A) 0-ге тең;
B) 1 %- тен кем емес;
C) 2 % -тен жоғары болуға тиіс;
Д) барлық жауаптары дүрыс;
Е) 1%-ке тең.
5. Келесі аталған адамдардың кайсылары жұмыссыздар қатарына жатқызылады:
A) жұмыс істегісі келетін, бірақ жұмыс іздеумен айналыспаған студент;
B) 6 аптадан кейін жұмысқа кіруге уоделескен, бірақ жұмыс іздеуді тоқтатпаған студент;
С) әр апта сайын қолайлы жұмыс жағдайына ғазеттердегі ха-барламаларды қарап жүретіін зейнеткер;
Д) 6 апта бойы жұмыс іздеген, бірақ экономикалық жағдайдың жақсаруын күтуге шешім қабылдап, жұмыс іздеуді тоқтатқан адам;
Е) жұмыстан уақытша босатылған және сол жұмысқа оралуды күтетін, және басқа жұмысты іздеумен айналыспайтын адам.
6. Жұмыссыздарға жататындар:
A) экономикалық белсенді халық;
B) халықтың әуесқой бөлігі;
C) жұмысты өздері іздейтіндер;
Д ) еңбек биржасында тіркелмегсн, жұмысты жеке іздеумен айналысатын тұлғалар;
Е) еңбек биржасында тіркелген, өмір сүру жағдайы жоқ еңбекке қабілетті адамдар.
7. Жұмысқа орналасуға үміткер адам:
A) жұмысшы қатарына жатады;
B) жұмыссыздар қатарына жатады;
C) жұмыс күші қатарына саналмайды;
D) жұмыс орның табудан үмітін үзген адам;
E) жұмыссыздар қатарына жатпайтындар.
Ситуациялық тапсырмалар мен жаттығулар:
Нұсқа 1
1. 2000 жылы номиналды жалпы ұлттық өнім 100 млрд доллар-ды кұрады. Осы жылы жұмыссыздықтың табиғи деңгейі 6 %. Нақты жұмыссыздық деңгейі 8 % қүрады. Сонымен, 2000 жылы ЖҰӨ потснциалдық мөлшері қандай? Есептеуде Оукен заңын қолданыңыз.
2. Халықтың жұмыспен қамтылуы және оның жұмыссыздық дорсжесі теңдіктсрін көрсетіңіз.
3. Егер жыл бойына номиналды Ж¥Ө- 3000-нан, 3300 млрд. ақша бірлігіне өссе, ал баға осы уақыт бойында 10 % өссе. Нақты Ж¥Ө қалай өзгереді?
4. Егер 2005 жылы баға индексі - 245, ал 2004 жылы - 220-ға тең болса, 2006 жылы инфляция деңгейі қандай болады.
5. Дағдарыстың түрлеріне сипаттама беріңіз.
| Экономикалық дағдарыс | |
| Қаржы дағдарысы | |
| Ақша-несие дағдарысы | |
| Валюталық дағдарыс | |
| Биржалық дағдарыс | |
| Аграрлық дағдарыс |
Нұсқа 2
1. Сіздің көзқарасыңыз бойынша төмендегілердің қайсысы тиімдірек және не үшін:
A) 4 жыл бойы тоқсан сайын 2,5 млн. теңге алу. В) бүгінгі құні 12,5 млн. теңге алу. Егер тоқсан сайын инфляция қарқыны 8% , 40% болса.
2. Егер номиналды пайда 10 % өссе, онда өмір сүру бағасы 15% өседі. Бұл кезде нақты баға кдлай өзгереді?
3. Накты жылы номиналды баға базистік жылға қарағанда 800 000-нан 1 200 000^а көтерілді. Индекстің өмірлік бағасы 250 %-ға жетті. Табу керек: Накты пайданың пайызы ( %) бойынша номиналды пайданың өзгерісін (өсуін немесс кемуін) есептеңіздер.
4. Айталық ЖҰӨ-10 000-нан, 12 000 ақша бірлігінс, ал ЖҰӨ дефляторы 125-тен 150-ге дейін өскен. Бұл жағдайда накты Ж¥Ө көлемі нешеге тең?
5. Төмендегі кестені толтырыңыз:
| Циклдар | Ерекшеліктері |
| 1. Китчин циклы | |
| 2. Жугляр циклы | |
| 3. Кузнец циклы | |
| 4. Кондратьев циклы |
Мәнжазба тақырыптары:
1. Мерқантилизм кезеңдерінің өзімдік ерекшеліктері.
2. Ф. Кэненің экономикалық кестесі.
3. Қазіргі кездегі экономиканың жаңа зерттеу әдістері.
4. Экономикалық модель және оның көрсеткіштері.
5. Экономикалық зандар мен адамдардың экономикалық іс-әрекетінін байланысы.
6.Адам өміріндегі материалдық және рухани қажеттіліктер.
7. Экономикалық ресурстар және олардың түрлері.
8. Қоғам және экономика.
9. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану жолдары.
10. Экономикалық және экономикалық емес игіліктер.
11. Адам капиталының әлеуметтік-экономикалық ролі.
12. Өндірістік функция және оның түрлері.
13. Мемлекеттік меншіктің пайда болу эволюциясы.
14. ҚР меншік қатынастары мен құқықтарын мемлекеттік реттеу.
15. К.Маркс теориясындағы меншік және меншік қатынастары.
16. Әлемдік тәжірибедегі жекешелендіру және оның тәсілдері.
17. ҚР мемлекетік меншікті жекешелендірудің ерекшеліктері.
18. Экономикадағы шағын және орта бизнестің орны.
19. Фирма - экономиканың нақты секторының негізгі кұрылымдық бөлімшесі.
20. Экономикалық жүйе: мәні, элементтері, даму сипаты.
21. Қазақстанның экономикалық жүйесі: қалыптасу және даму ерекшеліктері.
22. Нарықтық экономикалық жүйе: іргелі міндеттері мен мақсаттары.
23. Нарықтық экономика моделі: ерекшеліктері мен белгілері.
24. Мемлекеттің рынокқа араласу нысандары және реттеуші қызметтері.
25. Экономикалық тиімділік және әлеуметтік әділеттілік.
26. Қазақстанның ұлттық валютасы: пайда болуы және дамуы.
27. Нарықтық шаруашылықтың артықшылықтары және кемшіліктері.
28. Қазақстанда нарықтық қатынастарды дамыту мақсатындағы реформалар.
29. Тауар және қор биржаларының кұрылымы, негізгі қызметтері қандай?
30. Жәрменкенің рөлі, мақсаттары, қызметтері, шешетін мәселелері қандай?
31. Нарықтағы тауар артықшылығы және оның нәтижесі.
32. Тауар тапшылығының себептері және оны жою зандылықтары.
33. Сұраныстың икемділігіне әсер етуші факторлар.
34. ҚР табиғи монополия және олардың іс-әрекеттерін мемлекеттік реттеу.
35. ҚР табиғи монополияларды реттеу бойынша Агенттіктің құрылымы, қызметтері, өкілеттігі.
36. Нарықтың монополиялануын шектеу туралы зандарды қолданудың әлемдік тәжірибелері.
37. Монополияның артықшылықтары мен кемшіліктері.
38. Капиталдың айналымы және ауыспалы айналымы.
39. Капитал: әртүрлі көзқарастар, капиталдың мәні.
40. Капиталдың қорлануының мәні және факторлары.
41. Инвестициялар: мәні, мақсаттары мен нысандары.
42. Инвестиция экономикалық өсудің көзі ретінде.
43. Нарықтық экономикадағы жалақының түрлері.
44. ҚР жалақы жүйесі және жалақы қоры деңгейі.
45. Жалақы- халықтың негізгі табыс көзі.
46. Пайданың түрлері жоне оны максималдау ережесі.
47. Дж.М. Ксйнстің ақша, пайыз теориясы.
48. ҚР ауыл шаруашылық өнімдерінің бағасы мен жер рентасы.
49. Ұлттық экономика және экономикалық саясат.
50. Мемлекеттік трансферттік төлемдер.
51. Қосымша құн әдісі арқылы ЖҰӨ-ді есептеудің ерекшеліктері.
52. Макроэкономикалық тепе-теңдіктің кейнстік үлгісі.
53. Макроэкономикалық саясаттың мақсаттары мен міндеттері.
54. Макроэкономикалық тепе-теңціктің классикалық теориясы.
55. Л.Вальрастың жалпы тепе-теңцік үлгісі.
56. «AD-AS» макроэкономикалық тепе-теңдік моделі.
57. Экономикалық өсу ұлттық экономиканың мақсаты ретінде.
58. ҒТП және экономикалық өсу.
59. Экономикалық циклдың ішкі және сыртқы факторлары.
60.ҚР-дағы экономикалық дағдарыс кезеңдері.
61. .Қазақстандағы жұмыссыздықтың түрлері.
62. Демография және жұмыссыздық.
63. Жұмыссыздықтың әлеуметтік-экономикалық салдары.
64. Қазақстандағы инфляцияның шығу себептері.
65. Қазақстандағы инфляцияның ерскшеліктері.
66. ҚР инфляцияға қарсы саясат. Мемлекет нарықтық шаруашылықтың субъектісі ретінде.
67. Ұлттық бәсекелестікті арттырудағы мемлекеттің орны.
68. Мемлекет және экономикалық қауіпсіздік.
69. Мемлекет пен рыноктың ара қатынасын сипаттайтын модельдер.
70. Мемлекеттік реттеудің әдістері мен құралдары, оларды тиімді пайдалану.
71. Экономиканы реттеудегі қаржылық тетіктердің рөлі мен маңызы.
72. Мемлекеттің құрылымдық саясаты.
73. Әлеуметгік саясаттың нысандары, әдістері, қаржыландыру көздері.
74. Халықғың табыстары олардың түрлері және қалыптасу көздері.
75. Жеке табыстарды бөлу және қоғамның әлеуметтік құрылымының эволюциясы.
76. ҚР әлеуметтіу қорғау жүйесі. Сауда, халықаралық капитал нарығы.
77. Салыстырмалы артықшылықтар тұжырымдамасы
Бақылау жұмысы
1. Фирманың (кәсіпорынның) шығындарының қандай нысандарын білесіз?
2. Тұрақты, айнымалы, жалпы, орташа, шекті шығындарының экономикалық мәні неде?
3. Шығындар мен пайданың өзара байланысы және өзара тәуелділігі неде?
4. Орташа, жалпы, шекті табыстар дегеніміз не?
5. Құнның еңбек теориясы тұрғысында өндіріс шығындарының экономикалық мазмұнын түсіндіріңдер.
6. Еңбек ақы, процент, рента, пайда түріндегі табыстарды алу неден тәуелді?
7. Жұмыссыздықтың түрлерін атаңыз?
8. Инфляцияны бәсеңдету мен жұмыссыздық деңгейі арасындағы шаралардың өзара қандай байланысы бар?
9. Филлипс қисығы нені көрсетеді?
10. Макроэкономикалық тепе-теңдік сөзінің астарында қандай мағына жатыр?
11. Бағаның өсу қарқынына байланысты инфляцияның қандай түрлері бар?
12. Инфляцияға қарсы саясаттың негізгі бағыттары қандай?