Суuд, Фарuона, Чоч, Хоразм

Ша[ру манзил[ои давраи Кушониёни Суuд, Фарuона, Чоч нисбат ба ша[ру манзил[ои давраи Кушониёни Бохтари шимолb хеле камтар тадrиr шудаанд.

Калонтарин ша[ри он давра Самарrанд буд. Дар Суuд дигар манзил[ои хурдтар [ам вуxуд доштанд, ки аз xумлаи он[о дизаки Тали Барзуро[438] номбар кардан мумкин.

Дар но[ияи Фарuонаву Истаравшан, rарибии Бегобод димнаи Мунчоrтеппа, де[ае дар xои rалъаи Ленинобод, дар rарибии Ашт, Шeробшат, Xинтеппа ва u. манзил[о [астанд. Маданияти моддии манзил[ои Фарuона хусусияти ба худ хос дошт. Дар худи дохили Фарuона [ам фарrият[ои калон ба назар мерасад.

Дар но[ияи маxрои мобайни Сирдарё дар хоки вилояти Фарuона ва атрофи он маданияте ривоx меёбад, ки аз номи манзили Rавунчb ва саuонаи Xуно маданияти Rавунчию Xуно ном гирифтааст. Табаrа[ои поёнии манзили Rавунчb ба аср[ои II–I пеш аз милод мансубанд ва он то миёна[ои [азорсолаи I пеш аз милод вуxуд дошт. Димна[ои Мингариr, Олимбойтеппа, Ке[иттеппа, Оrтеппа ва Шавушrумтеппа[439] ва u. ба [амин давра тааллуr доранд.

Дар Хоразм [ам ша[ру манзил[ои бисёре буд. Аз [ама муфассалтар ша[ре тадrиr шудааст, ки [оло Тупроrrалъа ном гирифтааст. Тар[и ша[р росткунxа буда, атрофи он (500х350 м) аз хишти хом деворе дорад, ки дар он тиркашу бурx[о будаанд. Аз мобайни ша[р кeчаи танге мегузашту дар ду тарафи он ма[алла[ои калон xойгир буданд.

Бинои асосии ша[р rасри мe[ташами себурxае буд, ки он rарорго[и оли шо[они Хоразм [исоб мешуд. Ин rалъаи фат[нопазир, ки ба баландии 25 м rад афрохта буд, намуди босалобате дошт. Миёнxои rаср майдони фарохе (80х80 м) буд. Хона[о дуошёна буданд. Якчанд толор[ои калон, аз xумла, толори азиме - «Толори шо[он» (вусъаташ 280 м2) ёфт шудаанд.

Таг-таги девори «Толори шо[он» rатор-rатор суфача[о сохта, он[оро бо деворча[ои паст аз [ам xудо кардаанд. Дар ин суфача[о муxассама[ое гузошта шудаанд, ки шо[у малика ва аъёну ашрофи Хоразм ва инчунин худо[оро тасвир менамоянд. Дар девор ва даруни тоrча[о сурат[ои бени[оят дилкаш кашида шудаанд. Дигар хонаву толор[ои rаср [ам бо муxассамаву [айкалча[о ва бо наrшу нигор зинат ёфтаанд. Аз бино[ои хоxагb [амон бино[оеро ном бурдан лозим, ки гeё як навъ «reрхонае» буданд. Инчунин боrимонда[ои архив[440] ба даст омадаанд.