рефераты конспекты курсовые дипломные лекции шпоры

Реферат Курсовая Конспект

БЕКІТЕМІН

БЕКІТЕМІН - раздел Информатика, Азақстан Республикасының Білім Және &...

Азақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі

Азақ гуманитарлық заң университеті

ЭКОНОМИКА, БИЗНЕС ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҒЫЛЫМДАР ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ

ГУМАНИТАРЛЫҚ ЖӘНЕ ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ПӘНДЕРІ КАФЕДРАСЫ

 

 

«БЕКІТЕМІН»

Экономика, бизнес және әлеуметтік ғылымдар Жоғары мектебінің

проректор-директоры

т.ғ.к., доцент Мукатаева Л.К

_____________________________

Ж.

 

 

МОДУЛЬДЕГІ ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

Заңгерлерге арналған Информатика _____________inf 1105___________ (модуль шифры)

Пәннің оқу-әдістемелік кешенін гуманитарлық және жаратылыстану пәндері кафедрасының аға оқытушысы, т.ғ.м. Анетова А.Ж., оқытушы Кошербаева Ж.Е. дайындады.

Гуманитарлық және жаратылыстану пәндері кафедра отырысында талқыланды

Хаттама № ____ «_____» ______________________________ ___________ж.   Кафедра меңгерушісі Құсайынова Ж.Д.

Азақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі

Азақ гуманитарлық заң университеті

ЭКОНОМИКА, БИЗНЕС ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҒЫЛЫМДАР ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ

 

«БЕКІТЕМІН»

Экономика, бизнес және әлеуметтік ғылымдар Жоғары мектебінің

проректор-директоры

т.ғ.к., доцент Мукатаева Л.К

_____________________________

Ж.

 

ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

  Модуль пәнінің атауы: «Информатика»  

ПӘН МАЗМҰНЫ

Тәжірибелік сабақтардың тақырыптық жоспары

ОБСӨЖ және СӨЖ тапсырмаларын орындау мен тапсырудың тақырыптық жоспары

ДЕБИЕТТЕР

10. Демидчик Н.Н. Использование MS Excel и MS Access в экономических информационных системах: Учебное пособие.- Астана, 2002. – 118 с. 11. Джапарова Г.А. Основы информатики. Уч. пос. 12. Дубовиченко С.Б. Компьютерные сети и интернет

Глоссарий

Ақпараттық үрдіс - ақпаратты қабылдау, алмастыру, өңдеу және қолдану үрдісі. Ақпаратты қорғау – ақпараттың сыртқа… Ақпараттандыру – адам қызметінің қоғамдық мәні бар барлық…

Г қосымшасы

(анықтамалы)

Білім бағалаудың жалпы кестесі

  Пән бойынша қорытынды баға пайыздық бөлінуі…  

СЕМИНАРЛЫҚ ЖӘНЕ ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРДЫ ЖҮРГІЗУГЕ АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

ТАҚЫРЫП. Информатика және ақпараттық технологиялар.

Информатика пәні. Ақпараттық технологиялар.

Инрорматика – ЭЕМ арқылы информацияны жинау, сақтау, түрлендіру, жеткізу және оны пайдалану заңдылықтары мен… «Информация» термині латынның түсіндіру, баяндау, білу деген… Біз өзімізге қажетті информацияны оқулық пен кітаптардан, газет-журналдардан, теледидар…

Санау жүйелері. Сандарды бір санау жүйесінен екінші санау жүйесіне аудару.

Сандарды атау және жазу ережелері мен әдістерінің жинағын – санау жүйесі деп атайды. Санау жүйесі позициялық емес және позициялық болып… Позициялық емес санау жүйесінде санның әрбір цифрының мәні өзінің…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

1. ЭЕМ арқылы информацияны жинау, сақтау, түрлендіру, жеткізу және оны пайдалану заңдылықтары мен… A. Кибернетика B. Информатика

ТАҚЫРЫП. Қазіргі информатика құрылымы.

Ақпарат және оның түрлері, қасиеттері.

Хабарды таратқыш және қабылдағыш адамдар немесе техникалық құрылғылар болуы мүмкін.… Хабар – белгілі пішімде көрсетілген және беруге арналған… Ақпарат түрлері. Хабар таратқыштан қабылдағышқа жеткізілуі үшін…

Ақпаратты кодтау АSСІІ (Ақпараттардың ЭЕМ-да берілуі).

Компьютерде ақпаратты көрсету.

Қоғамның даму кезендерінде адамдар көптеген тілдерді пайдаланды, олар: қимылдар мен мимика тілі, сызу-сурет тілдері,… Көптеген тілдердің негізі алфавит (әліп-бй) болып саналады.… Алфавит мысалдары:

Ақпараттарды кодтау.

Мысалы, ЭЕМ-де латын, қазақ алфавиттерінің әріптері және цифрлар 0 мен 1 тізбегінен тұратын сегіз екілік… Әріп Код Әріп Код Сан Код A 10000000 A 01000001 0 00110000

Мәтіндік ақпараттардың берілуі.

Мәтіндік ақпаратты екілік кодтау кезінде әрбір символға оның коды — нөлдер мен бірліктердің белгілі бір… Мәтіндік ақпаратты кодтау үшін ASCII коды қолданылады.…

Графикалық ақпараттардың берілуі.

Бірқатар мониторлардың базалық түстер палитрасы 16 стандартты түсті болады және келесі 4 элементтермен… Компьютер графикалық ақпаратпен, мысалы, сурет пен сандар жиыны… Ақ-қара түсті кескіннің әрбір нүктесінің нүктелік ұсынылуы…

Дыбыстық ақпараттардың берілуі.

Компьютерге дыбысты енгізу үшін оны нөльдер мен бірлердің жиыны түрінде ұсыну қажет. Ол былайша жасалады:… Компьютерден дыбыстық ақпаратты шығару кезінде кері процесс… Қазіргі уақытта компьютерден мәтіндік ақпаратты сөйлеу түрінде…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

A. информатика; B. информация; С кибернетика;

ТАҚЫРЫП. Бульдік алгебра

Бульдік алгебра функциялары, қатынас және жиындар.

Компьютердің логикалық негіздері.

Графтар мен ағаштар.

Буль алгебрасы, буль торы — ішінара реттелген жиынның арнаулы түрі. Егер жиынның ең үлкен элементі 1 (Буль…

Информатиканың логикалық негіздері.

ЭЕМ қатысуымен шешілетін есептердің арасында дәстүр бойынша логикалық деп аталатын мұндай есептер аз емес.

Логика дегеніміз - адамның ойлау нысандары мен заңдары туралы, нақты айтқанда, дәлелді пікір заңдары туралы ғылым.

Логикалық алгебраның негіздері түсініктері.

Әр түрлі кестелерді жасау, қарама-кайшы түйіндерді шешу және баска да көптеген жағдайларда адамдар… Формалды логика сөйлеу тілімен білдіретін біздің кәдімгі… Математикалық логика формалды логиканың бір бөлігі болып табылады және ол кесіп-пішіп,…

Логикалық өрнектер.

Пікірлер дегеніміз - жалған немесе ақиқат болатын кейбір пайымдаулар. Мысалы, "ақ қар", "2*2=4" пікірлері… Пікірлер жалпы және жеке болып бөлінеді. Жеке пікірлер нақты фактілерді көрсетеді, мысалы,…

Логикалық амалдар.

  Логикалық көбейту ЖӘНЕ жалғаулығының көмегімен бір құрамдасқа екі қарапайым А…

Логикалық қосу

НЕМЕСЕ логикалық операциясы үшін ақиқаттық кесте мынадай түрде болады: А В А немесе В … Мысалы, "Күзде ағаштарда жапырақтар жасыл және… Бұл операцияның ақиқаттық кестесінен, егер А да, В да иә мәніне ие болса; не…

Логикалық теріске шығару

ЕМЕС (теріске шығару) логикалық операциясы үшін ақиқаттық кесте мына түрде болады: А А… Мұндағы А кейбір еркін айтылымдар. Мысалы, "Бүгін далада ыстық" айтылымы үшін "Бүгін далада ыстық емес"…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

2. Компьютерді ажыратқанда ……….. барлық ақпарат өшіріледі: A) магнитооптикалық дискідегі; B) магниттік… 3. 4 Килобайт неге тең? A) 5120 байт B) 4000 байт C) 4096 байт D) 4000… 4.Адамдардың арасында қарым-қатынас кезінде техникалық құрылғыларда…

ТАҚЫРЫП. Негізгі компьютерлік технологиялар.

Ақпараттық жүйелердің заң тәжірибесіндегі рөлі мен орны.

Ғылым мен техниканың даму қарқыны оқу-ағарту саласының оқу үрдісінде жаңа… Студенттің ақпараттық технологияны пайдалану, оның… Қоғам өмiрiнде ақпарат ерекше маңызды рөл атқаратыны бәрiмiзге…

Р «Ақпарат, ақпараттық технологиялар және ақпаратты қорғау туралы» Заңын талқылау

2-бап. Қазақстан Республикасының ақпараттандыру туралы заңнамасы 1. Қазақстан Республикасының…  

Тақырып бойынша тест сұрақтары

1. Қоғамды компьютерлендіру дегеніміз: A. информацияны өңдеу нәтижелерін жылдам алу процесін… B. қызметтің барлық салаларында анық және үздіксіз білім қорларын…

ЭЕМ архитектурасының негізгі түсініктері

Машинаны ұйымдастыру: Фон-Нейман принципі, басқару құрылғылары, командалар жүйелері мен типтері.

Компьютердің аппараттық қамтамасыздандырылуы. Енгізу-шығыру және тоқтату. компьютер жадысының құрылғысы. Енгізу-шығару құрылғылары.

Есептеу техникасы – кез келген ақпарат түрін автоматты түрде жылдам өңдеуге арналған электрондық құрылғылар жиыны.

Бір – бірімен нақты түрде байланысып, біртұтас кешендік қызмет атқара алатын құрылғылар жиыны есептеу жүйесі деп аталады. Есептеу жүйелерінің орталық құрылғысы электрондық есептеу машинасы (ЭЕМ) немесе компьютер болып саналады. ЭЕМ құрылғылары белгілі бір заңдылықтармен өз деңгейлеріне, яғни архитектурасына сәйкес жұмыс атқарады. Барлық ЭЕМ – дер жұмысы осы негізгі архитектураға сәйкес жүзеге асырылады.

Архитектура сөзі әдетте ғимараттаға байланысты айтылады да, оның сыртқы пішінін, ішкі бөлмелерінің орналасуын көрсетеді. Әйтсе да архитектура тек ғимарат жоспары ғана емес, соның барлық бөліктерінің бір – біріне сәйкес келуі. ЭЕМ – ге қатысты ғылымда да «архитектура» сөзі осы соңғы мағынада қолданылады.

ЭЕМ архитектурасы – компьютер құрылғыларының құрамы, орналасуы және солардың бір – бірімен байланысуының сипатталуы. Бұған қоса, аритектура – ЭЕМ – нің жұмыс істеу ерекшеліктері (принципетрі).

Архитектура ұғымының мағынасын ашатын, оған жақын термин «функциналдық схема» сөзі. Құрылғылардың функциналдық схемасы бір бірімен байланысқан көптеген төртбұрышты блоктардан тұрады, әр төртбұрыш белгілі бір әрекетті орындайтын тәуелсіз бөлік болып табылады. ЭЕМ жұмысын сипаттау кезінде «программа» және «мәлімет» (данные) терминдері жиі қолданылады.

Программа – компьютер орындай алатын командалар жиыны, Программаны орындау арқылы ЭЕМ берілген тапсырмаларды автоматты түрде орындай алады.

Мәліметтер – компьютер өңдеуге тиіс берілген информация. Ол сандар, мәтіндер, суреттер, дыбыстар сияқты алдын ала ақпараттардан тұруы мүмкін.

Сонымен, егер программалар – компьютердің информация өңдеуге арналған басқару құралдары болса, мәліметтер өңдеуге болатын түрге келтірілген бастапқы информация.

1. Компьютерлер архитектурасының анықталу принциптері

Компьютерлердің жұмыс істеу негіздері олардың барлығына ортақ бірнеше қағидаларға (принциптерге) негізделген. Оларды алғаш рет 1945ж. Венгр елінен шыққан американ ғалымы Джон Фон Нейман ұсынған еді.

Программалық басқару принципі

Бұл принцип бойынша компьютердегі программа командалар тізбегінен құрылып, олар белгілі бір кезекпен автоматты түрде біртіндеп орындалу арқылы атқарылады. Программалық басқару ісінің тиімділігі бастапқы мәліметтерді өзгерте отырып бір программаны бірнеше рет қайталап пайдалану болып табылады.

Программа компьютер жадынан командалар санаушы (счетчик) көмегімен бір – бірлеп шақырылады. Процессор бір команданы орындап болған соң, санауыш регистрі адресті бірге өсіріп, келесі команданы шақырып олрындайды, т.с.с. Командалар реттеліп бірінен кейін бірі орналасқандықтан программа машина жадында қатар тұрған ұяларға сақталып жылдам орындалады.

Егер бір машина команданы орындағаннан кейін келесі команда емес компьтер жадының басқа жерінде тұрған команда орындалуы керек болса,шартты немесе шартсыз көшу командасы санауыштағы нөмірді керектісін өзгертеді.Командаларды орындау программа

соңындағы "соңы" ("стоп") командасына жеткенде тоқталады.

 

Программаны жадта сақтау принципі

Программа командалары компьютер жедел жадында сандар секілді сақталып ,сандар сияқты өңделеді.Мәліметтер мен сандардың компьютер үшін еш айырмасы жоқ.Бір программа командалары басқа программаның нәтижесі ретінде шығарылуы мүмкін.Осы принцип негізінде трансляция тәсілдері – программалау тіліндегі командаларды нақты компьютер міндеті командаға түрлендіру жасалады.

Программалар мен мәліметтер жедел жадының кез келген жеріне жазыла береді.Кейіннен оны берілген адресі бойынша алдыңғы мәліметтерді қарамастан тауып алуға болады.

Адрестелу принципі

Жедел жадындағы мәліметтерді кез келген тәртіппен жазуға немесе оқуға болады(произвольный доступ к памяти).

Жад ұялары нөмірленетін болғандықтан,кейіннен оны берілген адресі бойынша алдыңғы мәліметтерді қарамастан тауып алуға болады.

Жад бөлігіне ат қойып,кейіннен осы ат бойынша оны пайдалануға (өзгертіп жазуға , оқуға) да болады.

 

Сонымен,қазіргі компьютерлер архитектурасының анықталу принциптері:

1.Программалық басқару принципі компьютердегі есептеу процестерін автоматтандыру істерін атқаруға негізделген.Бұған байланысты кез келген есепті шығару үшін соған сәйкес орындалатын компьютер командаларының тізбегін анықтайтын программа құрылады.Программалық басқару ісінің тиімділігі бастапқы мәліметтерді өзгерте отырып бір программаны бірнеше рет қайталап пайдаланған сайын арта түседі.

2.Программаны жедел жадта сақтау принципі бойынша программа командалары сандар секілді сақталып ,сандар сияқты өңделеді.Программаның орындалуын жеделдету үшін ол алдын ала компьютер жедел жадына толық жүктелуі тиіс.

3.Жедел жадындағы мәліметтерді кез келген тәртіппен алу (произвольный доступ к памяти) принципі бойынша программалар мен мәліметтер жедел жадынының кез келген жеріне жазыла береді,кейіннен оны берілген адресімен басқа мәліметтерді қарамастан тауып алуға болады.

Осы принцип негізінде компьютер – оның жадына сандық кодтар түрінде жазылған алғашқы мәліметтер мен программаны енгізгеннен кеін есептеу процесін толық автоматты түрде өзі жүргізіп, нәтижесін адамға түсінікті түрде бере алатын техникалық құрылғы болып табылады.

Арифметикалық логикалық құрылғы
  Басқару құрылғысы
  Сыртқы құрылғылар
Жедел жады жады

 

1 сурет. Компьтердің Фон Нейман архитектурасы бойынша құрылуы

 

Енді осы принциптерге сәйкес жұмыс атқаратын компьютерлік жүйелерді қарастырайық.

2. Компьютерлік жүйелер

Электрониканың дамуы компьютердің жаңа түрін – жеке пайдаланылатын дербес компьютердің (ДК) көптеп шығаруға жол ашты. Компьютерді өндіріс пен жобалау ісінде ғылыми- зерттеу істері мен білім беруде пайдалану миллондаған адамдардың жұмыстарының мазмұны мен орындалуын түбегейлі түрде өзгертті деуге болады.

Бұл күнде компьютер информацияны өндеудің ең негізгі құралы болып саналады. Компьютер – кез келген ақпарат түрін автоматты тұрде жылдам өндеуге арналған электрондық құрылғылар мен программалар жиыны. Комьютерді жұмыста тиімді пайдалану белгілі бір мәдиниет иесі болуды талап етеді, яғни ол мәдиниеттілктің белгісі болып саналады. Ол үшін компьютердің негізгі мүмкіндіктерін жақсы болу қажет, олар: мәселелерді (есептерді ) айқын түрде қоя білу , оларды шешудің жоспарын жасау және ЭЕМ-ге түсінікті түрде жазу: есеп шығаруға мәліметтерді айқындай білу мен алынған нәтижеоерді талдау тәсілдерін әрбір адамның жетік меңгеруі болып табылады. Мұндай мәдинеиеттілікті игеру логика мен информатика заңдарын білкге барып тіреледі.

IMB фирмасының (АҚШ) анықтамасы бойынша есептеу машиналарын компьютерлік жүйелер деп айтқан дұрыс, ол негізгі төрт бөліктен тұрады:

 

Компьютерлік жүйелер

 

Программалық жабдықтама
Жұмыс істейтін адам
Мәліметтер файлы
Ақпараттық жабдықтама

 


2 - сурет. Компьютерлік жүйенің құрамы

 

Компьютерлік жүйелер мәліметтерді өңдеу жүйелерін осы төрт комбинацияны – құрылғылар, программалар, мәліметтер және адамды- біріктіре қарастыру кезінде қолданылады.

3.ДК Жұмыс істеу принципі

Компьютерлің барлық есептеу және информация өңдеу істерін атқаратын негізгі құрылғысы – орталық процессор. Бір интегралдық схемадан тұратын процессор микропроцессор деп аталады.

Енгізу құрылғысы (пернетақта, тышқан, сканер) компьютерге мәлімет енгізу қызметін атқарады. Шығару( мәлімет алу) құрылғысы компьютерлің жұмыс нәтижесін адамдарға жеткізу үшін қолданылады. Есте сақтау құрылғысы программаларды, мәліметтерді және жұмыс нәтижелерін сақтауға арналған. Ол сыртқы және ішкі болып екіге бөлінеді.

Оперативті есте сақтау құрылғысы немесе ДК-нің жедел жады( RAM-Random Access Memory ) Сондай-ақ тұрақты есте сақтау құрылғысы (ROM-Read-only Memory) компьютердің ішкі жадын құрайды, осы екеуімен процессор жұмыс кезінде мәлімет алмасып отырады.

Қатты магниттік диск (винчестер) ДК программалары мен көлемді мәліметтерді есте сақтайды. Олардың көлемі оншақты Гбайттан жүздеген Гбайттарға дуйін бола береді. Алмалы-салмалы мәлімет жинақтауыш – иілгіш магниттік дискінің флоппи –дискілер немесе дискеттер диаметрі 3,5дюйм 88мм , ал сақтайтын информация көлемі -1,44 Мбайт болады.

Орталық процессор жедел жажтағы программаларды орындап, мәліметтерді түрлендіреді және де барлық құрылғыларды басқарады. Ол екі бөліктен – басқару құрылғысы мен арифметикалық-логикалық құрылғыдан тұрады. Басқару құрылғысы программа командаларын қабылдап алып орындайды да, арифметикалық-логикалық құрылғы есептеу жұмыстарын және логикалық операцияларды атқарады.

 

Енгізу шығару құрылғысы
Жады-жедел жады.Тұрақты жады
Сыртқы жады қатты диск Иілгіш диск
  Орталық Процессор АЛҚ Басұару құрылғысы  

 

 


3 сурет. Компьютердің функционалдық схемасы

 

Есте сақтау құрылғысы (жады) – бұл ЭЕМ-нің программаларды, қабылданған нәтижелік және аралық мәліметтерді уақытша (жедел жады), әрі ұзақ мерзімде (сыртқы жады) сақтауға арнаған құрылғысы. Жедел жадындағы информация компьютер ток көзіне қосылып тұрғанда ғана сақталып тұрады, бірақ оның жылдамдығы өте жоғары болады. Компьютер сыртқы жадындағы төменгі деңгейде болады.

Арифметикалық-логикалық құрылғы – программа командалары бойынша арифметикалық амалдарды орындап, мәлімет кодтарын түрлендіреді. Басқару құрылғысы компьютердің барлық блоктарының жұмысын қадағалайды. Ол бедгіді бір кезепен компьютер жедел жадындағы командаларды біртіндеп орындатып отырады. Әрбір команда анықталып, қажеттілігіне қарай жедел жады ұяларындағы мәліметтер арифметикалық-логикалық құрылғыға беріледі де, команда каодына байланысты керекті амал орындалады. Компьютер жұмысының осы принципі жоғарыда айтылған фон Неймана архитектурасына сәйкес келеді.

4. Компьютерлерді жіктеу тәсілдері

Қазірде компьютерлер түрлері саналуан, оларды жұмысына қарай, қуаттылығына байланысты, элементтік базасының түрлеріне сәйкес топтарға жіктеу қалыптасқан. Кез-келген жіктеу тәсілі шартты түрде ғана жасалады, өйткені бүгінгі ДК кешегі үлкен ЭЕМ-дерден көптеген компьютерлер өз тапсырушының талабы бойынша жеке нұсқада жасалды. Әйтсе де техникада компьютерлерді жіктеудің қалыптасқан бірнеше тәсілдерін қарастырып өтейік. Атқаратын қызметіне қарай жіктеу.

· Үлкен электрондық есептеу машиналары (ЭЕМ);

· миниЭЕМ ;

· микроЭЕМ;

· дербес компьютерлер.

Үлкен ЭЕМ-дер (Main Eranie) халық шаруашылығының ірілендірілген аймақтарында қолданылады. Олар 64-разрядты параллель жұмыс істейтін процессорлармен (100 процессорға дейін) жабдықталады, процессорлардың біріктірілген жылдамдығы секундына ондаған миллиард операцияларға дейін болады, бұларда көптеген тұтынушылар қатар істей береді. Үлкен компьютерлер шығаруда IBM (АҚШ) фирмасы алда келеді, олар шығарған супер ЭЕМ-дердің танымал болған модельдерне мыналар жатады: IBM 360, IBM 370, IBM ES/9000, Cray 3, Cray 4, VAX-100, Hitachi, Fujitsu VP2000.

МиниЭЕМ-дер жоғарыда айтылған үлкен ЭЕМ-дерге ұқсайды, бірақ шағындау болады. Ірі ұйымдарда, ғылыми мекемелерде қолданылады. Көбінесе өндірістік процестерді басқару мақсатында пайдаланылады.

МикроЭЕМ–дер көптеген мекемелерде болады, бұлардың жұмыс істеуі үшін құрамында программалаушы мамандары бар шағын лабораториялар жеткілікті. Керекті жүйелік программаларды микроЭЕМ-мен бірге сатып алу қажет, ал қолданбалы программаларды дайындауда есептеу орталықтарымен байланыс орнатылып, соларға тапсырма беріледі.

Дербес компьютер соңғы 20 жыл ішінде кең таралып кетті. Бұлар бір жұмыс орнында ғана пайдаланылады. Интернет жүйесінің қолданылуына байланысты ДК-лер көптеп шығарылып жатыр. Бұлар ғылымда, білім алуда, ойындарда жиі қолданылып келеді. ДК-лерді шартты түрде мамандандырылған және тұрмыстық деп екіге бөлетін еді, бірақ олардың бағасының түсуіне байланысты бұл екі топ араласып кетті. 1999 жылдан бастап ДК-лереге халықаралық сертификациялық стандарт – РС99 спецификациясы енгізілді, осы стандарт бойынша ДК-лер мынадай топтарға жіктеледі:

 

Заң және құқық қорғау қызметі үшін ақпараттық – коммуникациялық технологиялар құрал – жабдықтарын белгілеу.

Ақпараттық технологиялар мен телекоммуникациялардың конвергенциясы келесіге тиесілі құқықтық базаны жетілдіру қажеттілігін анықтайды:

конвергентті қызметтердің ұғымдық аппараты;

интеграцияланған бизнестің шеңберінде қызметті лицензиялау;

радиожиілікті, нөмірлік және жер ресурстарын қосқандағы қолданылатын өндірістік ресурстар.

Конвергенция жағдайларында байланыс операторлары мен нарықтың басқа да қатысушыларының қызметтерін мемлекеттік реттеудің ауқымын қайта бағалаудың қажеттілігін ескертетін ақпараттық коммуникация саласында желілер мен қызметтердің, реттеудің техникалық ұстанымнан экономикалық ұстанымға, сонымен қатар нарықтың жаңа сегменттеріне ауысудың айтарлықтай өзгеруі болады.

Ақпараттық коммуникациялық инфрақұрылым саласында негізгі проблемалар телекоммуникациялық желілерді цифрландырудың аяқталамағандығы болып табылады. Жаңа ұялы байланыс технологияларын енгізу, сондай-ақ ауылдық жерлерді телефондандыруды дамытудың бөгелуі, жаңа байланыс технологиялары күшті министрліктер мен ведомстволардың радиоэлектрондық құралдарының жиілік диапазонын қолданумен түсіндіріледі.

Жергілікті телефон байланысын дамыту көрсетілетін қызметтердің шығындылығымен бөгеледі, ол инвестициялық тартымдылықты жоғарылату мақсатында тарифтердің дәйекті өсуін талап етеді. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды дамыту үшін тежегіш факторы бас тарту төзімділігінің жоғары деңгейлі сауда есептегіш орталықтар нарығының дамымағандығы болып табылады.

Байланыс операторларының тең құқылы қол жетімділігі мақсатында әмбебап қызмет көрсету үлгісін, оның ішінде, байланыс операторларының Қазақстанның облыс орталықтарының шегінде телекоммуникациялардың әмбебап қызметтерін көрсетуге конкурстарды өткізуді, атап айтқанда, конкурсқа ұялы байланыс операторларының қатысу мүмкіндігін қарастыруды қайта қарау қажет.

Ұтқыр байланыс операторларының дамуы үшін 3G технологиясын енгізу үлкен мәнге ие. Алматы және Астана қалаларында 2008 жыл ішінде ұялы байланыс операторларымен 1920-1980/2110-2170 МГц жиілігі диапазонында 3G стандартты ұялы байланыс жабдығын тестілеу бойынша пилотты жобалар сәтті өткізілді.

4G, оның ішінде, Wi-Max технологиялары бойынша кеңжолақты байланысты енгізу үлкен әлеуетке ие.

Қазақстанда Интернет желісінің технологиялық инфрақұрылымын дамыту дамыған елдермен салыстырғанда артта қалып отыр. Халықаралық электрбайланысы одағының мәліметтеріне сәйкес, электрондық сауда саласындағы операциялар барысында қауіпсіз қосылуды пайдаланатын серверлер саны 2008 жылы Қазақстанда 1 млн. халыққа 3,5 серверді құрады, ал дамыған елдерде бұл индикатор 500 бен 1000 аралығында ауытқиды: Кореяда – 500-ден астам, Ұлыбританияда – 750-ден астам және АҚШ-та 1 млн. халыққа 1000 серверден келеді.

Қазақстандық телерадио таратылымның алдында тұрған көкейкесті міндет цифрлық технологияларға көшу арқылы телерадио хабарларын таратудың бүкіл ұлттық желісін жаңғырту болып табылады. Халықаралық электр байланысы одағымен ұйымдастырылған, Жердегі радиохабарлау қызметін жоспарлау аймақтық конференциясы шегінде, 2006 жылы «Женева-06» келісіміне қол қойылды, ол сандық хабар таратудың жиілікті бөліністерінің (мақсаттарының) жоспарын анықтады. Осы құжатпен 2015 жылы, құрамына Қазақстан Республикасы да кіретін келісімге қатысушы елдер үшін цифрлық хабарлар таратуға көшудің соңғы мерзімі анықталды.

Ақпараттық технологиялардың екпінді дамуы, коммуникацияның және ақпарат берудің жаңа құралдарының пайда болуы пошталық алмасудың (әсіресе іскерлік хат-хабардың) бірден төмендеуіне алып келді. Пошта операторларының қаржылық жағдайының нашарлауы сапаның төмендеуін, пошташылар еңбегінің ынтасыздануын және тұрғындардың ақпаратқа қол жетімділігінің шектелуін туғызды.

«Қазпошта» акционерлік қоғамы магистралды бағыттарда жолаушыларды тасымалдау поездары құрамына тіркелетін және сол бағытта жүретін пошта вагондарын пайдаланады. Өзінің поездар қозғалысы технологиясы мен қауіпсіздігіне сәйкес оператор-тасымалдаушы аялдамалар және уақыт бойынша (кету, келу және поездардың тұрағы) регламент белгілейді, яғни «Қазпошта» акционерлік қоғамы поездар қозғалысы кестесіне тәуелді. Бұдан басқа, вокзалдар мен станциялардың инфрақұрылымы (перрондар, пандустар, жолдар) ең алдымен жол жүру бойынша пошта жүктерін тиеу және түсіруге емес, жолаушыларды қабылдау және отырғызуға бейімделген.

Азаматтар мен бизнес тарапынан ақпараттық технологияларға ішкі сұраныстың төмендігі отандық компаниялар дамуының тежеуші факторы болып табылады. Тұрғындар арасында Интернетке кеңжолақты қол жетімділіктің төмен енуі, қазақстандық веб-қорлар санының аздығы және Интернет желісінің қазақстандық сегментінде түп нұсқалық контенттің болмауы электрондық бизнеске және электрондық саудаға қатысында бизнестің инвестициялық белсенділігін төмендетеді.

Жоғары технологиялық құрылғыларды өндірудің және сатудың қазақстандық секторында сауда нарығының бейнесі бар, яғни сектордың қазақстандық компаниялары зияткерлік өнімдер мен инновациялық технологияларды құруға қатыспайды, олар клиенттерге негізінде тек дайын тауарларды іске асыруға жинақталған. Осыған байланысты, экономикалық белсенділіктің төмендеуі жағдайында сектордың негізгі мәселелері басқа сауда салаларының мәселелерімен сәйкес келеді – халық пен бизнестің сатып алу мүмкіндігінің төмендеуі, мемлекеттік сатып алулардың қысқаруы, бизнесті жүргізу бойынша жоғары үстеме шығындар.

Жоғары технологиялық тауарларды меншікті өндірудің болмауында баж салығы ішкі өндірушіні қорғау қызметін атқармайды, ол тек соңғы тұтынушы үшін есептегіш техника құнын өсіреді.

Дербес компьютерлерді жинақтау мен сатудан жоғары технологиялық тауарлар мен микроэлектроника саласындағы табысты қызметке көшу табысты салалық тәжірибе мен дәстүрдің; меншікті ғылыми-техникалық базаның; маманданған еңбек ресурстарының (техникалық мамандардың, инженерлердің, жаңа өнімдерді әзірлеуге қабілеті бар ғылыми қызметкерлердің); және халықаралық өткізу арналарына (дистрибьюторлік желілерге) қол жетімділіктің жоқтығымен тежеледі.

Бүгінгі күні нарықта сұранысқа ие өнімді өндіруді дамыту және «Алатау» АТП АЭА негізінде жоғары технологиялық компанияларды жайғастыру әлеуеті іске аспаған. Инфрақұрылымның, электр энергетикасының, сумен қамтамасыз ету құрылысының аяқталмағандығы және әлеуетті қатысушылар үшін жоғары жалдау ақысы «Алатау» АТП АЭА дамуына тосқауылдар болып табылады. Аймақта оқу және ғылыми-өндірістік ғимараттарды орналастыру мәселесі шешілген жоқ. Жоғары технологиялық әлеуметтік-экономикалық аймақтарды дамытуда жемісті тәжірибесі бар шетелдік компаниялар «Алатау» АТП АЭА-н басқаруға қатыстырылған жоқ.

Ақпараттық технологиялар саласындағы қазақстандық компаниялар үшін жоғары мамандандырылған мамандардың жетіспеушілігі өзекті мәселе болып саналады. 2008 жылы мамандардың бағалауы бойынша IТ-мамандарының сұранысы жартылай қанағаттандырылды. Сұраныс іргелес салалардан мамандарды тарту және оларды жұмыс берушілер есебінен оқытумен жартылай қанағаттандырылады.

 

Тақырып бойынша тест сұрақтары

A. дисплей, монитор, джойстик, стример; B. пернетақта, жүйелік блок, дисплей, принтер; C. дисплей, сканер, дигитайзер, жүйелік блок;

ТАҚЫРЫП. Алгоритмдік шешімдерді талдау.

Алгоритмдердің концепциялары мен қасиеттері, алгоритмдерді жүзеге асыру.

Тапсырмаларды шешу стратегиялары.

«Алгоритм» сөзі ІХ ғасырда өмір сүрген, адамдардың квадрат теңдеулерді жүйелей құрып оны шеше… Бірақ әл-Хорезмиге дейін де арифметикалық операцияларды… Қазіргі таңда алгоритм ұғымы тек математикалық есептерге ғана емес, сонымен…

Арифметикалық цикл Итерациялық цикл

2.Алгоритмннің анықтылығы –біздің қалауымызға қарай өзгертуге болмайтын нақты… 3.Алгоритмннің жалпылығы –Бір алгоритмнің өзін бірнеше… 4.Алгоритмннің нәтижелілігі -Әрбір алгоритм белгілі бір бастапқы деректердің болуын…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

  Орындаушы дегеніміз не: A. Берілген алгоритмді орындай алатын субъект немесе объект; B. Берілген алгоритмді орындай алатын объект;

Аралық бақылауға арналған сұрақтар тізімі

26. Сілтеуші терезесінде файл атауларын сұрыптау (реттеу) қалай жүзеге асырылады? Аралас файлдарды аралас емес файлдарды …  

ТАҚЫРЫП. Қазіргі ақпараттық жүйелердің негізгі қамтамасыздандыру бөліктері.

Азіргі бағдарламалық қамтамасыздандырылуға шолу.

БҚ жіктелуі.

Мақсаты мен жүзеге асыратын қызметтеріне қарай кез келген бағдарлама екі топтың біріне: БҚ-ның… Жүйелік БҚ компьютердің міндет атқаруы мен оған… Жүйелік БҚ-ға:

Операциялық жүйелер

ОЖ құрамы, ОЖ құрылымы келесі модульдерден тұрады: - базалық модуль (ОЖ ядросы) —файлдық жүйемен программа… - командалық процессор — бірінші кезекте пернетақтадан түсетін пайдаланушы командаларын орындайды…

Linux операциялық жүйесіне шолу.

Бүгінгі барлық операциялық жүйелердің жақсы қасиеттерін Linux өзінде қамтып тұр. Оны… OS Linux-тің болашағы жоқ деп айтылуда. Бірақ… Бұл жұмыстың мақсаты Linux-тің мүмкіндіктері мен жұмыс ережелерімен танысу…

Linux операциялық жүйесімен танысу

Linux – Unix операциялық жүйесінің толық функционалды нұсқасы. Бұл операциялық жүйеге, Unix… Linux-тің бірінші түрі шыққаннан кейін екі айдан… Linux Unix-тің жеңілдетілген түрінің қорында орналасқан, ол Minix деп аталады.…

Linux операциялық жүйенің негізгі қасиеттері

· Виртуалдық жадының жәрдемі. Linux қатты дискінің бөлімін виртуалдық жады ретінде пайдалана алады.… · Операциялық жүйенің графиктік ортасы. XWindow – бұл… · Linux барлық қолданбалы тор хаттамаларын, сонымен бірге Интернет-хаттамасы TCP/IP, желілік хаттамалары…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

1.Файл деген не? А. программа; B. дискідегі атауы бар орын;

ТАҚЫРЫП. Операциялық жүйелер мен желілер негіздері.

Операциялық жүйелер құрамы. Утилиттер. Драйверлер.

ОЖ- қолданушы мен программаның қорғалуын қамьамассыз етеді, программаны іске қосады, компьютерді… Программалар жүйесі.IBM PC- ге арналған он мыңдаған… ІВМ РС сәйкес компьютерлерінде танымал программалау тілдеріне (Си, Си++, Паскаль, Бейсик, Фортран және…

Ақпаратты қорғау.

Парольдер. Есептік жазбалар.

Дискіні тексерустандарт қызметші программа (Проверка диска) көмегімен дискінің файлдық жүйесіндегі қателерді,… Дискіні дефрагментациялаустандарт қызметші программа (Дефрагментация… Архивтеу программалары –көлемі үлкен файлдарды сығып, көлемін кішірейтіп архивке орналастыруды…

Операциялық жүйе – ...

A.мәліметтерді өңдеуге арналған ЭЕМ құрылғысы;

B.операцияларды орындауға арналған процессор регистрлары;

C.автоматандырылған жұмыс орны;

D.тұтынушы мен ЭЕМ-ді байланыстыратын арнайы программалар тобы;

E.түрлі желілер арасында информация алмасу үшін қолданылатын арнайы жүйе.

 

CTRL+ALT+DEL пернелерін қатар басу ...

A.басқа программаға ауысу әрекетін орындайды;

B.бірнеше программа жүктеу ісін атқарады;

C.Windows-тан MS-DOS-қа шығуды орындайды;

D.Windows диспетчерін шақыратын сұхбат терезесін шығарады;

E.программма диспечері терезесі мен ойындар терезесі.

3. Сұхбат терезесіндегібатырмасын шерткенде, мынадай әрекет атқарылады:

A. орнатылған параметрлер іске қосылып, терезе жабылады;

B. орнатылған параметрлер өзгертілгенімен, терезе жабылмайды;

C. параметрлер өзгертілмей, терезе жабылады;

D. тек терезе жабылады;

E. келесі терезе ашылады.

 

4. Сұхбат терезесіндегібатырмасын шерткенде, мынадай әрекет атқарылады:

A.орнатылған параметрлер іске қосылып, терезе жабылады;

B.орнатылған параметрлер өзгертіледі де, терезе жабылмайды;

C.орнатылған параметрлер өзгертілмей, терезе жабылады;

D.тек терезе жабылады;

E.орындалған параметрлер ерекшелінеді.

 

5. Егер файл атының типі (кеңейтілуі) .bmp болса, онда бұл файлда мынадай мәлімет түрі сақталады:

A. мәтін;

B. музыка;

C. бейне (сурет);

D. программа ;

E. мультимедиялық программа.

 

6. Егер файл атының типі (кеңейтілуі) .ехе болса, онда бұл файлда мынадай мәлімет түрі сақталады:

A. мәтін;

B. музыка;

C. бейне (сурет);

D. атқарылатын программа;

E. архив.

 

7. Windows жұмыс столы дегеніміз не?

A. компьютер орналасқан стол;

B. Windows негізгі терезесі;

C. екпінді (активті) терезе;

D. біз жұмыс істеп отырған компьютер орналасқан стол;

E. экрандағы барлық белгілер мен бумалар жиыны.

 

8. Windows операциялық жүйесі іске қосылғаннан соң, экранға не шығады:

A. Жүйелік меню;

B. Басты меню;

C. Активті терезе;

D. Жұмыс аймағы;

E. Жұмыс столы.

9. Экранның жоғарғы оң бұрышында орналасқан батырмасының қызметі:

A. терезені жиыру (свернуть);

B. терезе көлемін кішірейту/ұлғайту;

C. терезені жабу;

D. терезе дизайнын жақсарту;

E. есептеулерді орындау.

10. Экранның жоғарғы оң бұрышында орналасқан батырмасының қызметі:

A. терезені жиыру;

B. терезе көлемін қалпына келтіру;

C. терезені жабу;

D. терезені ұлғайту/кішірейту;

E. есептеулерді орындау.

11. Экранның жоғарғы оң бұрышында орналасқан батырмасының мақсаты:

A. терезе көлемін қалпына келтіру;

B. терезені жиыру;

C. терезені жабу.

D. терезе дизайнын жақсарту;

E. есептеулерді орындау.

 

12. белгісі қандай объектіні көрсетеді?

A. Жарлық;

B. Файл;

C. Меню;

D. Бума;

E. Терезе белгісі.

 

13. қандай объектінің белгісі (Windows-те):

A. Бума;

B. Бірден орындалатын файл, программа;

C. Word мәтіндік файлы;

D. Меню;

E. Электрондық кесте.

 

ТАҚЫРЫП. Компьютерлік желілер.

Желілер және телекоммуникациялар.

Жүйе тармағы — бұл бір-бірімен байланысты тораптарды жаалғайтын жол. Жүйе тораптары үш типті болады: · Шеткі торап — тек бір тармақтың соңында… · Аралық торап — бірден көп тармақтардың соңында орналасқан;

Желілік қауіпсіздік. Компьютерлік желілерде ақпаратты алу және жіберу.

Алыстан шабуыл деп есептеуіш жүйеге байланыс каналы бойынша бағдарламалық түрде жүзеге асатын ақпараттық… Ақпаратты қорғау – ақпаратты алып кетуден,… Ақпаратқа қауіп техникалық жағынан да келетін болғандықтан, келесі…

Ақпаратпен және компьютерлердің желідегі ақпараттық өнімдермен жұмыс істеудің құқықтық ерекшіліктері.

Қазіргі таңда бүкіл әлемде болып жатқан кең ауқымды қайта құрулар ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың (бұдан әрі - АКТ) қарқынды дамуына байланысты. Ғаламдық ақпарат қоғамның Хартиясында (Окинава) атап көрсетілгендей, «ақпараттық-коммуникациялық технологиялар жиырма бірінші ғасыр қоғамының қалыптасуына әсер ететін ең маңызды факторлардың бірі болып табылады. Олардың революциялық әсері адамдардың жүріс-тұрысына, олардың біліміне және жұмысына, сондай-ақ үкімет пен азаматтық қоғамның өзара қарым-қатынасына қатысты болып отыр. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар әлемдік экономиканың қарқынды түрде дамуына маңызды стимул болып отыр». Көптеген дамыған және дамушы елдер АКТ-ң дамуы мен таратылуы алып келетін зор артықшылықты түсініп отыр. Ақпараттық қоғамға қозғалыс - бұл адамзат өркениетінің болашағына жол болатындығы ешкімді де күмән туғызбайды.
Қазақстан өз егемендігін алған сәтінен бастап, әлемдік қауымдастыққа ықпалдасу позициясынан нақты орын алды, өзін өндірістік және ауылшаруашылық өнімдерін өндіретін тең деңгейдегі халықаралық кооперацияның мүшесі ретінде ғана емес, сонымен қатар ақпараттық қоғамды құрудың белсенді қатысушы екенін көрсетті.
Қазақстанның «индустриалды» қоғамнан «ақпараттық қоғамға» өтуі ақпараттық теңсіздікті жеңуі, Қазақстандағы азаматтық қоғам мен демократиялық дәстүрдің дамуына, ақпараттық теңсіздікті еңсеруге байланысты. Бұл міндеттерді шешу тұрақты экономикалық өсуді, қоғамдық жағдайдың көтерілуін, демократияны нығайту саласында әлеуметтік келісімді ынталандыру, ашық және жауапты басқаруды, адам құқығы және бүкіл әлемде Қазақстанның саяси және экономикалық тұрақтылығын нығайтуда және Қазақстанның азаматтарының тең дәрежеде ғаламдық ақпараттық қоғамдастыққа енуін қамтамасыз ететін мақсаттарға жету негіз болып табылады. Республикада жоғарғы қарқынмен дамып келе жатқан ақпараттық-коммуникациялық технологиялар ғаламдық желідегі Интернеттің ақпараттық сегментін, оның рөлін және қазақстандық қоғамда алатын орны туралы түсінікті қайта қарауды талап етеді.
Бұған елді тұрақты компьютерлендіруден ақпараттандыруға және Интернеттің ғаламдық желісінде Интернет-Қазнеттің (бұдан әрі - Қазнет) қазақстандық сегментінің бірыңғай дамыған ақпараттық кеңістігін құруға өту әрекеті негіз болып отыр.
Қазнеттің бірыңғай ақпараттық кеңістігін дамыту осы үдеріске көптеген қатысушылардың қызметін үйлестіруді талап ететін салааралық, ведомоствоаралық және мемлекеттік міндеттер болып табылады. Мұндай үйлестірулер тек қажетті әрекеті мен олардың тізбегін анықтайтын және негіздейтін бірыңғай тұжырымдамасының негізінде болуы мүмкін.
Тұжырымдама Қазақстан Республикасының бірыңғай ақпараттық кеңістікке орнықты, жоспарлы, қауіпсіз және тиімді қозғалысын қамтамасыз етуге арналған шаралар кешенін әзірлеуге, Қазнетті дамыту үшін негізгі саяси, әлеуметтік-экономикалық, мәдени және техникалық-технологиялық алғы Шарттары мен жағдайын, оның динамизмі мен тұрақтылығын қамтамасыз ететін мемлекеттік саясаттың ережелері мен басымдығын айқындауға бағытталған.

Жаңа ақпараттық қоғамның негізін қалаушы сипаттамаларының бірі оның ғаламдық сипаты болып табылады. Жаңа ақпараттық қоғамды қалыптастыру үдерісінде біртіндеп ақпарат тарату және алмасу тәсілдері мен әдістері жаңартылады, уақыт үнемделеді, ұлттық шекаралар мен кедергілер бұзылады, әлемдік ақпараттық кеңістігінің, экономика, сауда, қаржы, адамзат өмірінің басқа салаларының құрылымы түбірімен өзгереді, адамдардың көзқарасы мен адамзат құндылықтарының интенсивті гомогенизациясы, мәдениет пен мәдени моделдердің эмбебаптығы (ықшамдау) байқалынады, динамизмі жылдамдатылады, бәсекелестік күшейе түседі.
Қазіргі әлемдік даму кезеңінде ғаламдық ақпараттық интернет желісі бүкіл әлемдік ақпараттық кеңістігінің ең көлемді және жаппай жайылған сегменті болып табылады. Сонымен бірге, уақыт өте, ғаламдық ақпараттық интернет желісі ақпарат алу және алмасудың, сондай-ақ жаппай пайдаланушылардың коммуникациясы үшін ең қол жетерлік құралы болғаны айдан анық.
Қазіргі уақытта Интернеттің ақпараттық кеңестігінің жұмыс істеуіне сай келетін халықаралық ұйымдарға мыналар жатады:
1) The Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (бұдан әрі - ICANN) - IP-адрестерін, протоколдардың параметрлерін бөлу, домендік атаулардың жүйесін әкімшілеу (Domain Name System, DNS), түбірлік серверлер (Root Server System) деп аталатын жүйенің жұмыс істеуін әкімшілеу және қолдау үшін құрылған коммерциялық емес ұйым;
2) Интернет желісінде нөмірлеуді бөлу жөніндегі уәкілетті ұйым (бұдан әрі - IANA, The Internet Assigned Numbers Authority);
3) Еуропалық желілік үйлестіру орталығы (бұдан әрі - RIPE NCC) - тіркеушілер үшін ІР-адрестерді бөлуді және тіркеуді қамтамасыз етеді. RIPE NCC тіркеушілер үшін ІР-адрестерді бөлу мен тіркеуді қамтамасыз етеді. RIPE NCC қызмет көрсету аймағында Интернеттің ғаламдық ресурстарын әділетті бөлуге кепілдеме бере отырып, Еуропа, Таяу Шығыс, Солтүстік Африка және Азияның бөлігінің тіркеушілеріне қызмет көрсетеді;
4) The Internet Engineering Task Force (бұдан әрі - IETF) - Интернет сәулетін дамыту және қолданыстағы инфрақұрылымның үздіксіз қызмет етуінің біріктірілген міндеттерін дамытуға жұмыс жасайтын желілік хаттамаларын дайындаушылар, операторлар, өндірушілер және зерттеушілердің халықаралық ашық бірлестігі болып табылады;
5) Дүниежүзілік зияткерлік жеке меншік ұйымы (бұдан әрі - ДЗЖҰ).
Жоғарғы деңгейдегі домендер (бұдан әрі - TLD, Top Level Domain) екі үлкен бөлікке бөлінеді: Біріншісі - жалпы пайдаланатын домендер (generic TLD немесе gTLD) және екіншісі - ұлттық екі әріпті домендер (country code TLD немесе ccTLD). Жалпы пайдаланатын домендерге COM, NET, ORG, INFO, BIZ, MUSEUM, NAME, AERO, COOP, PRO, INT, GOV және басқа да домендер жатады.
Қазіргі сәтте ISO 3166-1 халықаралық стандартқа сәйкес елдер мен аумақтардың екі әріпті кодтар саны бойынша ұлттық домендер - 250 (RU - Ресей үшін, DE - Германия үшін, UK - Ұлыбритания үшін) Ұлттық домендерді басқару бойынша өкілеттік елдердің интернет-қауымдастықтарының келісімдері бойынша IANA ұйымымен беріледі.
Ұлттық домендерді дамытудың жалпы үрдістері мынадай: біріншіден, академиялық желілерден ұлттық домендердің операторлар (провайдерлер) бірлестігіне өтуі, сондай-ақ қатар тіркеу ережелерін дайындауға елдің интернет-қауымдастығының қатысуы: нарықтың кәсіби қатысушылары, тұтынушылар, қоғамдық (кейде үкіметтік) ұйымдар; екіншіден, домендік атауларды тіркеуде операторлар қатысуының коммерциялық кестелерін дайындау; үшіншіден, домендерді тіркеудің ашық ережелеріне біртіндеп өтуі, шектеулердің алынуы.
Кез-келген субъектінің Интернеттегі қызметі құқықтық проблемалардың тұтас сериясын қалыптастырады. Олар пайдаланушының қызметін, сайттың мәртебесін және оның мазмұнын реттеуге (рұқсат етілген, реттелмеген, заңсыз); авторлық және аралас құқықтардың орындалуына; «киберэкономиканы» қалыптастыру (электрондық ақшалар, төлемдік жүйелер, құнды қағаздар, электрондық банктер, жарнама, маркетинг, электрондық контрактілер, салықтар); жеке және мемлекеттік мүдделердің ақпараттық қауіпсіздігіне бөлінеді.
Интернет желісін құру және нормативтік негіздерінің ұтымдылығы бойынша үдеріс 80 жылдардың басынан бастап Еуропа және АҚШ-та (және бірқатар басқа да шет елдерде) басталған.
Қазіргі уақытта Интернет желісі қарым-қатынастарын құқықтық реттеудің бірнеше деңгейі қалыптасты:
1) халықаралық;
2) өңірлік (Еуропалық одақ және ТМД шеңберінде);
3) ұлттық.
Осы деңгейлердің әрқайсысында өкілетті заң шығарушы қарастырып отырған құқықтық қарым-қатынастар саласын реттеуге ұмтылады.
Интернет желісінің трансшекаралылығы Интернет желісіндегі құқықтық қарым-қатынастарды халықаралық құқықтық реттеу, қолданыстағы ережелер мен әдеттегіліктерді біріздендіру қажеттілігін құрайды.
Біріздендірудің нормалары ЕО шеңберінде, сондай-ақ БҰҰ шеңберіндегі (УНИДРУА жеке құқықты біріздендіру институты) халықаралық деңгейде, Дүниежүзілік Зияткерлік Жеке меншік Ұйымы (ДЗЖҰ), Халықаралық сауда палатасы (ХСП), БҰҰ Еуропалық экономикалық комиссиясы, сауда және электрондық бизнеске ықпал ету БҰҰ Орталығымен жүргізіледі.
ТСР/ІР желі хаттамаларының ыңғайсыз цифрлық адрестерінің жеңіл есте қалатын әріптік сөз тіркестеріне ауыстыруға мүмкіндік берген домен атаулары жүйесінің пайда болуы, интернеттің белсенді түрде коммерциализациялануы мен әйгілі болуы соңғы жылдары домен өздерінің белгілері бойынша олардың қолданыстағы түрлеріне ұқсас - тауар белгілері, фирманың атаулары бойынша материалдық емес актив белгілерін иеленді. Мазмұнында домендік атауы ғана берілген жарнамалық тақталар жиі кездеседі. Қымбат тұратын интернет-жобалар жүзеге асырылып жатыр, олар үшін домен олардың коммерциялық табыстарының едәуір бөлігін құрайды, өйткені тұтынушылар доменді электрондық бизнес субъектісінің қандай да бір тауар, жұмыс немесе қызмет көрсетулерімен байланыстырады.

 

 

Тақырып бойынша тест сұрақтары

1. Интернеттегі Web-парақтарды көру үшін мына программалар қолданылады: A. MicroSoft Word немесе Word Pad; B. MicroSoft Access немесе Microsoft Works;

ТАҚЫРЫП. MS Word мәтіндік редакторында үрдістерді автоматтандыру

Форматтау және документтерді стильдік безендіру

Құжат құруWord программасында екі түрлі жолмен орындалады: дайын шаблондарды (макеттерді) пайдалану және… Құжатты редакциялаутерілген құжаттағы… Текстік құжаттарды форматтаудыWord программасының терезесіндегі Форматирование саймандар панеліндегі…

Microsoft Equation 3.0. формулалар редакторы

Негізгі түсініктер: Текстік құжатқа формулалар енгізу.Word текстік… § Бірінші әдіс: Құжаттағы формула жазылатын орынды анықтаңыз; Вставка…

MS Word мәтіндік редакторында макрастармен жұмыс.

Негізгі түсініктер: Макрос (немесе макропрограмма) – қолданушының тізбектей орындайтын…  

MS Word мәтіндік редакторының графикалық мүмкіндіктері

Негізгі түсініктер: Word құжатында суреттер салу. Word текстік процессорында… Графиктік объектілерді біріктіру. Түрлі бөліктерден құралған чертежді немесе схеманы…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

A. Бас меню арқылы Пуск-Программы-Mіcrosoft Word; B. Жұмыс үстелінде Word программасы жарлығын екі шерту; С. Бас меню арқылы Пуск-Документы жолдарын таңдап, файлдар тізімінен W белгісі бар қатарда…

ТАҚЫРЫП. Кестелік процессорлар.

Белгілеу және интерфейс. Ұяшықтарды форматтау.

Ехсеl программасында құжат болып .хlsкеңеймесі бар файл есептеледі. Бұл файлды Ехсеl-де жұмыс кітабы деп атайды.… 1. Жұмыстық бет.Онда кәдімгі кестелар болады. 2. Модульдің бетіVBA программалау тіліндегі программа тексті жазылады (VBA-Visual Basic for Application).

Деректерді енгізу және редактрлеу. Ұяшық адрестері

Аралас адрестідеп ұяшықтың адресін көрсетуде салыстырмалы және абсолютадрестердің қатар…

Яшыққа формула жазу. Excel программасында ұяшыққа формула енгізу міндетті түрде «тең болады» (“=”) белгісінен басталады, ал енгізуді аяқтау Enterпернесін басумен бітеді.

Формулалар жазудың мысалдары: = 2*5^ 3+4немесе =A1+Cos(5,282)

Ұзақ формулаларды жазуда программа терезесіндегі формулалар жолы деп аталатын жол ұяшықпен салыстырғанда қолайлырақ болады.

Формулаларды редакциялау. Ұяшықтағы формуланы редакциялау үшін әуелі ұяшық белгіленіп алынады да екі рет шертіледі немесе F2 пернесі басылады немесе формулалар жолындағы “=”белгісіне сырт еткізіледі.Редакциялау режимінде ұяшықтағы формула формулалар жолында толығымен көрініп тұрады, курсорды қалаған жеріңізге қойып өзгертулер нгізе беруге болады.

Ұяшықтағы мәліметтердің форматтарын тағайындау.Ол үшін қажет ұяшықты белгілеп алып сол ұяшықтың контекстік мәзіріненФормат ячеек немесе Формат→ Формат Ячейкикомандаларының бірі орындалады.НәтижесіндеФормат ячеек деп аталатын диалогтық терезе шығады, осы терезедегі жапсырмаларды пайдалана отырып әртүрлі сандық форматтарды, ұяшықтағы текстерді туралауды, ұяшықтың түрі мен шекара сызықтарын, қорғанысын және т.б. параметрлерін тағайындауға болады.

 

Сілтемелер. Функциялар құру

Excel программасында, күрделі және қарапайым есептеулерге арналған 200 ден аса функцияларды қолдану мүмкіндігі… Функция шеберін пайдаланып функцияларды іздеуді жылдамдату мақсатында… Функциялардың аргументтері ретінде сандар, сан мәнді өрнектер немесе сәйкесінше сандар мен сан…

Функциялардың негізгі категориялары.

ABS (сан) – санның модулі; COS(сан) – косинусты табу; EXP(сан) – ех функциясының мәнін есептеу;

Тақырып бойынша тест сұрақтары

Формат – Ұяшықтар (Ячейки) меню пункті көмегімен орындалмайтын әрекет нұсқасын көрсетіңіз...

A. жұмыс кітабының басқа парағына көшу;

B. сандар форматын өзгерту;

C. қаріп (шрифт) түрін өзгерту;

D. мәтінді ұя шеттеріне байланысты туралау;

E. мәтінді ерекшелей алмайды.

2. Файлменю пунктінің ішкі командалары арқылы мынадай әрекет орындалмайды:

A. құру (создать);

B. сақтау (сохранить), басқаша сақтау (сохранить как);

C. көшіру (копировать), қиып алу (вырезать), қою (вставить);

D. ашу (открыть);

E. дұрыс жауабы жоқ.

3. Қай программа кестелік процессорларға жатпайды:

A. FохРrо;

B. Lotus;

C. Ехсеl;

D. SuperСаlс;

E. Home.

4. Кестелік процессордың атқаратын қызметі:

A. кестелік мәліметтерді автоматты түрде өңдеу;

B. көлемді информация жиындарын басқару;

C. мәтіндер жасау және түзету;

D. суреттік мәліметтерді өңдеу;

E. сандар форматын өзгерту.

5. Электрондық кестенің негізгі элементі:

A. бағана;

B. ұяшық;

C. мәлімет;

D. жол;

E. кесте.

6. Электрондық кестедегі адрес ....

A. торлар блогының координатасын көрсетеді;

B. жолдағы мәліметтердің координатасын көрсетеді;

C. электрондық кестедегі ұяшықтың координатасын көрсетеді;

D. бағанадағы мәліметтердің координатасын көрсетеді;

E. формулалар қатарын көрсетеді.

7. Электрондық кесте ұяшығын мәліметтен тазарту үшін оны ерекшелеп алып, мына әрекет орындалады:

A. Жою (удалить) командасы;

B. Ауыстыру (заменить) командасы;

C. Delete пернесі басылады;

D. Енгізу (вставить) командасы;

E. жолдағы мәліметтердің координатасын көрсетеді.

8. Электрондық кестедегі мәлімет мынадай түрге жатпайды:

A. мәтін (текст);

B. сан (число);

C. оператор;

D. формула;

E. диограмма.

9. Microsoft Excel программалардың мына тобына жатады...

A. мәтіндік редактор;

B. диограмма;

C. кестелік процессор;

D. графикалық редактор;

E. операциялық жүйе.

10. Microsoft Excel мынадай командалар тізбегін орындау арқылы іске қосылады...

A. Іске қосу (Пуск) – Программалар – Стандартты – Microsoft Excel;

B. Іске қосу (Пуск) – Программалар – Microsoft Excel;

C. Іске қосу (Пуск) – Стандартты – Microsoft Excel;

D. Іске қосу (Пуск) – Стандартты – Программалар – Microsoft Excel;

E. Іске қосу (Пуск) – негізгі меню – Microsoft Excel.

 

ТАҚЫРЫП. Қолданбалы тапсырмаларды шешуде кестелік процессорды қолдану

Программада математикалық есептеулер жүргізу.

· болашақ құнды (определение наращенной суммы или будущей стоимости); · бастапқы құнды (определение начального значения или… · төлем уақытын және проценттік ставканы;

Диаграммамен жұмыс

Диаграммаларды редакциялаудиаграмма облысының контекстік мәзіріндегі немесе диаграмма обылысын белгілегенде ғана программа… · Диаграмма типі мен форматын өзгерту; · Бастапқы берілген мәліметерді өзгерту, яғни:

Логикалық функциялар. Екі және үш шартқа тәуелді функциялардың графигін тұрғызу

ЕСЛИ(лог_выражение; значение_если_истина; значение_если_ложь)функциясы, функция аргументіндегі логикалық өрнек(лог_выражение)… лог_выражение– бұл нәтижесі, екінің бірі, яғни не… значение_если_истина – бұл лог_выражениеАҚИҚАТ болғандағы мән, егер осы…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

Excel іске қосылғаннан кейін экранда толтырылмаған ....

A. жұмыс кітабы шығады;

B. дәптершығады;

C. кесте шығады;

D. парақ шығады;

E. сурет шығады.

2. Жұмыс кітабы дегеніміз – бұл:

A. кестелік құжат;

B. мәліметтерді өңдеу мен сақтауға арналған файл;

C. сурет салатын парақ;

D. негізгі терезе;

E. блокнот терезесі.

3. Әрбір жұмыс кітабы мыналардан тұрады:

A. бірнеше парақтан;

B. 256 бағанадан;

C. көптеген жолдардан (65536) ;

D. ұяшықтардан ;

E. формуладан.

4. Тіктөртбұрыш құрайтын ұяшықтар тобын былай деп атайды:

A. ұяшықтар төртбұрышы;

B. ұяшықтар диапазоны;

C. ұяшықтар интервалы;

D. жарлық;

E. кестелерден.

Бағаналар тақырыптары қалай белгіленеді?

A. араб цифрларымен;

B. латын әріптерімен ;

C. рим цифрларымен ;

D. 1 парақ (лист 1), 2 парақ (лист 2), т.с.с. ;

E. украин әріптерімен.

6. Парақтардың аттары мына маңайда орналасқан:

A. тақырып жолында;

B. қалып жолында;

C. терезенің төменгі жағында;

D. формулалар қатарында;

E. өріс бойында.

Жұмыс кітабындағы жолдар қалай белгіленеді?

B. орыс әріптерімен; C. латын әріптерімен ; D. араб цифрларымен;

ТАҚЫРЫП. Деректер базасын басқару жүйесі.

Деректер базасы туралы түсінік. Деректер базасының құрылымы. ДББЖ

Деректердегеніміз – мерзімді түрде жұмыс істеуге мүмкіндік болу үшін сақталуы қажетті кез келген ақпарат.… Өріс– бұл деректер базасы құрылымының негізгі… Мысалы, «Құны (Стоимость)» өрісіндегі деректерге жалпы нәтижені алу үшін қосу…

Деректер базасының кестесін құру.

Заңнамалық деректер базасын құру және өңдеу.

Есеп беруді өз қалауың бойынша Конструкторкөмегімен жасауға, көркемдеудің дайын нұсқаларын… Есеп беруді жасаудың алты тәсілі бар: 1) Конструкторөз қалауың бойынша есеп беруді жасауға мүмкіндік береді, алайда бұл…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

A. көптеген салаларды автоматтандыруды қамтамасыз ететін өзара байланысқан модульдер жиыны; B. мәліметтер мен формулаларды сақтау мен өңдеуге… C. мәліметтерді сақтау мен оларды жан-жақты қолдануға арналған…

ТАҚЫРЫП. Деректер базасын басқару жүйесі.

Сұраныстар құру.

Сұратуларды жасаудың бірнеше тәсілі бар: - Конструктор сұратудың кех келген типін өз… - Қарапайым сұратуСұрату шебері (Мастер запросов) белгілі біркестелердің өрістерінен…

Сұратулардағы есептеулер

Формулада квадрат жақшаға алынған есептеуге қатысатын өріс аттары мен математикалық операциялардыі… Нәтиже : [Гол] / [Ойын]

Форма түрінде деректерді көрсету.

Есептер құру.

Пішін деректерді енгізуге арналған өрістері бар электрондық бланк іспеттес. Деректерді енгізуші адам осы өрістерге… Пішін түрлі мақсатта қолданылатын (көбінесе кестеге… Access-тің басқа да объектілері сияқты пішіндерді қолмен (вручную) немесе автоматты…

Тақырып бойынша тест сұрақтары

A. Графикалық түрде көрсетілген мәліметтермен жұмыс істеуге бағытталған; B. Программалық өнімдер тобының аты; C. Мәліметтер базасымен жұмыс істеуге бағытталған программалық өнімдер…

ТАҚЫРЫП. Электрондық презентацияларды өңдеу технологиялары

Электрондық презентация. Презентацияны безендіру әдістері.

Презентацияға анимациялық эффектілер қою.

PowerPoint терезесінің құрылымы PowerPoint терезесінің құрылымы Windows қосымшалары терезелерінің…   · Тақырып жолағы – құжат атауын және терезені басқару батырмаларын қамтиды.…

Презентацияны демонцтрациялау режимдері.

  тапсырмалар аймағы жаңа көрмені жасау үшін…  

Тақырып бойынша тест сұрақтары

Аралық бақылауға арналған сұрақтар тізімі

2. БҚ жіктелуі 3. Операциялық жүйелер 4. Ақпаратты қорғау

ПӘНДІ ЖҮРГІЗУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

Quot;Информатика" пәні бойынша студенттің аудиториялық және аудиториядан тыс жұмыстарын ұйымдастыру.

"Информатика"пәнін оқыту мақсаты – ХХІ ғасырдың басы адамзаттың индустриялық дәуірден… Эссе, тақырып бойынша әдеби шолу жасау, баяндама, реферат жазу,… СӨЖ ұйымдастыру барысында өзіндік жұмысты жоспарлау үшін жеткілікті мөлшер болатын…

Тәжірибелік және лабораториялық жұмыстарды жүргізуге арналған материалдар

Тәжірибелік жұмыс. санау жүйелері.

A. тәжірибелік жұмыс.

Лабораториялық жұмыс. Бір жүйеден екінші жүйеге өту

    № нүктелер Екілік № нүктелер … Вариант 2.Басында А(40;0) нүктесін қабылдау керек, бірлік қиылысы 10мм. № нүктелер …

Тәжірибелік жұмыс. Сандық ақпаратты көрсету

2 есеп.Екілік негіздегі сандарды 10-дық негізде жазыңдар:   нұсқа сандар 1001,0112 … 3 есеп. Сегіздік негіздегі сандарды 10-дық негізде жазыңдар: нұсқа сандар …

Тәжірибелік жұмыс. мәтіндік ақпараттарды кодтау

 

Кодталған кестені қолдану

Шешімі: Кодталған кесте негізінде «диск» сөзінің ондық…  

Ответ: Up & Down; IBM; Enter

Тапсырма 4. Буква «I »в таблице кодировки символов имеет десятичный код 105. что зашифровано последовательностью десятичных кодов: 108 105 110… Тапсырма 5. Десятичный код (номер) буквы «е» в таблице кодировки символов… Тапсырма 6. Десятичный код (номер) буквы «о» в таблице кодировки символов равен 111. Что зашифровано с помощью…

Лаборатораториялық жұмыс. Графикалық ақпаратты көрсету

Сабақтың мақсаты: растровая, векторная графика, разрешающая способность экрана, графический режим экрана, кодировки цвета. Тапсырма 1. Определить требуемый объем видеопамяти для различных графических… Шешімі:

Тапсырма 6.Определить объем видеопамяти компьютера, который необходим для реализации графического режима монитора High Color с разрешающей способностью 1024 х 768 точек и палитрой цветов из 65536 цветов.

Шешімі:

1. По формуле K=2I , где K – количество цветов, I – глубина цвета определим глубину цвета. 2I =65536

Глубина цвета составляет: I = log265 536 = 16 бит

2..Количество точек изображения равно: 1024´768 = 786 432

3. Требуемый объем видеопамяти равен: 16 бит ´ 786 432 = 12 582 912 бит = 1572864 байт = 1536 Кб =1,5 Мб . Приучаем учеников, переводя в другие единицы, делить на 1024, а не на 1000.

Жауап: 1,5 Мб

Тапсырма 7. В процессе преобразования растрового графического изображения количество цветов уменьшилось с 65536 до 16. Во сколько раз уменьшится объем занимаемой им памяти?

Шешімі:

Чтобы закодировать 65536 различных цветов для каждой точки, необходимо 16 бит. Чтобы закодировать 16 цветов, необходимо всего 4 бита. Следовательно, объем занимаемой памяти уменьшился в 16:4=4 раза.

Ответ: в 4 раза

Тапсырма 9. Сколько секунд потребуется модему, передающему сообщения со скоростью 28800 бит/с, чтобы передать цветное растровое изображение размером…   Тапсырма 10. Сколько секунд потребуется модему, передающему сообщения со скоростью 14400 бит/сек, чтобы передать…

Тапсырма1.

1. Определить количество строк в таблице истинности, которое равно количеству возможных комбинаций значений логических переменных, входящих в… Количество логических переменных –n =3 (A, B, C) поэтому количество строк – 2n… 2. Определить количество столбцов:

Тапсырма2.

1) 2) 3)

Тәжірибелік жұмыс. компьютердің логикалық негіздері

Построение необходимо начинать с логической операции, которая должна выполняться последней. В данном случае такой операцией является логическое…    

Тәжірибелік жұмыс. логикалық схемалар құру

Тапсырма: Кез келген компьютерлік программада келесі логикалық схемаларды құру.

1.

 

2.

 

 

3.

 

4.

 

5.

Лабораториялық жұмыс. Графтар көмегімен тапсырмаларды шешу.

Тапсырма 2.Мальчики 10 б класса Андрей, Витя, Сережа, Валера, Дима при встрече обменялись рукопожатиями (каждый пожал руку каждому по одному разу).… Тапсырма 3.Барон Мюнхаузен, прилетев с Луны, рассказал, что в каждое лунное… Тапсырма 4.В королевстве каждый город соединен с каждым дорогой. Может ли сумасшедший король вместе на дорогах…

Тәжірибелік жұмыс. ЭЕМ архитектурасының негізі түсініктері

Соңғы жолға автоматы түрде есептеу формуласын қойып, алынған компьютер бағаларын қою. …

Тәжірибелік жұмыс. Дербес компьютер құрылғыларын оқып үйрену

Лабораториялық жұмыс. әрекет принциптері және жүйелік блоктың негізгі құрылғылары.

Әдетте ІВМ дербес компьютерлері мынадай бөліктерден (блоктардан) тұрады: - жүйелік блок (тік немесе жатық қорапқа… - мәтіндік және графикалық ақпаратты кескіндеуге арналған монитор немесе дисплей;

Тәжірибелік жұмыс. Алгоритм. Қасиеттері және алгоритмдерді жазудың тәсілдері.

  Анықталған мәндер бойынша алгоритмді орындау нәтижесін… Тапсырма 2. А, В, және С берілген сандардан таңдалған алгоритм құру.

ТАРМАҚТАЛҒАН АЛГОРИТМ

Тапсырма 5: Тармақталған алгоритмге түсінік.

Тапсырма 6: Тармақталған алгоритмнің толық формасына блок – схема бейнелеңдер.

 

Тәжірибелік жұмыс. алгоритмдердің блок – схемасын құру

Тапсырма:

1. Вася келесі алгоритм бойынша әрекет етеді:
Қадам 1. Пройти 10 м прямо.
Қадам 2. Повернуть направо.
Қадам 3. Повторять шаги 1-2, пока не будет пройдено 50 м.
Қадам 4. Остановиться.
После выполнения шага 4 расстояние до точки, из которой Вася начал свое движение, составит … Обоснуйте свой ответ.

 

2. Нарисуйте блок-схему к алгоритму, представленному в задаче 1. Какую структуру имеет алгоритм? Почему?

 

3. Алгоритм берілген:

 

Келесі a және b мәндері үшін S есептеу:

 

№ нұсқалар
a=
b=

Лабораториялық жұмыс. экономикалық түрдегі алгоритмдік тапсырмаларды шешу

Тәжірибелік жұмыс. бағдарламалық қамтамасыздандырудың жіктелуі

Мәтіндік редакторда компьютердің БҚ жіктелу схемасын құрыңыздар.

Тәжірибелік жұмыс. қолданбалы бағдарламалық қамтамасыздандыру

  Ситуация Жүйелік БҚ Қосымшалар Бағдарламалау жүйесі Вариант 1 … Тапсырманы компьютерлік бағдарламаның біреуінде…  

Лабораториялық жұмыс. операциялық жүйеде жұмыс істеу.

Тапсырмалар

1. Негізгі іске қосу мәзірін ашып, Программалар-Сілтеуші (Проводник) командасын орындаңыз. Сілтеуші терезесі ашылады.

 

 

Сілтеуші терезесі

 

Сілтеуші бағдарламасының көмегімен бумалар құру

Менің компьютерім көмегімен бумалар құру

Менің компьютерім терезесінде мәзір қатарынан Файл-Құру-Бума командасын таңдаңыз. Буманың жаңа атауы Самал2-ні енгізіп <Enter> пернесін басыңыз. Самал2 бумасын ашыңыз. Файл-Құру-Бума командасын таңдаңыз. Буманың жаңа атауы Самал3 енгізіңіз. Самал3 бумасы Самал2 бумасының ішкі бумасы болып табылады. Менің компьютерім терезесін жабыңыз.

Бірнеше файлдарды немесе бумаларды ерекшелеу

Бірінші файл немесе буманың белгішесін шертіңіз (таңбашаны басқаннан кейін ол ерекшеленеді). Пернетақтадағы <Shift> пернесін басып жібермей ерекшелеу қажет болған соңғы файл немесе бума таңбашасын сілтемемен шертіңіз. Тізімдегі барлық элементтер ерекшеленеді.

Кез-келген файлдардың немесе бумалардың тобын ерекшелеу

Файлдар мен бумаларды жылжыту және көшіру

Файлдар немесе бумаларды жылжыту барысында олар бұрынғы орыннан өшіріліп жаңа орында пайда болады. Ал файлдарды немесе… Файлдар және бумаларды көшіру Тышқан көмегімен көшіру:

Файлдарды және бумаларды жылжыту

Пернетақта көмегімен: Жылжытуға қажет файлдарды немесе бумаларды ерекшелеңіз. Түзету-Қиып алу… 8. Өшіру және қайта қалпына келтіру Сілтеушіні ашыңыз. Файл – Құру командасын таңдаңыз. Пайда болған ішкі…

Файлдардың және бумалардың атауларын өзгерту

Windows операциялық жүйесі дискілерде орналасқан файлдар мен бумаларға байланысты көптеген операцияларды…

Файлды немесе буманы іздеу

2. Файлдар және бумалар (Файлы и папки) командасын таңдаңыз. Атау (Имя) өрісінде іздестірілген файлдың атауын немесе… Егер атау белгісіз немесе іздестіруді қосымша шарттармен жүргізу қажет болса уақыт…

Тәжірибелік жұмыс. интерфейс операционной системы windows

Жаттығу. Жұмыс үстелін баптау.

2. Пуск -> Программы -> Стандартные әрекеттерін пайдаланып кез-келген екі стандарт қосымшаны іске қосыңыз. Екі… 3. Бір терезені жабыңыз, ал екінші терезенің өлшемдерін… 4. Қосымша терезесін жабыңыз.

Жаттығу. Сілтеуіш программасымен жұмыс жасау.

2. Сілтеуіш қосымшасының терезесіндегі мәзірдің командаларымен танысыңыз. 3. Сілтеуіш қосымшасының терезесіндегі панельдердің… 4. Ағымдағы жұмысшы дискінің түпкі каталогында бума құрыңыз,…

Тәжірибелік жұмыс. дефрагментация және дискті форматтау

Жаттығу. Дискетаны форматтау.

Ескерту!!!Форматтау сол дискідегі барлық мәліметтерді жояды. 2. Дискіге бірнеше объектілерді (бумалар, файлдар) көшіріңіз. 3. Дискідегі бос орынды қараңыз, ол үшін Тышқанның көрсеткішін Диск 3,5 (А:)…

Жаттығу. WinZip архивтеу прораммасын пайдалану

2. Құрылған Архив1 бумасына архивтеуге қажет файлдарыңызды, бумаларыңызды орналастырыңыз. Архив1… 3. Құрылған Архив1 бумасының белгісінде… 4. Архивтеу параметрлерін көрсетіңіз (архивтің аты Doc.zip)

Жаттығу. Дискіге қызмет көрсету.

Лабораториялық жұмыс 8. антивирустар және архиваторлар

Жаттығу

Тәжірибелік жұмыс. Компьютерлік желілер

Жаттығу

- Компьютерді желіге қосу; - Internet Explorer программасын іске қосу; - Программаның Адресөрісіне телеарнаның Интернет желісіндегі адресін http://www.khabar.kz енгізу; …

Тәжірибелік жұмыс. кілттік сөздер бойынша ақпарат іздеу

Жаттығу

2. На панели Адрес введите: http://www.rambler.com 3. Внимательно рассмотрите загруженную страницу, найдите поле Поиск для ввода…  

Лабораториялық жұмыс. ақпараттық қауіпсіздік

«Мелекеттік органдардың электрондық құжатайналымының бірегей жүйесінің ақпараттық қауіпсіздігі » құжатын оқу (құжат түпнұсқасын Интернет желісінен іздеу).

Тәжірибелік жұмыс. MS Word мәтіндік редакторында үрдістерді автоматтандыру Форматтау және документтерді

Стильдік безендіру

1. Берілген тексті теріп, төменде берілген суреттегі сияқты форматтаңыз. 2. Құжатты Лаб_1_Wordдеген атпен өз бумаңызда…

Файл-Параметры страницыкомандасын пайдаланып беттің параметрлерін (параметры cтраницы) өзгертіңіз: жоғарысы-2.5, төмені -2.5, сол жағы-3, оң жағы -1.5, ориентациясы – альбомная, масштабы – 75% .

4. Сервис – Язык – Расстановка переносовкомандасының көмегімен тасымалдауларды орналастырыңыз.

5. Тексттегі «т» әрпінен басталатын сөздерді Правка – Найтикомандасын пайдаланып табыңыз.

6. «Алмазная долина» сөзін Правка -Заменить командасын пайдаланып «Жемчужина»сөзімен алмастырыңыз.

7. Колонтитулдарды қойыңыз. Колонтитулға беттің номерлерін (положение – внизу страницы, выравнивание – от центра), құжатыңыздың атын («Лаб_1_Word»), құрылған уақытын , өз аты-жөніңізді, факультетіңіз бен тобыңызды жазыңыз.

Жаттығу.

Отель «ЖЕМЧУЖИНА» - это туристический комплекс, занимающий значительную площадь. Отель приспособлен для отдыха с детьми. Лыжный подъемник, лыжная…   2. Берілген текстегі маркирленген тізімді (маркированный список) алдын –ала белгілеп алып, Формат – Колонки…

Microsoft Equation 3.0. формулалар редакторы

 

Жаттығу:Төменде берілген өрнектерді текстік құжатқа Редактора формул

1) , 2) . 1. Жоғарыда айтылған тәсілдердің бірін пайдаланып… 2. Пернелік тақтадан s = символдарын теріңіз;

Структурная схема модели Солоу

Kt=(1- µ)Kt-1+It-1
Yt=It+Ct
Yt=F(Kt,Lt)  
Lt=(1+ν)Lt-1
Lt
Yt
Ct
It (начало цикла t+1)
It-1 (начало цикла t)

I.Схема сызуда Рисованияпанелі саймандарын пайдаланыңыз.

Ii.Графиктік объектілерге формулаларды Надписьбатырмасының немесе объектінің контекстік мәзіріндегі Добавить тексткомандасының көмегімен қоюға болады.

Лабораториялық жұмыс 10. Работа с длинными документами

Тәжірибелік жұмыс. Кестелік процессорлар.

Белгілеу және интерфейс. Ұяшықтарды форматтау.

MS EXCEL программасын іске қосыңыз. Жаңа құжат немесе жұмыс кітабын ашыңыз, құжатыңызды… 1. Жұмыстық беттің атын (Лист1) на Тапсырма1деп… 2. Төменде берілген /1-сурет/ мәліметтерді кестеге енгізіңіз.

Тәжірибелік жұмыс. Деректерді енгізу және редактрлеу. Ұяшық адрестері

1. Құжатыңыздағы үшінші бетті (Лист3) Тапсырма3 деп өзгертіңіз. 2. 3-суреттегідей арифметикалық прогрессияның n-ші мүшесін… 3. Қажет болған жағдайда ұяшықтардың абсолют адрестерін қолданасыз.

Лабораториялық жұмыс. Excel программасы. Мәліметтерді сұрыптау және фильтрациялау

Тапсырма. Мәліметтерді сұрыптау.

Жұмыс кітабының бірінші бетін (Лист1) Списокдеп өзгертіңіз, 11.1- кестедегі мәліметтерді енгізіңіз:… 11.1- кесте   Топтың номері Сын. кітап. номері Пәннің коды Оқытуш.…

Тапсырма. Мәліметтерді фильтрациялау.

2. Осы берілген кестеден: “А1” оқытушыға, “Л” түрдегі сабақты “4”, “5” бағаларының біріне тапсырғандар… § Автофильтрацияқолданылады, курсорды кестенің фильтрацияланатын… § Оқытуш.Таб.№ бағанындағы белгісіне шертіледі, пайда болған тізімнен…

Тапсырма. Кеңейтілген фильтр.

  1-Кезең . Фильтрациялау шарттары диапазонын Критерий сравнения типі… 2. Расширенный фильтркомандасын қолданбас бұрын алдыменкритерийлер интервалы - фильтрациялау критерийлері…

Тәжірибелік жұмыс. Қолданбалы тапсырмаларды шешуде кестелік процессорды қолдану Сілтемелер.

Функциялар құру.

1. Excel программасында Работа3деген атпенжаңа құжат құрыңыз . 2. Құжаттың бірінші жұмыстық бетін… 3. Кестені 7- суреттегідей толтырыңыз.

Тәжірибелік жұмыс. Финанстық функциялар.

1.1- жаттығу.Салымшы банкке 10 жылға 27000 теңге соманы 13,5% жылдық проценттік ставкамен салды. Процент әрбір… 1.Жұмыс кітабын Фин. Функциидеген атпен сақтаңыз; 2.Жұмыстық бетте Задача1.1 /17-сурет/ жасаңыз;

Жаттығу.

2.2-жаттығу.7 жылға,8% ставкамен берілген, төлемақысы 27 000 болатын болса, бастапқы соманы анықтаңыз. 3.1 –жаттығу. Егер жобаның бастапқы құны (ПС) =… 3.2 - жаттығу.Сіз 90 000 теңгені 15% жылдық ставкамен ай сайын 15 000 теңгеден қайтарып…

Лабораториялық жұмыс. кестелік процессордың графикалық мүмкіндіктері

1. Кез келген 20 елді таңдаңыз. 2. Осы елдерге кесте құрыңыздар. 3. Осы деректер бойынша екі әр түрдегі диаграммалар құрыңыздар.

Тәжірибелік жұмыс. MS Access. Шебер көмегімен кестелер құру

Жаттығу жұмыстары:

Жаттығу. «Деканат» деректер қорын жасау.

§ Access программасын жүктеп, ашылған терезенің сол жағындағы «Жаңа деректер қоры» пунктын… § «Жаңа деректер қоры файлы» терезесінде Файл атауы өрісіне… § Создать батырмасын басыңыз.

Жаттығу. Деректер қорын өңдеу (редакторлеу).

«Қызметі» өрісіне енгізілетін деректерге шектеу қойыңыз; тек қана Профессор, ДоцентнемесеАссистент сөздері… Енгізілетін деректердің мәніне шарт қою үшін: § «Қызметі» өрісін шертіп, Общие бөлімінің терезесінің төменгі…

Жаттығу. Кесте режімінде жұмыс.

§ Саймандар панеліндегі батырманы шертіңіз; § немесе Вид – Режим таблицыкомндаларын орындаңыз.Кестені… 2. Кестені толтыру. Кестеңізді төмендегі 2-ші кесте сияқты етіп толтырыңыз. «Қызметі»…

Тәжірибелік жұмыс. конструктор режимінде кесте құрылымн Редактрлеу

Жаттығу. Кестеге деректерді енгізу.

Пішін шебері көмегімен Пәндер пішінін жасау.

§ Деректер қоры терезесінде Формы бөлімін таңдап, Создать батырмасын басыңыз. § Ашылған Новая форма атты сұхбат (диалогтық) терезесінде… § Терезенің төменгі жағындағы тізімдегі тілше батырмасын басып пайда…

Кесте.

 

Пән коды Пән аты
Информатика
Математика
Физика
Экономика

2. Кесте режиміндеОқытушылар кестесін толтыру керек.Ол үшін:

§ Деректер базасының терезесінде Таблицы бөліміндегі өздеріңіз алдыңғы зертханалық жұмыста құрылымын жасаған Оқытушылар кестесін тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертіп (немесе кестенің атын белгілеп,Enter пернесін басып) ашыңыз.

§ Пән коды өрісін 8- кестедегідей етіп толтырыңыз. Кестені сақтап, жабыңыз.

Автопішін көмегімен пішін режимінде Студенттер кестесін толтыру керек.

§ Деректер базасының терезесіндегі Формы бөлімін таңдап Создать батырмасын шертіңіз.; § Ашылған терезенің төменгі жағынан Студенттер… § Автопішін (Автоформа) пунктінен: ленталық (ленточная) түрін белгілеп, <ОК> батырмасын…

B)Студенттер кестесін2- кестеге сәйкес пішін көмегімен толтырыңыз. 2- кесте.

Конструктор арқылы пішін жасау.

§ Деректер базасының терезесіндегі Формы бөлімін таңдап Создать батырмасын шертіңіз.; § Ашылған Новая форма сұхбат терезесінен Конструктор режимін… § Экранға Конструктор режиміндегі пішіннің терезесі шығады. Саймандар панеліндегі Список полей…

Кесте.

Студент коды Пән коды Бағалар

5. Конструктор режимінде элементтер панелінің көмегімен заставка түріндегі пішіндіөз бетіңізбен жасап көріңіз.Бұл пішінде өздеріңіз жасаған бар жасалынған пішіндерді ашатын батырмалар орналасады.

Өздік жұмыс тапсырмалары:

1. Үш кестеден: «Композитор», «Әншілер», «Әндер» тұратын алдыңғы зертхана жұмысында өзіңіз жасаған «Музыкалық альбом» деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

2. Үш кестеден: «Дәрігер», «Пациент», «Бөлімшелер» тұратын «Емхана» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

3. Үш кестеден: «Сынып», «Мұғалімдер», «Пәндер» тұратын «Сабақ кестесі» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

4. Екі кестеден: «Тауарлар ассортименті», «Сатып алушы» тұратын «Компьютерлік салон» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

5. Екі кестеден: «Қатысушылар тізімі», «Баяндамалар тақырыбы» тұратын «Конференция қатысушылары» деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

Лабораториялық жұмыс. кестедегі мәліметтерді сұрыптау

§ «Жалақы» өрісінің кез келген жазбасын (жолын) шертіңіз; § Басқару панеліндегі батырмасын шертіп немесе Записи – Сортировка–… 2. Фильтр қолдану.

Жаттығу. Үш кесте жасаңыз: Студенттер, Бағалар және Пәндер

3- кесте. Өрістің аты Деректер типі Өрістің өлшемі Студенттің коды … Кілттік өріс ретінде «Студенттің кодын» беріңіз. Ол… 2.Пәндеркестесін төмендегі 4-ші кестеге сәйкес жасаңыз.

Тәжірибелік жұмыс. MS Access. Сұраныстар құру

1.Оқытушылар кестесінің негізінде Фамилия, Аты, Әкесінің аты және Қызметі өрістері көрсетілетін… а) қарапайым сұрату жасау үшін: § Деректер базасының терезесінде Запросы бөліміне өтіңіз;

Тәжірибелік жұмыс. Формаларды жасау

Жаттығу. Кестеге деректерді енгізу.

Пішін шебері көмегімен Пәндер пішінін жасау.

§ Деректер қоры терезесінде Формы бөлімін таңдап, Создать батырмасын басыңыз. § Ашылған Новая форма атты сұхбат (диалогтық) терезесінде… § Терезенің төменгі жағындағы тізімдегі тілше батырмасын басып пайда болған тізімнен…

Кесте.

 

Пән коды Пән аты
Информатика
Математика
Физика
Экономика

2. Кесте режиміндеОқытушылар кестесін толтыру керек.Ол үшін:

§ Деректер базасының терезесінде Таблицы бөліміндегі өздеріңіз алдыңғы зертханалық жұмыста құрылымын жасаған Оқытушылар кестесін тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертіп (немесе кестенің атын белгілеп,Enter пернесін басып) ашыңыз.

§ Пән коды өрісін 8- кестедегідей етіп толтырыңыз. Кестені сақтап, жабыңыз.

Автопішін көмегімен пішін режимінде Студенттер кестесін толтыру керек.

§ Деректер базасының терезесіндегі Формы бөлімін таңдап Создать батырмасын шертіңіз.; § Ашылған терезенің төменгі жағынан Студенттер… § Автопішін (Автоформа) пунктінен: ленталық (ленточная) түрін белгілеп, <ОК> батырмасын…

E)Студенттер кестесін2- кестеге сәйкес пішін көмегімен толтырыңыз. 2- кесте.

Конструктор арқылы пішін жасау.

§ Деректер базасының терезесіндегі Формы бөлімін таңдап Создать батырмасын шертіңіз.; § Ашылған Новая форма сұхбат терезесінен Конструктор режимін… § Экранға Конструктор режиміндегі пішіннің терезесі шығады. Саймандар панеліндегі Список полей…

Кесте.

Студент коды Пән коды Бағалар

5. Конструктор режимінде элементтер панелінің көмегімен заставка түріндегі пішіндіөз бетіңізбен жасап көріңіз.Бұл пішінде өздеріңіз жасаған бар жасалынған пішіндерді ашатын батырмалар орналасады.

Өздік жұмыс тапсырмалары:

6. Үш кестеден: «Композитор», «Әншілер», «Әндер» тұратын алдыңғы зертхана жұмысында өзіңіз жасаған «Музыкалық альбом» деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

7. Үш кестеден: «Дәрігер», «Пациент», «Бөлімшелер» тұратын «Емхана» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

8. Үш кестеден: «Сынып», «Мұғалімдер», «Пәндер» тұратын «Сабақ кестесі» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

9. Екі кестеден: «Тауарлар ассортименті», «Сатып алушы» тұратын «Компьютерлік салон» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

10. Екі кестеден: «Қатысушылар тізімі», «Баяндамалар тақырыбы» тұратын «Конференция қатысушылары» деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

Лабораториялық жұмыс. MS Access. есеп беру.

1. Оқытушылар кестесі негізінде деректерді қызметі бойынша топтайтын есеп беру жасаңыз.Есеп беруді жасау үшін: § Отчеты бөліміне өтіп, ашқан терезеден <Создать>… § Ашылған терезеден Есеп беру шебері (Мастер отчетов) пунктін таңдаңыз;

ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС. ДАйЫН ШАБЛОНДАРДЫ ҚОЛДАНЫП ПРЕЗЕНТАЦИЯЛАР ҚҰРУ.

 

Информатика пәні бойынша емтиханға дайындық сұрақтары

135. MS Word редакторында құжатты көру режимдері. 136. Баспаға шығарар алдында құжатты алдын ала… 137. Баспаға шығару параметрлерін қалпына келтіру

– Конец работы –

Используемые теги: бекітемін0.035

Если Вам нужно дополнительный материал на эту тему, или Вы не нашли то, что искали, рекомендуем воспользоваться поиском по нашей базе работ: БЕКІТЕМІН

Что будем делать с полученным материалом:

Если этот материал оказался полезным для Вас, Вы можете сохранить его на свою страничку в социальных сетях:

Еще рефераты, курсовые, дипломные работы на эту тему:

БЕКІТЕМІН
Л Н Гумилев атында ы Еуразия лтты университеті ШЖ РМК... Практикалы аза тілі кафедрасы...

0.022
Хотите получать на электронную почту самые свежие новости?
Education Insider Sample
Подпишитесь на Нашу рассылку
Наша политика приватности обеспечивает 100% безопасность и анонимность Ваших E-Mail
Реклама
Соответствующий теме материал
  • Похожее
  • По категориям
  • По работам