Тэма 1. Агульнае ўяўленне аб iнтэлектуальнай ўласнасцi

Вучэбна-метадычны комплекс па вучэбнай дысцыпліне для спецыяльнасці

  Факультэт інфармацыйна-дакументных камунікацый Кафедра тэорыі і гісторыі інфармацыйна-дакументных камунікацый

Рабочая праграма

 

ЗМЕСТ КУРСА

Уводзiны

 

Роля iнтэлектуальнай ўласнасцi ў паляпшэнні канкурэнтаздольнасці выпускаемай прадукцыі, у выхадзе Беларусі на сусветныя рынкі, ахове твораў лiтаратуры. Мастацтва, мiжнародным супрацоўнiцтве.

Задачы курса “Кiраванне iнтэлектуальнай ўласнасццю”, яго структура, змест. Методыка вывучэння курса. Крыніцы інфармацыі па курсе. Праходжанне курса. Методыка самастойнай работы над асобнымі тэмамі.

 

Тэма 1. Агульнае ўяўленне аб iнтэлектуальнай ўласнасцi

 

Узнiкненне iнтэлектуальнай ўласнасцi. Паняцце iнтэлектуальнай ўласнасцi. Азначэнне iнтэлектуальнай ўласнасцi, яе функцыi, ўласцiвасцi i структура.

Аб’екты прамысловай ўласнасцi i iх ахова. Аб`екты прамысловай уласнасці: вынаходніцтвы, карысныя мадэлі, прамысловыя ўзоры, таварныя знакі,знакi абслугоўвання, найменне месцаў паходжання тавараў селекцыйныя дасягненнi, тапалогii iнтэгральных мiкрасхем, ноу-хау, геаграфiчныя указаннi.Іх азначэнне, формы прававой аховы. Службовыя аб’екты прамысловай ўласнасцi. Патэнтныя законы. Паняцце “патэнтаздольнасць”, умовы патэнтаздольнасцi аб’ектаў.

Віды патэнтнай экспертызы. Патэнтаванне аб`ектаў прамысловай уласнасці. Патэнты-аналагі.

Суб’екты права iнтэлектуальнай ўласнасцi.

Асноўныя формы перадачы правоў на аб’екты iнтэлектуальнай ўласнасцi. Класiфiкацыя дамоў, iх змест i структура. Лiцэнзiйная дамова. Вiды лiцэнзiй. Рэгiстрацыя лiцэнзiй.

 

Тэма 2. Мiжнароднае супрацоўнiцтва

Галiне аховы прамысловай уласнасцi

Прынцыпы мiжнароднага супрацоўнiцтва. Задачы мiжнароднага супрацоўнiцтва ў галiне прамысловай уласнасцi. Дзейнаць Мiжнародных i рэгiянальных арганiзацый. Роля Парыжскай канвенцыi ў стварэннi агульных патрабаванняў да мiжнароднага супрацоўнiцтва ў галiне прамысловай уласнасцi. Дамоўленасцi у межах Парыжскай канвенцыi (Дамова аб патэнтнай кааперацыi, Мiжнароднай рэгiстрацыi знакаў). Дзейнасць Сусветнай арганiзацыi iнтэлектуальнай уласнасцi (WIPO).

Рэгiянальныя пагадненнi па ахове прамысловай уласнасцi.

 

Тэма 3. Патэнтныя дакументы як аб’екты прамысловай уласнасці

Характар публікацыі звестак аб зменах патэнтных дакументах. Патэнтныя дакументы на карысныя мадэлі, прамысловыя узоры, таварныя знакі:… Рэгіянальная патэнтныя дакументы: апісанні вынаходніцтваў да Еўрапейскай заяўкі і патэнта, патэнтны бюлетэнь;…

Тэма 4. Міжнародныя класіфікацыі аб’ектаў прамысловай уласнасцi

Міжнародная патэнтная класіфікацыя (МПК). Міжнародныя пагадненні па стварэнні і ўвядзенні МПК. Яе структура, змест, характэрныя рысы. Рэдакцыі МПК.… Нацыянальныя патэнтныя класіфікацыі (НПК). Характарыстыка НПК, якія… Міжнародная класіфікацыя прамысловых узораў (МКПУ). Гісторыя ўзнікнення. Яе структура, змест, даведачна-пошукавы…

Тэма 5. Патэнтна-iнфармацыйныя рэсурсы Беларусi

Спецыфiчныя асаблiвасцi патэнтна-iнфармацыйных рэсурсаў. Іх месца ў сістэме інфармацыйных рэсурсаў. Уплыў патэнтнага заканадаўства краін,… Роля Белдзяржпатэнта ў фарміраванні патэнтна-інфармацыйных рэсурсаў.… Арганізацыя падрыхтоўкі патэнтна-інфармацыйных выданняў у Расіі. Супрацоўніцтва з міжнароднымі інфармацыйнымі фірмамі…

Тэма 6. Віды патэнтнага пошуку ітэхналогія яго правядзення

Вызначэнне патэнтнага пошуку. Яго сувязі з інфармацыйным пошукам. Мэты правядзення патэнтнага пошуку. Патэнтны пошук і патэнтныя даследаванні. Улік асаблівасцей патэнтнага заканадаўства на тэхналогію пошуку патэнтнай інфармацыі пэўнай краіны.

Асноўныя віды патэнтнага пошуку і тэматычны, нумерацыйны, іменны. Разнавіднасці патэнтнага пошуку: пошук патэнтаў-аналагаў, дзеючых ахоўных дакументаў і інш. Інструментарый патэнтнага пошуку. Тэхналогія правядзення розных відаў патэнтнага пошуку. Выкарыстанне элементаў цэнтралізаванага і спецыялізаванага ДПА пры правядзенні розных відаў патэнтнага пошуку. Тэхналогія патэнтнага пошуку ў БД.

 

Тэма 7. Аўтарскае права i сумежныя правы

Аб’екты аўтарскага права i сумежных правоў( лiтаратурныя, мастацкiя, навуковыя творы. камп’ютарныя праграмы, базы данных, музычныя творы, выканаўчая дзейнасць артыстаў, аўдыё- i вiдэё запiсы, радыё- i тэлевiзiйныя перадачы i iнш.). Заканадаўчае афармленне аўтарскага права ў Беларусi. Службовыя аўтарскiя творы. Суб’екты аўтарскага права.

Прынцыпы i умовы ўзнiкнення, рэалiзацыi i абароны аўтарскiх i сумежных правоў.

Кiраванне маёмаснымi правамi аўтараў i ўладальнiкаў сумежных правоў на калектыўнай аснове.Аўтарская дамова.

Мiжнародныя пагадненнi ў галiне аўтарскiх i сумежных правоў. Далучэнне Беларусi да iх.

Аўтарскае права i бiблiятэчная дзейнасць. Вiды твораў, асаблiвасцi i праблемы, звязаныя з рэалiзацыяй правоў аўтараў ў бiблiятэцы. Аўтарскае права i iнфармацыйня тэхналогii ў бiблiятэцы. Аўтарскае права i Iнтэрнет.


Тэматыка практычных i семiнарскiх работ

1. Ідэнтыфікацыя бібліяграфічнай інфармацыі ў патэнтных дакументах стран свету.

2. Ахова аб’ектаў аўтарскага права i сумежных правоў.

3. Аўтарскае права і дзейнасць бібліятэк (музеяў).

4. Афармленне заяўкі на адзін з аб’ектаў інтэлектуальнай уласнасці (для студэнтаў спецыяльнасці “музейная справа і ахова гісторыка-культурнай спадчыны”).

 

Метадычныя рэкамендацыі па выкананні

Практычных заданняў І СЕМІНАРАЎ

 

Тэма 1. Ідэнтыфікацыя бібліяграфічнай інфармацыі ў

Патэнтных дакументах стран свету

Практычная работа

Мэта:

Замацаваць веды аб відавым складзе патэнтных дакументаў розных краін. Набыць навыкі выкарыстання міжнародных стандартаў падчас пошуку патэнтных інфармацый.

Заданне і методыка выканання:

Кожны студэнт адбірае са зборніка "Изобретения стран мира" 3 дакумента (міжнародная/регіянальная заяўка, патэнтныя дакументы ЗША, Велікабрытаніі, Францыі, Германіі і інш.) і шляхам іх аналіза запаўняе радкі "Карты патэнтна-інфармацыйнага забеспячэння". Пры гэтым улічваюцца міжнародныя стандарты WIPO, дзяючыя міжнародныя пагадненні, асаблівасці патэнтнага заканадаўства асобных краін.

 

Узор карты патэнтна-інфармацыйнага забеспячэння

ТЕМА 2. Ахова аб’ектаў аўтарскага права и сумежных правоў

Семiнар

 

Асноўныя пытанні:

1. Асноўныя палажэннi беларускага заканадаўства па ахове аб’ектаў аўтарскага права і сумежных правоў.

2. Аб’екты аўтарскага права і сумежных правоў.

3. Мiжнародныя дагаворы па ахове аўтарскага права і сумежных правоў.

4. Калектыўнае кiраванне iнтэлектуальной уласнасцю. Аўтарскi дагавор.

 

Лiтаратура

Асноўная

1. Закон РБ «Об авторском праве и смежных правах»: от 17.05.2011г. № 262-3 [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.pravo.by.

2. Якимахо, А.П. Управление объектами интеллектуальной собственности / А.П. Якимахо, Г.И. Алехнович. – Мн., 2006. – С. 137–153.

3. Близнец, И. Коллективное управление правами и новые технологии / И. Близнец // Интеллектуальная собственность в Беларуси. – 2006. – №2. – С. 19–22.

4. Мальчэўскі, Я. Станаўленне сістэмы міжнароднай аховы аўтарскага права / Я. Мальчэўскі // Интеллектуальная собственность в Беларуси. – 2010. – №2. – С. 24–26.

5. Портной, Е. Защита авторских и смежных прав в Республике Беларусь / Е. Портной // Юрист. – 2007. – №3. – С. 10–12.

6. Ятникова, Е. Договор об управлении имущественными авторскими правами на коллективной основе / Е. Ятникова // Интеллектуальная собственность в Беларуси. – 2005. – №4. – С. 28–29.

 

Дадатковая

2. Лосев, С.С. Комментарий к Закону Республики Беларусь «Об авторском праве и смежных правах» / С.С. Лосев. – Мн.: Дикта, 2007. – 288 с. 3. Мельдер, Т.Н. ответственность за нарушение авторских прав в Белоруссии /… 4. Халецкая, Т.М. Основы управления интеллектуальной собственностью / Т.М. Халецкая. – 3-е изд., перераб. – Минск:…

Лiтаратура

Асноўная

2. Бойкова, О.Ф. Библиотечная практика и авторское право / О.Ф. Бойкова. – Москва: Либерия, 2004. – 109 с. 3. Смирнова, Н.А. Авторское право в библиотечном деле / Н.А. Смирнова //… 4. Бойкова, О.Ф. Изменения в законодательстве об авторском праве. Их влияние на библиографическую деятельность / О.Ф.…

Дадатковая

2. Шоу, Д.Ф. Электронные публикации и авторское право в сфере жизни / Д.Ф. Шоу // Бюллетень по авторскому праву – 1994. – №4. – С. 10–25. 3. Богацкая, С.Г. Авторское право в библиотечном деле / С.Г. Богацкая //… 4. Бойкова, О.Ф. Авторское право: проблемы использования в библиотеках / О.Ф. Бойкова // Библиотека в эпоху перемен.…

Тэматыка самастойнай работы студэнтаў

1. Iндэксаванне патэнтных дакументаў i правядзенне патэнтнага пошуку – 4 гадзiны.

2. Ахова аб’ектаў аўтарскага права i сумежных правоў – 2 гадзiны.

3. Аналiз патэнтна-iнфармацыйных выданняў – 2 гадзiны.

Метадычныя рэкамендацыi па выкананнi самастойнай работы

Тэма 1. Iндэксаванне патэнтных дакументаў i

Правядзенне патэнтнага пошуку

Мэта: Замацаваць веды аб Мiжнароднай патэнтнай класiфiкацыi і пазнаёмiцца з…  

Табліца 1

 

Тэма Прадмет пошуку Індэкс МПК
       

 

Табліца 2

 

ТЭМА ДАКУМЕНТЫ КРЫНІЦЫ ПОШУКУ ШЛЯХ ПОШУКУ
       

 


Тэма 2. Ахова аб’ектаў аўтарскага права і сумежных правоў

Мэта: Замацаваць веды об ахове аб’ектаў аўтарскага права ў Беларусi i iншых краiнах…  

Схема аналіза паказальнікаў патэнтных дакументаў

і патэнтных бюлетэняў:

1. Бібліяграфічнае апісанне.

2. З якога года выдаецца? Перыядычнасць.

3. Распалажэнне матэрыялаў ў паказальніку цалкам і ў кожнам раздзеле.

4. Якія звесткі прыводзяцца аб кожным дакуменце?

5. Назавіце дапаможныя паказальнікі.

6. Мэтавае і чытацкае прызначэнне.

7. Як знайсці вынаходствы па вызначанай тэме.

8. Як удакладніць вынаходніка ці фірму, якая распрацавала вынаходствы, калі вядомы нумар дакумента?

 

Літаратура:

1. Касап, В.А. Патентно-информационная деятельность в библиотеке: учеб. пособие / В.А. Касап. – Мн., 2010. – С. 10–25.

2. Дрешер, Ю.М. Организация патентно-лицензионной деятельности и авторское право / Ю.М. Дрешер. – Москва: Гранд-Фаир, 2003. – С. 30–34.


СПІС ЛIТАРАТУРЫ ПА КУРСУ

Асноўная:

1. О патентах на изобретения, полезные модели, промышленные образцы: Закон Респ. Беларусь от 16.12.2002 г. №160-3: в ред. от 02.08.2010 г. // Нац. реестр правовых актов Респ. Беларусь. – 2010. – №183. – 2/1719.

2. О патентах на сорта растений: Закон Респ. Беларусь от 13.04.1995 г. №3725-XII: в ред. от 04.01.2010 // Нац. реестр правовых актов Респ. Беларусь. – 2010. – № 17. – 2/1661.

3. О правовой охране топологий интегральных микросхем: Закон Респ. Беларусь от 07.12.1998г. №214-3: в ред.от 04.01.2010 // Нац. реестр правовых актов Респ. Беларусь. – 2010. – № 17. – 2/1661.

4. О товарных знаках и знаках обслуживания: Закон Респ. Беларусь от 05.02.1993г. №2181-XII: в ред. от 15.07.2009 // Нац. реестр правовых актов Респ. Беларусь. – 2009. – №173. – 2/15-96.

5. Об авторском праве и смежных правах: Закон Респ. Беларусь от 16.05.1996 г.: в ред. от 11 авг. 1998 г. № 194-3 от 4.01.2003 г. № 183-3 // Нац. реестр правовых актов Респ. Беларусь. – 2003. – №31–32, ст. 472.

6. Кудашов, В.И. Интеллектуальная собственность: охрана и реализация прав, управление: учеб. пособие / В.И. Кудашов. – Минск: БНТУ, 2004. – 322 с.

7. Кудашов, В.И. Методическое пособие по вопросам введения в гражданский оборот результатов интеллектуальной деятельности / В.И.Кудашов, Т.И.Турлюк. – Минск : РУПИС, 2004. – 111 с.

8. Дрешер, Ю.И. Организация патентно-лицензионной деятельности и авторское право / Ю.И. Дрешер. – М.: Гранд-Фаир, 2003. – 248 с.

9. Бойкова, О.Ф. Библиотечая практика и авторское право. – Минск: Либерия, 2004. – 115 с.

10. Касап, В.А. Патентно-информационная деятельность в библиотеке /В.А. Касап: Учеб. пособие. – Мн.: БГУ культуры и искусств, 2010.–106с.

11. Герасимова, Л.К. Основы управления интеллектуальной собственностью: учеб. пособие / Л.К. Герасимова, Е. А. Боровская. – Минск: ФУ Аинформ, 2007. – 168 с.

12. Герасимова, Л.К. Основы управления интеллектуальной собственностью: учеб. попобие / Л.К. Герасимова. – Минск, 2010. – 213 с.

13. Музейные коллекции защищены: зарубежный опыт (по материалам дайджеста российской и зарубежной прессы «Патентное дело») // Интеллектуальная собственность в Беларуси. – 2000. – №2. – С. 59–63.

14. Якимахо, А.П. Управление объектами интеллектуальной собственности / А.П. Якимахо, Г.И. Алехнович. – Мн.: БГУ. – 2006. – 336 с.

 

Дадатковая:

1. Панкеев, И.А. Авторское право: курс лекций / И.А. Панкеев. – М.: ВК, 2005. – 270 с.

2. Ревинский, О.В. Компьютерное программное обеспечение и патентная охрана / О.В. Ревинский. – 2-е изд., перераб. и доп.. – М.: ИНИЦ Роспатента, 2005. – 167 с.

3. Сергеев, А.П. Право интеллектуальной собственности в Российской Федерации: учебник / А.П.Сергеев. – 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Проспект, 2005. – 751 с.

4. Скорняков, Э.П. Методические рекомендации по проведению патентных исследований/ Э.П. Скорняков, Т.Б. Омарова, О.В. Челышева. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ИНИЦ Роспатент, 2001. – 196 с.

5. Интеллектуальная собственность. Авторское право и смежные права : сб. актов законодательства / сост. В.Г. Гавриленко. – Минск: Право и экономика, 2004. – 384 с.


Пытанні да заліка па курсе

"Асновы кіравання інтэлектуальнай уласнасцю"

 

1. Агульнае ўяўленне аб інтэлектуальнай уласнасці: азначэнне, функцыi, ўласцiвасцi.

2. Азначэнне асобных аб’ектаў прамысловай уласнасці (на прыкладзе вынаходніцтваў і карысных мадэлях, сартоў раслiн, рацыяналiзатарскiх прапаноў).

3. Азначэнне асобных аб’ектаў прамысловай уласнасці (на прыкладзе прамысловых узораў і таварных знакаў).

4. Асаблівасці патэнтнай экспертызы. Патэнтаздольнасць і патэнтная чыстата.

5. Ліцэнзійныя пагадненні і іх віды.

6. Сучасны стан і арганізацыя вынаходнікай і патэнтна-ліцэнзійнай дзейнасці на Беларусі.

7. Асноўныя прынцыпы пабудовы класіфікацый аб’ектаў прамысловай уласнасці.

8. Міжнародная патэнтная класіфікацыя.

9. Міжнародныя сістэмы класіфікацыі прамысловых узораў і таварных знакаў.

10. Азначэнне паняцця "патэнтныя дакументы"i iх вiдавы склад.

11. Міжнародныя пагадненні па ахове аб’ектаў прамысловай уласнасці (на прыкладзе Парыжскай канвенцыі, Мадрыдскага пагаднення аб міжнароднай рэгістрацыі знакаў, Дагавора аб патэнтнай кааперацыі).

12. Рэгіянальныя пагадненні па ахове прамысловай уласнасці.

13. Значэнне, вартасці, недахопы патэнтных дакументаў.

14. Патэнтныя бюлетэні, іх значэнне і агульная структура.

15. Характарыстыка патэтна-інфармацыйных выданняў Беларусі (для 535К, 550 груп).

16. Асаблівасці правядзення тэматычнага патэтнага пошуку.

17. Асаблівасці правядзення імяннога патэнтнага пошуку.

18. Асаблівасці правядзення нумерацыйнага патэнтнага пошуку.

19. Ахова аб’ектаў аўтарскага права ў Беларусі.

20. Арганізацыя аховы аб’ектаў аўтарскага права ў Беларусі.

21. Міжнародныя пагадненні па ахове аб’ектаў аўтарскага права.

22. Аўтарскае права і бібліятэчна-інфармацыйная, музейная дзейнасць.

23. Аўтарскае права ў сістэме электронных інфармацыйных камунікацый.

24. Аўтарскі дагавор і яго асблівасці.

25. Абарона аўтарскіх праў у Беларусі.

26. Выкарыстанне твораў без парушэння аўтарскіх праў.

27. Віды твораў, якія абараняюцца ў Беларусі.

28. Маёмасныя і немаёмасныя правы аўтараў.


Тэставыя заданні па курсе

ДАДАТАК 1

АДРАСЫ ПАТЭНТНЫХ ВЕДАМСТВАЎ КРАIН СВЕТУ I

МIЖНАРОДНЫХ АРГАНIЗАЦЫЙ Ў IНТЕРНЭТ

АДРЕСА МЕЖДУНАРОДНЫХ КЛАССИФИКАЦИЙ

МПК (Международная патентная классификация – для изобретений и полезных моделей) http://www.fips.ry/russite/classificators/ipc7.htm
МКПО (Международная классификация промышленных образцов) http://www.fips.ru/mkpo
МКТУ (Международная классификация товаров и услуг) http://www.fips.ru/mktu8

АДРЕСА МЕЖДУНАРОДНОЙ РЕГИСТРАЦИИ ТОВАРНЫХ ЗНАКОВ

Madrid Express http://www.wipo.int/ipdl/en/search/madrid/search-struct.jsp

ДАДАТАК 2

Коды ІНІД для ідэнтыфікацыі бібліяграфічных даных

10 – Ідэнтыфікацыя дакумента 11 –Нумар дакумента 12 –Слоўнае абазначэнне віду дакумента

ДАДАТАК 3

 

КОДЫ ВИДОВ ДОКУМЕНТОВ ПО СТРАНАМ МИНИМУМА РСТ

И МЕЖДУНАРОДНЫХ ОРГАНИЗАЦИЙ

ДАДАТАК 4

ДВУБУКВЕННЫЕ КОДЫ ДЛЯ ОБОЗНАЧЕНИЯ ГОСУДАРСТВ (выборочно)   Афганистан – AF Алжир – DL Аргентина – AR Австралия –…

ДАДАТАК 5

 

КАРТА ПАТЕНТНО-ИНФОРМАЦИОННОГО ОБЕСПЕЧЕНИЯ СПЕЦИАЛИСТОВ