sarvavedeûu ñabdað khe paurushaü nêûu ||

9. puòyo gandhað pêthivyôü ca tejañ côsmi vibhavasau |
jøvanaü sarvabhãteûu tapañ côsmi tapasvishu ||

10. bøjaü maü sarvabhãtanaü viddhi Pôrtha sanatanam |
buddhir buddhimatam asmi tejas tejasvinam aham ||

11. balaü balavataü côhaü kamaragavivarjitam |
dharmaviruddho bhãteûu kamo ’smi Bharataêshabha ||

12. ye caiva sôttvika bhavô rajasôs tamasôñ ca ye |
matta eveti tan viddhi na tv ahaü teûu te mayi ||

13. tribhir guòamayair bhavair ebhið sarvam idaü jagat |
mohitaü nabhijanati mam ebhyað param avyayam ||

14. daivø hy eûô guòamayø mama mayô duratyayô |
mam eva ye prapadyante mayôm etaü taranti te ||

15. na maü duûkêtino mãdhað prapadyante naradhamað |
mayayôpahêtajèana ôsuraü bhavam ôñritað ||

16. caturvidha bhajante maü janað sukêtino ’rjuna |
ôrto jijèôsur artharthø jèanø ca Bharatarshabha ||

17. teûôü jèanø nityayukta ekabhaktir viñishyate |
priyo hi jèanino ’tyartham ahaü sa ca mama priyað ||

18. udôrað sarva evaite jèanø tv ôtmaiva me matam |
ôsthitað sa hi yuktatma mam evanuttamaü gatim ||

19. bahãnaü janmanam ante jèanavan maü prapadyate |
Vôsudevað sarvam iti sa mahatma sudurlabhað ||

20. kamais tais tair hêtajèanað prapadyante ’nyadevatað |
taü taü niyamam ôsthaya prakêtyô niyatað svayô ||

21. yo yo yôü yôü tanuü bhaktað ñraddhayôrcitum icchati |
tasya tasyôcalôü ñraddhaü tam eva vidadhamy aham ||

22. sa tayô ñraddhayô yuktas tasyô radhanam øhate |
labhate ca tatað kaman mayaiva vihitan hi tan ||

23. antavat tu phalaü teûôü tad bhavaty alpacetasôm* |
devan devayajo yanti madbhakta yanti mam api ||

24. avyaktaü vyaktim ôpannaü manyante mam abuddhayað |
paraü bhavam ajananto mamavyayam anuttamam ||

25. nahaü prakañað sarvasya yogamayôsamavêtað |
mãâho ’yaü nabhijanati loko mam ajam avyayam ||

26. vedôhaü samatøtani vartamanani côrjuna |
bhavishyani ca bhãtani maü tu veda na kañcana ||

27. icchadveshasamutthena dvaádvamohena Bharata |
sarvabhãtani saümohaü sarge yanti paraütapa ||

28. yeûôü tv antagataü pôpaü jananaü puòyakarmaòôm |
te dvaádvamohanirmukta bhajante maü dêâhavratað ||

29. jaramaraòamokûôya mam ôñritya yatanti ye |
te Brahma tad viduð kêtsnam Adhyôtmaü Karma côkhilam ||

30. sadhibhãtadhidaivaü maü sadhiyajèaü ca ye viduð |
prayôòakale ’pi ca maü te vidur yuktacetasað ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade jèanavijèanayogo nama saptamo ’dhyôyað

 


 

 

VIII

ARJUNA UVÔCA

1. kin tad Brahma kin Adhyatman kin Karma Purushottama |
Adhibhãtan ca kin proktam Adhidaivan kin ucyate ||

2. Adhiyajèað kathan ko ’tra dehe ’smin Madhusãdana |
prayanakale ca kathan jèeyo ’si niyatatmabhið ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

3. aksharan Brahma paramaü svabhavo ’dhyôtmam ucyate |
bhãtabhavodbhavakaro visargað Karmasaüjèitað ||

4. Adhibhãtaü ksharo bhavað Purushañ cadhidaivatam |
Adhiyajèo ’ham evôtra dehe dehabhêtaü vara ||

5. antakale ca mam eva smaran muktvô kalevaram |
yað prayôti sa madbhavaü yôti nasty atra saüñayað ||

6. yaü yaü vôpi smaran bhavaü tyajaty ante kalevaram |
taü taü evaiti Kaunteya sadô tadbhavabhavitað ||

7. tasmat sarveûu kaleûu mam anusmara yudhya ca |
mayy arpitamanobuddhir mam evaishyasy asaüñayað ||

8. abhyôsayogayuktena cetasô nanyagômina |
paramaü Purushaü divyaü yôti Pôrthanucintayan ||

9. kaviü puraòam anuñôsitaram
aòor aòøyôüsam anusmared yað |
sarvasya dhataram acintyarãpam
adityavaròaü tamasað parastat ||

10. prayôòakale manasôcalena
bhaktyô yukto yogabalena caiva |
bhruvor madhye praòam ôveñya samyak
sa taü paraü Purusham upaiti divyam ||

11. yad aksharaü vedavido vadanti
viñanti yad yatayo vøtaragôð |
yad icchanto brahmacaryaü caranti
tat te padaü saügraheòa pravakûye ||

12. sarvadvôraòi saüyamya mano hêdi nirudhya ca |
mãrdhny adhayôtmanað praòam ôsthito yogadharaòôm ||

13. Om ity ekaksharaü Brahma vyôharan mam anusmaran |
yað prayôti tyajan dehaü sa yôti paramaü gatim ||

14. ananyacetað satataü yo maü smarati nityañað |
tasyôhaü sulabhað Pôrtha nityayuktasya yoginað ||

15. mam upetya punar janma duðkhalayam añôñvatam |
napnuvanti mahatmanað saüsiddhiü paramaü gatað ||

16. ô brahmabhuvanal lokað punar ôvartino ’rjuna |
mam upetya tu Kaunteya punar janma na vidyate ||

17. sahasrayugaparyantam ahar yad Brahmaòo viduð |
ratriü yugasahasrantaü te ’horatravido janað ||

18. avyaktad vyaktayað sarvôð prabhavanty aharagame |
ratryôgame praløyante tatraivôvyaktasaüjèake ||

19. bhãtagramað sa evôyaü bhãtvô bhãtvô praløyate |
ratryôgame ’vañað Pôrtha prabhavaty aharagame ||

20. paras tasmat tu bhavo ’nyo ’vyakto ’vyaktat sanatanað |
yað sa sarveûu bhãteûu nañyatsu na vinañyati ||

21. avyakto ’kshara ity uktas tam ôhuð paramaü gatim |
yaü prapya na nivartante tad dhama paramaü mama ||

22. Purushað sa parað Pôrtha bhaktyô labhyas tv ananyayô |
yasyantaðsthani bhãtani yena sarvam idaü tatam ||

23. yatra kale tv anavêttim ôvêttiü caiva yoginað |
prayôta yanti taü kalaü vakûyômi Bharataêshabha ||

24. agni jyotir ahað ñuklað shaòmasô uttarayaòam |
tatra prayôta gacchanti Brahma Brahmavido janað ||

25. dhãmo ratris tatha kêûòað shaòmasô dakûiòôyanam |
tatra candramasaü jyotir yogi prapya nivartate ||

26. ñuklakêûòe gatø hy ete jagatað ñôñvate mate |
ekayô yôty anavêttim anyayôvartate punað ||

27. naite sêtø Pôrtha janaü yogi muhyati kañcana |
tasmat sarveûu kaleûu yogayukto bhavôrjuna ||

28. vedeûu yajèeûu tapaðsu caiva daneûu yat puòyaphalaü pradishåam |
atyeti tat sarvam idaü viditvô yogi paraü sthanam upaiti cadyam ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade Aksharabrahmayogo namaûåamo ’dhyôyað

 


 

 

IX

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

1. idan tu te guhyataman pravakshyamy anasãyave |
jèanan vijèanasahitan yaj jèatva mokshyase ’ñubhat ||

2. rajavidya rajaguhyan pavitram idam uttamam |
pratyakshavagaman dharmyan susukhan kartum avyayam ||

3. añraddadhanað purusha dharmasyasya paraátapa |
aprapya maü nivartante mêtyusaüsôravartmani ||

4. mayô tatam idaü sarvaü jagad avyaktamãrtina |
matsthani sarvabhãtani na côhaü teûv avasthitað ||

5. na ca matsthani bhãtani pañya me yogam aiñvaram |
bhãtabhênna ca bhãtastho mamatma bhãtabhavanað ||

6. yathakañasthito nityaü vôyuð sarvatrago mahan |
tatha sarvôòi bhãtani matsthanøty upadharaya ||

7. sarvabhãtani Kaunteya prakêtiü yanti mamikam |
kalpakshaye punas tani kalpadau visêjômy aham ||

8. prakêtiü svôm avaûåabhya visêjômi punað punað |
bhãtagramam imaü kêtsnam avañaü prakêter vañôt ||

9. na ca maü tani karmaòi nibadhnanti Dhanaüjaya |
udôsønavad ôsønam asaktaü teûu karmasu ||

10. mayadhyakûeòa prakêtið sãyate sacaracaram |
hetunanena Kaunteya jagad viparivartate ||

11. avajananti maü mãâha manuûøü tanum ôñritam |
paraü bhavam ajananto mama bhãtamaheñvaram ||

12. moghañô moghakarmaòo moghajèana vicetasað |
rakshasøm ôsuriü caiva prakêtiü mohinøü ñritað ||

13. mahatmanas tu maü Pôrtha daivøü prakêtim ôñritað |
bhajanty ananyamanaso jèôtvô bhãtadim avyayam ||

14. satataü kørtayanto maü yatantañ ca dêâhavratað |
namasyantañ ca maü bhaktyô nityayukta upôsate ||

15. jèanayajèena côpy anye yajanto mam upôsate |
ekatvena pêthaktvena bahudha viñvatomukham ||

16. ahaü kratur ahaü yajèað svadhaham aham aushadham |
mantro ’ham aham evôjyam aham agnir ahaü hutam ||

17. pitaham asya jagato mata dhata pitamahað |
vedyaü pavitram Oükara êk sôma yajur eva ca ||

18. gatir bharta prabhuð sôkûø nivôsað ñaraòaü suhêt |
prabhavað pralayað sthanaü nidhanaü bøjam avyayam ||

19. tapômy aham ahaü varshaü nigêhòômy utsêjômi ca |
amêtaü caiva mêtyuñ ca sad asac côham Arjuna ||

20. traividyô maü somapôð pãtapôpô
yajèair ishåvô svargatiü prarthayante |
te puòyaü ôsadya surendralokam
añnanti divyan divi devabhogan ||

21. te taü bhuktvô svargalokaü viñôlaü
kûøòe puòye martyalokaü viñanti |
evaü trayødharmamanuprapanna
gatagataü kamakama labhante ||

22. ananyôñ cintayanto maü ye janað paryupôsate |
teûôü nityôbhiyuktanaü yogakûemaü vahamy aham ||

23. ye ’py anyadevata bhakta yajante ñraddhayanvitað |
te ’pi mam eva Kaunteya yajanty avidhipãrvakam ||

24. ahaü hi sarvayajèanaü bhokta ca prabhur eva ca |
na tu mam abhijananti tattvenatañ cyavanti te ||

25. yanti devavrata devan pitên yanti pitêvratað |
bhãtani yanti bhãtejyô yanti madyôjino ’pi mam ||

26. patraü puûpaü phalaü toyaü yo me bhaktyô prayacchati |
tad ahaü bhaktyupahêtam añnami prayatatmanað ||

27. yat karoûi yad añnasi yaj juhoûi dadôsi yat |
yat tapasyasi Kaunteya tat kuruûva madarpaòam ||

28. ñubhañubhaphalair evaü mokûyase karmabandhanaið |
saünyôsayogayuktatma vimukto mam upaishyasi ||

29. samo ’haü sarvabhãteûu na me dveûyo ’sti na priyað |
ye bhajanti tu maü bhaktyô mayi te teûu côpy aham ||

30. api cet suduracôro bhajate mam ananyabhak |
sadhur eva sa mantavyað samyag vyavasito hi sað ||

31. kûipraü bhavati dharmatma ñañvac chantiü nigacchati |
Kaunteya pratijèanøhi na me bhaktað praòañyati ||

32. maü hi Pôrtha vyayôñritya ye ’pi syuð pôpayonayað |
striyo vaiñyôs tatha ñãdras te ’pi yanti paraü gatim ||

33. kiü punar brahmaòôð puòyô bhakta rajarshayas tatha |
anityam asukhaü lokam imaü prapya bhajasva mam ||

34. manmana bhava madbhakto madyôjø maü namaskuru |
mam evaishyasi yuktvaivam ôtmanaü matparayanað ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade rajavidyôrajaguhyayogo nama navamo ’dhyôyað

 


 

 

X

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

1. bhãya eva mahabaho ñrinu me paraman vacað |
yat te ’han priyamanaya vakshyami hitakamyaya ||

2. na me viduð suraganað prabhavan na maharshayað |
aham adir hi devanan maharshinan ca sarvañað ||

3. yo mam ajam anadin ca vetti lokamaheñvaram |
asaümãâhað sa martyeûu sarvapôpaið pramucyate ||

4. buddhir jèanam asaümohað kshama satyaü damað ñamað |
sukhaü duðkhaü bhavo ’bhavo bhayaü côbhayam eva ca ||

5. ahiüsô samata tuûåis tapo danaü yaño ’yañað |
bhavanti bhavô bhãtanaü matta eva pêthagvidhað ||

6. maharshayað sapta pãrve catvôro Manavas tatha |
madbhavô manasô jôta yeûôü loka imað prajôð ||

7. etaü vibhãtiü yogaü ca mama yo vetti tattvatað |
so ’vikampena yogena yujyate natra saüñayað ||

8. ahaü sarvasya prabhavo mattað sarvaü pravartate |
iti matvô bhajante maü budha bhavasamanvitað ||

9. maccitta madgatapraòô bodhayantað parasparam |
kathayantañ ca maü nityaü tuûyanti ca ramanti ca ||

10. teûôü satatayuktanaü bhajataü pritipãrvakam |
dadômi buddhiyogaü taü yena mam upayanti te ||

11. teûôm evanukampôrtham aham ajèanajaü tamað |
nañayômy ôtmabhavastho jèanadøpena bhasvata ||

ARJUNA UVÔCA

12. paran Brahma paran dhama pavitran parama bhavan |
Purushan ñañvatan divyam adidevam ajan vibhum ||

13. ahus tvan rishayað sarve devarshir Naradas tatha |
Asito Devalo Vyasað svayan caiva bravishi me ||

14. sarvam etad ritan manye yan man vadasi Keñava |
na hi te bhagavan vyaktiü vidur devô na danavôð ||

15. svayam evôtmanatmanaü vettha tvaü Puruûottama |
bhãtabhavana bhãteña devadeva jagatpate ||

16. vaktum arhasy añeûeòa divyô hy ôtmavibhãtayað |
yôbhir vibhãtibhir lokan imaüs tvaü vyôpya tishåhasi ||

17. kathaü vidyôm ahaü yogiüs tvôü sadô paricintayan |
keûu keûu ca bhaveûu cintyo ’si bhagavan mayô ||

18. vistareòôtmano yogaü vibhãtiü ca Janardana |
bhãyað kathaya têptir hi ñêòvato nasti me ’mêtam ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

19. hanta te kathayishyami divya hy atmavibhãtayað |
pradhanyatað Kuruñreshtha nasty anto vistarasya me ||

20. aham atma Guâakeña sarvabhãtañayasthitað |
aham adiñ ca madhyan ca bhãtanam anta eva ca ||

21. Adityanam ahan Vishnur jyotishan ravir aüñuman |
Maricir Marutam asmi nakshatraòôm ahaü ñañø ||

22. vedanaü Sômavedo ’smi devanam asmi Vôsavað |
indriyôòôü manañ côsmi bhãtanam asmi cetana ||

23. Rudraòôü Ñaükarañ côsmi vitteño yaksharakshasôm |
Vasãnaü pôvakañ côsmi Meruð ñikhariòôm aham ||

24. purodhasôü ca mukhyaü maü viddhi Pôrtha Bêhaspatim |
senanønam ahaü Skandað sarasôm asmi sôgarað ||

25. maharûøòôü Bhrigur ahaü giram asmy ekam aksharam |
yajèanaü japayajèo ’smi sthavaraòôü Himalayað ||

26. añvatthað sarvavêkûôòôü devarûøòôü ca Naradað |
gandharvôòôü Citrarathað siddhanaü Kapilo munið ||

27. Uccaiðñravasaü añvanaü viddhi mam amêtodbhavam |
Airavataü gajendraòôü naraòôü ca naradhipam ||

28. ôyudhanam ahaü vajraü dhenãnam asmi Kamadhuk |
prajanañ côsmi Kandarpað sarpôòôm asmi Vôsukið ||

29. Anantañ côsmi naganaü Varuòo yadasôm aham |
pitêòôm Aryama côsmi Yamað saüyamatam aham ||

30. Prahladañ côsmi Daityanaü kalað kalayatam aham |
mrigôòôü ca mrigendro ’haü Vainateyañ ca pakûiòôm

31. pavanað pavatam asmi Ramað ñastrabhêtam aham |
jhaûôòôü Makarañ côsmi srotasôm asmi Jôhnavø ||

32. sargôòôm adir antañ ca madhyaü caivôham Arjuna |
Adhyôtmavidyô vidyanaü vadað pravadatam aham ||

33. aksharaòôm akaro ’smi dvandvað sômasikasya ca |
aham evôkshayað kalo dhatahaü viñvatomukhað ||

34. mêtyuð sarvaharañ côham udbhavañ ca bhavishyatam |
kørtið ñrir vôk ca nariòôü smêtir medha dhêtið kshama ||

35. Bêhatsôma tatha sômnaü gôyatri chandasôm aham |
masanaü margañørûo ’ham êtãnaü kusumakarað ||

36. dyãtaü chalayatam asmi tejas tejasvinam aham |
jayo ’smi vyavasôyo ’smi sattvaü sattvavatam aham ||

37. Vêûòønaü Vôsudevo ’smi Pôòâavanaü Dhanaüjayað |
munønam apy ahaü Vyôsað kavønam Uñana kavið ||

38. daòâo damayatam asmi nøtir asmi jigishatam |
maunaü caivôsmi guhyanaü jèanaü jèanavatam aham ||

39. yac côpi sarvabhãtanaü bøjaü tad aham Arjuna |
na tad asti vina yat syan mayô bhãtaü caracaram ||

40. nanto ’sti mama divyanaü vibhãtønaü paraütapa |
esha tãddeñatað prokto vibhãter vistaro mayô ||

41. yad yad vibhãtimat sattvaü ñrimad ãrjitam eva vô |
tat tad evôvagaccha tvaü mama tejoüñasaübhavam ||

42. atha vô bahunaitena kiü jèôtena tavôrjuna |
vishåabhyôham idaü kêtsnam ekaüñena sthito jagat ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade vibhãtiyogo nama dañamo ’dhyôyað

 


 

 

XI

ARJUNA UVÔCA

1. madanugrahaya paraman guhyam Adhyatmasanjèitam |
yat tvayoktan vacas tena moho ’yan vigato mama ||

2. bhavapyayau hi bhãtanan ñrutau vistaraño maya |
tvattað kamalapatraksha mahatmyam api cavyayam ||

3. evam etad yathattha tvam atmanan parameñvara |
drashtum icchami te rãpam aiñvaran Purushottama ||

4. manyase yadi tac chakyan maya drashtum iti prabho |
yogoñvara tato me tvan darñayatmanam avyayam ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

5. pañya me Partha rãpani ñataño ’tha sahasrañað |
nanavidhani divyani nanavarnakritini ca ||

6. pañyadityan Vasãn Rudran Añvinau Marutas tatha |
bahãny adêûåapãrvôòi pañyôñcaryôòi Bharata ||

7. ihaikasthaü jagat kêtsnaü pañyadya sacaracaraü |
mama dehe Guâôkeña yac canyad draûåum icchasi ||

8. na tu maü ñakyase draûåum anenaiva svacakûuûô |
divyaü dadômi te cakûuð pañya me yogam aiñvaram ||

SAÜJAYA UVÔCA

9. evam uktva tato rajan mahayogeñvaro Harið |
darñayam asa Parthaya paraman rãpam aiñvaram ||

10. anekavaktranayanam anekadbhutadarñanam |
anekadivyabharanan divyanekodyatayudham ||

11. divyamalyambaradharan divyagandhanulepanam |
sarvañcaryamayaü diptam* anantaü viñvatomukham ||

12. divi sãryasahasrasya bhaved yugapad utthita |
yadi bhað sadêñø sô syad bhasas tasya mahatmanað ||

13. tatraikasthaü jagat kêtsnaü pravibhaktam anekadha |
apañyad devadevasya ñarire Pôòâavas tadô ||

14. tatað sa vismayôvishåo hêûåaroma Dhanaájayað |
praòamya ñirasô devaü kêtaèjalir abhashata ||

ARJUNA UVÔCA

15. pañyami devans tava deva dehe
sarvans tatha bhãtaviñeshasanghan |
Brahmanam iñan kamalasanastham
rishinñ ca sarvan uraganñ ca divyan ||

16. anekabahãdaravaktranetran
pañyami tvan sarvato ’nantarãpam |
nantan na madhyan na punas tavadin
pañyômi viñveñvara viñvarãpa ||

17. kiriåinaü gadinaü cakriòaü ca
tejorañiü sarvato døptimantam |
pañyômi tvôü durnirikûyaü samantad
døptanalôrkadyutim aprameyam ||

18. tvam aksharaü paramaü veditavyaü
tvam asya viñvasya paraü nidhanam |
tvam avyayað ñôñvatadharmagopta
sanatanas tvaü Puruûo mato me ||

19. anadimadhyantam anantavøryam
anantabôhuü ñañisãryanetram |
pañyômi tvôü døptahutañavaktraü
svatejasô viñvam idaü tapantam ||

20. dyôvôpêthivyor idam antaraü hi
vyôptaü tvayaikena diñañ ca sarvôð |
dêûåvadbhutaü rãpam* ugraü* tavedaü*
lokatrayaü pravyathitaü mahatman ||

21. amø hi tvôü surasaügha viñanti
kecid bhøtað praèjalayo gêòanti |
svastøty uktvô maharûisiddhasaüghað
stuvanti tvôü stutibhið puûkalôbhið ||

22. Rudradityô Vasavo ye ca Sadhyô
Viñve ’ñvinau Marutañ coûmapôñ ca |
gandharvayakûôsurasiddhasaügha
vøkshante tvôü vismitañ caiva sarve ||

23. rãpaü mahat te bahuvaktranetraü
mahabôho bahubôhãrupadam |
bahãdaraü bahudaüûårakaralaü
dêûåvô lokað pravyathitas tathaham ||

24. nabhaðspêñaü døptam anekavaròaü
vyôttananaü døptaviñôlanetram |
dêûåvô hi tvôü pravyathitantaratma
dhêtiü na vindômi ñamaü ca Vishòo ||

25. daüûårakaralani ca te mukhani
dêûåvaiva kalanalasaünibhani |
diño na jane na labhe ca ñarma
prasøda deveña jagannivôsa ||

26. amø ca tvôü Dhêtaraûårasya putrað
sarve sahaivôvanipôlasaüghaið |
Bhøûmo Droòað sãtaputras tathasau
sahasmadøyair api yodhamukhyaið ||

27. vaktraòi te tvaramaòô viñanti
daüûårakaralani bhayanakani |
kecid vilagna dañanantareûu
saüdêñyante cãròitair uttamaþgaið ||

28. yatha nadønaü bahavo ’mbuvegôð
samudram evôbhimukha dravanti |
tatha tavômø naralokavøra
viñanti vaktraòy abhivijvalanti ||

29. yatha pradøptaü jvalanaü pataágô
viñanti nañôya samêddhavegôð |
tathaiva nañôya viñanti lokas
tavôpi vaktraòi samêddhavegôð ||

30. lelihyase grasamanað samantal
lokan samagran vadanair jvaladbhið |
tejobhir ôpãrya jagat samagraü
bhasas tavograð pratapanti Vishòo ||

31. ôkhyôhi me ko bhavan ugrarãpo
namo ’stu te devavara prasida |
vijèatum icchami bhavantam adyan
na hi prajanami tava pravrittim ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

32. kalo ’smi lokakshayakrit pravriddho
lokan samahartum iha pravrittað |
rite ’pi tvan na bhavishyanti sarve
ye ’vasthitað pratyanøkeûu yodhað ||

33. tasmat tvam uttishåha yaño labhasva
jitvô ñatrãn bhuþkûva rajyaü samêddham |
mayaivaite nihatað pãrvam eva
nimittamatraü bhava savyasôcin ||

34. Droòaü ca Bhøûmaü ca Jayadrathaü ca
Karòaü tathanyan api yodhavøran |
mayô hataüs tvaü jahi ma vyathishåha
yudhyasva jetasi raòe sapatnan ||

SAÜJAYA UVÔCA

35. etac chrutva vacanan Keñavasya
kritaèjalir vepamanað kiriti |
namas kritva bhãya evaha Krishnan
sagadgadan bhitabhitað pranamya ||

ARJUNA UVÔCA

36. sthane Hrishikeña tava prakirtya
jagat prahrishyaty anurajyate ca |
rakshansi bhitani diño dravanti
sarve namasyanti ca siddhasaüghað ||

37. kasmac ca te na nameran mahatman
gariyase Brahmaòo ’py adikartre |
ananta deveña jagannivôsa
tvam aksharaü sad asat tat paraü yat ||

38. tvam adidevað Purushað puraòas
tvam asya viñvasya paraü nidhanam |
vettasi vedyaü ca paraü ca dhama
tvayô tataü viñvam anantarãpa ||

39. Vôyur Yamo ’gnir Varuòað ñañôþkað
Prajôpatis tvaü prapitamahañ ca |
namo namas te ’stu sahasrakêtvað
punañ ca bhãyo ’pi namo namas te ||

40. namað purastad atha pêûåhatas te
namo ’stu te sarvata eva sarva |
anantavøryômitavikramas tvaü
sarvaü samapnoûi tato ’si sarvað ||

41. sakheti matvô prasabhaü yad uktaü
he Kêûòa he Yadava he sakheti |
ajanata mahimanaü tavedaü
mayô pramadôt praòayena vôpi ||

42. yac côvahasôrtham asatkêto ’si
viharañayyôsanabhojaneûu |
eko ’tha vôpy Acyuta tatsamakshaü
tat kûômaye tvôm aham aprameyam ||

43. pitasi lokasya caracarasya
tvam asya pãjyañ ca gurur gariyan |
na tvatsamo ’sty abhyadhikað kuto ’nyo
lokatraye ’py apratimaprabhava ||

44. tasmat praòamya praòidhaya kayaü
prasadaye tvôm aham øñam øâyam |
piteva putrasya sakheva sakhyuð
priyað priyôyôrhasi deva soâhum ||

45. adêûåapãrvaü hêûito ’smi dêûåvô
bhayena ca pravyathitaü mano me |
tad eva me darñaya deva rãpaü
prasøda deveña jagannivôsa ||

46. kiriåinaü gadinaü cakrahastam
icchami tvôü draûåum ahaü tathaiva |
tenaiva rãpeòa caturbhujena
sahasrabôho bhava viñvamãrte ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

47. maya prasannena tavarjunedan
rãpan paran darñitam atmayogat |
tejomayan viñvam anantam adyan
yan me tvadanyena na drishtapãrvam ||

48. na vedayajèadhyayanair na danair
na ca kriyabhir na tapobhir ugraið |
evan rãpað ñakya ahan nriloke
drashtun tvadanyena Kurupravira ||

49. ma te vyatha ma ca vimãâhabhavo
drishtva rãpan ghoran idriþ mamedam |
vyapetabhið pritamanað punas tvan
tad eva me rãpam idan prapañya ||

SAÜJAYA UVÔCA

50. ity Arjunan Vasudevas tathoktva
svakan rãpan darñayam asa bhãyað |
añvasayam asa ca bhitam enan
bhãtva punað saumyavapur mahatma ||

ARJUNA UVÔCA

51. drishtvedan manushan rãpan tava saumyan Janardana |
idanim asmi sanvrittað sacetað prakritin gatað ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

52. sudurdarñam idan rãpan dêûåavan asi yan mama |
devô apy asya rãpasya nityaü darñanakaþkûiòað ||

53. nahaü vedair na tapasô na danena na cejyayô |
ñakya evaüvidho draûåuü dêûåavan asi maü yatha ||

54. bhaktyô tv ananyayô ñakya aham evaüvidho ’rjuna |
jèôtuü draûåuü ca tattvena praveûåuü ca paraütapa |

55. matkarmakên matparamo madbhaktað saþgavarjitað |
nirvairað sarvabhãteûu yað sa mam eti Pôòâava ||

 

iti Ñrimad Bhagavadgitas Ãpanishatsu Brahmavidyôyôü yogañôstre
ñri Kêûòôrjuna-saüvade viñvarãpadarñanayogo namaikadaño ’dhyôyað

 


 

 

XII

ARJUNA UVÔCA

1. evan satatayukta ye bhaktas tvan paryupasate |
ye capy aksharam avyaktan teshan ke yogavittamað ||

ÑRIBHAGAVAN UVÔCA

2. mayy aveñya mano ye man nityayukta upasate |
ñraddhaya parayopetas te me yuktatama matað ||

3. ye tv aksharam anirdeñyam avyaktaü paryupôsate |
sarvatragam acintyaü ca kãåastham acalaü dhruvam ||

4. saüniyamyendriyagramaü sarvatra samabuddhayað |
te prapnuvanti mam eva sarvabhãtahite ratað ||

5. kleño ’dhikataras teûôm avyaktasaktacetasôm |
avyakta hi gatir duðkhaü dehavadbhir avôpyate ||

6. ye tu sarvôòi karmaòi mayi saünyasya matparað |
ananyenaiva yogena maü dhyôyanta upôsate ||

7. teûôm ahaü samuddharta mêtyusaüsôrasôgarat |
bhavômi nacirat Pôrtha mayy ôveñitacetasôm ||

8. mayy eva mana adhatsva mayi buddhiü niveñaya |
nivasishyasi mayy eva ata ãrdhvaü na saüñayað ||

9. atha cittaü samadhatuü na ñaknoûi mayi sthiram |
abhyôsayogena tato mam icchaptuü Dhanaüjaya ||

10. abhyôse ’py asamartho ’si matkarmaparamo bhava |
madartham api karmaòi kurvan siddhim avôpsyasi ||

11. athaitad apy añakto ’si kartuü madyogam añritað |
sarvakarmaphalatyôgaü tatað kuru yatatmavan ||

12. ñreyo hi jèanam abhyôsôj jèanad dhyanaü viñishyate |
dhyanat karmaphalatyôgas tyôgôc chantir anantaram ||

13. adveûåô sarvabhãtanaü maitrað karuòa eva ca |
nirmamo nirahaükarað samaduðkhasukhað kshamø ||

14. saütuûåað satataü yogi yatatma dêâhaniñcayað |
mayy arpitamanobuddhir yo madbhaktað sa me priyað ||

15. yasman nodvijate loko lokan nodvijate ca yað |
harûômarshabhayodvegair mukto yað sa ca me priyað ||

16. anapekshað ñucir daksha udôsøno gatavyathað |
sarvôrambhaparityôgi yo madbhaktað sa me priyað ||

17. yo na hêûyati na dveûåi na ñocati na kaþkshati |
ñubhañubhaparityôgi bhaktiman yað sa me priyað ||

18. samað ñatrau ca mitre ca tatha manapamanayoð |
ñøtoûòasukhaduðkheûu samað saþgavivarjitað ||

19. tulyanindôstutir maunø saütuûåo yena kenacit |
aniketað sthiramatir bhaktiman me priyo narað ||

20. ye tu dharmyômêtam idaü yathoktaü

– Êîíåö ðàáîòû –

Ýòà òåìà ïðèíàäëåæèò ðàçäåëó:

ÁÕÀÃÀÂÀÄÃÈÒÀ. (ÊÍÈÃÀ VI, ãë. 25—42)

Íà ñàéòå allrefs.net ÷èòàéòå: "ÁÕÀÃÀÂÀÄÃÈÒÀ. (ÊÍÈÃÀ VI, ãë. 25—42)"

Åñëè Âàì íóæíî äîïîëíèòåëüíûé ìàòåðèàë íà ýòó òåìó, èëè Âû íå íàøëè òî, ÷òî èñêàëè, ðåêîìåíäóåì âîñïîëüçîâàòüñÿ ïîèñêîì ïî íàøåé áàçå ðàáîò: Mahabharatam VI, Bhishmaparvan 830 — 1532

×òî áóäåì äåëàòü ñ ïîëó÷åííûì ìàòåðèàëîì:

Åñëè ýòîò ìàòåðèàë îêàçàëñÿ ïîëåçíûì ëÿ Âàñ, Âû ìîæåòå ñîõðàíèòü åãî íà ñâîþ ñòðàíè÷êó â ñîöèàëüíûõ ñåòÿõ:

Âñå òåìû äàííîãî ðàçäåëà:

Ýòà ðàáîòà íå èìååò äðóãèõ òåì.

Õîòèòå ïîëó÷àòü íà ýëåêòðîííóþ ïî÷òó ñàìûå ñâåæèå íîâîñòè?
Education Insider Sample
Ïîäïèøèòåñü íà Íàøó ðàññûëêó
Íàøà ïîëèòèêà ïðèâàòíîñòè îáåñïå÷èâàåò 100% áåçîïàñíîñòü è àíîíèìíîñòü Âàøèõ E-Mail
Ðåêëàìà
Ñîîòâåòñòâóþùèé òåìå ìàòåðèàë
  • Ïîõîæåå
  • Ïîïóëÿðíîå
  • Îáëàêî òåãîâ
  • Çäåñü
  • Âðåìåííî
  • Ïóñòî
Òåãè