Мафьум дар бораи биотсеноз

Ьар як организм дар иьотаи дигар организмьо зиндагц мекунад, бо оньо ба муносибатьои гуногуншакли мусбц ва манфц дорад, ва бе он организми зинда зиста наметавонад. Ин ьамзисти замон ягона ё биотсенозьоро ба вужуд мерад.

Мафьуми биотсеноз (аз калимаи биос – ьаёт, сеноз - умумц ) аз тарафи К Меёбус дар соли 1827 пешниьод карда шуда буд. Мувофиыи он – ин «мутаьидаи организмьои зинда, бо таркиби худ шумораи намудьо ва фардьо ба баъзе сатьи миёнаи муьит мувофиыат мекунад, муттаьид дар он организмьо бо ьам алоыаманд, вобаста бо шарофати афзоиш дар жойи муайян нигоь дошта мешвад.

Дар давраи ьозира бештар чунин ыоида паьн гардидааст: биотсеноз - ин мажм=и популиятсия ьамаи намудьои организми зинда, марзи муайяни географии жой мегирад, аз дигар марзьои ьамсоя бо таркиби химимявии хок, об инчунин бо як ыатор нишондодьои физики (баланди аз сатьи баьр, андозаи нурашонии офтоб ва щайра) фары мекунад.

Ба таркиби биотсеноз чунин мажм=ъьо ба монанди растанигц – жамоаи растанигц, мажм=и ьайвонот , жамоаи ьайвонот дохил мешавад. Ба щайр аз иньо ба биотсеноз инчунин микроорганизмьо дар муьитьои хок, об ва ьаво биомажм=ъьои микробц – микробиотсеноз ба вужуд меоранд.

Ьамон ыисми экология, ки ыонуниятьои муттаьидаи жамоа ва ьаёти ьамзистии организмьо дар он меом=зад синэкология номида мешавад. Синэкология ьамчун ш=ъбаи экология ба ыариби дар ибтидои асри ХХ ба вужуд омад.

Мафьуми синэкологияро ботаникц шветсиягц К. Шретер дар соли 1902 пешниьод карда буд. Дар конгреси байналмилалии ботаникьо дар соли 1910 эътироф карда шуд.

Ьамон ыитъаи муьити абиоти муьит ки онро биотсеноз ишщол мекунад биоп номида мешавад, яъне бо дигар ибора, битоп – жои зисти биотсеноз аст (аз лат. биос - ьаёт, топос - жой).