Занятак

1. Тураўская зямля, яе роля і месца ў сістэме Старажытнай Русі.

2. Раннефеадальны перыяд Тураўскага княства (да 988 г.)

3. Тураўскае княства ў 988–1113 гг.

 

Паняцці: баяры, водзь, “воласць”, дружына, дынастыя, дзяржава, “зямля”, гандлёвы шлях “з варагаў у грэкі”, полаўцы, хазары.

 

Персаналіі: Аскольд, Брачыслаў Ізяславіч, Ізяслаў, Рагвалод, Рагнеда, Уладзімір Святаславіч, Святаполк Уладзіміравіч, Усяслаў Чарадзей, Яраслаў Мудры, Яраславічы.

 

Абсталяванне: карты “Старажытныя землі Беларусі ў ХІ–ХІІІ стст.”, “Кіеўская Русь у ІХ – пачатку ХІІ стст.”

Крыніцы: Повесць временных лет.

 

Запоўніце табліцу: “Полацкія князі Х–ХІ стст.”

Імя князя	Час кіравання	Вынікі дзейнасці

Літаратара:

1. Алексеев, Л.В. Смоленская земля в ІХ–ХІІІ вв. : Очерки истории Смоленщины и Восточной Белоруссии / Л.В. Алексеев. – М., 1980.

2. Алексеев, Л.В. Полоцкая земля в ІХ–ХІІІ вв.: Очерки истории Северной Белоруссии / Л.В. Алексеев. – М. : Наука, 1966. – 294 с.

3. Арлоў, У.А. Таямніцы полацкай гісторыі / У.А. Арлоў. – Мінск : Полымя, 2002. – 464 с.

4. Беларускія летапісы і хронікі : Пераклад са старажытнарускай, старабеларускай і польскай / уклад. У. Арлоў ; прадм. В. Чамярыцкага. – Мінск : Беларускі кнігазбор, 1997. – 432 с.

5. Белоруссия в эпоху феодализма : сб. документов и материалов : в 3 т. – Минск : Изд-во Академии наук БССР, 1959. – Т. 1. – 516 с.

6. Гісторыя Беларусі. Курс лекцый : у 2 ч. / І.П. Крэнь [і інш.]. – Мінск : РІВШ БДУ, 2000. – Ч. 1. – 656 с.

7. Гісторыя Беларусі : у 6 т. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск : Эксперспектыва, 2000. – Т. 1 : Старажытная Беларусь: Ад першапачатковага засялення да сярэдзіны ХІІІ ст. – 351 с.

8. Греков, Б. Д. Киевская Русь / Б.Д. Греков. – Л. : Госполитиздат, 1953. – 567 с.

9. Дакументы і матэрыялы па гісторыі Беларусі ў сярэднія вякі (VI–XV стст.). – Мінск : Народная асвета, 1998. – 191 с.

10.Ермаловіч, М. Старажытная Беларусь: полацкі і навагародскі перыяды / М. Ермаловіч. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1990. – 366 с.

11.Загарульскі, Э.М. Заходняя Русь: ІХ–ХІІІ стст. : вучэбны дапаможнік / Э.М. Загарульскі. – Мінск : Універсітэцкае, 1998. – 240 с.

12.Заяц, Ю.А. Менская зямля : этапы фарміравання / Ю.А. Заяц // Беларускі гістарычны часопіс. – 1993. – № 4.

13.Лысенко, П.Ф. Туровская земля ІХ–ХІІІ вв. / П.Ф. Лысенко. – Минск : Белорусская наука, 2001. – 268 с.

14.Нарысы гісторыі Беларусі : у 2 ч. / М.П. Касцюк [і інш.]. – Мінск : Беларусь, 1994. – Ч. 1. – 527 с.

15.Тарасаў, С.В. Чарадзей сёмага веку Траяна: Усяслаў Полацкі / С.В. Тарасаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1991. – 67 с.

16.Татищев, В.Н. История Российская : в 7 т. / В.Н. Татищев. – М. ; Л. , 1963. – Т. 2.

17.Фроянов, И.Я. Киевская Русь: Очерки социально-экономической истории / И.Я. Фроянов. – Л. : Изд. ун-та, 1974. – 160 с.

18.Штыхаў, Г. Вытокі беларускай дзяржаўнасці / Г. Штыхаў // Беларускі гістарычны часопіс. – 1993. – № 1. – С. 25–33.

19.Штыхаў, Г.В. Старажытныя дзяржавы на тэрыторыі Беларусі / Г.В. Штыхаў. – Мінск : ВТАА “Права і эканоміка”, 2002. – 94 с.

20.Штыхов, Г. Города Полоцкой земли (ІХ–ХІІІ вв.) / Г. Штыхов. – Минск : Наука и техника, 1978. – 160 с.

21.Штыхов, Г.В. Древний Полоцк, ІХ–ХІІІ вв. / Г.В. Штыхов. – Минск : Наука и техника, 1975. – 135 с.

 

Тэма 6. Беларускія землі ў ХІІ–ХІІІ стст.(6 гадзін)