Хусусияти бунёди экосистема - ин динамикаии (тащйирёбии) он мебошад, он вобастагии аз мажмўи омильо инъикос мекунад, бо худ реаксияи адаптивии ьамаи системаьо ба он таъсир кунандаро дарбар мегирад.
Характеристикаи динамикц экоситсемаьо ритмьои шабонарўзц, мавсимц дорад; Дигаргуншавии шабонарўзц дар биотсенозьо одатан пурыувват ифода меёбад нисбат ба фарыияти бештари ьарорат намнокц ва дигар омильои муьит рўзона ва шабона зоьир мегардад. Ьамин тавр, дар биёбони регии Осиёи Миёна ьаёт дар тобистон дар соатьои нисфирўзц карахт мешавад, инчунин намудьое, ки дар рўз фаъоланд, дар щорьо дар сояи саксаул ё дар навдаьои саксаул (агамаьо, калтакалосьо пиньон мешаванд).
Ритми шабонарўзц дар ьамаи жамоаьои минтаыаьо аз тропикьо то тундра думболгирц мекунад.
Тащйирёбии масимц биотсенозьо дар тащйирёби набалки ьолат ва фаъолнокц, балки таносуби миыдории намудьои алоьида вобаста аз силкьои афзоиши оньо, кўчбандии мавсимц ва щайра ифода меёбад.
Тащйирёбии бисёрсола - ьодисаи мўътадил дар ьаёти биотсенозьо аст. Вай бештар аз тащйирёбии шароити метролологц дар соаьо вобаста аст. (мас, даражаи дамиши дарё).
Тащйирёбии бисёрсолаи даврц ба такроршавии афзоиши оммавии ьайвонот ё патогенц барои ратаниьо, микрооргнаизмьо ва щ.
Тащйирёбии пай дар ьам дар жамоаьо дар хотима ба ивазшавии жамоа оварда мерасонад. Раванди ыонунии равона кардашудаи тащйири жамоа дар натижаи таъсири ьамдигарии организмьои зинда байни худ ва муьити абиотикии оньо иьота кардаро сукетсия меноманд.
Тащйирот дар ваыт – ин хусусияти табиц жамоаи экологц дар экосистема мебошад. Суксетсия (аз лот. суксетсио- меросгузорц)- ин раванди худ инкишофёбии жаома аст.
Раванди суксесия мувофиыи Ф. Клементе аз якчанд давра иборат аст:
1) Бавужуд омадани ыитъаьои холии ьаёт.
2) Кўчидани орангизмьои гуногун ё жаниньо ба он.
3) Зистани оньо дар ин ыитъаи дода шуда.
4) Конкурентсияи байни худ ва танг намудани намудьои алоьида.
5) Дигаргун намудани организмьои зинда чойи зист, оьиста- оьиста устуворшавии шароит ва муносибатьо.
Дар ьар серияи суксетсиони суръати тащйирёбии бавужуд омада истифода даража ба даража суст мегардад.
Дар охири ташаккулёбц ба давраи нисбатан устувор- климакси жамовц мерасад.
Дар фаьмиши ьозира ивазшавии жамоа дар зери таъсири омильои иылими трансфарматсияи релеф, бой гардидани хок ва харобшавии хок, тащйирёбии режими гидрологц ва щайраьо бавужуд меояд.
Аьамияти муьим ба омильои биотсентц дода мешавад: намудьои растанц (инчунин ьайвонот) дар жамоаьои суксетсионц иштироккунанда, шароити зистро дигаргун месозанд, барои намудьои дигар, ьамин тавр минъбад «Замина тайёр менамоянд».
Умуман суксетсияьоро бо алоыаманди омильои абиотии беруна (аллогенц) ва суксетсияе, ки бо тащйиротьои сохтори ва мажмўьои алоыавц (автогенц) дар жамоа бавужуд меорад, жудо менамоянд. Ин ду типи суксетсия ба ьамдигар ыобилияти гузаштан ва алоыаманданд.
Усутвории экосистемаьо барои бо эътимоди гардиши моддаьо дар асоси гуногуншаклии биологц ва кулли суксетсия гузаштан, дар натижаи дигаргунсозии жаома дар асоси фаъолияти эволютсияи намудьо мусоидат менамояд.