Кіріспе

Ақиқатында, барлық мақтауға жалғыз Аллаһ қана лайық. Біз Оны ғана мадақтаймыз, әрі Одан ғана көмек пен кешірім сұраймыз. Біз Жалғыз Аллаһтан ғана өз нәпсілеріміздің және жаман істеріміздің кесірінен пана тілейміз. Аллаһ Тағала кімді тура жолға салса, оны ешкім одан тайдыра алмайды. Ал Аллаһ Тағала кімді қолдаусыз қалдырса, сол міндетті түрде адасады, әрі өзіне көмекші таба алмайды.

Мен Жалғыз, серігі жоқ Аллаһтан өзге құлшылыққа лайықты құдай жоқтына куәлік беремін және Мухаммад – Аллаһтың құлы әрі елшісі екендігіне куәлік беремін.

Ақиқатында, ең шыншыл сөздер – Аллаһтың сөздері, ал ең тура жол – бұл Мухаммадтың (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) жолы. Ең жаман істер – бұл осы дінге енгізілген жаңалықтар, өйткені діндегі әрбір жаңалық - бұл бидғат, әрбір бидғат – адасушылық, ал әрбір адасушылық Отта.

Кейін:

Аллаһ Тағала Өзінің Кітабын тура жолдың басшылығы ретінде адамдарға түсіруден бұрын, адамзат өздерінің Раббысының разылығына қалай жетуді білмейтін. Адамдар өздерінің жорамалдарына негізделіп және тәжірибереліне сүйеніп, үнемі сүрініп және адасып өмір сүретін.

Аллаһ Тағала былай деп айтты: «Расында, Аллаһ мүміндерге қамқорлық етіп, өздерінің ішінен, оларға Аллаһтың аятын оқитын, оларды тазартатын және оларға Кітап, хикмет үйрететін Елші жіберді. Олар бұрын ашық адасуда болса да»(3:164).

Сондай-ақ: «Саған осылайша әмірімізден бір рух (Құран) уахи еттік. Сен Кітап не, иман не екенін білмейтін едің. Бірақ Құранды нұр қылып, онымен құлдарымыздан кімді қаласақ тура жолға саламыз»,- деді(42:52).

Аллаһ Тағала әрбір затқа толық (кемел) түсіндірме бермейінше, әрі солайша Өз дінін кемелдікке жеткізіп, оны толық (кемел) деп атап, оған қандай да бір нәрсені енгізуге тыйым салмайынша, Өзінің ұйғарымдары мен заң-ережелерін, шекараларын, бұйрықтары мен тыйымдарын жіберуді тоқтатпады.

Аллаһ былай деді: «Бүгін діндеріңді толықтастырдым және нығметімді тамамдадым. Сондай-ақ сендерге Ислам дінін қоштап ұнаттым»(5:3).

Ол тағы да былай деді: «Сондай-ақ әрбір нәрсеге толық түсіндірме бердік»(17:12).

Әрі Аллаһтың Елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын): «Мен сендерді Аллаһқа жақындататын нәрселерден еш нәрсе қалдырмай, бәрін сендерге айттым. Әрі сендерді Аллаһтан алыстатып, Отқа жақындататын нәрселерден де еш нәрсе қалдырмай, бәрін сендерге айтттым». Хадис сенімді (сахих);әт-Табарани «әл-Кәбир» № 1647; Ибн Хиббан 65, Абу Заррдың сөздерінен.

Әрі Аллаһ Тағала өзінің Пайғамбарына адамдарға: «Кім (дінде) біз әмір етпеген амалды жасаса, ол (амал) кері қайтарылады», - деп айтуды бұйырды. Хадис сенімді (сахих);Муслим 1718.

Соңғы ғасырлардың бидғатшылары кемел болған дінімізге көптеген жаңалықтарды енгізуге талпынды, әрі олардың ең қауіптілерінің бірі Мухаммад Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) туған түнін атап өту болып табылады. Олар оны «Мәуліт» - Пайғамбардың туған күні мерекесі деп атады. Көптеген мұсылман елдерінің көпшілік мұсылмандары үшін бұл түн Қадір түнінінен де (Ләйләт ул-Қадр) құрметтірек болуына дейін жетті. Қз.: «әл-Мәдхал» Ибн әл-Хаж 2/29; «Мауахиб ул-Ләдания» әл-Қасталләни 1/26; «Мафахим яжиб ән тусаххах» 120-бет.

Содан соң Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) туған түнін өзіне қамтыған раби ул-аууәл айы да ұлықтала бастады. Қз.: «әл-Мәдхал» Ибн әл-Хаж 2/3.

Ал Аллаһ Тағала былай деді: «Әрине оларға оқылып жатқан Кітапты саған түсіргеніміз өздеріне жетіп аспай ма? Сөз жоқ. Құранда иман келтірген ел үшін әрине игілік және үгіт бар»(29:51).

Ал біздің елімізге келер болсақ, соңғы жылдардың өзінде діндегі бұл жаңалықтың (бидғаттың) көлемі кең болмайтын және ол көп жағдайда жария емес, жасырын жасалатын. Алайда былтырғы жылы бұл бидғат жаңа сапалы деңгейге көтеріліп, осы күнді бүкіл республика аумағында атап өту туралы ашық түрде жария етілді.

Мен діндегі бұл жаңалықтың қаншалықты қауіпті екендігі туралы өзіне-өзі есеп беретін және осы туралы білімдері бар адамдар Аллаһ Тағаланың алдындағы өз жауапкершілігін ұғынып және Аллаһтың заңына сәйкес әрекет жасап, бұл амалға міндетті түрде сөгіс білдіреді, оның мәнін адамдарға түсіндіре бастайды және оған қарсы болады деп үміттенетінмін.

Аллаһ Тағала былай деді: «Әй, мүміндер! Аллаһ үшін куәлікте туралық үстінде мықты тұрыңдар»(5:8).

Сондай-ақ Ол: «Әй, мүміндер! Аллаһтан қорқыңдар да, дүрыс сөз сөйлеңдер. Аллаһ істеріңді оңалтып, күнәларыңды жарылқайды. Сондай-ақ кім Аллаһқа, Елшісіне бой ұсынса, әрине ол ұлы табысқа ие болады»,- деп айтты(33:70-71).

Және: «Ақиқатты өтірікпен қаптамаңдар және біле тұра шындықты жасырмаңдар»,- деді(2:42).

Ол тағы да былай деді: «Уәдемді орындаңдар. Мен де серттеріңді орындаймын. Әрі Менен ғана қорқыңдар»(2:40).

Алайда үлкен таң қалуға және өкінішке орай, бидғатшыл сопылардың тарапынан жасалған бұл жаңа қадамға лайықты түрде жауап берілмей қалды. Мұның барлығы мені осы шағын еңбекті «ол мұсылмандар үшін кеңес және түсіндірме болсын, сондай-ақ бұл пәк дінді оған қатысты емес нәрселермен былғаудан қорғау талпынысы болсын» деген ниетпен жазуға талпындырды.

Шейх ул-Ислам Ибн Таймия былай деген: «Пайғамбарлықтың нұрын қорғаушылар әлсіреген әрбір кезде, діндегі жаңалықтар нығаяды». «Тадмурия» 194-бет.

Сондай-ақ ол былай деді: «Аллаһтың жолын, Оның дінін, Оның діні мен шариғатын тазарту, сондай-ақ бидғатшылардың орынсыз шабуылдары мен қастығын тойтару, мұсылмандардың бірауызды келісілген пікірі бойынша, олардың ұжымдық міндеті (фард аль-кифая) болып табылады. Әрі егер Аллаһ оларды бидғатшылардың зиянын жоюға таңдап шығарған адамдар болмағанда, дін бұзылуға келер еді». «Мәжму‟ әр-Расаиль» 2/279.

Ол тағы да былай деді: «Ілесуге қажетті ақиқатты түсіндіру міндетті (парыз) болып табылады, тіпті бұл үшін ғалымдардың және әмірлердің қателіктеріне нұсқауға тура келсе де». «Мәжму‟ әл-Фәтауа» 19/123.

Имам Ибн Кутайба былай деген: «Өтірік тек ол туралы үнсіздіктің себебінен ғана нығаяды». «әл-Ихтиләф фи лләфз уа ррадд «аләл-жәһмия» 60-бет.

Сондай-ақ мәулітті өткізуді насихаттап жүрген біздің аймағымыздың сопылары өздерін ханафи мазһабына жатқызатындықтан, мен осы еңбекте ханафи мазһабының имамдарының дінге жаңалық енгізуге тыйым салынғандығы туралы жалпы айтқан және мәуліт туралы нақты айтқан көптеген сөздерін келтірдім. Мен бұл имамдардың сөздерін келтіруде бірнеше мақсатты көздедім:

1. Оқырман ханафи мазһабының ғалымдары да, басқа мазһабтардың ғалымдары сияқты, мәулітті өткізуді және ұйымдастыруды құптамайтынын білуі үшін.

2. Оқырман мәулітті ұйымдастырушылардың «Кім мәуліт өткізуді сөксе, сол уаххабист, экстремист болып табылады!» деген мәлімдемелерінің өтірік екеніне көз жеткізуі үшін.

3. Оқырман сопылар «уаххабисттердің жетекшілері мен имамдары» деп айтатын кісілердің сөздерін ханафи мазһабы имамдарының сөздерімен салыстырып, олардың өз қөзқарастарында және сенімдерінде ортақ екендіктерін көруі үшін.

4. Оқырман «ханафи мазһабына ілесу» деген ұран біздің «рухани жетекшілеріміз» өздерінің жеке мақсат-мүдделеріне қол жеткізу үшін жамылып жүрген қалқа ғана екендігіне көз жеткізуі үшін.

Сондай-ақ осы кіріспеде мен біздің аймағымыздағы сопылықтың өкілдері, өкінішке орай, білім мен дәйектердің негізінде жүргізілуге тиісті ашық ғылыми диалог және пікір сайыс жүргізбейтіндерін, алайда кез келген ыңғайы туған жағдайда күш пен қысым көрсететіндерін және бұл әрине оларды жақсы жақтан көрсетпейтінін айтып кеткім келеді. Олар өздерінің адасушылықтарына нұсқайтын және олардың әрекеттерін сынға алатын кез келген әдебиетті тыйым салынған деп жариялайды, тіпті онда (әдебиетте) Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) хадистерінен өзге еш нәрсе болмаса да. Егер осы адамдар ақиқатттың үстінде болғанда, онда әділеттілікті сақтар еді, әрі өздерінің хақтығын түсініп, қарама-қарсы жақтың дәйектеріне байсалды түрде ғылыми тұрғыдан жауап берер еді.

Мәуліт діндегі жаңалық (бидғат) болып табылатындығына және ізгі, салиқалы амал еместігіне дәлелдерді түсіндіруге келер болсақ, ол қысқа да, егжей-тегжейлі де болуы мүмкін. Мәуліт бидғатын теріске шығару толық әрі біртұтас болуы үшін, бұл мәселенің түсіндірмесін жан-жақты келтіреміз.

Сонымен бірге, мәуліт өткізуді жақтаушылар да өздерінің осы амалының Аллаһ Тағала шариғатында негізі бар, немесе тым болмағанда айыпты және жаман іс емес екендігін айтып, өздерінің дәлелдері мен дәйектерін келтіреді.

Алайда Аллаһ Тағала былай дейді: «Олар саған бір мысал келтірсе, әрине саған шындықты және көркем түсінікті ашып көрсетеміз»(25:33).

Аллаһтың рұқсатымен олардың барлық дәйектеріне күмәндар мен сұрақтар қалдырмайтын толық жауап беріледі.