Ауыл тұрғын жерлерінің урбанизациясы оның салдары.

Қазіргі кезде урбанизация мәселесі ауылдық жерлерді де қамтиды. Соңғы онжылдарда шаруашылықтардың іріленуіне байланысты ауылшаруашылық өндірісі бір ортаға шоғырландырылды, бұл бір елді мекендердің ұлғаюына , басқаларының бос қалуына әкеліп соқты. Ауылшаруашылық өндірісінің қайта жарақтандырылуы – кең түрде механикаландырылуы, ірі малшаруашылық кешендерінің салынуы , ауылшаруашылық өнімдерді алғашқы өңдеу және ауылшаруашылық техникаларын жөндеу қуаттарының іске қосылуы (қуатты элеватор, машина – трактор станциялары , сүт зауыттары , дән, көкөніс, жеміс комбинаттары ) міне, осылар бой көтерді. Жеке ауылдық елді мекендерде тұрғындардың шоғырлануы, ауылды жақсы жабдықтау , жоспарлау, құрылыс мәселелерін шешу, сумен қамтамасыз ету, қатты және сұйық қалдықтарды жинау секілді шаралар қоршаған ортаңа залалсыздандыру және пайдалану мәселелерін шешу қажеттігін туғызды, басқаша айтқанда ауылда өмір сүру үлгісі іс жүзінде қалалық өмірге жақындады.

Осылыйша, адамның ауыл табиғатына белсенді араласуы ауылдық жердегі экологиялық жағдайдың өзгеруіне себепкер болды.

 

.Ауылдың экологиялықжағдайын анықтайтын факторлар.

Ауылдық жердегі экологиялық жағдай тікелей елді мекендердің дұрыс жобалануы мен құрылысын салу мәселелрімен байланысты.Ең алдымен құрылыстың бір екі қабат болғаны жөн.аймақты сумен қамтамасыз ету және канализациялау ерекшкліктеріне тәуелді.Ауылдық елді мекендердің бас жоспарында,жоспарлану мен қайта жасалынуында экологиялық жағадайын жақсарту мәселелері алдын ала қарастырылуы керек.ңқ пайызын жасыл желектер қоршап жатуы керек арнаулы мақсаттағы (өнеркәсіп секторының санитарлық қорғау аймағын және қар тоқтату жолақтарын көгалдандыру) орындар болу керек.Ауылшаруашылық қажеттіліг өсіп, агробиоценоздар қалыптасты жасанжы бірлестіктер.Ал ол экологиялық компоненттерге өз әсерін тигізуде топырақты химияландыру атмосфералық ауаға химияландыру және су алаптарын тиімсіз пайдаланғаннан сумен қамтамасыз ету және ластану проблемасы.Мал және құс шаруашылығының өркендеуі оның қалдықтары қоршаған ортаны ауылдық жерлердегі аса мол ластауда Мал шаруашылығы мен құс шаруашылығы қалдықтарының анаэробтық ұрдістерінің нітижесңнде 27 газ тәрізді қосылыстар шығады, олардың негізгілері күкіртті сутек, аммиак, көмір қышқыл газы, индол, скатол, меркаптандар.

Олар жануарларға да адамдарға да зиянды әсер етеді.Бас ауыру, жиіркеніш сезімі, жүрек айну, тыныс органдарының функциясы бұзылуы.Химияландыру топырақ ластануына алып келді.Минерал тыңайытқыштар, пестицидтер, гербициттер, инсектицидтер бұлар топырақпен қатар ауаныда ластап адамға улы әсерін тигізеді.