I ñêëîíåíèå ñóùåñòâèòåëüíûõ. Ìóæñêîé ðîä

  Åäèíñòâåííîå ÷èñëî (liczba pojedyncza)
M. chłop naród syn robotnik gołąb koń dworzec chłopec
D. chłopa narodu syna robotnika gołębia konia dworca chłopca
C. chłopu narodowi synowi robotnikowi gołębiowi koniowi dworcowi chłopcu
B. chłopa naród syna robotnika gołębia konia dworzec chłopca
N. chłopem narodem synem robotnikiem gołębiem koniem dworcem chłopcem
Msc. o chłopie o narodzie o synu o robotniku o gołębiu o koniu o dworcu o chłopcu
M. chłopie! narodzie! synu! robotniku! gołębiu! koniu! dworcu! chłopcze!

Ðîäèòåëüíûé ïàäåæ (dopiełnacz):

Îêîí÷àíèå èìåþò ñóùåñòâèòåëüíûå:

1) Îäóøåâë¸ííûå: chłop – chłopa, syn – syna, lekarz – lekarza, koń – konia, gołąb – gołębia. Èñêë.: wół – wołu, bawół – bawołu.

2) Íàçâàíèÿ ìåñÿöåâ, ÷àñòåé òåëà, ïîñóäû, èíñòðóìåíòîâ, ìåð, âåñà, äåíåæíûõ åäèíèö, òàíöåâ: czerwiec – czerwca, palec – palca, dzban – dzbana, nóż – noża, metr – metra, gram – grama, dolar – dolara, walc – walca.

3) Óìåíüøèòåëüíî-ëàñêàòåëüíûå: nożyk – nożyka, stolik – stolika, kwiatek – kwiatka, papierek – papierka. Èñêë.: domek – domku.

4) Ñ ñóôôèêñàìè -ik/-yk: słownik – słownika, imbryk – imbryka.

5) Ñëàâÿíñêèå è íåêîòîðûå çàèìñòâîâàííûå íàçâàíèÿ ãîðîäîâ è íàçâàíèÿ íà -burg (Kraków – Krakowa, Bierlin – Bierlina, Wiedeń – Wiednia, Hamburg – Hamburga).

Îêîí÷àíèå -u èìåþò ñóùåñòâèòåëüíûå:

1) Àáñòðàêòíûå: czas – czasu, nastroj – nastroju, ból – bolu, spokój – spokoju.

2) Íåîäóøåâëåííûå çàèìñòâîâàííûå: sztandar – sztandaru, autobus – autobusu, komitet – komitetu, atrament – atramentu.

3) Ñîáèðàòåëüíûå: las – lasu, tłum – tłumu, jddział – oddziału, narod – narodu, lud – ludu, deszcz – deszczu, śnieg – śniegu, ogrod – ogrodu.

4) Âåùåñòâåííûå: granit – granitu, miód – miodu, cukier – cukru, piasek – piasku.

5) Íàçâàíèÿ äíåé íåäåëè: wtorek – wtorku.

6) Íàçâàíèÿ ñòðàí èëè èõ ÷àñòåé: Uralu, Egiptu, Kazachstanu, Kaukazu, Krymu, Iranu.

7) Íàçâàíèÿ ãîðîäîâ, êîòîðûå çàêàí÷èâàþòñÿ íà -grad, -gród, -gard, + íåêîòîðûå çàèìñòâîâàíèÿ: Belgradu, Leningradu, londynu, Budapesztu, Rzymu, Amsterdamu.

Äàòåëüíûé ïàäåæ (celownik):

Îñíîâíîå îêîí÷àíèå –owi, íî íåáîëüøàÿ ãðóïïà ñóùåñòâèòåëüíûõ èìååò îêîí÷àíèå -u: Bogu, bratu, chłopu, diabłu, katu, kotu, księdzu, lwu, ojcu, orłu, osłu, owsu, panu, psu, światu.

Âèíèòåëüíûé ïàäåæ (biernik):

Ó îäóøåâëåííûõ ñóù. Èì. = Ðîä., ó íåîäóøåâëåííûõ – Èì. = Âèí.

Ïðåäëîæíûé è çâàòåëüíûé ïàäåæè (miejscownik, wołacz):

Ñóùåñòâèòåëüíûå syn, dom, dziad â Ïð. è Çâ. ïàäåæàõ, à ñóùåñòâèòåëüíîå pan, Bóg â ïðåäëîæíîì ïàäåæå èìåþò îêîí÷àíèå –u: o synu – synu!, o domu – domu!, o dziadu – dziadu!, o panu – panie!, o Bogu – Boże!

Ñóù. ñ èñòîðè÷åñêè ìÿãêîé îñíîâîé è ñ îñíîâîé íà g, k, ch â Ïð. è Çâ. èìåþò îêîí÷àíèå -u.

Ñóùåñòâèòåëüíûå, îêàí÷èâàþùèåñÿ íà -ec, â Çâ. èìåþò îêîí÷àíèå , ïåðåä êîòîðûì ñ (èç *k)èçìåíÿåòñÿ â cz: chłopcze.

Ñóù. ñ òâåðäîé îñíîâîé â Ïð. è Çâ. èìåþò îêîí÷àíèå -‘e, ïåðåä êîòîðûì ïðîèñõîäèò ÷åðåäîâàíèå ñîãëàñíûõ.