рефераты конспекты курсовые дипломные лекции шпоры

Реферат Курсовая Конспект

Көрсеткіштер жүйесі

Көрсеткіштер жүйесі - раздел Экономика, Түйін   Ұлттық өндіріс Көлемін өлшеу &#...

 

Ұлттық өндіріс көлемін өлшеу үшін жалпы ішкі өнім көрсеткіші қолданылады. Ол барлық жылдық өнім құнының сомасын құрайды, сондай - ақ Қазақстандағы шет ел және өзінің өндіріс факторларын қолдану арқылы құралады. Оны жалпы ұлттық өнімнен (ЖҰӨ) ажырата білген жөн. Жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ) жалпы ішкі өнімнен (ЖІӨ) осы елдегі қолданылған ресурстар табысы сомасының шет елдегіден (пайыз, дивиденд, жалақы және т.б.) артық болады.

ЖІӨ=ЖҰӨ- сыртқы экономика операция бойынша сальдо.

ЖІӨ өзіне тікелей сол елде өндірген өнім мен қызмет көрсетуді және бұл елдегі өндіріс факторын қолданғанда ғана енгізеді. Егер жапондықтарға жататын өндіріс факторын АҚШ-та қолданса, онда олардың құны ЖІӨ - ге енгізілмейді.

Бұл жағдай мұндай кезде де ескеріледі: американдық өндіріс факторы басқа елде қолданылса, олардың құны да ЖІӨ- ге енбейді (енгізілмейді). Елдегі барлық фирмалардың қосарланған құн сомасы ЖІӨ-ді құрайды. Жалпы ішкі өнім мемлекеттің барлық аумағында өндірілетін болғандықтан, сондай - ақ ол өзіне тұтыну мен инвестицияны енгізеді.

Қазақстан Республикасында ЖІӨ-нің ағымдағы бағасы 1995 жылы 992,5 млрд. теңге мөлшерінде бағаланды немесе бір тұрғынға 60,2 мың теңгеден тиді. Өзінің экономикасының ауқымы бойынша Қазақстанның ЖІӨ 1990-шы жылы 53-ші орынды алды және ол Греция, Норвегия, Венгрия, Сирия, Марокконың ЖІӨ-мен пара- пар келді. ЖІӨ-ді өндіруде Қазақстан жан басына шаққанда 1990-шы жылы Польша, Аргентина, Колумбия, Тайланд деңгейінде болды, ал АҚШ деңгейімен салыстырғанда -18,7%, бұрынғы Одақпен салыстырғанда-69,3% деңгейіді құрады.

 

 

9.1 кесте

Жалпы ішкі өнімнің ресурстары және қолданылуы (цифрлар шартты түрде)

 

  Қолданылуы Ресурстары  
  Кәсіпорын Үй шаруашылығы Басқа агенттер Барлығы Кәсіпорын   Үй шаруашылығы Басқа агенттер Барлығы       Басқа агенттер Барлығы
Жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) Тұтыну Жалпы қорлану Сыртқы сауда - - - - - 450 50 500 100 50 50 200 - - 100 100 500 100 - 600 - - - - - - - - - - 200 200  
Тауар мен қызмет көрсету операциялары   100 500 200 800   500 100 200 800
                       

 

Ұлттық есеп - шот жүргізу жүйесінің келесі ең маңызды көрсеткіші жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ) болып табылады. Ол экономикадағы бір жылғы тауар мен қызмет көрсетудің түпкі өндіріс көлемінің жиынтық нарықтық құнынан тұрады. ЖҰӨ-ге тек қана сондай өнім енеді, кейде өндіріс процесін мәңгі тастап кетіп, жеке және қоғамдық тұтынысқа түседі (енеді) немесе өндіріс саласына инвестициялық тауарлар (машина, ірі жабдықтар және т.б.) ретінде қайтады.

Жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ) есеп-шотын есептеудің мақсаты мынада:

а) қоғам экономикасының жай-күйін бақылау;

ә) экономикалық циклдың ағымдық фазасын анықтау;

б) мемлекеттік саясатты қалыптастыру. Жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ) БҰҰ-ның методологиясы бойынша статистикалық органдар есептейді және халықаралық салыстырулар үшін қолданылады. ЖҰӨ өзіне мыналарды: негізгі өндірістік және өндірістік емес қорлардың(с1) амортизациясын (тозуын), материалдық өндіріс саласының таза өнімін (v+m)және сыртқы экономикалық қызмет бойынша табысты (m)- енгізеді:

ЖҰӨ= c1+ (v+ m)+ m

ЖҰӨ- нің көмегімен еліміздің экономикалық даму деңгейі мен пропорциясын шет елдермен тікелей салыстыруға мүмкіндік туды. ТМД елдері мен Қазақстанда ЖҰӨ-ні экономикалық есептеу тәжірибесі 1988-ші жылы енгізбейді., сөйтіп ол қосымша жинақталған көрсеткіштерге (жиынтық қоғамдық өнім, ұлттық табыс және т.б.) қосылды.

Жалпы ұлттық өнімнің (ЖҰӨ) жиынтық қоғамдық өнімнен (ЖҚӨ) айырмашылығы сол, ол еңбек заты мен жартылай фабрикаттар құнының қайталанған есеп-шотын ендірмейді. Қайталанған есеп-шоттың енбеуін қосарланған құн көрсеткіші қамтамасыз етеді. Ол дегеніміз кәсіпорынның жалпы табысы және оның шикізат пен материалға кеткен шығындары арасындағы айырмасын көрсетеді.

 

9.3 кесте

 

Өндіріс процесінің бес сатылық жағдайындағы қосарланған құнның және сырт киімді өткізуді есептеудің мысалы (долл) Экономикалық процестің сатысы Ара уақыттық баға немесе түпкі өнім бағасы Қосарланған құн  
    Есептеу сомасы   Сомасы
1.Қой шаруашылығы фермасы Ара уақыттық өнім-60 60-0
2.Жүнді алғашқы өңдеу фабрикасы Ара уақыттық өнім-100 100-60
3.Тігін фабрикасы Ара уақыттық өнім-125 125-100
4.Сырт киімнің көтерме саудасы Ара уақыттық өнім-175 175-125
5.Сырт киімнің бөлшек саудасы Түпкі өнім - 250 250-175
  Жалпы құн (сатылған сомасы)-710 Барлығы -250  

 

Кестеден байқағандай, барлық ара уақыттық өнім мен түпкі өнім құны 710долл. құраса, қайталанған есеп-шот-460долл., ал қосарланған құн-250 долл.

Халықаралық статистикада ЖҰӨ - ді өлшеудің негізінен екі тәсілі қолданылады:

1. Шығын немесе өндіріс бойынша;

2. Табыс немесе түсім бойынша.

Екі тәсілден бірдей болып бағаланады. Есеп - шоттың дәлдігіне қарай соңғысын ерекшелеуге болады.

ЖҰӨ шығындар бойынша осы жылғы тауар мен қызмет көрсетуді сатып алу шығындары көлемі ретінде анықтайды.

ЖҰӨ шығындар бойынша мынаған тең:

GNP= C+ I+ Y+ X

 

Мұндағы: GNP- жалпы ұлттық табыс,

С- тұтыну шығындары,

G- тауар мен қызмет көрсетуді мемлекеттік сатып алу,

I- жалпы инвестициялар,

X- тауар мен қызмет көрсетуді таза экспорттау.

ЖҰӨ табыстар бойынша осы жылғы өндірілген тауардың ақшалай табысы және қызмет көрсетуді ұсыну ретінде анықталады.

ЖҰӨ табыстар бойынша мынаған тең:

 

Y= W+ R + i+ P

Мұндағы Y- жалпы ұлттық өнім,

W-жалдамалы жұмысшының жалақасы,

P –фирма мен корпорацияның пайдасы,

R-ренталық төлемдер,

i-қарыз капиталына пайыз (%)

ЖҰӨ- ді номиналды және нақты деп айырады. Номиналды ЖҰӨ фактілік немесе ағымдағы бағамен өлшенеді, ал нақты ЖҰӨ көрсеткіші инфляция немесе дефляцияны (номиналды ЖҰӨ инфляция әсерінен тазарады,яғни баға индексін қолдану қажет) есептеумен анықталады.

Номиналды ЖҰӨ

Нақты ЖҰӨ = Баға индексі

 

Номиналды ЖҰӨ = нақты ЖҰӨ х ЖҰӨ дефляторы.

ЖҰӨ 90-шы жылдардың басында АҚШ-та ағымдағы бағада 5570 млрд. долл.құрады, ал тұрақты бағада (1982ж.) – 4154 млрд.долл. болды Баршаға белгілі жай, егер ЖҰӨ-нің жыл сайынғы нақты өсімі 4%-дан аса, онда экономиканың жағдайын дұрыс деп санауға болады, ал ЖҰӨ- нің нақты өсімі4%-дан аз болса, онда дабыл қағуға болады: бұл кезде өндіріс құлдырап, жұмыссыздық өсіп, экономика тұрақсыздыққа ұшырайды.

 

ЖҰӨ дефляторы = номиналды ЖҰӨ

нақты ЖҰӨ

 

ЖҰӨ дефляторының көмегімен өндірістің нақты көлемі баға динамикасында инфляциялық немесе дефляторлық іс-әрекет үрдісі элиминацияланады.

Тауар мен қызмет көрсету орташа баға пайызының өзгеруін - баға индексі дейміз. Индексті белгілеуді бастаған жылды базистік жыл дейміз. Базистік жылда әрбір баға индекс белгіленеді. Әр түрлі тауардың баға индекстері жинақталып тауар санына бөлінеді. Базистік жылдың баға индексі ылғи да 100-ге тең болады.

9.1 сурет

 

ЖҰӨ негізгі мароэкономикалық көрсеткіштерінің бір- бірімен өзара байланысы

ЖҰӨ  

- -

Амортизациялық шегеру Сыртқы экономикалық операциялар сальдосы  

= =

 

Таза табыс ЖІӨ  

-

Жанама салықтар

=

Ұлттық табыс

Ағымдағы жылғы = ағымдағы жылғы рынок корзинасының бағасы

баға индексі базистік жылғы рынок корзинасының баға х100

 

ЖҰӨ дефляторының есеп - шотын есептеуде нарық қоржыны тек тұтыну тауарларын ғана емес, сондай - ақ мемлекет сатып алатын инвестициялық тауарлар да қосылады.

Толық жұмыстылық кезіндегі өндірілген ЖҰӨ, яғни фрикциондық және құрылымдық жұмыссыздық жағдайындағы ЖҰӨ- ді әлеуетті деп айтамыз.

Өндіріс көлемін өлшеу үшін таза ұлттық өнім (ТҰӨ) көрсеткіші қолданылады. Әдетте ол жойылып кеткен ірі жабдықтарды ауыстырудан тұтынуға қалған түпкі өнім мен қызмет көрсетудің сомасын көрсетеді.

 

ТҰӨ = ЖҰӨ - амортизация

 

Келесі ең манызды көрсеткіштердің бірі - өзіндік табыс. Ол салықты төлегеннен кейінгі өзіндік шығындарға жұмсалатын жалпы табысты көрсетеді. Өзіндік табысты анықтау үшін біз ұлттық табыстан корпорация пайдасы салығын, бөлінбеген пайданы және әлеуметтік сақтандыру жарнасын шегереміз, сосын таза трансферттік төлемдерді қосамыз.

Орныққан табыс деп тұрғындардың билігінде болатын табысты айтамыз.

Оның мөлшері жеке табыстан дара дербес салықты шегеру арқылы анықталады.

ЖҰӨ көрсеткішінде ресми емес және нарықтық емес қызмет түрлері ескерілмейді. Бұған - есірткі, тұрмыстағы шарап жасау, жеке сабақ беру, науқас адамдарға қарау, отбасында бала тәрбиелеу, өз үйінде ас дайындау, гараж бен саяжайды салу және т.б. жатқызамыз.

ЖҰӨ тұрғындардың әл - ауқатының өсуін сипаттайтын дәл макроэкономикалық көрсеткіш болып табылмайды. Тұрғындардың әл - ауқаттылық ұғымына қоршаған ортаның жай - күйі,қылмыстың ауқымы, еркін уақыттың көлемі мен сапасы енгізіледі. ЖҰӨ есеп - шотын есептеуде бұл параметрлер ескерілмейді. Жоғарыдағы аталған факторларды ескеру үшін «таза экономикалық әл - ауқаттылық» (ТЭА) көрсеткіші қолданылады.

 

 

  ЖҰӨ   ЖҰӨ-нің құры-лым-дық шығындары NX шетелден түскен таза түсімдер Аморти зация Жанама салықтар Пайыздық және ренталық табыс    
  G  
ЖІӨ жалпы ішкі өнімді анықтау ТҰО таза ұлттық табысты анықтау Ұлттық табысты анықтау   Пайда  
  I      
  C  
Өз бетінше Айналысатын-дардың табысы  
Жалдамалы жұмысшыларға төлем ҰТ-ға өндіріс факторының үлесі  

 

9-2 сурет. Ұлттық есеп - шот: қысқаша баяндау.

 

Бұл көрсеткішті ғылыми айналымға енгізген американ экономистері В. Нордхаус пен Дж. Тобин еді. Ол төмендегідей формуламен анықталады:

 

ТЭӘ=ЖҰӨ+КЭ+ӨКҚ+Д-Э

 

Мұндағы ТЭӘ- таза экономикалық әл - ауқаттылық,

ЖҰӨ- жалпы ұлттық өнім,

КЭ- көлеңкелі экономика,

ӨҚК- өз - өзіне қызмет көрсету,

Д- демалыс,

Э- экология.

Жоғарыда көрсетілген макроэкономикалық көрсеткіш-тер бір - бірімен өзара байланысты және қоғамдық өндірістің әртүрлі жақтарын сипаттайды. (сурет9-2 қараңыз).

 

– Конец работы –

Эта тема принадлежит разделу:

Түйін

Та ырып... ЭКОНОМИКАЛЫ ТЕОРИЯ... САЯСИ ЭКОНОМИЯ Ж НЕ ЭКОНОМИКСТІ...

Если Вам нужно дополнительный материал на эту тему, или Вы не нашли то, что искали, рекомендуем воспользоваться поиском по нашей базе работ: Көрсеткіштер жүйесі

Что будем делать с полученным материалом:

Если этот материал оказался полезным ля Вас, Вы можете сохранить его на свою страничку в социальных сетях:

Все темы данного раздела:

Тестілер
1. Экономикалық заңдар дегеніміз: а) әлеуеттік-саяси қатынастардың экономикалық нормативтері б) экономикалық қ

Меншіктің экономикалық және құқықтық негізі
  Кез келген өндіріс сипаты, көлемінен тәуелсіз бола отырып, меншіксіз әрекет ете алмайды. Меншік - ол иеле­ну, билеу, басқару, пайдалану, меншіктену 

Меншіктің құрылымы мен формалары
Өндірістік қатынастардан пайда болған өнімді өткізу, оны тұтыну, табысты бөлу кезінде тағы бір қатынас түрі туындайды. Түйіні, біре

Меншіктің көп түрлілігінің объективті қажеттілігі
ХІХ ғасыр үшін жеке меншікке негізделген, жұмыс күнінің 14-18 сағатқа созылуы тән болды. Мұндай жағдайларда тек коммунисттер ғана е

Азақстан Республикасындағы меншіктік қатынастардың қайта құрылуы
Бұрынғы КСРО кезінде қоғамдық меншік біртіндеп дамып және өндірістің барлық өмірлік маңызды фактор­ларын қамти отырып, қ

Түйін
Меншік қоғамдық өмір мен өндірістің негізі болды, болып отыр және бола береді. Меншік формаларынан тек өндірістік қатынастар ғана емес, с

Практикум
1. Меншік неге адамзат қоғамының өндірістік-экономикалық қатынастарының негізі болып табылады? 2. Қоғамдық меншікке негізделген

Айталауға арналған сұрақтар
1. Меншік формаларына анықтама беріңіз? 2. Меншіктің заңдық және экономикалық жақтарының айырмашылықтарын анықтауға

Орлар мен өндіріс факторларының меншік иесі болу деген не?
а) қорларды иелену құқығы б) қорлар, өндірілген тауарлар мен қызметтерді билеу және меншіктену в) шешім қабылдау қ

Тауарлы шаруашылықтың пайда болуы
Өндірісті экономикалық ұйымдастырудың тарихи бірінші түрі-натуралды шаруашылық. Натуралды депадамдар өнімді айыр

Тауар және оның қасиеттері
  Тауар өндірісінің өзекті категориясы - тауар болып табылады. Оның мәнін әртүрлі түсіндіреді. Солардың ішіндегі басты екеуіне то

Ақшаның пайда болуы, мәні және теориясы
Әр халық бағалылығы жойылмайтын, әрі көпке әйгілі түрлі бағалы заттарды ақша ретінде пайдаланды. Оған жататындар: балта, пышақ

Ақшаның қызметтері
Ақша бірнеше қызметтер атқарады. Классикалық саяси экономияда - ақшаның құн мөлшері, айналыс құралы, төлем құралы

Ақша мен ақша айналымының эволюциясы
  Ақша жүйесі деп елде белгілі бір тарихи жағдайда қалыптасқан және қабылданған заңдарға сәйкес, мемлекет-тің а

Түйін
Экономиканы ұйымдастырудың негізгі екі түрі бар: натуралды және тауарлы шығарушылықтар. Бұлардың өндіргіш күштерін ұйымдастыруды

Негізгі терминдер
Натуралды шаруашылық Тауарлы шаруашылық Тауар, оның қасиеттері Тауар өндірісі Қоғамдық еңбек бөлінісі

Практикум
1. Сіз білесіз бе? 1. Тауар шаруашылығының пайда болу себептері 2. Тауар өндірісі 3. Нарықтық қатынастардың пайда болу себептері

Айталауға арналған сұрақтар
1. Натуралды шаруашылық деген не? 2. Тауар өндірісінің пайда болуының негізгі шарттары 3. Нарыққа негізделген тауар өндірісінің т&#

Тестілер
1. Натуралды шаруашылық: а) өнімді айырбасқа – нарыққа жеткізбей, тек өз қажеттерін өтеу үшін өндіреді

Адам және оның экономикалық қызметі
Экономикалық теория адамдардың мінез-құлқын зерттейді, адам өзінің еңбегінің арқасында қоғамдық тіршілік иесі болды деп

Экономикалық ресурстар және өндіріс факторлары
Өндіріссіз экономика жоқ және әлемдік экономиканы талдамай тұрып, оның негізі болып саналатын өндіріс туралы түсінік болу керек. Материалдық иг

Оғамдық өндіріс факторлары және нәтижелері
Кез-келген ұлттық экономикалық жүйе екі саладан: материалдық өндіріс аясындағы салалардан және материалдық емес салалардан қалыптасатын э

Жай және кеңейтілген ұдайы өндіріс
Ұдайы өндіріс процесінде әлемдік шаруашылықтың дамуымен, өндіріс құралдары мен тұтыну заттарының артық бөлігі соған ба&

Түйін
Аталмыш тақырыпта материалдық игілікті жасаушы және тұтынушы ретіндегі адамның мінез-құлқы (тәртібі) қарастырылған, ол өндірі

Жаңа терминдер мен негізгі түсініктер
Адам капиталы Экономикалық адам мінез-құлқы (тәртібі) Біліктілік Адам модельдері Өндіріс ресурсы мен факторлары Ресу

Практикум
1. Адам капиталы дегеніміз не? 2. Адамның физикалық және рухани қабілеттері қай уақытта капитал жұмсау объектісіне айналады? 3. Әде

Айталауға арналған сұрақтар
1. Адам капиталы түсінігінің маңызы қандай? 2. Адам капиталының өзге капитал формаларынан несі ортақ? Ол неге капитал деп аталады? 3. Біл

Тестілер
1. Адам капиталы түсінігіне инвестициялар кіреді: а) білім беруге, денсаулық сақтауға в) жол құрылысына, мешіттер мен шіркеуле

Келесі анықтамалар экономикалық өсудің қандай түрлеріне (экстенсивті және интенсивті) жатады?
а) біліктіліктерін арттырусыз, жұмыс істейтін жұмыскерлер санын көбейту в) өндірістің материалдық факторларын (шикізат, материал­дар, отын және т.

Кәсіпкерліктің әлеуметтік-экономикалық мәні және оны сипаттайтын ерекшеліктері
  Кәсіпкер иелігіндегі мүлікті т.б. заңды негізде пайдалану жөнінде, өз бастамасы мен шешімін қабылдауға және кез келген іс-қимыл

Фирма және кәсіпкерлік
1. Кәсіпкерлік: экономикалық мазмұны, белгілері, түрлері. Кәсіпкерліктегі тәуекел 2. Кәсіпкерлікті ұйымдастырудың негізгі формалары, о

Кәсіпкердің сатып алушы алдындағы жауапкершілігі
Өмірдің басқа салаларының өкілдері секілді Қазақстандағы іскер адамдардың көпшілігі адал да, еңбекқор және тұтыну

Түйін
Орта және шағын кәсіпкерлікті дамыту ел экономикасының жоғары қарқынды дамуына жағдай жасауда. Ел экономикасы шикізаттық бағдард

Тақырып.
ЕҢБЕК РЕСУРСТАРЫ, ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ ЖӘНЕ ЖҰМЫССЫЗДЫҚ   6.1. Еңбек ресурстары ұғымы және жұмыс

Леуметтік-экономикалық сипаттамасы
Адамзат қоғамын зерттеудегі экономика теориясы, адамның бір мезгілде экономикалық игіліктер өндіруші әрі тұтынушы болып табылатындығы туралы аса ма&#

Және түрлері
Экономика жағдайын және экономикалық саясат тиімділігін жалпы бағалауға экономика теориясы тәжірибесінде "кедейлік индексі" жиі пайдаланылады, ол макро

Оукен заңы және жұмыссыздық деңгейін мемлекеттік реттеу
Батыс экономикалық теориясында және тәжірибесінде жұмыс күшін ығыстыру нәтижесіндегі тауар мен қызметтің әлеуетті шығындарын есепте

Түйін
Бұл тақырыпта жұмыс күші мәселелері қарастырылып, оның әлеуметтік-экономикалық сипаттамасы берілді. Еңбек ресурстарының жұмыс

Практикум.
а) Мысалы, Финляндияда қарт адамдар бір мезгілде зейнетақының 3 түрін алады ма; в) еңбек нарығының тепе-теңдігінде жұмыссыздық м

Мұны Сіз білуге тиіссіз
1. Жалақының мәнін түсіне білу; еңбек бағасы немесе жүмыс күші күнының бағасы; олардың арасындағы айырмашылық.

Келесі үйғарымдар дұрыс па?
а) 16 және одан жоғары жастағылар жүмыспен қамтылғандарға немесе жұмыссыздар катарына жата ма? б) жұмыссыздықтың табиu

Кәсіпорын қорларының құрылымы
  Өндірістік құрылым

Түйін
1. Құнды ауыстыру тәсілі бойынша негізгі капитал - айналым капиталы болып бөлінеді. 2. Пайдалану бағдарлары бойынша негізгі қорларды қалпына келті

Айталауға арналған сұрақтар
1. Капитал қозғалысының түрлері 2. Негізгі және айналым капиталының түсінігі 3. Капиталдың тозуы 4. Айналым капиталыны

Фирма шығынының құрылымы және пайда
Әрбір фирма өндірісті бастау үшін келешекте қанша пайда алатынын көз алдына дұрыс елестете білуі керек. Ол үшін сұраныс пен қызметті зерттеуге

Орытынды
1. Шығынды анықтаудың әртүрлі топтастыру жолы бар. Осыған сәйкес шығындар ашық, ашық емес, баламалы (альтернативтік) болып бөлінеді

Терминдер және түсініктер
Ашық шығын Баламалы шығын Бухгалтерлік (қаржылық) пайда Тұрақты шығын айналымы Жиынтық (жалпы) Орт

ЛТТЫҚ ЭКОНОМИКА - ЖҮЙЕ РЕТІНДЕ
9.1. Ұлттық есеп-шотты жүргізу - қоғамдық өндірістің нәтижесі ретінде 9.2. Жиынтық қоғамдық өнім жә

Лттық есеп-шотты жүргізу - қоғамдық өндірістің нәтижесі ретінде
Ұлттық есеп-шотты жүргізу экономикалық ғылымда баланстық тәсілді дамытудың бір бағыты болып табылады.Ұлттық есеп-шотты жүргіз

Көрсеткіштер жүйесі
Қоғамдық өндіріс нәтижесінің жалпылама көрсеткішіне жиынтық (жалпы) қоғамдық өнімді жатқызамыз, себебі ол қоu

Т=ЖҚӨ - МШ
мұндағы: ҰТ – ұлттық табыс, ЖҚӨ - жиынтық қоғамдық өнім, МШ – материалдық шығындар. &#

Лшеудің тәсілдері
Ұлттық байлық жинақталған әрі нәтижелі көрсеткіштер санатына жатады және мемлекеттің экономикалық даму деңгейінің айнас

Категориялар мен терминдер
Қоғамдық жиынтық өнім, тұтыну заттары, бірінші бөлімше, екінші бөлімше, ұлттық байлық, қажетті өнім, қосымша

Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныс
Микро және макроэкономикаға талдау жасауда тепе-теңдік әдісі қолданылады. Сұраныс пен ұсыныстың тепе-теңдігін зерттегенде нарықтағы

Макроэкономикалық тепе-теңдік және оның орындалуы
  Екіншіден, барлық құрал жабдықтар жиынтығы және өндірістік қызмет ғылыми технологияны зерттейді және оны жетілдіреді, 

Ортақ дамуының формасы
Экономикалық даму бір бағыттағы ғана мақсат процесс болып саналмайды, оған тек алға жылжу ғана емес, кейін шегіну де тән. Оның болжап біл

Экономикалық цикл теориясы
  Көптеген экономистердің экономикалық циклдерді түсіндіре алатындай теория жасау жолындағы талпыныстары табыссыз аяқталды. Еркін бәсекелесті

Азіргі кезеңдегі ауытқулық ерекшеліктері
Қазіргі кезеңдегі мемлекеттің циклге қарсы қызметі, циклдің келесі өзгерістерін туғызды: - біріншіден, дағдарыс табиғаты ө

Рекет ету тұжырымдамасы
  Акселерация қағидасы мультипликатор теориясымен тікелей байланысты.Егер мультипликатор теориясы бастапқы беттегі автономиялы инвестициялар – ұлттық таб

Ауытқуға қарсы мемлекеттік реттеу
Циклдік ауытқулар себептері әр түрлі көзқарастар мен реттеу проблемаларын туғызады. Тұтастай алғанда реттеудің:неокейнсиандік және неокон

Практикум
1. Мұны сіз білуге тиіссіз: 1. Экономикалық цикл дегеніміз не, соған жауап беру 2. Экономикалық дамудың циклдік ауытқуларын ту

Айталау үшін сұрақтар
1. Циклдің негізгі сипаттамалары немен байланыстырылады 2. Экономикалық циклдердің қандай түрлері өмір сүреді 3. Классикалық эконом

Тестілер
1. Процестердің қайсысы құлдырау сатысына (фазаға) жатпайды: а) пайданың қысқаруы б) пайыз деңгейінің

Индукциялық (индуцированных) инвестиция-лардың пайда болуы немен байланысты?
а) Ұлттық табыс пен жиынтық сұраныстың өсуімен б) халықтың өсуімен в) техникалық жаңа әдістерді ж&#

Экономикалық өсу, оның типтері мен факторлары
Экономиканың өcyi көбінесе тұтынудың жаңа түрлерін қанағаттандыру қабілеті болып табылады. Сонымен қатар ipi әлеуметтік эконо

Мультипликатор және акселератор эффектісі
  Өндipic қарқынын жеделдетуге қол жеткізу үшін, Батыс елдерінің әртүрлі мектеп өкілдері экономикалық өсудің мо

Экономикалық өсудің қазіргі типтері және оның ерекшеліктері
Экономикалық өсу экономиканың бip қалыпты алға қозғалысын және оның әлеуметтік-экономикалық пpогресін көрсетеді. Мұндай

Макроэкономикалық тепе-теңдік теориялары
Экономикалық өсудің тұрақты динамикасы оның өсу қарқынының төмендеуіне байланысты құбылуы мүмкін. Сондықтан

Экономиканы мемлекеттік реттеу қажеттілігі және маңызы
Динамикалық теңгермешілікті қолдаудағы мемлекеттің экономикалық саясатының рөлі орасан зор және оның кейбір экономикалық процестерд

Экономиканы мемлекеттік реттеу (ЭМР) объектілері және функциялары
ЭМР объектілері бұл-қиындықтар, проблемалар туындаған немесе туындауы мүмкін салалар, аймақтар, сондай-ақ, ахуалдар мен құбылыстар. ЭМ

Мен әдістерінің қажеттілігі
Мемлекет экономикаға белгілі құралдар арқылы ықпал етеді, бұл - үкіметтің және шаруашылық субъектілерінің өзіндік мақса

Түйін
Қазіргі заманғы мемлекет қоғам мүддесіне қоғамдық игіліктер тиімділігін құру және пайдалануда белгілі функциялар атқарады ж&#

Heгiзгi түрлері
Экономикаға мемлекеттік ықпал ету құралдары. ЭМР үлгілері(моделдері) Институционалды-әлеуметтік үлгі (ИӘМ) ЭМР-дің к

Сіз білуге тиіссіз
1. Нарықтың белгілі дәрежеде әрдайым мемлекетпен реттелетінін дәлелдеу. 2. Мемлекеттің түзетуші, тұрақтандырушы және бөлу

Айталауға арналған сұрақтар
1. Қандай себептермен мемлекет кipic және байлықтың қайта бөлінісіне қатысуы қажет? 2. Мемлекеттік игіліктерге қандай қасиеттер

Тестілер
1. Мемлекеттің нарықтық экономикадағы негізгі функциялары: a) бәсеке ортасын құру b) меншігі, капиталы және жері ж

МЕМЛЕКЕТТІҢ СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ
14.1. Халықаралық еңбек бөлінісі теориясы 14.2. Халықаралық еңбек бөлінісі 14.3. Халықаралық экономикалық қ

Халықаралық еңбек бөлінісі теориясы
Экономикалық ғылымда халықаралық еңбек бөлінісі туралы төмендегідей негізгі экономикалық теориялар қалыптасты. Халықаралық

Халықаралық еңбек бөлінісі
Халықаралық еңбек бөлінісі туралы ұғымды терең және жан-жақты зерттеген Н.Н.Барнский оны – экономикалық жағрапиялық негізгі &

Атынастардың негізгі түрлері
Әлемдік нарық бұл бір-бірімен тауар экономикалық қатынастар арқылы байланысатын және халықаралық еңбек бөлінісінің негізгі ба

Халықаралық валюта – несие қатынастары
Халықаралық валюта несие қатынастары бөлу, айырбастау, тұтыну салаларына жатады. Өндіріс салаларынан еркін және төлем балансында көрініс тап

Технологиялардың әлемдік нарығы
Технология бұл, өнімдердің технологиясы, технология процесі және басқару технологиясы сияқты үш негізгі топ кіретін іс-тәжірибелік мақсаттар

Азақстан халықаралық экономикалық қатынастар жүйесінде
Қысқа мерзім ішінде Қазақстанды егеменді тәуелсіз мемлекет ретінде дүниежүзінің 160-тан астам елі мойындады. Минералды ресурстарға бай Қа

Түйін
Экономиканың салалық құрылымы – бұл қоғамдық еңбек бөлінісі жүйесіндегі өндірістің жағдайымен сипатталатын, сапал

Айталауға арналған сұрақтар
1. Халықаралық экономикалық интеграция деген не? 2. Халықаралық экономикалық интеграцияның обьективті негізі неде? 3. Сауда экономикалы&#

МАЗМҰНЫ
  КІРІСПЕ 3 1-Тақырып. ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТЕОРИЯ, САЯСИ ЭКОНОМИЯ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКСТІҢ ӨЗАРА БАЙЛАНЫСТАРЫ 1.1. Экономи

Хотите получать на электронную почту самые свежие новости?
Education Insider Sample
Подпишитесь на Нашу рассылку
Наша политика приватности обеспечивает 100% безопасность и анонимность Ваших E-Mail
Реклама
Соответствующий теме материал
  • Похожее
  • Популярное
  • Облако тегов
  • Здесь
  • Временно
  • Пусто
Теги