Яке аз проблемаьои мураккаби охири асри XX ва ибтидои асри XXI – ин афзудани шаьрьо, ва васеъшавии марзьои он аст. Дар ин ьангоми шаьр на балки миыдори, балки сифатан тащйир меёбад.
Дар ибтидои асри XXI шумораи шаьрьои –миллонерь одар Замин ба 300, нисфи аз оньо на кам аз 3млн одам доранд.
Зиёдшавии мажмўи таъзиыи антропогенни ба табиат Дар шаьрьо, дар марказьои саноати таъсир вайрокунии онро вусъат медиьад, ба оыибатьои экологц, ижтимоц, биологц ва иытисодц оварда мерсонад.
Барои ьаёти табиат шароити лозимаро жамъият бунёд намуда, миыдори зиёди патровьои мишц ва истеьсолиро жудо менамояд, ба муьити атроф ва атмосфера бармегардонад. Намудьои нави маьсулотьо ва дар як ваыт намудьои нави партовьо, ки пеш дар табиат вонамехўранд.
Барои шаьрьои бузурги саноати суръати барыароршавц, утилизатсия (истифодаи партовьо) ва нейтролзатсия дар ибтидои асри XXI аз суръати гирифтани сарватьо ва ифлосшавии муьити атроф дар монда истодааст.
Агромератсияи шаьрьо, марказьои саноатц ин марзьои хеле калон мебошад, ки дар он табиат хеле бо фаъолияти иносн тащйир ёфтаанд.
Ислоьоти асосц на таньо дар ьудуди шаьрьо, марказьои саноати балки дар ьудуди аз он берун низ бавужуд омада истодааст. Масалан, тащйирёбии физикц - геологии хок, обьои зеризамини дар вобастаги аз шароити мушаххас ва дар радуси 20-30 км зоьир мегардад. Ин ифлосшавц, сахтшавц ва вайроншавии сохтори хок ва замин, бавужудоии жуыурц ва щайраьо. Дар бештари растаниьо тащйирёбии биогеохимиявии муьити табиц бавужуд меояд: камшавии олами растанц ва ьайвнот, дегрататсияи бешаьо, турушавц хок.
Истеьсоли металлургияи кўьи нисбат ба дигар соьаьои саноат характери комплексц ва хеле бештар таъсири сахт ба ьамаи жузъьои муьити табиц дорад: ьавзаи ьавоц, ьавзаи обц, сатьи хок, флора фауна ва
канданиьои зеризаминц.
Таъсири омильои антропогеннц ба табиати муьит ва умуман ба биосфера бештар гардида, ьар 15 сол он 2 баробар афзуда истодааст. Ьолати дар сайёра ьамин тавр аст, ки фаъолияти фаъол, ьалкунанда бечунчароро талаб мекунад- таъзиыи техногениц ба муьити табиц бузург аст, сарвтаьои зиёди табиц хеле устуворона хароб гардида истодааст. Ьисобьо ба даьсолаьо ва инчунин ба сольо рафта истодааст.
Мувофиыи пешгўиьои нимаи авали асри XXI шумораи аьолии шаьр дар ноьияьои саноаташ кам рушд ёфта экспонтсиалц меафзояд, дар ин ваыт дар шаьрьои саноаташ бештар рушд ёфта , хаттц боыц мемонад.
Ваыти миёнаи ду баробар зиёдшавии аьолц дар ноьияьои шаьрьои саноташ кам рушд карда, 20 солро ташкил медиьад, ки он ба афзудани бо суръат нисбат ба афзудан шумораи умумии аьолии жаьон мусоидат мекунад.
Аз ин лиьоз, нигоь доштани муьити таибц дар ниммаи авали асри XXI дар шаьрьои саноатц кам рушд кардаи ноьияьои жаьон хеле актуалц мегардад.