Шикіқұрамдық материал - раздел Промышленность, БОЛАТ ӨНДІРУ
Лд үрдісінің Шикіқұрамдық Матер...
ЛД үрдісінің шикіқұрамдық материалдарын металдық және металл еместік деп екі топқа бөледі. Шикіқұрам материалының металдық бөлігіне шойын мен скрап жатса, металл емеске – қожтүзгіш (әк, боксит, балқытқыш шпат және т.б.) және тотықтырғыш немесе салқындатқыш (темір кені, агломерат, окатыш және т.б).
Шойын.ЛД үрдісі ашылғанда, онда мартен пешіне арналған шойын пайдаланылған болатын (2.1 кесте). Негізінде ЛД үрдісімен кез–келген шойыннан болат алуға болады. Әр елдің металлургиялық зауытының конвертерлік цехында қолданылып жүрген шойынның химиялық құрамының бір-бірінен айырмасы үлкен екені мына сандардан байқалады: 3,7-4,6% С; 0,4-2,6% Mn; 0,3-2,0% Si; 0,03-0,08 % S және 0,3%-дан аз Р. Бірақ ЛД үрдісінің тұрақтылығын арттыру және техника-экономикалық көрсеткіштерін жақсарту үшін, шойын құрамындағы элементтер айырмасының аз болғаны жөн.
Шойын құрамындағы фосфор мөлшері, бір қождық үрдіспен болат қорыту көзделгенде 0,3%-дан төмен болуы керек.
ЛД үрдісімен болат қорытуда күкіртсіздену толымсыздау жүретіндіктен, шойындағы күкірт мөлшері 0,04-0,05%-дан аспағаны жөн.
Сұйық шойынның температурасы 1250-1400°С аралығында. Шойын температурасының төмендігі қож түзілу үрдісін кешеуілдетеді.
Толымды циклмен жұмыс істейтін металлургиялық зауыттың болат қорыту цехында, шикіқұрамдық материал ретінде, шойынды сұйық күйде пайдаланады. Шойынды сұйық күйде қолдану болат қорыту уақытын қысқартып, конвертер өнімділігін арттырады.
Домна пешінен график бойынша ағызылып алынатын шойынның химиялық құрамы мен температурасы бірдей бола бермейді. Мұндай жағдайда миксер деп аталатын арнайы агрегат пайдаланылады.
Егер домна цехы болат қорыту цехын химиялық құрамы мен температурасы бірдей шойынмен қамтамасыз ете алмаса әрі болат қорыту цехына шойын қоры қажет болса, онда бір немесе екі миксермен (сыйымдылығы 1300, 2500 т) жабдықталған миксерлік бөлімше болады. Миксер бөлімшесі конвертер цехымен эстакада арқылы жалғасқан. Конвертерге сұйық шойын теміржол арқылы шойын тасуға арналған шөміштер арқылы жеткізіледі.
Егер домна пештері химиялық құрамы мен температурасы бірдейлеу шойын беретін болса, онда миксерлік бөлімшенің орнына шойын тасуға арналған миксерлік типті шөміштер (қозғалмалы миксер) қолданылады.
Скрап.ЛД үрдісінің балқымасын салқындату үшін негізінен болат қалдықтары (30%-ға дейін) қолданылады. Скраптағы зиянды және түсті элементтер мөлшері төмен болып, оның белгілі бір көлемдік мөлшері болуы керек. Мысалы, сыйымдылығы 100 тонналық және одан жоғары конвертерлер үшін илем болат қалдықтарының өлшемі 300х300х1000 мм-ден, ал пакеттелген болат сынықтарының өлшемі 700х1000х2000 мм-ден аспауы керек. Пакеттелген скраптың тығыздығы 2,5 т/м3-ден кем болмауы керек.
Скрап ретінде металлургиялық зауыттың өзінің қалдықтары, машина жасау зауытының қалдықтары және амортизациялық болат сынықтары (мерзімі өткен машина, механизм және т.с.с.) пайдаланылады. Металлургиялық зауыттың болат қалдықтарының химиялық құрамы белгілі және олар ірі әрі ауыр болады. Қалған болат сынықтарының химиялық құрамы белгілі бола бермейді және олардың құрамында зиянды түсті металдар (Pb, Zn, Sn, Cu және т.б.) болуы мүмкін.
Болат қалдықтарын пайдалануға ыңғайлы күйге келтіру үшін, оларды шикіқұрамдық бөлімшеде арнайы құрал-жабдықтармен өңдейді. Мысалы, ірі скрапты сындыру және кесу тәсілдерімен ұсатып бөледі; болат жаңқаны ұсақтаған соң пакеттейді; шойын жаңқаны брикеттейді; қосындылы болат жаңқасын қайта балқытады; жеңіл скрапты (қаңылтыр, сым және т.с.с.) пакеттейді Осындай дайындау жұмыстарынан соң скрапты өлшеп, теміржол арқылы конвертер цехына жеткізеді. Скраптың құны шойыннан арзан болған соң, оның үлесінің көбірек болғаны тиімді.
Қожтүзгіш материал.Негізді конвертерлік үрдістің қож түзуші материалы ретінде әк қолданылады. Әк сапасы қож түзу, балқыманың фосфорсыздану мен күкіртсіздену үрдісіне және негізгі техника-экономикалық көрсеткіштеріне әсер етеді.
Болат қорытуға айналмалы немесе қайнау қабатты пештерде жаңа ғана жұмсақ күйдірілген құрамында 90%-дан жоғары СаО, 3%-дан төмен SiO2, 0,05%-дан төмен S, 0,02%-дан төмен Р, ірілігі 10-25 мм әк қолданылады. Қыздыру кезіндегі жоғалтымы 2,5-4,0% болғаны жөн.
Боксит пен балқытқыш шпатты қождың түзілуін жеделдету және оның тұтқырлығын жақсарту мақсатымен қолданады. Бокситтің Al2O3-ке мол, ал SiO2-нің аз (10-12%-дан аз) болғаны жөн. Балқытқыш шпат (75-95% СаF2) бокситке қарағанда әктің еруін тездетіп, қождың сұйық аққыштығын арттырады.
Тотықтырғыш.Конвертерлік болат қорыту тәсілі шойын элементтерін оттегімен тотықтыруға негізделгендіктен, тотықтырғыш ретінде техникалық таза оттегі (99,5%), темір кені және т.б. қолданылады. Темір кенінде темір тотықтары мол, кремнезем мөлшері 8‑10%-дан көп емес, зиянды элементтер мөлшері төмен, ірілігі 40-50 мм болғаны қажет.
Темір кені, агломерат, окатыш шойын элементтерін тотықтырып, қожтүзу үрдісіне араласып әрі балқыманың салқындатқышы рөлін де атқарады.
На сайте allrefs.net читайте: БОЛАТ ӨНДІРУ. Е Б С леймен...
Если Вам нужно дополнительный материал на эту тему, или Вы не нашли то, что искали, рекомендуем воспользоваться поиском по нашей базе работ:
Шикіқұрамдық материал
Что будем делать с полученным материалом:
Если этот материал оказался полезным ля Вас, Вы можете сохранить его на свою страничку в социальных сетях:
Алғы сөз
Металдар мен қорытпалар өндіруді қарастыратын ғылым мен техника және өндіріс саласын металлургия деп атайды. Металлургия тарихи қара ж|
Балқыма фазаларының беттік құбылысы
Болат қорыту үрдісінде фазалардың беттік құбылысының маңызы зор. Көптеген үрдістер гетерогенді реакцияларға негізделіп, бір фазаның
Ождың құрылысы мен қасиеті
Конвертерлік болат қорыту үрдісінде шойын мен скрап элементтері тотығып, қожтүзгіш және басқа қосымша материалдар қож түзілу үрдісі
Болат қорыту үрдісінің негізгі реакциялары
Элементтердің тотығу реакцияларын қарастырғанда, олардың тепе-теңдік константасының мәнін пайдаланады. Ал нақты болат қорыту үрдісі
Болаттағы газ
Болат қорыту барысында газдар (оттегі, сутегі, азот) металл фазасына өтеді:
1) шикіқұрамдық материалдардан;
2) агрегат атмосферасы мен үрлемеде
Болаттағы металл емес кірінділер
Металл емес кірінділер деп металдардың (Fe, Si, Mn және т.б.) металл емес элементтермен (O, S, N, H, P) болаттағы қосылыстарын айтады. Олар болаттың механикалық,
Балқыманы оттегісіздендіру және қосындылау
Болат қорыту үрдісі – тотықтану үрдісі болғандықтан, балқымада едәуір оттегі ериді. Сұйық болатта оттегі ерітінді және оксидті кірі
Балқыманы оттегісіздендіру
Болат сапасы, оның физика-химиялық және эксплуатациялық қасиеттері, металл емес кірінділердің, зиянды элементтердің және еріген газдардың м
Балқыманы қосындылау
Белгілі бір механикалық немесе физика-химиялық қасиет беру үшін қосынды элементтерді (Si, Mn, Cr, Ni және т.б.) қосу арқылы алынатын болатты қо
Болат қорытудың бессемерлік үрдісі
Конвертерлік болат қорыту тәсілін алғаш 1855-жылы ұсынған Г. Бессемер. Болат қорыту агрегатын ол конвертер деп атап, шегені ретінде сол кездегі ж
Болат қорытудың томастық үрдісі
Батыс Европа елдерінде (Англия, Франция, Бельгия, Люксенбург, Германия, Швеция және т.б.) фосфорлы темір кенінің мол қоры болуы, кеннен алынатын жоғары фосфо
Болат өңдірудің оттегі конвертерлік тәсілі
Бессемерлік және томастық үрдістердің өнімділігі жоғары болғанмен, болат сапасы төмендеу болды. Болат сапасын арттыру жолында жү
Болат қорытудың LD үрдісі
1952-жылы Австрияның Линц, 1953-жылы Донавиц қалалары металлургиялық зауыттарының алғашқы өндірістік конвертерінде, мартендік шойынды техни
Конвертер құрылысы
ЛД конвертерінің шегені оттөзімді негізді материалдан, қаптамасы қалың болат қаңылтырдан жасалған, горизонталь өс бойымен айнал
Конвертер пішіні
Конвертерді пішіні бойынша екі түрге бөлуге болады. Біріншісінде орталық цилиндрлік бөлікке үстінен симметриялы қиық конус жалғасып, астыңu
Конвертер қаптамасы
Конвертертер қаптамасын қалың болат қаңылтырдан негізінен пісіру әдісімен тұтас немесе түбін алынбалы етіп жасайды.
Сыйымдыл
Конвертердің тыянақ белдігі
Конвертердің металконструкциясы қаптама мен цапфалы (2) тыянақ белдіктен (4) тұрады (3.6 сурет). Тыянақ белдіктің екі цапфасы подшипниктер (1) ар
Конвертер жетегі
Металл сынығын салу, шойын құю, болат пен қожды ағызу және т.б. технологиялық операцияларды орындау үшін конвертерді айналдыру қажет. Сонды
Конвертер шегені
Балқыманың қарқынды араласуынан, үрдістің жоғарғы температурасынан, конвертерді айналдыру кезіндегі инерциялық күштерден, металл мен
Балқыманың үрлеме режімі
Үрлеме режімінің конвертердегі физика-химиялық үрдістің динамикасына, технологиялық үрдістің өрбуіне және агрегаттың техника-эконом
Оттегілік фурма
Конвертерге құйылған шойынды жоғарыдан оттегімен үрлеу үшін көп соплолы фурма қолданылады. Фурманы жоғарыдан 0,1-1,0 м⁄с жылдамдықп
Балқыманың салқындатқышы
Конвертер балқымасын аса қыздырып алмау үшін (1600-16500 С), шикіқұрамға салқындатқыш материал (скрап, темір кені жә
Балқыманың шойыны және қожтүзгіш материалы
Шойын.Шойын домна цехынан шөмішпен миксерлік бөлімшеге жеткізіледі немесе миксерлі типті шөмішпен – конвертер цехына.
Миксер (3.13 сурет) арқылы ж&
Балқыманы берілген құрамға жеткізу
ЭЕМ-да анықталған керекті оттегі мөлшері біткен соң, балқыманы үрлеуді тоқтатып, оны берілген болат құрамына жеткізу операциясы
Балқыманың жылулық сипаттамалары
ЛД үрдісі балқымасының температуралық режімі сұйық шойынның температурасы мен химиялық құрамы, салқындатқыш м
Болат сапасы
Болат сапасы негізінен химиялық құрамымен, зиянды элементтердің (Р, S), газдардың (оттегі, азот, сутегі) және металл емес кірінділердің (ок
Конвертерлік газды тазалау
Жоғарыдан оттегімен үрлеп болат қорыту барысында, 70-80 м3/т шойынға конвертерлік газ түзіледі. Конвертерлік газ негізінен көміртегіні
Конвертерлік үрдісті автоматтандыру
Конвертерлік болаттың сапасы және оның техника-экономикалық көрсеткіштері үрдістің автоматтандырылу дәрежесімен анықталады. Тех
Болатты құю тәсілдері
Қорытылған болатты құйып, сапалы құйылма алу болат өндірудің маңызды бір кезеңі.
Болатты құюдың
Комбинациялық үрлеу конвертерлік үрдісі
Жоғарыдан және түптік оттегі үрлеме конвертерлерінде болат қорыту үрдістерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін талдау негізінд
Балқыманы конвертерден тыс өндеу
Дүниежүзілік конвертерлік болат өндіру практикасы химиялық құрамы және мөлшері әр түрлі шойындарды пайдаланумен, конверте
Пайдаланылған әдебиет
1. Борнацкий И.И. Основы физической химии.- М.: Металлургия, 1989.- 320 с.
2. Толымбеков М.Ж. Болат балқыту өндірісінің негіздері. 1 бөлім.- Алматы:
Хотите получать на электронную почту самые свежие новости?
Подпишитесь на Нашу рассылку
Наша политика приватности обеспечивает 100% безопасность и анонимность Ваших E-Mail
99,5%), темір кені және т.б. қолданылады. Темір кенінде темір тотықтары мол, кремнезем мөлшері 8‑10%-дан көп емес, зиянды элементтер мөлшері төмен, ірілігі 40-50 мм болғаны қажет.
Новости и инфо для студентов