Белгі салу және қайта аулау әдісі

Бұл әдіс жануарларға зиян келтірмей оларға белгі салу және аулауға арналған. Мысалы, аулағанда ұсталған балықтардың желбезек қақпағына алюминий пластинкаларын бекітеді немесе ұстаған құстардың аяғына сақина кигізеді. Майда сүтқоректілерді бояумен белгілеуге болады. Бүкіл ұсталған жануарларды санап, олардың кейбіреулерін белгілейді, сосын барып бүкіл жануарларды босатады. Біраз уақыттан кейін жануарларды қайтадан аулап, белгісі бар жануарларды санайды.

 


1 аул-ғы жану.саны х 2 аул-ғы жану.саны

Популяцияның жалпы саны = ----------------------------------------------

2 аул-ғы белгілері бар жану.саны

 

Жануарлар популяциясының бұл бағасы – Линкольн индексі деп аталады.

1. Кішкентай көлде форель санын бағалау үшін 625 особь ауланған болатын. Бұлар белгіленгеннен кейін қайтадан босатылды. Бір аптадан кейін құрамында 129 белгіленгендермен қоса барлығы 873 форель ауланды. Линкольн индексін анықтаңыздар.

2. Ауданы 300 км2 жерге үлкен қалаға 7 млн адам орналасқан. 1 км2 жердегі тығыздық қандай?

3. Мына формуланы пайдаланып сыныптағы, үйдегі тұрғындардың тығыздығын есептеңдер.

Менің сыныбым --------------- м2

Мұғалімді қосқанда оқушы саны ------- адам

Сыныпта ------- адам 1 м2 орналасқан.

4. Аквариумдағы ұлудың санына көлемін бөліп, популяция тығыздығын есептеңіздер.

5. Сарышұнақтың 2 популяциясының қысқы ұйқы кезіндегі өлімін есептеңіздер. Олардың 1-шісінде қысқы ұйқыға түсер алдындағы популяция тығыздығы 1 га –да 160 аң, олардың тірі қалғаны 80 аң, ал 2-шісінде 1 га- да 90 аң, олардың тірі қалғаны 56 аң.

Егер 2 участокте азық қоры екеуіне бірдей деп есептесек, қайсы участокте өлім жоғары және қалай түсіндіруге болады?

6. Көлемі 50 х 50 см болатын 8 ауданның әрқайсысында 80 данадан жауын құрты болған. Арамшөптермен күресудің химиялық жолы гербицидтерді қолданудан кейін, осындай ауданға есептеулер жасалды. Ол жерде 25 жауын құрт болды. Гербицидтерді қолданғанға дейін және кейін м2 жерде популяция тығыздығы қандай?

7. Дала қорықтарының бірінде 250 га жерге боз суырдың 370 особы жас ерекшелігі бойынша орналастырылған:

жаңа туылғаны – 118

1 жастағысы – 49

2 жастағысы – 50

6 жастағысы – 153

2 жыл өткен соң, участокте 488 особь болады, оның

жаңа туылғаны – 112

1 жастағысы – 83

2 жастағысы – 78

қалғаны – ересектер

Популяцияның жас ерекшелік құрылымы өзгереді ме? Осы кезең бойынша жас особьтардың өлімі қандай?

8. Шамшаттарда өсіп - жетілу жағдайына байланысты өскін жағдайы 2-30 жылға созылады. Тіршілік кезеңіндегі ағаштардың максималды және минималды қысқа уақыттарын есептеп, оларды салыстырыңыздар.

9. Сақина салу станциясында 100 қара қарға ауланған. 10 күннен кейін аулау қайталанды. Сол кезде 20 – сы сақиналанған 120 құс ұсталынды. Зерттелген территория бойынша 1-ші рет белгіленген құстардың бірдей таралғанын ескеріп, қара қарға санын анықтаңыздар.