рефераты конспекты курсовые дипломные лекции шпоры

Раздел Домостроительство
/
Азияның оянуы.

Реферат Курсовая Конспект

Выберите учебное заведение

Азияның оянуы.

Азияның оянуы. - раздел Домостроительство, Дәріс. Кіріспе. Капитализмнің қалыптасуы мен даму барысындағы Азия және Африка елдері Хх ғ. Басында әлемді Территориялық Бө...

ХХ ғ. басында әлемді территориялық бөліске салудың аяқталуы монополистік капитализмге дейінгі отарлық жүйенің империализмнің отарлық жүйесіне түпкілікті айналуымен сипатталады. Империализм отарлық жүйесінің басты және шешуші ерекшеліктері дүниежүзін жайлап, әлемдік капиталистік шаруашылықтың бөлінбес бөлігі болып саналды. Жартылай отар өздерінің әлеуметтік-экономикалық құрылысы бойынша отардан ерекшелігі жоқ.

Әлемнің көптеген елдерін отарға және жартылай отарға айналдырып, монополиялар қатаң қанаушылықтың жолдары арқылы тәуелді елдерді езгіге түсіріп, олардан пайда тапты. Отар елдерге капитал тарту әртүрлі түрде жүрді. Соның бірі империалистік держава банктерінің қарыздар беруі. Мысалы Үндістанда қарыздар туралы келіссөзге отарлық үкімет қол қойғанмен, халықтардан алынған салық есебінен төленді. ХХ ғ. басында отар елдер метрополия фабрикалық өнеркәсіптерінің өнімдерін өткізетін рыноктарға айналды. Сонымен қатар осы кезең жаңа теңқұқықсыз келіссөздеріне қол қойылумен де сипатталды.

Азия және Африка елдерінің одан ары қарай капиталистік өнеркәсіптер үшін шикізат көзіне айналуы натуралды шаруашылық негізін үзді. Қанаушылар өздерінің отарларына қандай ауыл шаруашылық дақылдарын егу керектігін өздерінің қажеттілігі бойынша анықтап, жүргізді. Көптеген тәуелді елдер бір дақылды егуге жұмылыдрылып, қалғандарына зиян келтірді.

Отар және тәуелді елдерге капиталды құюдың негізгі объектісі темір жолдарды және әскери-стратегиялық маңызы зор телеграф жүйелерін салу болды. Сондай-ақ отар және тәуелді елдерде шетел өндіріс өнеркәсіптері ашылды. Отаршылдар ашық және жабық түрдегі шикізат көздерін иеленді.

Осындай мақсатта монополиялар берген әртүрлі концессиялар кеңінен тарады. Мысалы: Қытайда державалар өздерінің үкіметін, соттары мен полициясын ұстады. Мұнай, көмір, рудалар мен түрлі түчті металдар, фосфаттар шетел монополиясының қолына өтті. Мұнай компаниялары араб елдеріндегі, Ирандағы, индонезиядағы басты мұнай аудандарын басып алды.

Шетел компаниялары тек ішкі рынокты ғана емес, сондай-ақ Шығыс елдерінің сыртқы саудасын да басып алды. Сыртқы сауда қатынасында отаршылдар мен тәуелді елдер арасында теңдік жүйесі болмады. Дайын өнімдерге қойылған төменгі баға отаршылдарға айтарлықтай табыс әкелді. Отар және жартылай отар халықтары тоналды.

Барлық кедендік саясатты отаршылдар бақылады. Американдықтар Филлиппинада, француздар Вьетнамда, ағылшындар Үндістанда және Египетте өздерінің кедендік және темір жол тарифтерін енгізді.

ХХ ғ. басынан бастап Азия және Африка елдерінің дамуындағы негізгі мәселелердің бірі олардың батыс отаршыл капиталының дәстүрлі қатынасымен өзара әрекеті. Кейбір Шығыс елдері батыс елдерінің ашық агрессиясынан сескеніп, өздерінің теңіз және темір жолдарын жаба отырып, шетелдіктермен сыртқы сауда қатынасын орнатудан бас тартты.

ХХ ғ. І жартысында Шығыс елдерінің саяси процессі ауыр сипатқа ие болды. ХІХ ғ. аяғы және ХХ ғ. басы тек отарлық басқыншылықпен ғана емес, сонымен қатар державалар арасындағы шиеленістермен де сипатталды. Мысалы: испан-американ, ағылшын-бур және орыс-жапон шиеленістері.

Жалпы, Шығыс елдерінің сана-сезімі қалыптасып, отаршылдарға қарсы ұлт-азаттық көтерілістер бой көтере бастады. ХХ ғ. Қиыр Шығыста халықтық көтерілістерді шетел империалистері аяусыз басып тастап отырды.

Развернуть

Открыть в широком формате

– Конец работы –

Эта тема принадлежит разделу:

Дәріс. Кіріспе. Капитализмнің қалыптасуы мен даму барысындағы Азия және Африка елдері

Шы ыс д ст рлі атынастарды батыс отарлы капиталымен зара рекеті... XIX ая ы XX басында ы отарлы... Д ріс Х ІІ ортасы ХХ басында ы ытай империясы...

Если Вам нужно дополнительный материал на эту тему, или Вы не нашли то, что искали, рекомендуем воспользоваться поиском по нашей базе работ: Азияның оянуы.

Что будем делать с полученным материалом:

Если этот материал оказался полезным ля Вас, Вы можете сохранить его на свою страничку в социальных сетях:

Все темы данного раздела:

Дәріс. Кіріспе. Капитализмнің қалыптасуы мен даму барысындағы Азия және Африка елдері.
Азия және Африка елдерінің жаңа кезеңдегі тарихыны капиталистік қатынастың пайда болуы және қалыптасуы кезеңі мен капитализмнің соң

Асырдың соңғы онжылдығындағы Цинь империясы.
17 ғасырдың 30-40 жылдарында Қытай мемлекеті құлдырау кезеңінде тұрды. Салықтың шектен тыс көбейіп кетуі, шаруалардыv

Күрес.
Жаңа дәуірде Жапония феодалдық-қоғамдық-экономикалық дамуда өзіндік ерекшеліктерімен сипатталады. XVII-XVIIIғғ. Жапонияда

Орыс-жапон соғысы және І д.ж.с. қарсаңы арасындағы Жапония.
XIXғ. 80жж. Жапонияда өнеркәсіп тез дами түсті. Көптеген мемлекеттік өнеркәсіптер жеке меншікке беріле бастады. 1872ж. бірінші темір жол То

ХІХ ғ. қарай елдің жағдайы.
XVII ғасырдың ортасында Иран Сефевидтер династиясы билеген феодалдық аграрлық мемлекет болды. Сефевид мемлекетінің құрамына Иран территория

Д.ж.с. қарсаңындағы Иран.
XIX ғ. 40 жылдарында Зендан, Исфахан, Тебриз, Иезд облыстарында шах үкімдеріне қарсы халық көтерілістер басталды. Бұл көтерілісті секта Баб

Белград бітіміт және 1740ж. тізе бүгу.
17-18 ғасырларда Осман империясы Азия, Еуропа және Африка территорияларын иемденген алып держава болып қала берді. Осман империясы өзінің қол аст

Реформа кезењіндегі Осман империясы.
XVIII ғасырдың соңы мен XIX ғасырдың басында Осман империясы құлаудың аз-ақ алдында тұрды. Француз революциясының идеялары Балu

Империяның күйрей түсуі. Триполитан және балқан соғыстары.
19 ғасырдың 70 жылдары Осман империясының шетел державаларына тәуелділігі ұлғая түсті. 1870-71 ж. Франция-Прусс соғыстарынан кейін, Т

Маратх мемлекетінің құрылуы.
XVII ғ. Ортасына қарай ұлы Моғол державасы Үндістанның солт. және орталық бөлігін алып жатты. Оның құрамына а

Лттық сана-сезімнің өсуі.
XIX ғ.ортасынан бастап Үндістан ағылшын капиталының көзіне айналды.Өзінің капиталын шай,кофе плантацияға қойды.1877ж. елде 52 т

Аравиядағы Ваххабиттер қозғалысы.
Сирия, Ливан, Палестина, Хиджаз, Йемен, Тунис, Египет, Алжир ж т.б. араб елдері XVI ғасырдың өзінде-ақ Осман империясының құрамында болды.

Мұхаммед Али бастаған басқыншылпарға қарсы көтеріліс.
XVIII ғ. II жартысынан бастап Европа елдері Араб елдерін өздерінің тауар өткізетін рыногына айналдыру жоспарын іске асыра бастады. 1789 жылдың 2 шілдес

Жылғы ұлт-азаттық көтеріліс
ХІХ ғ. аяғына қарай Сирия, Ливан және Палестина экономикасында шетел, әсіресе француз капиталы үстемдік етті. Шетел империалистері Осман империяс

Д,с. қарсаңындағы және соғыс кезіндегі Жапония.
1. 1914 жылы тамызда І дүниежүзілік соғысқа Жапонияның Антанта жағында кірісуі оларға Қиыр Шығыстағы неміс иеліктерін бас

Азаматтық соғыс және антижапондық майданның құрылуы
1. І д.с. басталысымен елдің президенті Юань Шикай Қытайдың бейтараптылығы туралы жариялады. Қытай үкіметі соғысушы державалардан қы

Д.с. қарсаңындағы және соғыс жылдарындағы Түркия.
1914 жылы билік толықтай Энвер, Талаат, Джемальдан құрылған триумвират қолында болды. І д.ж.с. жас түрік лидерлері кайзерлік Германия жағын

Д.ж. с. қарсаңындағы және барысындағы Иран.
І дүниежүзілік соғыс кезінде Иран өзінің бейтараптығын жариялап, соғысқа қатыспағанмен, оның территориясы екі коали

Дәріс. 1914-2013 жж. Үндістан.
1947 жылы 15 маусымда Үндістанның тәуелсіздігінің заңы қабылданды. Жаңа мемлекет Англияның доминион достастығының мемлекеті ретінде таныл

Ндістан Республикасы. Үндістан Республикасының құрылуының алғышарттары
Үндістан Республикасының тәуелсіздігінен кейін мемлекетте қоғамдық және саяси партиялар пайда болды. Сондай-ақ, Үндістан Ұлттық Кон

Шы жылдардағы Ауғанстан.
ІІ дүниежүзілік соғыстан кейін 1946 жылы Ауғанстанда билікке келген жаңа кабинетті корольдің ағасы Шах Махмұд басқарды. Осы кез

Дәріс. 1914-2013 жж. Азиядағы араб елдері.
Адамзат тарихының қазіргі заман кезеңінде Батыс Азиядағы араб елдері Осман империясының құрамына кірді. І дүниежүзілік соғыс кезінде Англ

Дәріс. Оңтүстік Шығыс Азия елдері (ОША).
Аймақтың дамуының жалпы сипаттамасы. Отаршылдық кезеңінен кейін ОША елдерінің дамуы әр түрлі уақытта басталады. Мәселен,