Айтымды және қайтымсыз процесстер

 

Қайтымды процесстер деп, кері бағытьта өткізуге болатын процессті тура бағытта өткізгенде жүйе қандай күйден өтсе кері де сондай күйлер тізбегінен өтетін процессті айтады.

 

Тепе-тең емес процесстер әрқашан да қайтымсыз процесс, дэлдеп айтқанда нақты процесстер қайтымсыз процесстер болады.

Электродинамика. Электростатикалық өріс. Электр зарядтарының өзара әсерлесуі. Кулон заңы. Электр өрісінің кернеулігі. Электр өрісінің сызықтары. Электр өрісінің потенциалы.

Электростатика - қозғалмайтын электр зарядтарының өзара әсерлесуін, тұрақты электр өрісінің қасиеттерін оқып зерттейді. Электромагниттік өзара әсерлесу қабілетін сипаттайтын денелер немесе дене бөлшектердің ішкі қасиеті бұл электр заряды. Электр зарядының өлшем бірлігі кулон. Ток күші 1 А 1 с уақыт ішінде өткізгіштің көлденен қимасы арқылы өтетін электр заряды Кулонды береді. Элементар (min-ды) электр заряды

Элементар теріс заряд тасушы бұл электрон. Оның массасы . Элементар оң заряд тасушы – протон, оның массасы . Денедегі электр зарядтарының санын дененің барлық зарядын элементар зарядқа қатынасы арқылы табуға болады.

Электр зарядтарының қасиеттері.

1. Электр зарядтарының екі түрі бар: оң және теріс. Біраттас зарядтар тебіледі, әр аттас зарядтар бір-біріне тартылады.

2. Электр зарядтары инвариантты. Заряд шамасы санақ жүйесіне байланысты емес. Заряд тыныштықты ма, әлде қозғалыста ма?

3. Электр зарядтары аддитивті шама – жүйенің заряды, жүйеге кіретін барлық зарядтардың қосындысына тең.

4. Электр зарядтары зарядтардың сақталу заңына бағынады. Тұйықталған жуйедегі электр зарядтарының алгебралық қосындысы жүйенің ішінде процесстер жүріп жатқанына байланыссыз, тұрақты, өзгермейді .

Тұйық жүйе ретінде, сыртқы денелермен зарядтар алмаспайтын жүйені айтамыз. Электростатикада физикалық модель – нүктелік электр зарядтарын қолданылады. Есептің шарты бойынша пішіні мен өлшемі ескерілмейтін зарядталған дене.