Хон[ои муuул батадриx дини исломро rабул карда, ба атрофи худ намояндагони уламо ва тоxиронро xамъ намуда, сиёсати марказият додани [окимияти [омиро пеш гирифтанд. Чунин рафтори он[о норизогии пешвоёни rабила[ои муuул ва туркро ба вуxуд меовард. Ин буд, ки дар нимаи аввали rарни ХIV дар улуси Чаuатой, яъне Мовароунна[р муборизаи байни хон[о ва аъёни rабила[ои аксар турк ва туркшуда ни[оятдараxа шиддат гирифт. Дар натиxаи ин мубориза пешвоёни rабила хеле нуфуз пайдо намуда, вале [окимияти хонb бисёр заиф гардид.
Дар нимаи асри ХIV дар са[наи сиёсати Мовароунна[р писари беки rабилаи барлос - Темур зу[ур менамояд. Темур аввал[о «дар хидмати хон[ои гуногун [амчун сардори кондотйер[о сар мебардорад»[1331] ва, сипас, ташкилкунандаи давлати бузурге мегардад.
Темур соли 1336 дар де[аи Хоxаилuор, ки дар rарибии ша[ри Кеш воrеъ гардидааст, таваллуд ёфт. Ин де[а дар масофаи 13 км аз Ша[рисабз [оло [ам вуxуд дорад. Падари e - Тараuай аз аъёни rабилаи барлос буд. Барлос[о [анeз дар аввал[ои асри ХIV дар водии Rашrадарё маскан намуда, дар баробари ба сар бурдани [аёти бодиянишинb ба зиндагонии муrимb мегузаштанд ва [амчун дигар муuул[ои сокини Мовароунна[р забон ва урфу одати аслии худро гум карда, бо турк[ои ин сарзамин омезиш ёфта буданд.
Темур аз соли 1360 сар карда, муддати да[ сол го[ ба тарафи як феодали [укмрон ва го[ ба тарафи [окими дигар гузашта, меxангид ва дар айни замон барлос[оро ба атрофи худ мутта[ид менамуд.
Дар соли 1361 хони Муuулистон - Туuлуr Темур Самарrанд ва ша[ри Кешро ишuол кард. Темур дар ин ваrт ба тарафи истилокорон гузашта, хидмати Туuлуr Темурро rабул намуд ва бо кeмаки e [окими Кеш гардид. Аммо Темур дар хидмати хони Муuулистон бисёр давом накард. Вай бо [окими Балх амир {усайн, ки бо Туuлуr Темур муносибати душманона дошт, созиш карда, ба [омии аввалаи худ хиёнат намуд.
Амир {усайн ва Темур ба муrобили Туuлуr Темур сар бардоштанд, вале дар xанг шикаст хeрда, маxбур гардиданд, ки Осиёи Миёнаро гузошта, ба Систон гурезанд. Темур дар Систон [ангоми яке аз моxаро[ои [арбии худ аз даст ва пои росташ захмдор гардида, то охири умр ланг шуд. Баъд аз ин вайро бо унвони «Темури Ланг» низ ёд карданд.
Дар соли 1364 амир {усайн ва Темур муваффаr шуданд, ки Мовароунна[рро аз та[ти тасарруфи хони Муuулистон берун оварда, [укмронии худро дар он xо барrарор намоянд. Халr [ар ду амирро, хусусан {усайнро, ки ба золимb ном бароварда буд, бад медид. {усайн [ангоми шунидани арзу хо[иши мардуми Самарrанд дар даст шашпари о[аниро дошта меистод. Аксар ваrт e ба xои xавоб ба додхо[ дарафтода, eро бера[мона бо шашпар мезад.[1332]
Дере нагузашта, писар ва вориси Туuлуr Темур Илёсхоxа ба маrсади дубора uасб кардани Мовароунна[р бар зидди {усайн ва Темур лашкар кашид.
Дар соли 1365 амир {усайн ва Темур аскар xамъ намуда, дар со[или дарёи Чирчиr ба rувва[ои [арбии душман рe ба рe шуданд. Му[орибае, ки дар ин xо рeй дод, бо номи «xанги гилb» маш[ур аст, зеро дар ваrти задухeрд чунон борони сел меборид, ки асп[о дар гилу лой лаuжида меафтоданд. Дар ин му[ориба Темур ва {усайн комилан торумор гардиданд. Он[о Самарrанд ва Ша[рисабзро ба [оли худ гузошта, худ[оро ба он тарафи дарёи Аму гирифтанд ва ба сeи Балх фирор намуданд. Reшуни хони муuул Илёсхоxа рост ба ша[ри Самарrанд равон шуд. А[олии ша[р [ама саросема гардида, чb кор кардани худро намедонистанд, чунки rувваи [арбии Самарrанд низ бо [амро[ии амир {усайн ва Темур гурехта буд.