Genel görelilik kuramı, yalnız Newtonun fiziğinden değil; Eukleidesçi geometriden de kopuşu simgeliyordu ve üçboyutlu düz bir Uzay-Zaman yerine dört boyutlu Uzay-Zaman dahilinde eğri bir Uzay-Zaman tanımı getiriyordu. Einsteinın yeni denklemleriyle, Merkür gezegeninin günberi noktasında ortaya çıkan şaşırtıcı düzensizlikleri ve daha güçlü kütle çekimi alanlarında bulunan yıldızların, tayfın kırmızı ucuna daha yakın ışık yaymalarının nedenini açıklamak olanaklı duruma geldi. Einstein, genel görelilik kuramını evrenin bütününe uygulayarak sonlu ve sınırsız bir evren modeli kurdu ve bunun matematiksel yapısını geliştirdi. Ama 1929da ABDli astrononom Edwin Powell Hubble, gerçekleştirdiği gözlemlerle, uzak gökadaların ışığının kırmızıya kaydığını, buradan kalkarak da bunların Yerden uzaklaştığını ortaya koydu. Böylece, genişleyen evren modeli Einsteinın durağan modelini geçersiz kıldı.
Einstein, gençlik yıllarında Avusturyalı fizikçi ve filozof Ernst Machın etkisinde de kalmıştır. Fiziğin metafizikten arındırılması gerektiğine, doğanın anlaşılabilir olduğuna, rastlantısal olguların daha derin ve kapsayıcı kuramlar çerçevesinde belirlenimci (determinist) yorumlarla açıklanabileceğine inanıyordu. 1925e değin kuantum mekaniğinin en yaratıcı sonuçlarını ortaya çıkaran kendisi olduğu halde, özellikle Heisenbergin belirsizlik ilkesini öne sürmesinden sonra bu alandaki gelişmelere karşıt bir tutum içine girdi. Schrödingerin dalga denkleminin neyi temsil ettiği üzerine Bohr, Heisenberg, Born gibi bilginlerle yaptığı tartışmalar bir uzlaşmayla sonuçlanmadı ve Einstein yeni akımın dışında yalnız kalarak kendi çalışmalarını yürüttü. Bu tartışmalarından birinde şöyle yazmıştı:
Bilimden beklediklerimiz açısından birbirimize karşıt kutuplarda toplandık. Siz (Bohr), zar atan bir Tanrıya, bense gerçek nesneler olarak var olan şeyler dünyasındaki yetkin yasalara inanıyorum.
Einsteinın 1905te Annalen der Physicte yayınladığı beş makalesinin dışındaki başlıca yapıtları; yine aynı dergide yayımlanan Zur Theorie der Brownischen Bewegung (1906; Brown Hareketi Kuramı Üzerine), Zur Theorie der Lichterzeugung und Lichtabsorption (1906; Işık Salımı ve Soğurumu Kuramı Üzerine), Plancksche Theorie der Strahlung und die Theorie der spezifischen Wärme (1907; Işınımın Planck Kuramı ve Özgül Isı Kuramı), Grundlagen der allgemeinen Relativitätstheorie (1916; Genel Görelilik Kuramının Temelleri) ile Zeitschrift für Mathematik und Pyhysicte (Matematik ve Fizik Kuramı) yayımlanan Entwurf einer verallegemeinerten Relativitätstheorie und einer Theorie der Gravitation (1913; Bir Kütle Çekimi Kuramı ve Genelleştirilmiş Görelilik Kuramına Bir Gönderme), Hysikalische Zeitsceriftte Quantentheorie der Strahlung (1917; Işınımın Kuantum Kuramı), Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaftende (Prusya Bilimler Akademisi Oturum Tutanakları), Quantentheorie des einatomigel idealen Gasestir. (1924; Tek Atomlu İdeal Gazların Kuantum Kuramı). Ayrıca relativity, the Special and the General Theory: A Popular Exposition (1920; İzafiyet Teorisi, 1976) ve L. Einfield ile birlikte The Evolution of Physics (1938; Fiziğin Evrimi, 1972) adlı yapıtlarını yayımlamıştır.