рефераты конспекты курсовые дипломные лекции шпоры

Раздел Философия
/
M Kuramı, farklı tipteki 5 ayrı Sicim Kuramını tek bir зatı altında toplamaktadır.

Реферат Курсовая Конспект

Выберите учебное заведение

M Kuramı, farklı tipteki 5 ayrı Sicim Kuramını tek bir зatı altında toplamaktadır.

M Kuramı, farklı tipteki 5 ayrı Sicim Kuramını tek bir зatı altında toplamaktadır. - раздел Философия, BİRLEŞİK ALAN 11- Boyutlu Rİemann Uzayı Einstein Bir Da...

11- Boyutlu Rİemann Uzayı

Einstein bir dahiydi elbet, ancak зok şanslıydı da. Genel Gцrelilik Kuramı'nı geliştirirken, yalnızca ьз uzaysal boyutu ve bir de zaman boyutu olan bir dьnyada зalışıyordu. Sonuзta kendi denklemlerini ьretmek ve зцzmek iзin aşırı karmaşık bir matematik kullanmak zorunda değildi.

M Kuramı ile uğraşanlar ise "Zar (Brane)" adı verilen tuhaf parзacıklarla dolu 11 boyutlu bir dьnyada зalışmak zorunda. Bu terminolojide Sicim, tek boyutlu "zarlara (Brane)"; Membranlar (Membrane) ise, iki boyutlu zarlara (Brane) karşılık geliyor. Daha fazla boyutlu "zarlar" bulunsa da henьz Witten bile bunlarla nasıl başa зıkacağını bilemiyor. Dolayısıyla bu зeşitli Sicim biзimleri, birden fazla Sicim teorisinin ortaya зıkmasına sebep olmuştur. Gьnьmьz fiziğinin şu anki geldiği noktada beş farklı Sicim teorisi vardır. Bunlar: I. Tip Sicim teorisi adıyla anılan iki uзlu bir tel gibi aзık olan “aзık sicimler” ve iki ucu birbirine bağlanarak bir halka oluşturan “kapalı sicimler”. Geriye kalan dцrt tip sicim teorisini oluşturan II. Tip Sicim teorisi ise, II-A, II-B, Heterotik-A ve Heterotik-B şeklinde yalnızca kapalı sicimlerden oluşmaktadır. Aslında M teorisi, bu birbirinden farklı beş Sicim teorisini 11-Boyutlu Uzay-Zamanda birleştiren ve aynı yapının değişik gцrьntьleri olarak gцsteren bir Pertьrbasyon (Sicim yьzeylerine ait zar yapısının dalgalanmalarına dayalı bir teorem) teorisidir. Bu "zarlar", kaз boyutlu bir yьzeye sahiptir ve ne şekilde bьkьlьp katlanabilmektedir? Veya M teorisi bu alt edilemeyen sorunun зцzьmьnde nasıl yardımcı oluyor?

Bunun yanıtı, şaşırtıcı ve oldukзa iyi bilinen bir fiziksel durum olan ikilikte (dualite) yatıyor. Basitзe anlatılacak olursa, M teorisinin pertьrbasyonlu (Uzay-Zamanın deforme olmasına dayalı bir teorem) ve pertьrbasyonsuz bцlgeleri arasında bu ikiliğe dayanan basit matematiksel bağıntılar bulunuyor. Bu ikiliğin nasıl işlediğini ve Sicim teorisinde ortaya зıkan sonsuzlukların M teorisi tarafından nasıl giderildiğini anlamamız iзin şцyle bir цrnek verebiliriz:

Maxwell’in klasik Elektromanyetizma teorisine bir gцz atalım. Maxwell’in denklemlerindeki Elektrik alanı ile Manyetik alanının ve e elektrik yьkь ile g manyetik yьklerinin yerleri karşılıklı olarak değiştirildiğinde, denklemler aynı kalacaktır. gibi ikili bir aktarım yapıldığında Maxwell denklemlerinde hiзbir değişim meydana gelmez. Ayrıca Maxwell’in teorisinde e’nin g ile зarpımı sabit bir değer verir; dolayısıyla kьзьk miktarlardaki e elektrik yьkь, bьyьk bir g manyetik yьkьne karşılık gelir. Bцylece teorinin kendi iзerisindeki ayar değişmezliği korunmuş olur. Цrneğin elimizde g²’ye bağlı ve kesin olarak зцzemediğimiz bir denklem var. Başvurulan standart matematiksel yol, g²’yi şeklinde sonsuz terime sahip olan bir seri toplamı olarak ele alıp yaklaşık bir sonuз elde edilmesidir. g, 1’den kьзьk olduğu sьrece, seri aзılımındaki her terim bir цncekinden daha kьзьk olacak ve seri toplamı tek bir değere yakınsayacaktır. Fakat g, 1’den bьyьkse, sonuз bьyьdьkзe bьyьyecek ve başvurulan yol başarısız olacaktır.

İşte burada ikilik (dualite) işin iзine girer. Eğer g, 1’den bьyьkse, o zaman e, 1’den kьзьk olacaktır. Bцylece e ьzerinde yapacağımız pertьrbasyon teorisinin зцzьmlemesinde serisi kullanılarak bir зцzьm bulunabilecektir. Bu durum, e değerleri iзin M teorisinin pertьrbasyon зцzьmlerini kullanarak, g’nin pertьrbasyonsuz bцlgesindeki зцzьmьnь elde etme olanağı sağlayacaktır. Dolayısıyla gьnьmьz matematiğinde tanımlanması ve зцzьmlenmesi neredeyse imkansız olan Sicim problemleri, M teorisinin pertьrbasyon зцzьmlerinin kullanılmasıyla, daha kolay ifade edilebilen kьзьk değerli başka bir Sicim teorisine denk dьşьrьlerek зцzьlebilmektedir.

Цyleyse bu garip şekillerden hangileri Evren'in temel yapılarını oluşturuyor? Sicim Kuramı'yla uğraşan teorisyenlerin bu konuda henьz hiзbir ipuзları yok. M Kuramı'nın dьnyası цylesine alışılmadık ki, bilim adamları aynı anda hem fizik hem de matematik cephesinde savaşmak zorunda kalıyorlar.

Belki de Isaac Newton'ın hareket yasalarını oluşturabilmek iзin diferansiyel ve integral hesabı geliştirdiği gibi, onlar da yeni fiziği oluşturabilmek iзin yeni hesap yцntemleri geliştirmek zorunda kalacaklar. Ьstelik Sicim Kuramı'nın, Kuantum Mekaniği'ndeki gibi deneysel kanıtları da yok. Dolayısıyla ne Sicim Kuramı ve ne de M Kuramı Birleşik bir kuram oluşturamamaktadır. Fakat bu Kuramlar, Fizik yasalarını birleştiren Birleşik bir Kuram oluşturma yцnьnde atılan цnemli birer adım olarak gцrьlmelidir ve цnьmьzdeki sьreзte bu kuramların daha da geliştirilmesiyle bu amaca daha da yaklaşılmış olacaktır.

Цnьmьzdeki 10 yıl iзinde bu durum değişebilir. ABD ve Avrupa'daki dev parзacık зarpıştırıcılarında yapılacak deneyler sonucunda Sьpersimetriye ilişkin doğrudan kanıtlar ortaya зıkabilir. Bu deneyler, belki de farklı boyutların varlığını da kanıtlayacak. Acaba Einstein bцyle зılgın fikirlerin olduğu bir зağda yaşasaydı ne dьşьnьrdь?

Columbia Ьniversitesi'nden Green "Einstein buna bayılırdı" diyor. Green'e gцre, eğer genз Einstein, profesyonel kariyerine 1900'lь yıllarda değil de 2000’li yıllarda başlasaydı, Kuantum Mekaniği'ne duyduğu gьvensizliği yenerdi. Ayrıca zarları, sьpersimetrik parзacıkları ve sьpersicimleri benimserdi.

Hatta, geleneksel dьşьnme tarzını aşmak ve dьnyayı hiз alışılmadık yцnleriyle algılamak konularında bцyle olağanьstь bir yeteneği olduktan sonra, Bьyьk Birleşik Kuramı tamamlayan kişi de o olabilirdi. Kim bilir, belki de Einstein'ın "bitmemiş entellektьel senfonisini" tamamlamak iзin bir "Einstein" daha gerekecek.

BİrleŞİk Alan Kuramı (Teorİsİ)

DoĞanın Dцrt Temel Kuvvetİ

Maddeler ve parзacıklar birbirleriyle etkileşim iзindedirler. Bu etkileşimler evrende bulunan temel kuvvetlerdir ve evreni şekillendirirler. Evrende dцrt temel kuvvet vardır. Birleşik alan kuramına gцre bu dцrt kuvvet gerзekte tek bir kuvvettir. Fakat, birbirinden ayrı kuvvetlermiş gibi gцrьnьrler. Ne olduklarını anlamak iзin de onları цyle kabul etmek olasıdır. Bu kuvvetlerin bir sınıflandırılması ve temel kuvvet taşıyıcıları aşağıda verilmektedir:

FİZİĞİN TEMEL KUVVETLERİ	KUVVET ALANI TAŞIYICILARI
1-GЬЗLЬ ЗEKİRDEK KUVVETİ	Manyeton (m⁺,m^Ї ve m⁰)
2-ZAYIF ЗEKİRDEK KUVVETİ	Bozon (w⁺,w^Ї ve w⁰)
3–ELEKTROMANYETİK KUVVET	Elektron (e⁺,e^Ї ve e⁰)
4-KЬTLEЗEKİM KUVVETİ	Graviton (g⁺,g^Ї ve g⁰)

1- GЬЗLЬ ЗEKİRDEK KUVVETİ: Temel kuvvetlerin en kuvvetlisiGьзlь Зekirdek Kuvveti’dir. Bu kuvvet sayesinde, atomlarbiзimlenir. Atomlarınve insanların,atomdan kьзьk parзacıklara ayrılması; bir proton, bir nцtronve elektronyığınına dцnьşmesi engellenir. Birleşik Alan Teorisine gцre, Gьзlь зekirdek kuvvetinin kuvvet taşıyıcısı, Manyetik monopolleri oluşturan Manyeton’dur.

2- ZAYIF ЗEKİRDEK KUVVETİ: Zayıf зekirdek kuvveti ise, gьзlь зekirdek kuvvetinden, yaklaşık 1000 kez daha gьзsьzdьr. Bir anlamda, зekirdek iзersindeki bir arada tutucu gьce karşı зalışarak, bazı nьkleer parзalanmalaraimkan verir. Bazen зekirdek, kararlılığını korumak iзin, kendisini parзalar ve bozunarak farklı bir atoma dцnьşьr. Bazı radyoaktifdцnьşьmler, зok şaşırtıcıdır. Цrneğin bir metal radyum atomu, bir alfa parзacığına (2 proton, 2 nцtron) yayarak bozunur ve değişime uğrayıp metalden radondiye bilinen bir gaza dцnьşьr. Yani katı metalden, sıvı gaza tek sıзrayışta geзilmiş olur. Radon gazıda, bozunumuesnasında, aynen radyum gibi bir alfa parзacığıyayar ve tekrar metaledцnьşьr. Doğada bulunan bьtьn elementler katı, sıvı veya gazşeklinde, metalveyaametalolarak; protonlarve nцtronlargibi aynı yapı taşlarındanmeydana gelmektedir. Evrenin fiziğinetemel teşkil eden şey, işte bцylesine şaşırtıcı ve gцrkemli bir şeydir. Zayıf зekirdek kuvvetininkuvvet taşıyıcısı, w⁺,w^Ї ve w⁰Bozonları’dır.

3- ELEKTROMANYETİK KUVVET: Elektrik kuvveti, elektrik yьklь iki parзacığın, birbirini ittiği ya da birbirini зektiği kuvvettir. Manyetik kuvvetise, elektrik yьklь bir parзacığın, manyetik alandangeзerken, ьzerine etki eden kuvvettir. Bu iki kuvvet, birbiriyle ilişkilidir. James Clerk Maxwell, 1873’te elektrikve manyetik kuvvet alanlarının, uyduğu denklemleri buldu. Bцylece gьnьmьzde, elektomanyetizmadenilen bir birleşik teoriyi, elde etmiş oldu. Bu gьз, зok bьyьk bir menzile sahiptir. Manyetik alanların,yıldızlararası etkileri sцz konusudur. Elektromanyetik gьз, kuvvetli зekirdek gьcьnden, yaklaşık 100 kez daha zayıfdır. Kuvvet taşıyıcısı Elektronlar’dır.

4- KЬTLEЗEKİM KUVVETİ: Kьtleзekim gьcьise, Gьзlь Зekirdek Kuvvetinden10⁴² kez daha zayıftır. Fakat Planck цlзeğinde daha gьзlь hale gelerek, tьm kuvvetler gibi kьtleзekim kuvveti de birleşik alan kuvvetinin bir parзası haline gelir ve kuvvet цlзeği diğer kuvvetlerle eşitlenir. En zayıf gьз olmasına rağmen, keşfedilen ve sayısal olarak tanımlanan, ilk temel kuvvet kьtleзekimidir. Kuvvet taşıyıcısı, Graviton‘dur. Bir atomun bьyьklьğьnьn 10^{-10 m. dışına зıkıldığında, зekirdek gьзlerindenhiзbiri, etkili değildir. Birkaз cm'nin цtesine geзildiğinde, aynı şey elektromanyetik kuvvetiзin de geзerlidir. Evrendekiзoğu bцlge, kьtleзekimininetkisi altındadır. Evrendeki erken dцnemlerindeki gazları,devasa galaktik bulutlaraзevirip, daha sonra da, dцnen yıldızve gezegenlerimeydana getirecek şekilde sıkıştırarak, evrenin yapısını biзimlendiren kuvvet de kьtleзekimiidi. Uzaydan bakıldığında, Gьneş, Ayve Dьnya'nın kusursuza yakın dцnen kьreler olduğu gцrьlьr. Buna sebep olan etken ise,yerзekimi (kьtleзekimi)’dir. Her biri, kьtleзekimininetkisiyle, bьtьn yцnlerden eşit olarak iзeri зцkerek; birer kьreyedцnьşmьştьr.}

Doğanın dцrt temel kuvveti, bir galaksinin oluşumundan yeni doğan bir canlının oluşumuna kadar bilinen tьm olaylardan sorumludur. Her ne kadar, bu kuvvetlerin iзerisinde en zayıfı Kьtleзekim kuvveti ise de, bu kuvvet dьnyanın gьneş зevresindeki hareketini ve havaya fırlatılan bir cismin yцrьngesini tayin eder. Daha gьзlь olan Elektromanyetik kuvvet ise, 10⁴² kat daha gьзlьdьr. Aralarında “r ” uzaklığı olan iki elektron dьşьnelim. Bunların aralarındaki elektriksel itme kuvveti “” şeklinde yazılabilir. Burada “e” elektronun sahip olduğu elektrik yьkьnь gцstermektedir. Bu iki elektron arasındaki kьtleзekim kuvveti ““ şeklindedir. Burada “m_e”, elektronun kьtlesini gцstermektedir. Dolayısıyla Kьtleзekim kuvvetinin elektriksel kuvvete oranı, ““ ya da yaklaşık olarak 10^-42 olarak bulunur.

Kьtleзekim kuvveti tamamıyla цnemsizmiş gibi gцrьnmesine rağmen, elektrik yьklь parзacıklar genellikle elektron ve proton gibi зiftler halinde ortaya зıkarlar. Pozitif ve negatif yьkler sadeleştiğinde ise nцtr (yьksьz) cisimler ortaya зıkar. Kьtleзekim kuvvetini taşıyan parзacıklar olarak kabul edilen gravitonlarda ise, elektrik yьklerinde “e⁺, e^- ve e⁰” şeklinde olduğu gibi; kьtleзekim yьkь olarak “g⁺, g^- ve g⁰” şeklinde kuantalanmıştır. Bu durum aynı zamanda, diğer kuvvet alanı parзacıkları ve evren цlзeğindeki tьm diğer parзacıklar iзin de geзerli olan parity (зift olarak yaratılma) durumuna uygun dьşmektedir. Dolayısıyla tьm maddо parзacıklar gibi, kьtleзekimi yьkleri de pozitif ve negatif olarak kuantalanmış durumda olmak zorundadır. Diğer temel kuvvetler yakın mesafelerde etkili olurlarken, kьtleзekiminin etkisini hissedebilmemiz iзin зok bьyьk цlзeklere (Yıldızlar ve Gezegenler arasındaki mesafeler gibi) зıkmamız gerekir. Yıldızlar, kьtleзekiminin зekim etkisiyle; buna karşı direnen ve endьktans etkisinde olduğu gibi, kьtleзekim kuvvetini zayıflatmaya зalışan ve buna ters yцnde oluşan bir itici gьз gibi, зalışan Elektromanyetizmanın зekişmesinin bir sonucu olarak, yıldızın merkezinde bulunan tekillik noktası etrafındaki yьksek basıncın aynen bir sinьzoidal işaret gibi salınım yaparak (Aynen, bir Kalp atışı gibi Artıp-Azalarak) belirli bir dengede tutulmasıyla yaşarlar. Galaksileri de kapsayan зok daha bьyьk цlзeklerde ise, kьtleзekimi ьstьn gelir.

Elektromanyetik kuvvetler, atomla ilgili tьm цzelliklerden sorumludurlar. Bu kuvvetler, kimya yasalarını ve genetik цzelliklerimizi biзimlendiren DNA molekьllerinin yapısını yцnetirler. Kas gьcьnden dinamitin patlayıcı kuvvetine, kelebeğin kanat зırpmasından gergedanın saldırmasına kadar bildiğimiz tьm doğal olaylar elektromanyetik kuvvetlerle ilgilidir. Elektromanyetik etkileşmeler, elektromanyetik kuvvetin taşıyıcısı olan elektronlar tarafından kontrol edilir.

Geriye kalan diğer iki kuvvet, Gьзlь Зekirdek kuvveti ve Zayıf Зekirdek kuvveti, atom зekirdeklerini bir arada tutan nьkleer (зekirdeksel) kuvvetlerdir. Bunlar temel kuvvetlerin en gьзlь olanlarıdır. Zayıf nьkleer kuvvet, kendisini ağır ve kararsız зekirdeklerin radyoaktif bozunması şeklinde gцsterir. Nцtrino adı verilen kьtlesiz parзacıkların yayınlanmasından, atom зekirdeği dışında kararsız olan nцtronların varlığı ve bozunmalarından da Zayıf Nьkleer (Зekirdek) kuvveti sorumludur. Zayıf etkileşme, zayıf kuvveti taşıyan ve elektron benzeri bir iş yapan bir parзacık tarafından kontrol edilir. 1985 yılında keşfedilen ve W bozonu adı verilen bu parзacığın kьtlesi, protonun kьtlesinin yaklaşık 80 katı kadardır. Aslında biri pozitif, diğeri negatif yьk taşıyan iki W bozonu ve bunlarla ilişkili yьksьz bir parзacık olan Z bozonu vardır. Bu parзacıklar, dьşьk enerjilerde elektromanyetik kuvvet ve zayıf nьkleer kuvvet arasındaki bьyьk farktan sorumludurlar.

Geriye kalan son temel kuvvet olan, Gьзlь Nьkleer (Зekirdek) kuvvet ise, bir atom зekirdeğindeki protonları ve nцtronları bir arada tutan mekanizmaları kontrol eder. Mezon adı verilen зok kısa цmьrlь parзacıkların ortaya зıkışları ve yok oluşlarından sorumludur. Mezonlar olmasaydı, atom зekirdeklerinin iзlerinde bulunan protonların karşılıklı elektromanyetik itme ve зekme kuvvetleri nedeniyle dağılmaları gerekirdi. Bu mezonlar ilk kez, atmosfer iзinde зok yьkseklere зıkan balon deneyleri sırasında kozmik ışınlarda keşfedildi ve daha sonra parзacık hızlandırıcılarında tespit edildiler. Bu yьzden, protonun kendisi temel parзacık değildir. Protonun, kuark adı verilen temel parзacıklardan oluştuğu bulunmuştur. Kuarkların elektriksel yьkleri de, diğer temel parзacıklar gibi pozitif ve negatif olarak kuantalanmıştır. Fakat diğer yьklerle aralarındaki tek fark, kuarkların kesirli sayıda yьk iзerebilmeleridir (q^-=-1/3e, q⁺=+1/3e gibi).

Temel olarak ьз kuark bulunur ve ьз ana rengin adıyla kodlanmışlardır (u_r {kırmızı}, u_g {yeşil} ve u_b {mavi} gibi). Kuarkları protonun iзinde tutan temel parзacık taşıyıcılarına Birleşik Alan Teorisinde “Manyeton” diyeceğiz. Зьnkь ilerki bцlьmlerde de gцreceğimiz gibi, protonun en temel parзacığı, tekillik noktasında bulunan ve protonun diğer alt parзacıklarının ve kuarkların aralarındaki etkileşmeyi sağlayan ve gьзlь nьkleer kuvvet alanını taşıyan alt parзacık bu tekillik noktasında yer alan manyetik yьkler, yani Manyetonlar olacaktır. Manyetik yьkler зok kьзьk hacimli ve Planck цlзeğinde yer almalarına rağmen, kьtleleri зok bьyьktьr ve neredeyse protonun kьtlesinin bьyьk bir bцlьmьnь (%90’dan fazlasını) iзerir. Bu parзacıklar, elektronların elektromanyetik kuvveti; W ve Z bozonlarının zayıf nьkleer kuvveti taşıması gibi, gьзlь nьkleer kuvvet iзin de benzer rolь oynarlar. Manyetonlar, kuarklar gibi renk kodları taşımazlar fakat pozitif ve negatif olarak manyetik yьke (m⁺=+66e, m^-=-66e gibi) sahiptirler. Aslında renk kuvveti, gьзlь nьkleer etkileşmeleri ayırmak ve tanımlamak iзin kullanılan bir yцntemdir. Yoksa, kuantum renklerinin ışığın renkleriyle uzaktan yakından bir ilişkisi yoktur.

Temel kuvvetlerin ilk ьзь, yani Elektromanyetizma, Zayıf Nьkleer kuvvet ve Gьзlь Nьkleer kuvvet Kuantum teorileriyle; dцrdьncь kuvvet olan Kьtleзekimi ise, Gцrelilik (Relativite) teorisiyle tanımlanır. Tьm bu kuvvetleri tek bir tanım altında birleştirmeye зalışan teori ise şu anda halen yapılmaya зalışılan ve tьm temel kuvvetleri tek bir зatı altında toplamaya зalışan Birleşik Alan Teorisidir. Eğer evrenin “İlk” (Yaratılış) anındaki fiziğini ve evrenin “son” (Kıyamet) anındaki fiziğini ve ikisinin arasındaki geзiş durumlarını ve mekanizmaları anlamak istiyorsak, bцyle bir teori gereklidir.

DoĞanın DUalİtesİ: Parİty (Зİftler halİnde Yaratılma)

Maddenin ve parзacıkların birbirleriyle etkileşim yapabilmesi iзin зift kutuplar halinde yaratılmaları gerekir (Artı (+) ve Eksi (–) yьkler, Kuzey (N) ve Gьney (S) kutuplar gibi). Eğer maddeye yeterince bьyьk bir elektromanyetik alan uygularsak bu sanal зiftleri birbirinden ayırabiliriz. Зiftler birbirinden ayrıldığında ise, yok olma olayı bьyьk bir oranda ortadan kalkar ve bu durumda gerзek parзacık зiftlerini elde etmiş oluruz. Цrneğin, bir elektron ve onun pozitif yьklь elektrik yьklь arkadaşı olan pozitrondan oluşan bir зift yaratmak iзin, gereken elektrik ya da manyetik alanın enerji yoğunluğu, bu parзacıkların kьtlesini yeniden yaratmak iзin gerekli olan enerjiden fazladır. Bu enerji, Einstein’ın E=mc² formьlь kullanılarak hesaplanabilir. Elektron-pozitron зifti iзin bu enerji miktarı, 1 milyon elektron volttur. Boşlukta зift yaratılması laboratuarda, цrneğin parзacık hızlandırıcılarında gцzlemlenmiştir. Dolayısıyla tьm madde parзacıkları зiftler halinde var olmalıdır.

Evrenin ilk anları, зok uzak olmakla birlikte, Birleşik Alan Teorisinin цngцrdьğь temel parзacık зiftlerinin yaratılmasını incelemek iзin ideal bir ortam ve yapay olarak oluşturulmuş ve зok iyi donanımlı bir laboratuar gibidir. Bu dцnemlerdeki evrenin sıcaklığını tanımlamak iзin, derece biriminden genellikle (eV) olarak gцsterilen enerji birimine geзmek gerekir. Bunun nedeni, parзacık kьtlelerinin geleneksel olarak, E=mc² formьlьne gцre, eşdeğer oldukları enerji cinsinden ifade edilmesidir. Цrneğin, elektronun kьtlesi yarım milyon elektron volttur (0,5 MeV). Hem parзacık hızlandırıcılarında hem de evrenin ilk dцnemlerinde elektron-pozitron зiftleri 1 MeV sıcaklıkta (10 Milyar derece Kelvin’e eşdeğer bir sıcaklık) kendiliklerinden ortaya зıkarlar. Bu sıcaklık, evren henьz bir saniye yaşındayken vardı. Evren yaşlandıkзa ve sıcaklığı bu eşik değerin altına dьştьkзe parзacık yaratılması sьreci kendiliğinden durdu ve o zamana kadar yaratılmış olanlar yok olarak ışınıma dцnьştьler. Bugьnkь evrende bulunan elektronlar, teorimizin ilerleyen bцlьmlerindeki kьtleзekim denklemlerinde de gцreceğimiz gibi, hiзbir zaman pozitronlarla зift olarak yaratılmadılar. Elektronlar maddо evrene yansıtılarak atomun yapısında yer alırken; pozitronlar 5. Boyut doğrultusundaki tьnelin diğer ucunda, karadelik tekilliğinde kaldılar. Dolayısıyla bu parзacık зiftlerinin yeniden oluşturulması, ancak hızlandırıcılarda gerзekleştirilen зok yьksek enerjili parзacık зarpışmaları sonucunda elde edilebilir hale geldi.

Daha ağır olan protonun kьtlesi ise, yaklaşık 1 Milyar elektron volttur (1 GeV). Proton-antiproton зiftleri, 2 GeV’dan daha yьksek sıcaklıklarda ki, bu bьyьk patlamadan yalnızca saniyenin milyonda biri kadar sonraki bir sьreyi kapsıyor, yaratıldılar. Daha yьksek sıcaklıklarda, normal koşullarda зok kısa цmьrlь olan daha egzotik parзacıklar yaratılırlar. Evren, ilk dцnemlerinde mezon ve antimezonlarla, kuark ve antikuarklarla, graviton ve antigravitonlarla kaynıyordu. Dolayısıyla, bьyьk patlamadan yalnızca on milyarda bir saniye sonrasına karşılık gelen 100 GeV sıcaklığında ışınım alanıyla termal denge iзinde olan 100’den fazla parзacık ve karşı parзacık vardı. Evrenin ilk oluşmaya başladığı, bьyьk patlama anında ise, yaklaşık 496 parзacık ve karşı parзacık bir arada bulunuyordu.

Maddenİn DUalİtesİ:

Развернуть

Открыть в широком формате

– Конец работы –

Эта тема принадлежит разделу:

BİRLEŞİK ALAN

BE BOYUTLU RELAT V TE amp B RLE K ALAN Copyright By Murat... Yazar Author Murat UHRAYO LU... Sayfa Dьzeni ve Grafik Tasar m Murat UHRAYO LU...

Если Вам нужно дополнительный материал на эту тему, или Вы не нашли то, что искали, рекомендуем воспользоваться поиском по нашей базе работ: M Kuramı, farklı tipteki 5 ayrı Sicim Kuramını tek bir зatı altında toplamaktadır.

Что будем делать с полученным материалом:

Если этот материал оказался полезным ля Вас, Вы можете сохранить его на свою страничку в социальных сетях:

Все темы данного раздела:

BİRLEŞİK ALAN
TEORİSİ ©Copyright By: Murat Uhrayoğlu ~ 2007 ~ “Kainatın meydana gelişini izah eden “Bьyьk Patlama” (Big Bang) isimli popьler t

Web: www.kiyametgercekligi.com
©Bu eserin basım ve yayın hakları yazarın kendisine aittir. Fikir ve Sanat E

I. BЦLЬM
FİZİK YASALARINA GENEL BİR BAKIŞ Giriş ……………………………………..….……….……...........................................19-23 Fizik Yasalarına Gen

II. BЦLЬM
TEORİNİN MATEMATİKSEL TEMELLERİ Vektцr Cebiri.............................……………………....................................321-327 Eğrisel Koo

III. BЦLЬM
5- BOYUTLU RELATİVİTE (İZAFİYET) TEORİSİ Giriş……………………………………..………...................................................389-390 Gen

TEORİNİN FİZİKSEL İSPATLARI ve UYGULAMALARI
I- Lavabodan Akan Suyun Neden Burgaз Yaparak Aktığı Ьzerine……..……….…...……………………………..……..527-533 II- Yerin Manyetik Alanı ve Pusulada Meydana Gelen Sapma Ьzerine……….....

Ve Bu Зalışmada Manevо İlham Aldığım
Ьstвdım Mevlвna Hвlİd-İ Bağdвdо’ nin, Ve O’nun Talebelerİ’nin, Ve O’nun Gizemli Arkadaşı

Tarihin eski dцnemlerinde, Sьmerler Evreni su ьzerinde yьzen yedi katlı bir disk olarak tasavvur ediyorlardı ..
GERЗEK: Albert Einstein’ın muazzam ьз цnemli teorisi vardı: İlk kuramı, İzafiyet Teorisi (1905) bize E=mc2 denklemini vermiştir ki, bu da a

Зekirdek Kuvvetleri: Gьзlь Зekirdek Kuvveti ve Zayıf Nьkleer Kuvvet.
Bunu biraz daha ileri gцtьrьrsek, 5-Boyutlu yani “Kaluza Relativitesinde” bu iki ana kuvvetin de aslında tek bir kuvvet olduğunu gцreceğiz. Uzay-zamanın f

Atomların kararlılığı.
Bu yьzyıldaki Gazların Kinetik Kuramı, Klasik Fiziğin зok цnemli buluşlarından biriydi. Bu kurama gцre, hiз bir molekьlь dışarı kaзırmayacak ideal

Louis Victor de Broglie (1892-1987).
1923'te Broglie, eğer elektronlar gerзek dalgalar gibi kırınım gцsterebiliyorsa, kendi dьşьncesinin deneysel olarak doğrulanabileceğini belirtti. Bir okyanus dalg

ATOMUN YAPISI
Atom зekirdeğinin varlığı ьzerine ilk зalışma radyoaktifliğin keşfinden sonra elde edilen α ışınlarının bir altın y

IŞIĞIN YAPISI
"וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים, יְהִי אוֹר;

Ile temel fiziksel nicelikler ve Denklemler.
Burada "soğurmak"tan kastedilen şudur ki, yukarıda da belirttiğimiz gibi, atomdaki her bir yцrьngenin altında bir de alt yцrьngeler vardır ve elektronlar bu

Işığın tanecikli yapısını oluşturan fotonun, Elektromanyetik yapısını gцsteren Grafikler.
Cismin rengi, ışık kaynağından gelen ışığın цzelliğine ve sцz konusu cismin bu ışığın ne kadarını dı&#

MADDENİN BİLİNEN EN KЬЗЬK YAPI TAŞLARI: KUARKLAR
Alışılagelmiş bir ifade ile, maddenin en kьзьk ve en temel yapı taşı atomdur. Etimiz, kemiğimiz, gıdalarımız, toprak ve su hep atomlardan meyd

Atomun alt yapısını ve temel yapıtaşlarını gцsteren grafikler.
Mesela, Şu elinizde tuttuğunuz Kitap ve Dergi, temelde enerjiden ibaret, yani inanılmaz bir gьce sahip gцrьnmez kuvvetlerin bir arada tuttuğu bir enerjidir aslında. Newton,

Kuantum Mekaniğinin kurucuları olan Fizikзiler: Max Planck, Karl W. Heisenberg, Richard Feynman ve Erwin Schrцdinger.
Bilim tarihinde ışığa tanecik olarak ilk yaklaşan 1700’lь yıllarda Newton olmuştur. Ancak ondan sonra Young, 1800’lь yıllarda meşhur girişim deneyi

KUANTUM KЬTLEЗEKİMİ TEORİSİ: BİRLEŞİK ALAN TEORİSİNİN ЦNCЬSЬ
Gцrьldьğь gibi Kuantum вlemine indiğimizde iзinde yaşadığımız вlemdeki kвideler tamamıyla geзersiz sayılabilir. Gьnьmьzde bilim ve teknoloji son derece

Kuantum Mekaniğinin bьyьk aзmazı: Dalga mı? Parзacık mı? Kavramı.
Bunlara ilaveten, 15 yıldır devam eden araştırmalara rağmen, sırrını koruyan Nцtrino ve enerji bakımından zengin diğer komşu tanecikler d

BİR KUANTUM YUMURTASI (MANYETİK MONOPOL) MODELİ OLUŞTURMAK
Teorimizin bu bцlьmьnde, Birleşik Alan Teorisinin цngцrdьğь ve yukarıdaki pek зok şekilde ve teorimizin pek зok yerinde sıkзa kullanacağımız

Atom Зekirdeğinde bulunan temel partikьlleri gцsteren Diyagram.
Modelimizi oluşturma iзin, ilk цnce, kьtleзekim alanının taşıyıcı yьkь olan graviton iзin şцyle bir 5-Boyutlu Skaler Vektцr Alanı tanımlayalım

Schwarzschild denkleminin parametrik зцzьmьne gцre tanımlanan uzay-zaman yapısı ve Karadelik-Akdelik mekanizması.
ve olmak ьzere elektrik alan

MANYETİK MONOPOLLERE DOĞRU: YENİ BİR 5-BOYUTLU UZAY-ZAMAN MODELİ İNŞA ETMEK
Birleşik alan teorisi, kuantum karadelik tekilliği noktasında, 5 ve daha yьksek boyutlardaki sьpersicim zar yьzeyi ьzerinde tanımlandığı iзin ve bu mekanizman

Reel eksen boyunca gamma fonksiyonunun 3-boyutlu grafiği.
Gamma fonksiyonunun birleşik alan teorisindeki цnemi ise, sınırlı bir değer aralığında, цrneğin 0 ila 1 gibi tanımlanmış bir bцlgede sonu

BOYUTLU SİCİM TEORİSİNİ BİRLEŞİK ALAN TEORİSİNE EKLEMEK

Konum vektцrьnьn, Manyetik monopol yьzeyi ьzerindeki diferansiyel manifold ьzerinde taradığı yцrьnge eğrisi.
şeklinde parзalı bir kuvvet alanı tanımlayalım. Bu ifadenin zamana gцre 2. tьrevini alırsak;

Yцrьnge eğrisinin sınırladığı kapalı alanı tarayan vektцrь P noktasında yцrьngeye teğettir.
Bu durumda; olur ve v(r,t) Skaler Vektцr Alanının zamana bağlı tьrevinin mutlak değeri;

Yenİ BİR atom modelİ OLUŞTURMAK
Daha цnceki bцlьmlerde Kьtleзekimiyle Elektromanyetizmanın Planck цlзeğinde oluşturduğumuz Kuantum Yumurtası Modeli ьzerinde yaptığımız matematiksel ana

Manyetik Monopolleri цngцren Kuantum Kьtleзekimi Teorisine gцre Yeni Atom Modeli.
Burada q, atomun dış yьzeyindeki toplam elektrik yьkь; R, atom зekirdeğinin yarıзapı ve K, Coulomb sabitidir. Fakat kuantum boyutlarda

Bazı temel parзacıklara ait Feynman sicim diyagramları.
Doğanın gцrьnebilen boyutlarında temel partikьller ve kuvvet alanları ayrık gibi gцrьnse de, temel boyutlarına inildiğinde parзacıkların ve kuvvet alanl

Elektronun yцrьnge etrafında dцnmesiyle oluşan Manyetik momentin ve etrafındaki manyetik alanın oluşumu.
Birleşik alan teorisi, zaten QCD (Kuantum kromo dinamik) ve QED (Kuantum elektrodinamik) kuramlarını iзerdiğinden bunların detaylarına girmeyeceğiz. Цrneğin,

GENEL DURUMDA 5-BOYUTLU İNDİRGENMİŞ ”ELEKTROZAYIF ALAN TANSЦRЬNЬN” ELDE EDİLMESİ VE SONUЗLARI
Şimdi, tekrar tansцr hesabına dцnelim. Euler-Lagrange denklemi: olmak ьzere; Einstein-Yang-Mills a

Higgs bozonunun tahmin edilen kьtle değer aralığını gцsteren dağılım grafiği.
Yukarıdaki tabloda yer alan Goldstone bozonları standart modelde; olarak tanımlan

ELEKTROZAYIF KURAMININ KUANTUM MEKANİKSEL SONUЗLARI
Elektrozayıf kuramını ve elektromanyetizma ile зekirdek kuvvetlerinin birleşimini genel hatlarıyla gцsterdikten sonra, şimdi de Elektrozayıf kuramının b

KARADELİKLER VE EVRENİN SONU: YENİ BİR EVREN MODELİ OLUŞTURMAK
Evrenin 11-Boyutlu yapısının matematiksel bir modelini oluşturabilmemize rağmen, fizik yasalarıyla evrenin geleceği hakkında bir tahminde bulunmak ve ilerki

KUANTUM KЬTLEЗEKİMİ TEORİSİNİN SONUЗLARI
“Kвinatın en anlaşılamayan yanı, anlaşılabilir olmasıdır.” der, Einstein. Bu sцzle, alışageldiğimiz, sebebini hiз kurcalamadığı

Gцreliliğin temsilо bir resmi: Uzay-Zamanın eğrilmesi.
Einstein, зalışmalarının asıl ağırlığını, gцrelilik kuramını daha genel bir зerзeveye yerleştirme зabası ь

Yılında, Edwin Hubble uzayın sьrekli dışarı doğru genişlediğini keşfetti..
Genel gцrelilik kuramı, yalnız Newton’un fiziğinden değil; Eukleidesзi geometriden de kopuşu simgeliyordu ve ьзboyutlu dьz bir Uzay-Zaman yerine dцrt boyutlu Uzay-Zaman dah

Newton’dan Eİnsteİn’a
Isaac Newton, 4 Ocak 1643 tarihinde kьзьk bir İngiliz kasabası olan, Lincolnshire kentinin Woolsthorpe kasabasında doğdu. Babası bir зiftзiydi ve o doğmadan yaklaş

Mьslьman Arap bilginleri, eski dцnemlerde zamanı цlзmek iзin ilk kez Gьneş saatini kullanmışlardı ..
Зok az sayıda dьşьnce insan bilincine zaman kadar derin bir şekilde nьfuz etmiştir. Zaman ve uzay fikri, insan dьşьncesini binlerce yıl işgal etmiştir. Bunla

Nicholas Copernicus (solda), Galileo Galilei (sağda) ve Johannes Kepler (ortada).
Katolik Kilisesi Copernicus ve Galileo’nun kozmolojisini iзine sindiremezdi, зьnkь bu kozmoloji, dьnya ve topluma mevcut bakış aзısına meydan okumuştu. Eski, ağır

Zaman ve Felsefe
Antik Yunanlılar, zaman, uzay ve hareketin anlamını modern зağdaki insanlardan зok daha derin bir şekilde kavramışlardı. Yalnızca Antik зağın

Richard Feynmann
“Belki de, zamanın (sцzlьk anlamında) tanımlayamayacağımız şeylerden biri olması gerзeğiyle yьzleşip, yalnızca, onun ne olduğunu zaten

Gцrelİlİk: HENЬZ TAM OLARAK Зцzьmlenmemİş Bİr Problem
Цzel gцrelilik teorisi bilimin en bьyьk başarılarından biriydi. Evrene bakış tarzımızı o denli devrimcileştirmişti ki, ancak dьnyanın yuvarlak

Gцrelİlİk ve Karadelİkler
Newton’dan farklı olarak Einstein’a gцre, kьtleзekim zamanı etkiler, зьnkь ışığı etkiler. Eğer bir kara deliğin kenarında hareketsiz tutulan bir &#

Philadelphia Deneyini gerзekleştiren Ekip: Einstein, Tesla, Rooswelt ve Von Neumann.
Bir elektronik teknisyeni, DC ve AC alanlar arasında hayli farklılık olduğunu bilir. Duran, зarpan ve dцnen rotasyonlu alanlar ELF dalgaları ve sabit dalgalar gibi. Philade

LC Osİlasyon Devresİ ve Basİt Sarkaз Mekanİzması Ьzerİne
Aslında Philadelphia Deneyi, Elektromanyetik Alan bileşenlerinin ve Kьtleзekim Alanının, Birleşik bir alan kuvvetinin birer parзası olduğunu ispatlayan зok цnemli

Sinьzoidal salınım yapan bir kьtleden oluşan Basit Sarkaз Dьzeneği.
Şimdi, her iki dьzeneğin de matematiksel bir analizini yapalım ve elde edeceğimiz sonuзları değerlendirelim: İlk цnce, LC Osilatцr devresine ilişkin toplam A

Yьksek frekansta зalışan bir bobin oluşturabilmek iзin kullanılabilecek bir devre şeması.
Aslında verdiğimiz bu basit цrnekten зok bьyьk sonuзlar зıkarabiliriz. Bunların iзerisinde en цnemlisi ise, aşırı yьksek frekanslarda maddenin atomlarını

Kuantum KцpьĞь
Sicim (Tel) Kuramı'na duyulan heves yıllar boyu sьrekli değişkenlik gцsterdi. 1970'li yıllarda oldukзa ilgi gцrьyordu, ancak daha sonra birзok fizikзi Sicim Kuramı ьze

Parзacıklar ve Dalgalar HALİNDE YARATILMA
Evrenin ilk dцnemlerinde parзacıklar, hem kuvvetli Elektromanyetik alanlar veya yьksek enerjili ışınım, hem de kuvvetli Kьtleзekim alanları etkisi altındaydı

Maddenİn Tekİllİk Noktaları: Mİnİ (Atomİk) Karadelİkler
Gьnьmьz fiziğinin en bьyьk keşiflerinden birisi de maddenin bьyьk bir kьtle yoğunluğu şeklinde iзeri зцkmesiyle oluşan tekillik noktalaları, yani karadeliklerdir.

Bİrleşİk Alan Teorİsİ: HerŞeyİn kuramı ve FİzİĞİn Sonu MU?
Herşeyin kuramı fikrini ilk ortaya atan Einstein’dı. Onun ьzerinde зalıştığı “Unified Field Theory” (Birleşik Alan Kuramı

ELEKTROMANYETİZMA VE YERЗEKİMİ (GRAVİTASYON) TEORİLERİNİ BİRLEŞTİRMEK
EİNSTEİN’IN GENEL GЦRELİLİĞİ Galilei, tьm cisimlerin kьtleзekim alanında eşit hızda dьşeceklerini sцylemiştir. Bu, d

Uzay-zaman eğrisi: Uzay-zamanda gцsterilen Gelgit etkisi.
Genel gцreliliğin ana fikri, serbest dьşme hareketine “doğal hareketler” – kьtleзekiminin olmadığı hallerdeki dьzgьn doğrusal hareketin benzeri – gцzьyle bakmakt&

Elektrik alan kuvvetinin hesaplanmasında kullanılan doğrusal, yьzeysel ve hacimsel yьk yoğunlukları.
Şimdi, yukarıda noktasal iki yьk iзin hesapladığımız elektrik alan kuvvetini genelleştirip bir Q test yьkьnden

YERЗEKİMİ VE KЬTLEЗEKİM
(GRAVİTASYON) ALAN TEORİSİ Akademik hayatımın son yıllarında, FARADAY ve COULOMB’un elektromanyetizma yasaları ile NEWTON’un genel

Birbirini зekişini gцsteren elektromanyetik kuvvet alanları.
(James Clerk Maxwell, ‘Treatise on Electricity and Magnetism’, 1873 adlı kitabından.) Şimdi herhangi bir V kapalı hacmi iзindeki

Bir harekete ilişkin yerdeğiştirme vektцrleri.
Vektцrler ьzerinde dцrt cebirsel işlem tanımlanabilir: bir toplama ve ьз tьrlь зarpma. i) İki vektцrьn toplamı: Bir

Bir vektцrь skalerle зarpma.
iii) İki vektцrьn skaler зarpımı: İki vektцrьn skaler зarpımı: .

A) İki vektцrьn skaler зarpımı. (b) İki vektцrьn vektцrel зarpımı.
iv) İki vektцrьn vektцrel зarpımı: İki vektцrьn vektцrьn vektцrel зarpımı:

VEKTЦRLERDE KOORDİNAT DЦNЬŞЬMЬ
Bir sistemdeki vektцr bileşenlerini diğer sistemdekine dцnьştьrmenin belirli kuralları vardır. Цrneğin x,y,z sistemine gцre, ortak x = xٰ ekseni etrafında &

NOTASYON
Uzayda bir nokta (u,v,w) koordinatları verilmekle belirtilmiş olsun. Bu, kartezyen koordinatlarda (x,y,z), kьresel koordinatlarda (r,θ,Φ), veya silindirik koordinatlarda (r,]

Kartezyen, silindirik ve kьresel koordinatlar sistemi
Ortogonal koordinatlar sisteminin metrik katsayıları ve birim vektцrlerini hesaplarsak: Kartezyen koordinatlar sisteminde konum vektцrь:

GRADYAN
(u, v, w) noktasından (u+du, v+dv, w+dw) noktasına kьзьk bir diferansiyel yerdeğiştirme sonucu, skaler bir t(u, v, w) fonksiyonundaki artış, zincir kuralına gцre:

DİVERJANS
Şimdi şцyle bir vektцr fonksiyonu tanımlayalım: (u,v,w) noktasında her bir koordin

Ortogonal koordinat sisteminde Diverjansın tanımlandığı prizma yьzeyi.
Bu durumda, dτ hacim elemanının цnьndeki katsayı eğrisel koordinatlarda diverjansın tanımıdır:

Rotasyonelin tanımlandığı kapalı eğri.
Kenarları sonsuz kьзьk olduğundan, bu dikdцrtgenin alan elemanı: olur. Eğ

LAPLASYEN
Skaler bir fonksiyonun Laplasyeni “gradyanın diverjansı” olarak tanımlanır. Buna gцre, daha цnce elde ettiğimiz gradyan ve diverjans tanımlarını kulla

Bir vektцr alanında Laplasyenin tanımı.
Nabla operatцrьyle yapılacak diğer bazı işlemlerde aşağıdaki цzdeşlikler, vektцrel i&#

DİFERANSİYEL HESAP
X bağımsız değişkeni, bilinmeyen y=f(x) fonksiyonu ve bu fonksiyonun tьrevleri aras&

NTEGRAL HESAP
Tek değişkenli bir fonksiyonun integralini alalım: Diferansiyel f(x) fonksiyonuna ait bu ifade temel integral teoremine gцre:

TANSЦREL ANALİZ
Genel olarak N-Boyutlu uzayda, pratik olarak gцsterimde kolaylık sağlamak iзin tansцrler kullanılır. Tansцr hesabı, genel relativite, diferansiyel geometri, elektromanyetik

METRİK TANSЦR
N- boyutlu uzayda uzunluk elemanının karesi: veya kısaca;

EUKLEİDES (ЦKLİD) VE
LOBACHEVSKY GEOMETRİSİ Eukleides geometrisi klasik geometri olarak цğrendiklerimizden başka bir şey değildir. Ancak pek зok insan Eukl

EİNSTEİN’IN ЦZEL GЦRELİLİK KURAMI
Maxwell denklemlerince sağlanan gцrelilik ilkesi, diğer adıyla цzel gцrelilik, kavranması oldukзa zor olan bir kuram olup; ilk bakışta, iзinde yaşadı&

Kьresel koordinat sisteminde (r, θ,Φ) 5-boyutlu KALUZA geometrisinin temsilо resmi.
İşte bizim bu зalışmada teorik altyapısını oluşturacağımız 5-Boyutlu Relativitenin temeli bu hiperbolik ışık konisinin

ZAMAN YAPISI
Her fiziksel sьreз bir veya зok sayıda olay iзerir. “Olay”, belirli bir (x, y, z) konumunda belirli bir t anında meydana gelir. Bir ‘E’ olayının ey

DЦRT VEKTЦRLER
Lorentz dцnьşьmlerini daha sade gцsterebilmek iзin yeni bьyьklьkler tanımlarsak; ,

DEĞİŞMEZ İNTERVAL
Bir A olayının koordinatlarında ve diğer bir B olayının da

ZAMAN YAPISI
5-Boyutlu uzay-zaman mimarisi, ьзь uzayı diğer ikisi ise 5. boyut zamanını oluşturacak şekilde oluşmuştur. İlk ьз boyut olan uzayı

UZAY YAPISI
Riemann, Evrenin yapısının eşmerkezli mьkemmel bir зapı olan зok dьzgьn bir kьre olduğunu kanıtladı. Aşağıdaki şekilden de gцrьldьğь

KOORDİNAT DЦNЬŞЬMЬ
İki boyutlu zamanın kuvvet зizgilerine ait hiperbolik eğri denklemlerini зıkartmadan цnce, bu denklemleri зцzmekte kullanılan kompleks fonksiyonların oynadığ

KONFORM DЦNЬŞЬM
İki boyutlu zaman yapısına, kompleks değişkenler teorisi kullanılarak kolay bir зцzьm getirilebilir. Bu teorinin esası, karışık bir

ANALİTİK FONKSİYONLAR
Az цnce verdiğimiz iki цrnek dцnьşьmde gцrьldьğь gibi, w’nin w=f(z) gibi z’nin herhangi bir fonksiyonuna eşit olması halinde z dьzleminde зizilmi#

Kesikli зizgiler, y=sabit veya v=sabit kuvvet зizgilerini; kesiksiz зizgiler de, x=sabit ya da u=sabit kuvvet зizgilerini gцstermektedir.
w=z1/2 dцnьşьmьnde, x=u2-v2 ve y=2uv olduğunu bulmuştuk. Bu bağıntılar yardımıyla z dьzlemindeki he

GENİŞLETİLMİŞ EXTRA BOYUTLU
(5D) ALAN DENKLEMLERİ Kьresel koordinatlardaki 5-Boyutlu genel uzunluk ifadesinin,

RİCCİ TANSЦRЬ
Burada ara hesaplamalar зok uzun ve karmaşık olmasına rağmen Ricci Tansцrьne ilişkin

BOYUTLU İNDİRGENMİŞ FİZİKSEL METRİK
4’ten fazla boyutları ifade etmek iзin, kullanacağımız geometrik bьyьklьklere ilişkin doğru teorik formьller oluşturmak gerekir. 5-Boyutlu uzayda

BOYUTLU ENERJİ-MOMENTUM TANSЦRЬ
Fiziksel 4-Boyutlu metrik cinsinden daha цnce hesapladığımız Enerji-Momentum Tansцrь

GENELLEŞTİRİLMİŞ EİNSTEİN-SCHRЦDINGER-KURŞUNOĞLU BİRLEŞİK ALAN KURAMI
Behram Kurşunoğlu’nun genelleştirilmiş birleşik elektro-gravitasyonel alan kuramını vereceğimiz bu kısım, teorimiz boyunca kademe kademe ilerledi&#

Evren, Dev Bir Bilgisayar Tarafından mı Yцnetiliyor?
Birleşik alan teorisine alternatif olarak ileri sьrьlen bir kurama gцre, evrenin tamamı, inanılmaz bir dikkatle programlanmış, dev цlзьlerde bir bilgisayar tarafından

EVRENDEKİ VARLIK İЗERİĞİNE AİT BİLGİNİN KAYNAKLARI KONUSUNDA ЬЗ ЦNEMLİ SORU
Fredkin'e gцre, bu bilgi kuramı, fizik kurallarından daha basittir ve her şeyin sebebi ve ilk hareketi olarak basit bir şekilde tanımlanabilir. Fredkin:

KOORDİNAT YAPISI
Daha цnce tanımladığımız 5-Boyutlu uzay-zamana ait koordinat yapısı oldukзa basitti. Klasik literatьrde bu koordinatlardan ilk dцrdь, bildiği

Ii)- UZAY-ZAMANIN ZAR YAPISINI OLUŞTURAN TEORİLER: EXTRA BOYUTA (5. BOYUT) BAĞLI VE OLAN DURUMLAR
Bu durumda; yani olması, Aμ=0 olmasını gerektirecektir.

GENEL DURUMDA 5-BOYUTLU "İNDİRGENMİŞ MAXWELL TİPİ” DENKLEMLERİN ELDE EDİLMESİ VE SONUЗLARI
Bu bцlьmde en genel haliyle, 4-Boyutlu indirgenmiş Enerji-Momentum Tansцrleri ve Ricci Tansцrьne ilişkin koordinat sistemine bağlı bir bileşen (Φ

GENEL DURUMDA 5-BOYUTLU İNDİRGENMİŞ ”KЬTLEЗEKİM ALAN TANSЦRЬNЬN” ELDE EDİLMESİ VE SONUЗLARI
Kьtleзekim Alanı , Manyetik Alan

BOYUTLU UZAY-ZAMANDA EİNSTEİN KЬTLEЗEKİM ALANI DENKLEMLERİNİN ЗЦZЬMЬ
Şimdi, tekrar Einstein Alan denklemlerine dцnelim ve bu diferansiyel denklemlerin зцzьmlerinin ne anlam ifade ettiklerini dьşьnelim. Bildiğimiz gibi 5-Boyutlu fizikse

A)- MANYETİK ALAN SIFIR [BKK=0] DURUMU
Bu durumda Einstein denklemlerinin kısmо зцzьmь: olur.

B)- ELEKTRİK ALAN SIFIR [EKK=0] DURUMU
Bu durumda v=0 ve ω=0 yazarak Einstein denklemlerini şu şekilde basitleştirebiliriz:

SONUЗLAR
Buraya kadar anlattığımız 5 durumu Elektromanyetik Kьtleзekim Alan Tansцrь cinsinden ifade

BOYUTLU UZAY-ZAMANDA EİNSTEİN KЬTLEЗEKİM ALANI DENKLEMLERİNİN ЗЦZЬMЬ
Şimdi 5-Boyutlu uzay-zamandan 7-Boyutlu uzay-zamana geзtiğimizde Einstein denklemlerinin зцzьmlerinde ne gibi bir değişim olacağını inceleyelim. 7

Elipsoidal Konik eğriler, kararlı parзacıkların yцrьngesidir.
SİCİM TEOREMİ {strıng theory} VE KЬTLEЗEKİMİNİN GЦRELİLİĞİ: “aynı andalığın gцrelİ bİ

Atomik (Kuantum) boyutlarında oluşan dolanımlı Diferansiyel Elektrik ve Manyetik akımlar.
Yani, teorik olarak manyetik yьk elektrik yьkьnьn yaklaşık 66 katı bьyьklьkte yьk taşımaktadır. Bu da manyetik alanın neden elektrik alandan daha gьзlь olduğ

Hareketli yьk iзeren bir durumda tekillik yьzeyinde oluşan normal ve teğetsel kuvvetler (Şuhubi, 1995).
Deformasyon iзeren bu sьreksiz tekillik alanında elektrostatik alanın etkileşimi mikro dьzeydeki kьtle ve yьk etkileşimlerinin bir sonucudur. Manyetik yьkьn fiziksel olarak teki

Atom yцrьngesinde dolaşan iki elektron ve iki gravitonun birbirine uyguladığı зekim kuvvetleri.
Yalnız burada yukarıdaki dik ьзgendeki vektцrel toplam alınırken, ve

Teorem-1: Zamanla değişen B
Son olarak Birleşik alan teorisinde tanımlayacağımız, temel elektrodinamik denklemleri elde etmeden цnce, 4-boyutlu uzay-zamanda manyetik alanın zamanla değiş

Teorem- 4: Adyabatik değişmezler.
Klasik mekanik bağlamında tanımlanmış olan etki integralini anımsayalım: . Dцnemsel devinim

Ekil: İki aşamalı plazma adyabatik sıkıştırma aygıtının зizgesi(F.F. Chen, 1974) .
Teorem-5: Birinci adyabatik değişmez, μ

Teorem- 6: İkinci adyabatik değişmez, J
İki manyetik ayna arasında tuzaklanmış olan bir yьklь parзacığı dьşьnelim. Bu parзacık, iki "ayna" arasında "yansıma frekans

Ekil: Bir manyetik ayna geometrisinde a ve b ayna noktaları arasında yansıyan parзacık (F.F. Chen, 1974).
Şimdi, zamanla değişmeyen ancak uzayda değişen bir manyetik alan iзinde J niceliğinin değişmezliğini kanıtlayalım: b

Ekil: J’nin değişmezliğinin kanıtlanmasında kullanılan зizge (F.F. Chen, 1974).
Bu orantıdan yola зıkarak aşağıdaki bağıntıy&#

Teorem- 7: Ьзьncь adyabatik değişmez , F
Bu adyabatik değişmez, parзacığın gьdьcь цzeğinin sьrьklenmesinin ьзьncь bir dцnemsel devinime neden olacağını gцsterir. Bu dцnemsel dev

Parзacığın yцrьngesi ьzerindeki sicim parзası ьzerindeki gecikmeli potansiyel vektцrleri.
Şimdi, herhangi bir yьk dağılımı iзin, skaler potansiyel ifadesini yazarsak;

BİRLEŞİK ALAN TEORİSİNİN
SONUЗ DENKLEMLERİ STATİK KЬTLEЗEKİMSEL BİRLEŞİK ALAN DENKLEMLERİ Bцylece Elektromanyetizma ve Yerзekimi kanunla

Planck цlзeğindeki tek bir sicim halkasının dalga hareketini belirler
Eğer,yьk ve akım kaynağı tansцrь yerine, herhangi bir partikьle ait kьtle terimi gelirse bu durumda birle&

Kьtleзekim alanında titreşen gravitonun dalga hareketini belirler
Eğer, yьk ve akım kaynağı tansцrь yerine,

Gьзlь зekirdek kuvvet alanında titreşim yapan gluonun dalga hareketini belirler
Eğer, yьk ve akım kaynağı tansцrь yerine,

Courtesy and Copyright of National Geographic).

Elektromanyetik Gravitasyon Dalgasının Elektrik, Manyetik ve Kьtleзekimi Alanı bileşenleri.
Maxwell denklemlerinin цnceki formu şu şekildedir: Birleşik alan teoremini bu denklemlere uy

KЬTLEЗEKİM ALANININ HELEZONİK BİR YAPIDA OLMASI VE LAVABODAN AKAN SUYUN NEDEN BURGAЗ YAPARAK AKTIĞI ЬZERİNE
Dьnya ьzerinde lavabodan boşalttığımız su neden helezonlar зizerek akmaktadır. Kuzey ve Gьney yarımkьredeki burgaз (kıvrılma) yцnьnьn te

Dьnyanın MANYETİK ALANI VE PUSULADA MEYDANA GELEN SAPMA ЬZERİNE
Kьtleзekim dalgasının vektцrel yapısından dolayı, Dьnyanın Kuzey-Gьney kutupları arasında yer alan manyetik alanın yцnь coğrafо Kuz

Yerin Manyetik alanı ve pusulada meydana getirdiği sapma aзısı (β).
olarak bulunur. Bu aзı, yeryьzьnьn değişik coğrafi koordinatlarında belirli değe

PULSAR YILDIZLARININ İDEAL BİR DİPOL GİBİ DAVRANMASI ЬZERİNE
Gьnьmьzde yapılan Astronomik gцzlemlere gцre, зok hızlı dцnen (saniyede 103 devir gibi зok yьksek bir ω aзısal hızıyla) kompakt

PSR 1913 Pulsarının yцrьngesi.
Bir pulsar yцrьngesi, helezonik bir sarmal зizen ve zamanla birbirine yaklaşan iki eşdeğer kьtleli yıldızı цngцrьr. Bu yцrьnge sistemi, odak noktalarından birisin

NЦTRON YILDIZLARININ YЬZEYİNDE OLUŞAN GЬЗLЬ MANYETİK ALANLAR ЬZERİNE
Nцtron Yıldızları olarak bilinen ve зцkmek ьzere olan dev yıldızlar, son aşamasına gelmiş yıldızların kьзьk bir hacimde bьyьk

KЬTLEЗEKİMİ ETKİSİNDEKİ ELEKTRON VE
GRAVİTONLARIN YЦRЬNGELERİ ЬZERİNE Şimdi elektronun atom зevresinde dolandığı alan civarındaki birim elektrik al

BİR PARЗACIĞIN YЦRЬNGESİ VE UZAY-ZAMANDAKİ DURUMU
Sırası gelmişken burada biraz da kuantum mekaniğinden bahsetmek istiyorum. Klasik dьzeyde tek bir kuantum parзacığını dьşьnьrsek, parзac

Dьnya yьzeyi yakınlarındaki oluşturduğu Manyetik Alan.
Şimdi bu manyetik alanın, karadelik tьnelinin en uз noktasında yani Planck цlзeğinde dairesel bir yцrьnge ьzerinde oluştuğunu (noktasal manyetik bir ka

Dьnya yьzeyi iзin yarıзap ve kьtleзekim kuvveti vektцrleri.
Stokes Teoreminden; integralindeki sağ taraftaki integral ifadesini;

Dьnya, Ay ve Gьneş iзin θ aзısının değişimi.
Bulunan bu integral ifadeleri sadece verilen bu sınır koşullarında geзerli olup, dikkat edilirse kьtleзekim sabiti ifadeleri R (yarıзap)’dan bağ

Sonsuz kьзьk bir ABCD Karadelik Kьtleзekim Akısı зevrimi boyunca kьtle değişimi.
Diverjans Teoremine gцre ise; ve buradan hareketle; ΔV→dV

PROTON BOZUNMASI VE ENERJİNİN KORUNUMU KANUNU ЬZERİNE
[ENERGY TRANSFORMATİON] Herkesin okul yıllarında beri bildiği temel bir fizik kanunu vardır: Enerjinin Korunumu Kanunu. Hepimiz bu

Higgs Alanı ve Tanrı Parзacığı Arayışı!
CERN (Avrupa Nьkleer Araştırma Konseyi) deneyinde aranan aslında “Higgs Parзacığı” dır (Higgs bozonu). Peki Higgs parзacığı

BİRLEŞİK ALAN TEORİSİNİN GENEL SONUЗLARI
1)- Uzay-zamanın 4-Boyutlu yapısının dışında bir 5. Boyut daha vardır. Bu 5. boyut helezon yaparak kıvrılmış ve sakl

Kьresel bir kaynağın etrafında oluşan Alan şiddetlerinin merkezden uzaklığa gцre değişimi.
Dinamik yьk durumunda, elektromanyetik kьtleзekim kanunlarının sonuз denklemleri ise, ışık hızı civarında ve ışık hızının tam v

Schwarzschild Karadelik-Kьtle aktarım Diski.
a)- Birleşik alan teorisine gцre kapalı 4-boyutlu uzay zamanda dolanımlı iki ma

Gьзlь зekİrdek kuvvetİ.
olarak bilinen 4 temel kuvvetten elektromanyetizma ve kьtleзekimi 5. Boyutta birleşerek kьtleзekimsel elektromanyetik dalgalarını oluşturmaktadır. Peki zayıf kuvvet ol

EK-II UZAY-ZAMAN GRAFİĞİ-II
DЬNYA MERKEZLİ PARALEL EVRENLER MODELİ (11-BOYUTLU UZAY-ZAMAN)

FİZİK TERİMLERİ SЦZLЬĞЬ
Aзısal Momentum: Bir ya da bir grup parзacığın dцnme hareket miktarı. (ђ/2π) biriminin (ђ, Planck sabitid

Temel Fiziksel Sabitler

Maclaurin Serileri
e x = 1 + x + x 2 / 2! + ... + x n / n! + ... {Her x değeri iзin} sin x = x - x 3 / 3! + x 5 / 5! - x 7

Trigonometrik Formьller
Trigonometrik aзıların Toplam/Fark İfadeleri: cos(A + B) = cos A cos B - sin A sin B cos(A - B) = cos A cos B + sin A sin B

Kapalı formda integrali alınamayan bazı ifadelerin belirli integralleri
Bazı fonksiyonların kapalı formda ters tьrevleri [integralleri] alınamazlar. Buna karşın, belirli integral şeklinde bazı fonksiyonların

Зizgisel İntegral
integralleri a noktas

Yьzey ve Hacim İntegralleri

Katı Aзılar ve Akı Teorisi
Elektromanyetizmada зoğu zaman bir vektцr alanının bir yьzey ьzerinde akısını hesaplama gerekir.

Diferansiyel Hesap
vektцr alanının t skaler değişkeninin sьrekli fonksiyonu olsun. bu şekilde t

Gradient
f(x, y, z) bir skaler alan olsun ve (x, y, z) noktasından sonsuz kьзьk vektцr, olmak ьzere eğri ьzerinde

Rotasyonel ve Stokes Teoremi
P(x,y), herhangi bir sьrekli vektцr

Laplasyen
Bazı skaler alanların gradientinin diverjansı elektromagnetizmada ve kьtleзekim alanının hesaplanmasında (genel olarak pek зok fen bilimi ve mьhendislik alanında

Korunumlu Alanlar
Herhangi bir kapalı C eğrisi boyunca, şartını sağlayan alanlara “

Vektцr Цzdeşlikleri
Aşağıda listelenen vektцr цzdeşlikleri birleşik alan teorisinde sıkзa kullanılmaktadır. Цzdeşliklerin hepsi sağ ve sol yanları aзılı

Boyutlu Katı Yьzeyler

Minkowsky Geometrisi, Tansцr Hesabı ve 4-Boyutlu Gцrelilik (Relativite) Teorisi
Newton’un mutlak uzay varsayımı eylemsizlik ivmesine (direncine) ve merkezkaз kuvvetlere dayanır. Newton Mekaniği’nin, bir cismin mg gravitasyon ivmesi ile

Eğri Uzay-Zaman
Цklit Geometrisinde iki nokta arasındaki en kısa yolun doğru olduğunu цğrenmişizdir. Burada en kısa yol deyimi uzaklık kavramıyla ilgilidi

Einstein: Eşdeğerlik İlkesi
“.. Keyfi bir gravitasyon alanındaki uzay-zaman’ın her noktası iзin цyle yerel eylemsiz (serbest dьşen) bir konuşlanma sistemi seзilebilir ki, noktanın yeterince kь