I. Оқтың ұшу жылдамдығын кинематикалық тәсілмен өлшеу

Оқтың қозғалыс жылдамдығын кинематикалық тәсілмен анықтау уақытты өлшеуге негізделген. Уақыттың өзгерісі кезінде бірқалыпты айналған екі қағаз диск арасында оқ белгілі арақашықтықта ұшады. Егер дискілердің бұрылу бұрышы олардың арасында оқтың ұшу уақытысында j , ал олардың орташа бұрыштық жылдамдығы w болса, онда дискілер арасындағы оқтың ұшу уақыты мынаған тең:

t= (1)

Дискілердің арасындағы d арақашықтықты біле отырып және оқтың қозғалысын бірқалыпты деп есептеп, оқ жылдамдығын оңай анықтауға болады :

(2)

 

 

 

Сурет 9.

Егер диск айналмаса, онда бірінші дискінің А нүктесіне өткен оқ екінші дискінің А нүктесінен де өтер еді. Бірақ диск айналғандықтан, оқ В нүктесіне кіреді. Сонда j бұрышы B’A доғасының дискінің R радиусына қатынасы арқылы өрнектелетін болады:

(3)

Дискілердің бұрыштық жылдамдығы w = 2pn, , мұндаєы n- двигатель валының бір секундта жасаған айналым саны.

Бұл жағдайда, жылдамдықты мына формула бойынша есептеуге болады :