Жылулық соқтығуы деп адамның көп уақыт бойы жылу әсер еткеннен пайда болады.
Жылу алмасу адамда келесі әдістермен пайда болады:
КҮН КӨЗІНІҢ ЫСТЫҒЫНЫҢ ЗАРДАБЫ (перегрев на солнце).
Тердің күннің ыстығында көп шығуы ағзаның құрымындағы су мен тұздың азаюына апарады.
Тердің шығуы дене температурасының көтерілуіне жол бермесе де, ағзадағы тұздардың азаюы бұлшық еттің тартылуына осыдан әлсіздікке апарып соғады.
Бұлшық еттің тартылуы және естің талуынан басқа, күннің өтуі бас ауырымен, бас айналуымен және жүрек айналуымен сипатталады. Температура қалыпты жағдайда қалады, бірақ тері суық және дымқыл болады. Бет бозарып (бледнеет), демалыс жиілдетілген болып, қан тамыр соғысы баяулап кетеді.
Адамда іші өтіп, құсса, жағдайы нашарлайды.
Ауырған адамды көлеңкеге әкеліп, тұздалған су беру қажет. Егер де ол естен талса, оны кеудеге жатқызып, демалыс күйі жеңіл болатындай етіп, дәрігер шақыру керек.
ДЕНЕ ТЕМПЕРАТУРАСЫНЫҢ КӨТЕРІЛУІНЕН, ЫСТЫҚ ӨТУ (Перегрев из-за повышения температуры тела).
Адам ыстық және дымқыл климатты жерде болғанда, оның денесінен шыққан тер, теріні суықтандыруға үлгермей, организм сондай климатка үйрену үшін, 3 аптадан 6 аптаға дейін созылады.
Жылулық соғу (тепловой удар) болса, онда дененің температурасы 40 градусқа дейін жетеді. Сондай уақытта адамның терісі құрғақ және ұстағанда ыстық болады. Бас ауырғаның, жүрек айнауының және бас айналғаның науқас адам айтады (жалуется). Сырқат адам есін жоғалтып қалуы мүмкін.
Егер сондай уақытта адамға көмек көрсетпесең, ол өліп қалуы мүмкін.
Сондай симптомдарды көргенде, дәрігерді шақыру керек, ал ол келмей тұрғанда спиртпен немесе сулы жаялықпен жабу керек, дененің температурасы 38 градусқа түскеннен кейін сол процедураларды қоюға болады. Температура түсіп болғаннан кейін сулы жаялықты құрғақ жаялыққа ауыстыруға болады. Егер температура тағы да көтеріле бастаса, тағы да сол процедураларды бастауға болады.