FOCLÓIR
GAEILGE-RÚISISE
ÈÐËÀÍÄÑÊÎ-ÐÓÑÑÊÈÉ
ÑËÎÂÀÐÜ
Giorrúcháin
A
a1 [¶] voc. part. (len.) a Dhia! î Áîæå! a dhuine uasail ãîñïîäèí (âåæëèâîå îáðàùåíèå)
a2 [¶] num. part. a haon, a dó ... ðàç, äâà ...
a3 [¶] v.n. part. uisce a ól ïèòü âîäó
a4 [a:] poss. a. 3 sg., n.pl. åãî, å¸, èõ a athair agus a mháthair åãî îòåö è ìàòü
a hathair agus a máthair å¸ îòåö è ìàòü a n-athair agus a máthair èõ îòåö è ìàòü; a charr åãî ìàøèíà a carr å¸ ìàøèíà a gcarr èõ ìàøèíà
a5 [¶] rel. part., pron. = êîòîðûé, êòî, ÷òî; tusa an chéad duine a d’ith é òû ïåðâûé, êòî åë åãî; an cat a d’ól bainne êîøêà, êîòîðàÿ âûïèëà ìîëîêî; nuair a ... êîãäà (÷òî)... sin a bhfuil ann! ýòî âñ¸!
á [a:] poss. a. 3 sg., pl. (óïîòðåáëÿåòñÿ â êà÷åñòâå îáúåêòà ãëàãîëà), bhí siad á gceannach îíè èõ êóïèëè; bhí siad á moladh aige îí èõ õâàëèë
ab [ab] : is
abair [ab¶r’] v.t., i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) ãîâîðèòü ~ an fhírinne ñêàæè ïðàâäó dúirt se liom ... îí ñêàçàë ìíå ... ~ amhrán ñïîé ïåñíþ
abairt [ab¶rt’] f. (gs. ~e, pl. ~í) ôðàçà, ïðåäëîæåíèå
abhac [auk] m. (gs., npl. -aic, gpl. ~) êàðëèê
abhaile [¶/val’¶] adv. äîìà, äîìîé
abhaill [aul’] f. (gs. abhla, pl. abhlacha) ÿáëîíÿ
abhainn [aun’] f. (gs. -ann, pl. aibhneacha) ðåêà
ábhar [a:v¶r] m.(gs., npl. -air, gpl. ~) 1. äåëî, ìàòåðèàë 2. ïðè÷èíà 3. ïðåäìåò îáó÷åíèÿ, äèñöèïëèíà
abú [¶/bu:] int. íàâåêè! íàâñåãäà!
ach [ax] conj., íî prep. níl agam ~ é ó ìåíÿ åñòü òîëüêî ýòî
achainí [ax¶ni:] f. (gs. ~ , pl. -ocha) (+ar) ïðîñüáà, ïðîøåíèå
adharc [airk] f. (gs. -airce, npl. ~a, gpl. ~ ) ðîã
aer [e:r] m. (gs. aeir) âîçäóõ
aerfort [e:rfort] m. (gs., npl. -oirt, gpl. ~ ) àýðîïîðò
ag [¶g] prep. (agam, agat, aige, aici, againn, agaibh, acu) 1. âîçëå, îêîëî, ïðè, ó ag an doras âîçëå äâåðè 2. (poss.) tá leabhar agam ó ìåíÿ åñòü êíèãà 3. (+v.n.) tá sé ag teacht îí èä¸ò bhí sé ag teacht îí ø¸ë
againn [¶gin] : ag
aghaidh [aig’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ëèöî le h~ äëÿ ÷åãî-ë., ñ êàêîé-ë. öåëüþ; ar ~ âïåð¸ä
aguisín [ag¶òin’] m. (gs. ~ , pl. ~í) äîïîëíåíèå, ïðèëîæåíèå, ïðèïèñêà (â ïèñüìå)
agus [ag¶s] conj. è
aibí [ab’i:] a. çðåëûé, ñïåëûé
aibítir [ab’i:t’¶r’] f. (gs. -tre, pl. -trí) àëôàâèò
B
ba [ba] : is
bábóg [ba:bo:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~ ) êóêëà
bacach1 [bak¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~ ) 1. õðîìîé 2. íèùèé
bacach2 [bak¶x] a. õðîìîé
bagair [bag¶r’] v.t., i. êèâàòü (êîìó-ë.), ïîäçûâàòü
bagrach [bagr¶x] a. óãðîæàþùèé, ìðà÷íûé
báigh [ba:g’] v.t. (v.n. bá) òîíóòü
bail [bal’] f. (gs. ~e) ïðîöâåòàíèå ~ ó Dhia ar an obair! Áîã â ïîìîùü!
baile [bal’¶] m. (gs. ~, pl. -lte) 1. ãîðîä(îê), ìåñòå÷êî, ïîñåëåíèå 2. äîì, æèëèùå, îáèòàëèùå sa bhaile äoìà arán ~ õëåá äîìàøíåé âûïå÷êè
Baile Átha Cliath [bal’¶h¶kl’i¶], [bl’a:kli¶] Äóáëèí
bain [ban’] v.t., i. (v.n. ~t) 1. (+as) èçâëåêàòü, âûíèìàòü 2. (+de) ñíèìàòü 3. îòêðûâàòü 4. ~ do êàñàòüñÿ (÷åãî-ë.), òðîãàòü (÷òî-ë.), ñëó÷àòüñÿ ñ êåì-ë. 5. ïîëó÷àòü (÷òî-ë. îò ÷åãî-ë.) 6. ~ le áûòü ñâÿçàííûì (ñ êåì-, ÷åì-ë.), îòíîñèòüñÿ, ïðèíàäëåæàòü (ê êîìó-, ÷åìó-ë.)
bainne [ban’¶] m. (gs. ~) ìîëîêî
báisín [ba:ò i:n’] m. (gs. ~, pl. ~í) òàç, ìèñêà, ÷àøêà, êðóæêà
baist [baòt’] v.t. êðåñòèòü, äàâàòü èìÿ
báisteach [ba:òt’¶x] f. (gs. -tí) äîæäü
baithis [bah¶ò] f. (gs. ~e, pl. ~í) âåðøèíà, ìàêóøêà
balbh [bal¶v] a. íåìîé, áåççâó÷íûé
ball [baul] m. (gs., npl. baill, gpl. ~) ÷ëåí, îðãàí, ÷àñòü ÷åãî-ë. ar ~ âñêîðå
balla [bal¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ñòåíà
bán1 [ba:n] a. áåëûé
bán2 [ba:n] m. (gs. báin, pl. ~ta) 1. öåëèíà, íåïàõàíàÿ çåìëÿ 2. ìóñîð
bánaigh [ba:ni:] v.t., i. (v.n. bánú) îáåëÿòü, î÷èùàòü; îñâåùàòü
banbh [ban¶v] m. (gs., npl. bainbh, gpl. ~) ïîðîñ¸íîê
banc [bank] m. (gs., npl. bainc, gpl. ~) ñîáðàíèå (÷åãî-ë.); íàñûïü, êó÷à
banríon [banri:n] f. (gs. ~a, pl. ~acha) êîðîëåâà
baol [bi:l] m. (gs. -oil) îïàñíîñòü is ~ go ... ÿ áîþñü, ÷òî ...
barr [ba:r] m. (gs. bairr, npl. ~a, gpl. ~) âåðøèíà, âåðõóøêà; âûñøàÿ òî÷êà, îêîí÷àíèå dá bharr sin âñëåäñòâèå ýòîãî, òàê ÷òî
bas [bas] f. (gs. baise, npl. ~a, gpl. ~ ) îêóíü
bás [ba:s] m. (gs. báis, pl. ~anna) ñìåðòü
bata [bat¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ïàëêà; êëþêà
beacht [b’axt] a. òî÷íûé, âíèìàòåëüíûé go ~ òî÷íî
beag [b’eg], [b’a:g] a., adv. (comp. lú) ìàëåíüêèé is ~ ná ... ïî÷òè ÷òî..., ÷óòü íå... is ~ nár thit mé ÿ ÷óòü íå óïàë
beagán [b’¶ga:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) íåáîëüøîå êîëè÷åñòâî (÷åãî-ë.)
béal [b’e:l] m. (gs., npl. béil, gpl. ~ ) 1. ðîò is binn ~ ina thost ìîë÷àíèå - çîëîòî 2. óñòüå (ðåêè) 3. äóëî (îãíåñòðåëüíîãî îðóæèÿ)
bealach [b’al¶x] m. (gs. -aigh, pl. -aí) 1. äîðîãà, ïóòü ~ na Bó Finne Ìëå÷íûé Ïóòü 2. íàïðàâëåíèå, ñïîñîá, ìàíåðà
Bealtaine [b’altan¶] m. (gs. ~) ìàé
bean [b’an] f. (gs., npl. mná, gpl. ban) 1. æåíùèíà ~ an tí õîçÿéêà äîìà; äîìðàáîòíèöà, ýêîíîìêà ~ lóistín âëàäåëèöà äîìà/êâàðòèðû, ñäàâàåìûõ âíà¸ì, õîçÿéêà ïàíñèîíà 2. æåíà ~ chéile ñóïðóãà
beannacht [b’an¶xt] f. (gs. ~a, pl. ~aí) áëàãîñëîâåíèå
beannaigh [b’ani:] v.t., i. (v.n. beannú) 1. áëàãîñëîâëÿòü 2. ïðèâåòñòâîâàòü, çäîðîâàòüñÿ
beannaithe [b’anih¶] a. ñâÿòîé, áëàãîñëîâåííûé uisce ~ ñâÿòàÿ âîäà
béarfadh [b’e:ri:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: beir)
bearnaigh [b’arni:] v.t. (v.n. -nú) ðàçëàìûâàòü, ïðîáèâàòü áðåøü, äåëàòü îòâåðñòèå, ïðîêîë; îòêðûâàòü, âûíèìàòü ïðîáêó
béar [be:r] m. (gs., npl. béir, gpl. ~) ìåäâåäü ~ bán áåëûé ìåäâåäü An ~ Beag, Mór (àñòð.) Ìàëàÿ, Áîëüøàÿ Ìåäâåäèöà
Béarla [b’e:rl¶] m. (gs. ~) àíãëèéñêèé ÿçûê
beart [b’art] m. (gs. birt, npl. ~a, gpl. ~) ñâÿçêà, ïàêåò, ïîñûëêà
béas [b’e:s] m. (gs., npl. ~a, gpl. ~ ) 1. ïðèâû÷êà 2. îáû÷àé 3. ìàíåðû, îáõîæäåíèå gan ~a íåó÷òèâûé, ñ ïëîõèìè ìàíåðàìè, íåâîñïèòàííûé, ãðóáûé
beatha [b’ah¶] f. (gs. ~, pl. ~í) æèçíü uisce ~ âèñêè slí bheatha ðîä çàíÿòèé, ïðîôåññèÿ, èñòî÷íèê ñðåäñòâ ê ñóùåñòâîâàíèþ is é do bheatha äîáðî ïîæàëîâàòü
béic [b’e:k’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) êðèê, âîïëü
beidh [be:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
béile [b’e:l’¶] m. (gs. ~, pl. -lí) åäà
beir [b’er’] f. v.t., i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) 1. ðîæäàòü 2. ~ ar áðàòü, õâàòàòü, ëîâèòü (êîãî-ë, ÷òî-ë.)
beirt [b’ert’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) äâîå (ëþäåé)
beith [b’eh] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) áåð¸çà
beo [b’o:] a. æèâîé
beoir [b’o:r’] f. (gs. beorach, pl. beoracha) ïèâî
bheadh [ve:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
bheith [ve:h] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
bhuel [wel’] int. íó
bhí [vi:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
bhur [vu:r] (+ecl.) âàø
bíodh [v’i¶] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
bí [b’i:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) áûòü, ñóùåñòâîâàòü
bia [b’i¶] m. (gs. ~ , pl. ~nna) åäà, ïèùà
biatachas [b’i¶t¶x¶s] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) ãîñòåïðèèìñòâî
binne [b’in¶] (= m. binneas) ñëàäîñòü (çâóêà), ãàðìîíè÷íîñòü
biolar [b’il¶r], [b’ol¶r] m. (gs. -air) (áîò.) ñàëàò
bíonn [bi:¶n] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
biorán [b’ira:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) áðîøü, ôèáóëà; áóëàâêà, çàêîëêà
bith [b’i(h)] m. (gs. beatha) ñóùåñòâîâàíèå ar ~ ÷òî áû òî íè áûëî, êàêîé áû òî íè áûë, lá ar ~ â ëþáîé äåíü, âñåãäà
blách [bla:h] f. (gs. -áiche) ñëèâêè, ãóñòîå ìîëîêî
blainsneog [/blan’/òn’o:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~ ) êëþêâà
blais [blaò] v.t. (v.n. ~ eadh) ïðîáîâàòü, âêóøàòü
blasta [blast¶] a. âêóñíûé; ñìà÷íûé
bliain [b’l’i¶n’] f. (gs. -ana, pl. -anta, -ana ñ ÷èñëèòåëüíûìè) ãîä
bó [bo:] f. (gs., gpl. ~ , npl. ba) êîðîâà bíonn adharca fada ar bha thar lear òàì õîðîøî, ãäå íàñ íåò (áóêâ.: ó êîðîâ çà ìîðåì äëèííûå ðîãà)
bocht [boxt] a. 1. áåäíûé 2. æàëêèé, íåñ÷àñòíûé
bodhar [baur] a. ãëóõîé bodhar balbh ãëóõîíåìîé
bogha [bau] m. (gs. ~, pl. -nna) 1. ëóê (îðóæèå); (ìóç.) ñìû÷îê 2. êðóã ~ báistí ðàäóãà
boinéad [bon’e:d] m. (gs., npl. -éid, gpl. ~) ÷åïåö
bólacht [bo:l¶xt] f. (gs. ~a) êîðîâû, ñêîò
bolgam [bol¶g¶m] m. (gs., npl. -aim) ãëîòîê, êóñîê
bonn [bon] m. (gs., npl. boinn, gpl. ~) ïîäì¸òêà, ïîäîøâà
bord [bo:rd] m. (gs., npl. boird, gpl. ~) 1. ñòîë 2. áåðåã, êðàé 3. ñòîðîíà
bos [bos] f.(gs. boise, npl. ~a, gpl. ~ , dat. bois) ëàäîíü tá do rogha ar do bhos (bois) agat òû ñäåëàë ñâîé âûáîð
bothán [boha:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) 1. ñàðàé, ëà÷óãà 2. êàáèí(ê)à
bóthar [bo:h¶r] m. (gs.-air, pl. bóithre) ïóòü, äîðîãà
brách [bra:h], [bra:] s. go ~ íàâåêè; go ~ na breithe äî äíÿ Ñòðàøíîãî ñóäà
bradán [brada:n] m.(gs., npl. -áin, gpl. ~) ëîñîñü
bran [bran] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~) (ëèò.) âîðîí
branda [brand¶] m. (gs. ~, pl. ~í) áðåíäè
braon [bri:n], [bre:n] m. (gs. -oin, pl. ~ta) êàïëÿ
brat [brat] m. (gs., npl. -ait, gpl. ~) ïëàù
bratach [brat¶x] f. (gs. -aí, npl. ~a, gpl. ~) ôëàã
bráthair [bra:h¶r’] m. (gs. -ar, pl. bráithre) áðàò, ðîäñòâåííèê; òîâàðèù, ñîáðàò; ìîíàõ, ÷ëåí ìîíàøåñêîãî îðäåíà
breá [b’r’a:] a. (comp. breátha) ìèëûé, ïðèÿòíûé; ïðåêðàñíûé is ~ liom ìíå íðàâèòñÿ ba bhreá liom ìíå áû î÷åíü õîòåëîñü
breac1 [b’r’ak] m. (gs., npl. bric, gpl. ~) ôîðåëü
breac2 [b’r’ak] a. ï¸ñòðûé
breacadh [b’r’ak¶] m. (gs. -aidh) èçìåíåíèå, íàðóøåíèå ~ an lae ðàññâåò
bréag [b’r’e:g] f. (gs. bréige, npl. ~a, gpl. ~) ëîæü
breall [b’r’al] f. (gs. -eille, npl. ~a, gpl. ~) íåäîñòàòîê; ïÿòíî, ïîçîð; ïðîìàõ, äóðàöêàÿ îøèáêà, ãëóïîñòü bhí ~ air îí ñîâåðøèë ïðîìàõ, îí ñäåëàë ãëóïîñòü
bréan [b’r’e:n] a. òóõëûé, ãíèëîé, èñïîð÷åííûé (î ïèùå); âîíþ÷èé; ìåðçêèé, îòâðàòèòåëüíûé tá mé bréan de rud – ÿ óñòàë îò (÷åãî-ë.), ìíå íàäîåëî (÷òî-ë.)
Breatain [b’r’at¶n’] f. (gs. Breatan) An Bhreatan (Mhór) Áðèòàíèÿ
Breatnach1 [b’r’atn¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) âàëëèåö
Breatnach2 [b’r’atn¶x] a. âàëëèéñêèé
Breatnais [b’r’atniò] f. (gs. ~e) âàëëèéñêèé ÿçûê
breithlá [b’r’ehla:] m. (gs. -lae, pl. -laethanta) äåíü ðîæäåíèÿ
briathar [b’r’i¶h¶r] m. (gs. -air, pl. -thra) 1. ñëîâî 2. ãëàãîë
bríce [b’r’i:k’¶] m. (gs. ~ , pl. -cí) êèðïè÷
bricfeasta [/b’r’ik’/f’ast¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) çàâòðàê
briocht [b’r’ixt] m. (gs. breachta, pl. ~aí) ÷àðû, âîëøåáñòâî
bris [b’r’iò] v.t., i. (v.n. -edh, pp. briste) ðàçáèâàòüñÿ, ëîìàòüñÿ
bríste [b’r’iòt’¶] m. (gs. ~ , pl. -tí) áðþêè, øòàíû
bróg [bro:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~) áàøìàê, áîòèíîê
brón [bro:n] m. (gs. -óin) ïå÷àëü, ãîðå tá ~ orm ÿ ðàññòðîåí, ìíå æàëü
brónach [bro:n¶x] a. ãðóñòíûé, ïå÷àëüíûé go ~ ãðóñòíî, ïå÷àëüíî
bronntanas [bront¶n¶s] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) ïîäàðîê
bruach [bru¶x] m. (gs. -aigh, npl. ~a, gpl. ~) áåðåã (ðåêè, êàíàëà)
bua [bu¶] m. (gs. ~, pl. ~nna) 1. ïîáåäà, òðèóìô 2. äàð, òàëàíò ~ ó Dhia Áîæèé äàð
buachaill [bu¶x¶l’] m. (gs. -alla, pl. ~í) ìàëü÷èê, ìîëîäîé ÷åëîâåê, ïàðåíü
~ bó êîðîâèé ïàñòóõ
buaigh [bu¶g’] v.t., i. (v.n. buachan) ïîáåæäàòü, âûèãðûâàòü
buail [bu¶l’] v.t., i. (v.n. -aladh, pp. -te) âñòðå÷àòüñÿ, ñòàëêèâàòüñÿ (ñ êåì-ë.); áèòü, óäàðÿòü; ñòàâèòü (ðåçêî, ñî ñòóêîì) ~ faoi íà÷èíàòü, ïðèñòóïàòü (ê ÷åìó-ë.)
bualadh [bu¶l¶] m. (gs. buailte, pl. buailtí) 1.v.n. îò buail 2. ñòîëêíîâåíèå, õëîïàíüå ~ bos àïëîäèñìåíòû
bualtrach [bu¶ltr¶x] f. (gs. -aí) êîðîâèé ïîì¸ò
buama [bu¶m¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) áîìáà
búcla [bu:kl¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ïðÿæêà
buí [bi:] a. 1. æ¸ëòûé 2. æåëòîâàòûé, áîëåçíåííûé, áëåäíûé (î öâåòå ëèöà) 3. æåëòîâàòî-êîðè÷íåâûé 4. Fear Buí îðàíæèñò
buicéad [bik’e:d] m. (gs., npl. -éid, gpl. ~) âåäðî, áàäüÿ
buile [bil’¶] f. (gs. ~) áåçóìèå
buille [bul’¶] m. (gs. ~ , pl. -llí) óäàð
buíoch [bi:(¶)x] a. áëàãîäàðíûé, äîâîëüíûé
buíochas [bi:(¶)x¶s] m. (gs. -ais) áëàãîäàðíîñòü
bun [bun] m. (gs. buin, pl.~anna) 1. äíî 2. îñíîâàíèå, ïîäíîæèå, íèæíèé êðàé scoil a chur ar ~ îñíîâàòü øêîëó
bunadh [bun¶] m. (gs. -aigh) 1. (ëèò.) ïðîèñõîæäåíèå 2. ðîä, ñåìüÿ 3. ðîä, âèä, ïîðîäà, ïëåìÿ 4. êîðåííûå æèòåëè, îáèòàòåëè bunadh na gcnoc (ôîëüê.) Íàðîä Õîëìîâ, îáèòàòåëè õîëìîâ (ñèäû, ýëüôû)
bunaigh [buni:] v.t. (v.n. -nú) îñíîâûâàòü, ó÷ðåæäàòü
C
cá [ka:] interr. a., pron., adv. ( +ecl. ñ ãëàãîëîì, + cop. - car, carb, cárbh) ÷òî, ãäå, ñêîëüêî è ïðî÷. cá raibh sé? ãäå îí áûë? cárb as sé? îòêóäà îí? cá fhios duit? îòêóäà òû çíàåøü? cá mhinice? ñêîëüêî ðàç? êàê ÷àñòî? cá mhéad ñêîëüêî? cá fhad? êàê äîëãî?
cabáiste [kaba:òt’¶] m. (gs. ~) êàïóñòà
cáca [ka:k¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) êåêñ, ïèðîã, òîðò
cad [kad] interr. pron. ÷òî ~ ina thaobh? ïî÷åìó? ~ is ainm duit? êàê òåáÿ çîâóò? ~ tá ort? ÷òî ñ òîáîé? ~ deir sé? ÷òî îí ãîâîðèò?
cadhan [kain] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~) äèêèé ãóñü, êàçàðêà ní raibh mac an chadhain ann òàì íå áûëî íè äóøè
cafarr [kafa:r] m. (gs., npl. -airr, gpl. ~) øëåì, êàñêà
caighdeán [kaid’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) 1. ìåðà, ìåðêà 2. (çàðàíåå) íàçíà÷åííîå âðåìÿ 3. ñòàíäàðò, íîðìà, îáðàçåö
cáil [ka:l’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ñëàâà; ðåïóòàöèÿ
cailc [kal’k’] f. (gs. ~e, pl. -eanna) ìåë
cailín [ka:l’i:n’] m. (gs. ~ , pl. ~í) äåâóøêà, äåâî÷êà
cailleach [kal’¶x] f. (gs. -llí , npl. ~a, gpl. ~) ñòàðóõà, âåäüìà
caint [kan’t’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) 1. ðå÷ü chaill sé an chaint îí ïîòåðÿë äàð ðå÷è 2. ðàçãîâîð le beagán ~e â äâóõ ñëîâàõ 3. âûðàæåíèå ná bí ar na ~eanna sin íå óïîòðåáëÿé òàêèõ âûðàæåíèé 4. (â êà÷. v.n.) bhí sé ag ~ liom îí ãîâîðèë ñî ìíîé ní fiú a bheith ag caint air íå ñòîèò è ãîâîðèòü îá ýòîì cá bhfuil mé ag caint? ÷òî ÿ òàêîå ãîâîðþ? ná bí ag caint liom air íå çàãîâàðèâàé ñî ìíîé îá ýòîì, ýòî íå îáñóæäàåòñÿ
caipín [kap’i:n’] m. (gs. ~, pl. –í) øàïêà; êåïêà ~ glúine êîëåííàÿ ÷àøêà ~ súile âåêî
cairdiúil [ka:rd’u:l’] a. äðóæåñòâåííûé, äðóæåñêèé; ïðèâåòëèâûé, äîáðîæåëàòåëüíûé
cairt [kart’] f. (gs. cairte, pl. ~eacha) òåëåãà, ïîâîçêà
cáis [ka:ò] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ñûð
Cáisc [ka:òk’] m. (gs. Cásca, pl. ~eanna) Ïàñõà
caisleán [kaòl’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) çàìîê
caite [kat’¶] pp. îò caith èñòðà÷åííûé, èñïîëüçîâàííûé an aimsir chaite (ãðàìì.) ïðîøåäøåå âðåìÿ Dé Domhnaigh seo ~ â ïðîøëîå âîñêðåñåíüå
caith [kah] v.t., i. (v.n. ~eamh, pp. caite) 1. îäåâàòüñÿ 2. òðàòèòü, ðàñõîäîâàòü; ïðîâîäèòü âðåìÿ 3. èñïîëüçîâàòü 4. áûòü äîëæíûì, èìåòü íàìåðåíèå (ñäåëàòü ÷òî-ë.)
cam [kam] a. êðèâîé, èçîãíóòûé
campa [kamp¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ëàãåðü
can [kan] v.t., i. (v.n. ~adh) ïåòü
cantal [kant¶l] m. (gs. -ail) áðþçãëèâîñòü, ñâàðëèâîñòü
canúint [kanu:n’t’] f. (gs. -úna, pl. ~í) 1. ðàçãîâîð 2. ãîâîð, äèàëåêò; àêöåíò 3. ðå÷ü
caoga [ki:g¶], [keg¶] num.s., a. ïÿòüäåñÿò ~ fear, bean, bliain ïÿòüäåñÿò ìóæ÷èí, æåíùèí, ëåò
caoile [k’i:l’¶] f. (gs. ~) óçîñòü, õóäîáà
caoin [ki:n’] v.t., i. (v.n. ~eadh) ïëàêàòü, ðûäàòü
caoithiúil [ki:hu:l’] a. 1. óäîáíûé, ïîäõîäÿùèé 2. ïðèÿòíûé, äðóæåëþáíûé, áëàãîæåëàòåëüíûé go ~ äîáðîæåëàòåëüíî, ñåðäå÷íî, ëþáåçíî
caol [ki:l], [ke:l] a. òîíêèé, óçêèé
caor [ki:r], [ke:r] f. (gs. -oire, npl. ~a, gpl. ~) 1. ÿãîäà 2. øàðîîáðàçíûé ïðåäìåò, øàð 3. ÿðêî ñâåòÿùèéñÿ ïðåäìåò ~ thine øàðîâàÿ ìîëíèÿ; ìåòåîð; óäàð ìîëíèè
caora [ki:r¶], [ke:ra] f. (gs., pl. -ach, npl. -oirigh) îâöà bíonn ~ dhubh ar an tréad is gile â ñåìüå íå áåç óðîäà (áóêâ.: è â ñàìîì áåëîñíåæíîì ñòàäå áûâàåò ÷¸ðíàÿ îâöà)
caorthann [karh¶n] m. (gs., npl. -ainn, gpl. ~) ðÿáèíà
capall [kap¶l] m. (gs., npl. -aill, gpl. ~) ëîøàäü
cara [kar¶] m. (gs. ~d, pl. cairde, gpl. ~d) äðóã, ïðèÿòåëü
cárbh : cá
carn [ka:rn] m. (gs., npl. cairn, gpl. ~) 1. êó÷à, ãðóäà 2. óéìà, ìàññà, áîëüøîå êîëè÷åñòâî
carnán [ka:rna:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) (íåáîëüøàÿ) êó÷à, ãðóäà ~ féir êîïíà ñåíà
carr [ka:r] m. (gs. cairr, pl. ~anna) ìàøèíà, àâòîìîáèëü
carraig [kar¶g’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) ñêàëà
cárta [ka:rt¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) 1. êàðòà (èãðàëüíàÿ) 2. îòêðûòêà
cas [kas] v.t., i. (v.n. casadh) 1. êðóòèòü(ñÿ) 2. âñòðåòèòüñÿ, íàòîëêíóòüñÿ
(íà êîãî-ë.)
casóg [kaso:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~) êóðòêà, ïèäæàê; ïëàù, ïàëüòî
casta [kast¶] a. èñêàæ¸ííûé, èñêðèâë¸ííûé
casúr [kasu:r] m. (gs., npl. -úir, gpl. ~) ìîëîò, ìîëîòîê
cat [kat] m. (gs., npl. cait, gpl. ~) êîøêà
cath [kah] m. (gs. ~a, pl. ~anna) áèòâà
cathain [kah¶n’] interr. adv. êîãäà
cathair [kah¶r’] f. (gs. -thrach, pl. -thracha) ãîðîä
cathaoir [kahi:r’] f. (gs. -each, pl. -eacha) ñòóë; òðîí
cathú [kaxu:] m. (gs. -thaithe, pl. -thuithe) 1. êîíôëèêò, ñòîëêíîâåíèå; áèòâà, ñðàæåíèå, áîé 2. èñêóøåíèå 3. ñîæàëåíèå
cé [k’e:] 1. inter. pron. êòî (cé+an=cén) 2. inter. pron. ÷òî cén aois é? ñêîëüêî åìó ëåò? cén chaoi? êàê, êàêèì îáðàçîì? cé acu êòî èç íèõ? cén ait? ãäå?
ceacht [k’axt] m. (gs. ~a, pl. ~anna) óðîê
cead [k’ad] m. (gs. ~a, pl. ~anna) ðàçðåøåíèå ~ a choise a thabhairt dó ðàçðåøèòü åìó õîäèòü âñþäó
céad1 [k’e:d] num. a. ïåðâûé
céad2 [k’e:d] m. (gs. céid, pl. ~ta) ñòî, ñîòíÿ
Céadaoin [k’e:di:n’] f. (gs. ~ , pl. ~eacha) ñðåäà Dé Céadaoin â ñðåäó
ceal [k’al] m. (gs. ~) îòñóòñòâèå, íåõâàòêà; íåîáõîäèìîñòü ~ nirt îòñóòñòâèå ñèë; dul ar ~ èñ÷åçàòü, ïðîïàäàòü
céalacan [k’e:l¶k¶n] m. (gs. -ain) óòðåííèé ïîñò
cealg [k’al¶g] f. (gs. ceilge, npl. ~a, gpl. ~) èçìåíà, ïðåäàòåëüñòâî
ceangail [k’aŋg¶l’] v.t. (pres. -glaíonn, v.n. -al) ïðèâÿçûâàòü
ceann [k’aun] (gs., npl. cinn, gpl. ~ , npl. ~a, ds. cionn) 1. ãîëîâà ar ~ , i g~
âî ãëàâå; 2. êîíåö, îêîí÷àíèå i g~ ïîñëå (÷åãî-ë.) thar ~ ðàäè (÷åãî-ë.), ïî ïîðó÷åíèþ 3. øòóêà, åäèíèöà (÷åãî-ë.)
céanna [k’e:n¶] m. (gs. ~) an ~ òàêîå æå mar an g~ òîæå, òàêèì æå îáðàçîì
ceannaí [k’ani:] m. (gs. ~ , pl. -aithe) òîðãîâåö
ceannaigh [k’ani:] v.t., i. (v.n. -ach) ïîêóïàòü
ceannasach [k’an¶s¶x] a. ãëàâíûé, îñíîâíîé; ãëàâåíñòâóþùèé
ceantar [k’¶ntar] m. (gs., npl. -air, gpl. ~ ) îáëàñòü, ðàéîí, ìåñòíîñòü
ceanúil [k’anu:l’] a. ëþáÿùèé (÷òî-ë.), ïðèâåðæåííûé (ê ÷åìó-ë.) ró-cheanúil ar an airgead ñëèøêîì ïðèâåðæåííûé ê äåíüãàì
cearc [k’ark] f. (gs. circe, npl. -a, gpl. ~) êóðèöà
céard [k’e:rd] interr.pron. ÷òî ~ é? ÷òî ýòî?
cearnóg [k’a:rno:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~ ) ïëîùàäü
ceart1 [k’art] m. (gs. cirt, npl. ~a, gpl. ~) ïðàâî, ïðàâèëüíîñòü, âåðíîñòü
tá an ~ agat òû ïðàâ i g~ ïðàâèëüíî
ceart2 [k’art] a. ïðàâèëüíûé, âåðíûé
ceathrú [k’axru:] f. (gs. ~n, pl. ~na) ÷åòâ¸ðòûé
céile [k’e:l’¶] m. (gs. ~ , pl. -lí) 1. ïîäðóã(à) 2. ag moladh a chéile õâàëèòü äðóã äðóãà; le chéile äðóã ñ äðóãîì lena chéile âìåñòå; mar a chéile iad îíè ïîõîæè; trína chéile ñìåøàííûé, ïåðåïóòàííûé
ceiliúr [k’elu:r] 1. ïòè÷üÿ òðåëü, ïòè÷üå ïåíèå, ùåáåò 2. îáðàùåíèå, ïðèâåòñòâèå 3. ~ pósta ïðåäëîæåíèå ðóêè è ñåðäöà chuir sé ~ pósta uirthi îí ñäåëàë åé ïðåäëîæåíèå
Ceilteach1 [k’el’t’¶x] m. (gs., npl. -tigh, gpl. ~) êåëüò
Ceilteach2 [k’el’t’¶x] a. êåëüòñêèé
ceilteach3 [k’el’t’¶x] a. òàéíûé, ïîòà¸ííûé, ñêðûòûé
ceist [k’eòt] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) âîïðîñ, ïðîáëåìà
ceithre [k’ehr’¶] num.a. (+len.) ÷åòûðå ~ bhó ÷åòûðå êîðîâû
ceo [k’o:] m. (gs. ~, pl. ~nna) òóìàí
ceol [k’o:l] m. (gs. -oil, pl. ~ta) ìóçûêà; ïåíèå, ïåñíÿ
cha [xa], chan [xan] neg. part. (â ïðîøåäøåì âðåìåíè char) íå
cheana [han¶] adv. óæå; ðàíüøå; çàðàíåå
choíche [xi:x’¶] adv. âñåãäà, íàâåêè; (ñ îòð.) íèêîãäà
chomh [xo:] adv. òàê, òàê æå ~ geal le sneachta áåëûé êàê ñíåã; ~ luath agus is féidir êàê ìîæíî áûñòðåå ~ hard léi! êàêàÿ îíà âûñîêàÿ!
chonaic [xoni:k] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã. : feic)
chuaigh [xuj] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã. : teigh)
chuala [xu:l¶] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã. : clois)
chuig [xig’] prep. (ñì. chun) ïî íàïðàâëåíèþ, ê, â, äëÿ, ñ öåëüþ
chun [xun] prep. (chugam, chugat, chuige, chuici, chugainn, chugaibh chucu)
äëÿ ÷åãî-ë. cad chuige? ïî÷åìó? 2. ïî íàïðàâëåíèþ ê ÷åìó-, êîìó-ë. scríobh chugam ïèøè ìíå
ciall [k’i¶l] f. (gs. céille, npl. ~a, gpl. ~, ds. céill â íåêîò. ñî÷åò.) ðàññóäîê, óì rud a chur i gcéill ïðîÿñíÿòü, îñìûñëÿòü ÷òî-ë.
cíb [k’i:b’] f. (gs. ~e) îñîêà
cibé [k’¶b’e:] pron., a. êòî áû òî íè áûë, ÷òî áû òî íè áûëî, êàêîé áû òî íè áûëî
cill [k’il’] f. (gs. ~e, npl. cealla, gpl. ceall) öåðêîâü; öåðêîâíûé äâîð
cín [k’i:n’] f. (gs. ~e, pl. cíona) (ëèò.) êíèãà ~ lae äíåâíèê; çàïèñíàÿ êíèæêà-êàëåíäàðü
cine [k’in’¶] m. (gs. ~ , pl. -níocha) ðàñà, ðîä
cinnte [k’in’t¶] a. óâåðåííûé, òî÷íûé tá me ~ ÿ óâåðåí ~ ! êîíå÷íî!
cíor [ki:r] f. (gs. círe, npl. ~a, gpl. ~) 1. ãðåáåíü, ãðåáåøîê ~ chinn ðàñ÷¸ñêà 2. ãðåáåíü (êðûøè, õîëìà)
ciotaí [k’iti:] f. (gs. ~) 1. ëåâèçíà 2. íåëîâêîñòü, çàòðóäíåíèå
cipín [k’ip’i:n’] m. (gs. ~, pl. ~í) íåáîëüøàÿ ïàëî÷êà, âåòî÷êà ~ solais ñïè÷êà ~ a lasadh çàæå÷ü ñïè÷êó
ciseán [k’iòa:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) êîðçèíà
cisteoir [k’iòt’o:r’] m. (gs. -ora, pl.~í) êàçíà÷åé
cistin [k’iòt’¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) êóõíÿ
citeal [k’it’¶l] m. (gs., npl. -til, gpl. ~) ÷àéíèê
ciúin [k’u:n’] a. ñïîêîéíûé, òèõèé
ciúnas [k’u:n¶s] m. (gs.-ais) ïîêîé, ìîë÷àíèå
cladhaire [klair’¶] m. (gs. ~, pl. -rí) çëîäåé(êà), íåãîäÿé(êà)
claí [kli:] m. (gs. ~, pl. -ocha) îãðàäà, ñòåíà; èçãîðîäü
claíomh [kli:v] m. (gs. -ímh, pl. -aimhte) ìå÷
cláirseach [kla:rò¶x] f. (gs. -sí, npl. ~a, gpl. ~ ) àðôà
clamhsán [klausa:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ñòîí, âîïëü ag ~ æàëîáíî
clampar [clamp¶r] m. (gs. -air) øóì
clann [klan], [klaun] f. (gs. -ainne, npl. ~a, gpl. ~) 1. äåòè, ñåìüÿ 2. ïîòîìêè
claon [kli:n], [kle:n] a. êðèâîé
clár [kla:r] m. (gs., npl. -áir, gpl. ~ ) 1. ñòîë, ïðèëàâîê, ïëîñêàÿ ïîâåðõíîñòü
~ dubh (øêîëüíàÿ) äîñêà 2. ñïèñîê, êàòàëîã, ïðîãðàììà, ñîäåðæàíèå
clé [kle:] a. ëåâûé
cleamhnas [klaun¶s] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) ñâàäüáà, æåíèòüáà
cleas [k’l’as] m. (gs. clis, npl. ~a, gpl. ~) øóòêà, òðþê
cléireach [k’l’e:r’¶x] m. (gs., npl. -righ, gpl. ~) êëèðèê
cleite [kle:t’¶] m. (gs. ~ , pl. -tí) ïåðî
cliabhán [k’l’i¶va:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) êîëûáåëü ón gcliabhán ñ äåòñòâà, ñ êîëûáåëè
cliathán [k’l’i¶ha:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) áîê
clip [k’l’ip’] v.t. (pp. -tha) 1. ìó÷èòü, òåðçàòü, ïðè÷èíÿòü ñòðàäàíèÿ; äðàçíèòü; äîñàæäàòü, ðàçäðàæàòü 2. óòîìèòü, óìîðèòü, èçíóðèòü, èçìîòàòü
clipeadh [k’l’ip’¶x] m. (gs. -pthe) 1. v.n. îò clip 2. ìó÷åíèå, îñòðàÿ áîëü; ìóêè, ïûòêè
clis [kliò] v.i. (v.n. ~eadh) 1. âñòàâàòü, âñêàêèâàòü chlis sé suas îí âñêî÷èë
2. (+ar) ïàäàòü, ïîãèáàòü níor chlis focal air îí íå ïðîðîíèë íè ñëîâà
cló [klo:] m. (gs. ~ , pl. ~nna) 1. ôîðìà, î÷åðòàíèÿ, âíåøíîñòü i g~ duine â ÷åëîâå÷åñêîì îáëèêå 2. ôîðìà, øàáëîí, ìàòðèöà 3. øðèôò, ïå÷àòü rud a chur i g~ ïå÷àòàòü ÷òî-ë. dearmad ~ îïå÷àòêà, îøèáêà íàáîðùèêà ~ gaelach, gotach, rómhánach èðëàíäñêèé, ãîòè÷åñêèé, ëàòèíñêèé øðèôò
clóca [klo:k¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ïëàù
cloch [klox] f. (gs. -oiche, npl. ~a, gpl. ~) êàìåíü
clog [klog] m. (gs., npl. -oig, gpl. ~) êîëîêîë
clogad [klog¶d] m. (gs., npl. -aid, gpl. ~) 1. øëåì 2. êî÷àí (êàïóñòû)
cloigín [klog’i:n’] m. (gs. ~ , pl. ~í) 1. êîëîêîëü÷èê 2. (áîò.) êîëîêîëü÷èê
3. íåáîëüøîé âîëäûðü, ïóçûð¸ê
clois [kloò] v.t.,i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) ñëûøàòü
cloisteáil [kloòt’a:l’] f. (gs. -ála ) 1. v.n. îò clois 2. ñëóõîâîå âîñïðèÿòèå, âîçìîæíîñòü ñëûøàòü bhi buillí an chasúir le ~ áûëè ñëûøíû óäàðû ìîëîòêà
clós [klo:s] m. (gs., npl. -óis, gpl. ~) äâîð, ïîäâîðüå
cluain [klu¶n’] f. (gs. -ana, pl. ~te) ëóã, äîëèíà
cluas [klu¶s] f. (gs. -aise, npl. ~a, gpl.~) óõî
cluasach [klu¶s¶x] a. óøàñòûé; äëèííîóõèé
club [klob] m. (gs. ~, pl. -anna) êëóá ~ liteartha ëèòåðàòóðíûé êëóá ~ oíche íî÷íîé êëóá ~ staire èñòîðè÷åñêèé êëóá
cluiche [klix’¶] m. (gs. ~ , pl. -chí) èãðà
clúiteach [klu:t’¶x] a. èçâåñòíûé, çíàìåíèòûé
clúmh [klu:v] m.(gs. -úimh) ïóõ, ïåðüÿ; øåðñòü, ìåõ; ëèñòâà
cnaipe [knap’¶] m. (gs. ~, pl. ~pí) ïóãîâèöà
cníopaire [k’n’i:p¶r’¶] m. (gs. ~, pl. -rí) ñêðÿãà
cnó [kno:] m. (gs. ~, pl. -nna) îðåõ ~ cócó êîêîñîâûé îðåõ ~ coill, gaelach ëåñíîé îðåõ, ôóíäóê ~ francach, gallda ãðåöêèé îðåõ
cnoc [knok] m. (gs., npl. -oic, gpl. ~) õîëì
coca [kok¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ñòîã ~ féir ñòîã ñåíà
codail [kod¶l’] v.t., i. (pres. -dlaíonn, v.n. -dladh, p.p. -alta) ñïàòü
codladh [kol¶] m. (gs. -ata) 1. v.n. îò codail 2. ñîí tá ~ orm ÿ ñïëþ
cogadh [kog¶] m. (gs. -aidh, pl. -aí) âîéíà
cogar [kog¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) ø¸ïîò; ñåêðåòíûé ðàçãîâîð ~ ! ñëóøàé! ïîñëóøàé!
coicís [kok’i:ò] f. (gs. ~e, pl. ~í) äâå íåäåëè
coileach [kol’¶x], [kil’¶x] m. (gs., npl. -ligh, gpl. ~) ïåòóõ ~ gaoithe ôëþãåð
coileán [kol’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ùåíîê
coiléar [kol’e:r] m. (gs., npl. -éir, gpl. ~) âîðîòíèê ~ madra îøåéíèê
coill [kol’] f. (gs. ~e, pl. ~te) ëåñ
coimeád [ kom’a:d] v.t., i. óäåðæèâàòü, çàäåðæèâàòü, ñîõðàíÿòü
cóiméad [ko:m’e:d] m. (gs., npl. -éid, gpl. ~ ) êîìåòà
coimhéad [kov’e:d] v.t., i. 1. íàáëþäàòü, äåðæàòü ïîä íàáëþäåíèåì; îõðàíÿòü; ïðèñìàòðèâàòü (çà êåì-ë.) 2. âûñìàòðèâàòü, æäàòü, ïîäæèäàòü
coimirce [kom’¶r’k’¶] f. (gs. ~) çàùèòà, ïîêðîâèòåëüñòâî
coinne [kon’¶] f. (gs. ~ , pl. -nní) 1. îæèäàíèå tá ~ leis agam ÿ æäó åãî 2. i g~ äëÿ (÷åãî-ë.)
coinneal [kon’¶l] f. (gs., pl. -nnle) ñâå÷à
coinnigh [kon’i] v.t. (v.n. -nneáil) ñîäåðæàòü; ïîääåðæèâàòü, ñêðåïëÿòü; íàáëþäàòü ~ súil air seo ñëåäè çà ýòèì
coinnleoir [kon’l’o:r’] m. (gs. -ora, pl. ~í) ïîäñâå÷íèê
cóir [ko:r’] a. (comp. córa) ïðàâèëüíûé, âåðíûé; ïîäõîäÿùèé, óäîáíûé (äëÿ ÷åãî-ë.) a bhean chóir óâàæàåìàÿ (îáðàùåíèå)
coirce [kor’k¶] m. (gs. ~ , pl. -cí) îâ¸ñ
cóirigh [ko:r’i:] v.t., i. (v.n. cóiriú) îäåâàòü(ñÿ), óêðûâàòü(ñÿ); óëàæèâàòü, ïðèâîäèòü â ïîðÿäîê
cóisir [ko:òir’] f. (gs. ~ , pl. ~í) âå÷åðèíêà, âå÷åð, ïðè¸ì
coisreacan [koòr’¶k¶n] m. (gs. -ain) 1. v.n. îò coisric 2. îñâÿùåíèå; ïîñâÿùåíèå; áëàãîñëîâåíèå
coisric [koòr’¶k’] v.t. (v.n. -reacan, pp. -the) îñâÿùàòü
col [kol] m. (gs. coil, pl. ~anna) çàïðåò (êàê ïðàâèëî, ñåêñóàëüíûé) ~ ceathrair, ceathar äâîþðîäíûé áðàò (ñåñòðà)
comhairle [ko:rl’¶] f. (gs. ~, pl. -lí) ñîâåò
comhar [kou:r] m. (gs. -air) ñîäðóæåñòâî, îáúåäèí¸ííûé òðóä, ïàðòí¸ðñòâî os comhair duine íàïðîòèâ êîãî-ë., ïåðåä êåì-ë. os a chomhair amach ïðÿìî ïåðåä íèì
comharsa [ko:rs¶] f. (gs., npl. ~n, npl. ~na) ñîñåä
comhartha [ko:rh¶] m. (gs., pl. ~í) çíàê, ñèìâîë
comhchéim [/ko:/xe:m’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ñîãëàñîâàííûé øàã ar ~ â íîãó
comhla [ko:l¶] f. (gs. ~, pl. ~í) äâåðöà, ñòâîðêà äâåðè
comhluadar [ko:lu¶d¶r] m. (gs. -air) êîìïàíèÿ, îáùåñòâî; îáùåíèå
comhrá [ko:ra:] m. (gs. ~ , pl. -ite) áåñåäà, ðàçãîâîð
comhrac [ko:rak] m. (gs., npl. -aic, gpl. ~) ñòîëêíîâåíèå, áîðüáà
comrádaí [ko:mra:di:] m. (gs. ~ , pl. -aithe) òîâàðèù
cónaí [ko:ni:] m. (gs., pl. -aithe) ïðåáûâàíèå, ïîëîæåíèå âåùåé tá ~ orm i gCorcaigh ÿ æèâó â Êîðêå; i g~ âñåãäà
conas [kon¶s] interr. adv. êàê
consan [kons¶n] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~) ñîãëàñíûé (çâóê)
contae [konte:] m. (gs. ~ , pl. ~tha) ãðàôñòâî (àäìèíèñòðàòèâíàÿ òåððèòîðèàëüíàÿ åäèíèöà Èðëàíäèè)
cor [kor] v.t., i. (v.n. ~ , p.p. ~tha) ïîâîðà÷èâàòü(ñÿ)
córach [ko:r¶x] a. ìèëûé, ïðèÿòíûé, ñèìïàòè÷íûé
corcra [korkr¶] a. ïóðïóðíûé
corcrán [korkra:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) ~ coille ñíåãèðü
corp [korp] m. (gs., npl. coirp, gpl. ~ ) 1. òåëî ~ Chríost ïðè÷àñòèå, òåëî Õðèñòîâî 2. òðóï
corr1 [kor] f. (gs. coirre, npl. ~a, gpl. ~) êðàé, óãîë, âûñòóï
corr2 [kor] f. (gs. coirre, npl. ~a, gpl. ~) 1. ~ éisc, ghlas, mhóna öàïëÿ 2. æóðàâëü, àèñò ~ bhán àèñò
corr3 [kor] a. íå÷¸òíûé, íåïàðíûé; ñóæèâàþùèéñÿ, çàêðóãë¸ííûé
corr4- [kor] pref. íå÷¸òíûé, íåïàðíûé; ëèøíèé; ñëó÷àéíûé
corrabhuais [kor¶vu¶ò] f. (gs.~e) ñìóùåíèå
corradh [kor¶] s. 1. ïðèáàâëåíèå, óâåëè÷åíèå, äîïîëíåíèå 2. ~ le, agus, ar áîëåå, ÷åì...
corraí [kori:] m. (gs. -aithe) äâèæåíèå, øåâåëåíèå; âîçáóæäåíèå, âîëíåíèå
cos [kos] f. (gs. coise, npl. ~a, gpl. ~ , ds. cois â íåêîòîðûõ ñî÷åòàíèÿõ) íîãà cois (na) tine äîìà, ó î÷àãà
cosain [kos¶n’] v.t., i. (v.n. ~t, pp. -anta) îõðàíÿòü, çàùèùàòü
cosán [kosa:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) äîðîæêà, òðîïèíêà
cosc [kosk] m. (gs. êàê s. coisc, êàê v.n. coiscthe) çàïðåò, îãðàíè÷åíèå
cosmas [kosm¶s] m. (gs. -ais) êîñìîñ
costas [kost¶s] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) öåíà, ñòîèìîñòü; ðàñõîä
cóta [ko:t¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ïàëüòî, âåðõíÿÿ îäåæäà ~ báisti, fearthainne ïëàù ~ mór (ìóæñêîå) ïàëüòî ~ (beag) (íèæíÿÿ) þáêà
cosúil [k¶su:l’] a. ïîõîæèé (+le) is ~ go ... êàæåòñÿ, ÷òî ..., âèäèìî ...
crá [kra:] m. (gs. ~) âîëíåíèå; ïå÷àëü, íåïðèÿòíîñòü
craiceann [krak’¶n] m. (gs. -cinn, pl. -cne) êîæà; øêóðà
crann [kran], [kraun] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~) 1. äåðåâî 2. ãàäàëüíàÿ ïàëî÷êà; (ôèã.) æðåáèé, ó÷àñòü
craobh [kri:v] f. (gs. -oibhe, npl. ~acha, gpl. ~) äåðåâî; âåòâü
craobhóg [kri:vo:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~ ) âåòî÷êà, ïðóòèê
cré [kre:] f. (gs. ~ , pl. ~anna) çåìëÿ, ïî÷âà
creid [k’r’ed’] v.t., i. (v.n. ~iúint) âåðèòü
críoch [k’r’i:x] f. (gs. -íche, npl. ~a, gpl. ~ , ds. crích) 1. ãðàíèöà, ïðåäåë 2. òåððèòîðèÿ, ðàéîí
críochnaigh [k’r’i:xni:] v.t., i. (v.n. -nú, pp. -the) êîí÷àòü, çàâåðøàòü
críonna [k’r’i:n¶] a. 1. ìóäðûé, îñòîðîæíûé 2. ñòàðûé
crios [k’r’is] m. (gs. creasa, pl. ~anna) ïîÿñ
críth [k’r’ih] m. (gs. creatha, pl. creathanna) äðîæü
cró1 [kro:] m. (gs. ~, pl. ~ite) îòâåðñòèå, êðóã; ãëàç, âåêî; íåáîëüøîå ïîäñîáíîå ñòðîåíèå ~ cearc êóðÿòíèê
cró2 [kro:] m. (gs. ~) êðîâü
croí [kri:] m. (gs. ~ , pl. ~the) ñåðäöå a chroí ! ìèëûé (-àÿ)! (îáðàùåíèå)
croith [kroh] v.t. (v.n. ~eadh, pp. -ite) 1. òðÿñòè(ñü) lámh a chroitheadh le duine ïîæèìàòü ðóêó êîìó-ë. 2. áðûçãàòü, êðîïèòü
crom [krom] v.t., i. (v.n. ~adh, p.p. ~tha) ñãèáàòü(ñÿ), íàêëîíÿòü(ñÿ)
crosaire [kros¶r’¶] m. (gs. ~ , pl. -rí) ïåðåêð¸ñòîê
crotach [krot¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~ ) êðîíøíåï
crú [kru:] m. (gs. s. ~ , v.n. ~ite) 1. v.n. îò crúigh 2. äîéêà (ìîëîêà)
crua [kru¶] a. òðóäíûé, òÿæ¸ëûé; ñóðîâûé, æ¸ñòêèé
cruaigh [kru¶g’] v.t., i. (pres. -ann, fut. -afaidh, v.n. -acham, p.p. -ite) äåëàòü òâ¸ðäûì
crúb [kru:b] f. (gs. -úibe, npl. ~a, gpl. ~ ) 1. êîãîòü 2. êîïûòî
crúigh [kru: g’] v.t. (pres. -únn, fut. -úfaidh, v.n. crú, pp. -ite) äîèòü
cruinn [krin] a. 1. êðóãëûé 2. ñîáðàííûé 3. òî÷íûé, ïðàâèëüíûé
cruinniú [krin’u:] m. (gs., pl. -the) ñîáðàíèå
cruit1 [krit’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ãîðá
cruit2 [krit’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) (íåáîëüøàÿ) àðôà
cruitire [krit’¶r’¶] m. (gs. ~, pl. -rí) àðôèñò
cruth [kruh] m. (gs. ~a, pl. ~anna) îáëèê; î÷åðòàíèÿ
cruthaigh [kruhi:] v.t., i. (v.n. cruthú) ñîçäàâàòü
cú [ku:] m. (gs. ~ , pl. ~nna, gs., gpl. con) ñîáàêà, îõîòíè÷üÿ ñîáàêà
cuach [ku¶x] f. (gs. cuaiche, npl. ~a, gpl. ~) êóêóøêà
cuairt [ku¶rt’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) 1. îêðóæåíèå 2. âèçèò, ïîõîä â ãîñòè dul ar ~ èäòè â ãîñòè
cuairteoir [ku¶rt’o:r’] m. (gs. -ora, pl. ~í) ãîñòü
cuardaigh [ku¶rdi:] v.t., i. (v.n. -ach) èñêàòü
cuid [kid’] f. (gs. coda, pl. codanna) ÷àñòü mo chuid éadaigh ìîÿ îäåæäà
cuidigh [kid’i:] v.i. (v.n. -iú) ó÷àñòâîâàòü, ïîìîãàòü cuidiú le duine rud a dhéanamh ïîìîãàòü êîìó-ë. ñäåëàòü ÷òî-ë.
cúig [ku:g’] a. num. (+len) ïÿòü ~ bhó ïÿòü êîðîâ
cúige [ku:g’¶] m. (gs. ~ , pl. ~gí) îáëàñòü; (èñò.) ïÿòèíà
cúigiú [ku:g’u:] m. (gs. ~ , pl. -ithe) a. ïÿòûé
cuileann [kil’¶n] m. (gs. -linn) (áîò.) ïàäóá
cuimhin [kiv’¶n’] s. is ~ liom ÿ ïîìíþ
cuimhne [kiv’n’¶] f. (gs. ~, pl. -ní) ïàìÿòü
cuimhnigh [kiv’n’i:] v.t., i. (v.n. -neamh) (+ar) ïîìíèòü
cúinne [ku:n’¶] m. (gs. ~ , pl. -nní) (îïð.) ìåñòî, óêðûòèå; óãîë
cuir [kir’] v.t. (v.n. cur) ïîñòàâèòü, ïîëîæèòü, ðàñïîëîæèòü ~ rud ar duine âûçûâàòü ÷òî-ë. ó êîãî-ë. ~ isteach ar duine ìåøàòü êîìó-ë; ~ i bpríosún ïîñàäèòü â òþðüìó; ~ ar seachrán çàñòàâëÿòü áëóæäàòü; ~ síos ar rud çàïèñûâàòü, îïèñûâàòü ÷òî-ë; tá sé ag cur fearthainne, sneachta èä¸ò äîæäü, ñíåã
cuireadh [kir’¶] m. (gs. -ridh, pl. -rí) ïðèãëàøåíèå ~ a thabhairt do dhuine ïðèãëàñèòü êîãî-ë.
cuirín [kir’i:n’] m. (gs. ~ , pl. -í) ñìîðîäèíà ~ dearg, dubh êðàñíàÿ, ÷¸ðíàÿ ñìîðîäèíà
cúirt [ku:rt’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ñóä
cúis [ku:ò] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ïðè÷èíà, ïîâîä; äåëî; îòâåòñòâåííîñòü
cúl [ku:l] m. (gs., npl. cúil, gpl. ~) çàä, çàäíÿÿ ÷àñòü ar chul ïîçàäè
cum [kum] v.t., i. (v.n. ~adh, p.p. ~tha) ïðèíèìàòü ôîðìó, âèä; ïðèäàâàòü ôîðìó, âèä
cuma1 [kum¶] f. (gs. ~, pl. ~í) îáëèê, âíåøíîñòü; ôîðìà, î÷åðòàíèÿ
cuma2 [k¶ma] a. òàêîé æå, îäèíàêîâûé is ~ liom ìíå âñ¸ ðàâíî
cumhacht [ku:¶xt] f. (gs. ~a, pl. ~aí) âëàñòü, ìîãóùåñòâî
cúram [ku:r¶m] m. (gs. -aim, pl. -aimí) çàáîòà, îòâåòñòâåííîñòü; îáÿçàííîñòü
D
dá1 [da:] conj. (+ecl.) åñëè, åñëè áû (óïîòð. ñ ôîðìàìè ñóáúþíêòèâà ïðîø. âð. è óñëîâíûì íàêëîíåíèåì) dá bhfeicfinn é åñëè áû ÿ åãî óâèäåë
dá2 [da:] do+a4 (poss.), de+a4 (poss.) thug sí é dá mac, dá mhac îíà äàëà ýòî å¸ ñûíó, åãî ñûíó; cuid dá saothair, dá shaothair ÷àñòü å¸ ðàáîòû, åãî ðàáîòû
dá [da:] do(de)+a5(rel. part) an té dá dtugas grá òîò, êîãî ÿ ïîëþáèë;
uair dá raibh sé ann îäíàæäû, êîãäà îí áûë òàì
dá- [da:] áè-, äâó- dátheangachas äâóÿçû÷èå
dabht [daut] m. (gs. ~ , pl. ~anna) ñîìíåíèå bheith i n~ faoi rud ñîìíåâàòüñÿ â ÷åì-ë; gan ~ áåç ñîìíåíèÿ, êîíå÷íî
dada [dad¶] m. (gs. ~) 1. ÷óòî÷êà, êàïåëüêà, éîòà 2. (ñ îòðèöàíèåì) î÷åíü ìàëî, íè÷åãî ní ~ é ýòî íè÷åãî
dáil [da:l’] f. (gs. dála, pl. dálaí) 1. ñîáðàíèå 2. àññàìáëåÿ Dáil Éireann ãëàâíûé çàêîíîäàòåëüíûé îðãàí â Èðëàíäèè, íèæíÿÿ ïàëàòà ïàðëàìåíòà 3. äåëî, ïðåäìåò 4. ñóæäåíèå
dair [dar’] f. (gs., gpl. darach, npl. daracha) (áîò.) äóá
dáiríre [da:r’ir’¶] adv. ñåðü¸çíûé, âñåðü¸ç
daite [dat’¶] a. öâåòíîé, ðàñêðàøåííûé
dál [da:l] m. (gs. dáil) (ëèò.) íàðîä, ïëåìÿ; òåððèòîðèÿ ïëåìåíè Dál nAraidhe Äàë Àðàéäå
dall1 [dal] m. (gs. , npl. daill, gpl. ~) ñëåïîé (÷åëîâåê)
dall2 [dal] a. 1. ñëåïîé 2. íåîáðàçîâàííûé, ò¸ìíûé
dall3 [dal] v.t. (v.n. ~adh) îñëåïëÿòü, äåëàòü íåçðÿ÷èì
dalta [dalt¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ïèòîìåö, âîñïèòàííèê; ó÷åíèê
damh [dav] m. (gs., npl. daimh, gpl. ~) áûê
damhán [du:a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) ~ alla ïàóê
dán [da:n] m. (gs. dáin, lit. ~a, pl. ~ta) 1. äàð bhí seo i n~ dúinn òàê áûëî íàì ñóæäåíî 2. ìàñòåðñòâî, èñêóññòâî 3. ïîýçèÿ, ñòèõè
dána [da:n¶] a. 1. õðàáðûé 2. íàãëûé, äåðçêèé
daonna [di:n¶], [de:n¶] 1. ÷åëîâå÷åñêèé 2. ÷åëîâå÷íûé, ãóìàííûé
daor1 [di:r], [de:r] m. (gs., npl. -oir, gpl. ~) 1. ðàá; íåñâîáîäíûé ÷åëîâåê 2. îñóæä¸ííûé, ïðèãîâîð¸ííûé
daor2 [di:r], [de:r] a. 1. íåñâîáîäíûé, çàâèñèìûé 2. îñóæä¸ííûé, ïðèãîâîð¸ííûé 3. äîðîãîé, äîðîãîñòîÿùèé
dar [dar] prep. ~ liom ïî-ìîåìó ~ Chríost êëÿíóñü Õðèñòîì
dara [dar¶] num. a. âòîðîé
darbh [dar¶v] do (de) + cop. ~ ainm ïî èìåíè, íàçûâàåìûé ...
dath [da], [dah] m. (gs. ~a, pl. ~anna) öâåò
de [d’e] prep. (díom, díot, de, di, dínn, díbh, díobh) îò, èç
dea- [d’a(:)] pref. õîðîøèé le gach ~ -mhéin ñ íàèëó÷øèìè ïîæåëàíèÿìè
deacair [d’ak¶r’] a. (comp. -cra) òðóäíûé, ñëîæíûé
deachaigh - ní dheachaigh [ni-jaki:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: téigh)
deacracht [d’akr¶xt] f. (gs. ~a, pl. ~aí) òðóäíîñòü, íåóäîáñòâî; íåñ÷àñòüå, áåäñòâèå
déan [d’e:n] v.t., i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) äåëàòü an fhírinne a dhéanamh amach ðàñïîçíàòü ïðàâäó déanamh amach go (...) ïðèéòè ê âûâîäó, ê çàêëþ÷åíèþ, ÷òî (...)
déanach [d’e:n¶x] a. 1. ïîñëåäíèé 2. ïîçäíèé go ~ ïîçäíî
deara [d’ar¶] s. faoi - rud a thabhairt faoi ~ çàìåòèòü ÷òî-ë.
dearbhaigh [d’ar¶vi:] v.t., i. (v.n. -bhú) îáúÿâëÿòü, çàÿâëÿòü, óòâåðæäàòü
Déardaion [d’e:rd¶n] m. (gs. ~) ÷åòâåðã
dearg [d’ar¶g] a. (comp. deirge) êðàñíûé
dearmad [d’ar¶m¶d] m. (gs., npl. -aid, gpl. ~) îøèáêà, çàáûâ÷èâîñòü; ~ a dhéanamh ar dhuine, ar rud çàáûòü î êîì-, î ÷¸ì-ë.
deartháir [d’arha:r’] m. (gs. -ar, pl. ~eacha) áðàò
deas1 [d’as] a. (comp. deise) ïðàâûé an lámh dheas ïðàâàÿ ðóêà
deas2 [d’as] adv. ó dheas íà þã
deas3 [d’as] a. êðàñèâûé, ìèëûé; ñèìïàòè÷íûé
deich1 [d’ex], [d’e:] num. m. (gs. ~ , pl. ~eanna) (â ñ÷¸òå) äåñÿòü
deich2 [d’ex], [d’e:] num. a. (+ ecl.) äåñÿòü ~ nduine äåñÿòü ÷åëîâåê
deifir [d’ef¶r’] f. (gs. -fre) ñïåøêà rud a dhéanamh faoi dheifir äåëàòü ÷òî-ë. áûñòðî, ïîñïåøíî; tá ~ orm ÿ ñïåøó
deilgneach [d’el’¶g’n’¶x] a. êîëþ÷èé
deimhin [d’ev’¶n’] a. ïðàâèëüíûé, âåðíûé, óâåðåííûé; go ~ êîíå÷íî! òî÷íî! ïðàâäà!
déirc [d’e:r’k’] f. (gs. ~e) ïðîïèòàíèå, ìèëîñòûíÿ ag iarraidh na déirce ïðîñèòü ìèëîñòûíþ
deireadh [d’er’¶] m. (gs. -ridh, pl. -rí) êîíåö faoi (ar) dheireadh â êîíöå êîíöîâ, íàêîíåö ~ a chuir le rud ïîêîí÷èòü ñ ÷åì-ë.
Deireadh Fómhair [d’er’¶fo:r’] m. (gs. -ridh, pl -rí) îêòÿáðü (áóêâ.: êîíåö îñåíè)
déin [d’e:n’] s. dul faoi dhéin duine ñõîäèòü çà êåì-ë.
deirfiúr [d’er’¶f’u:r] f. (g.s. -féar, pl. -acha) ñåñòðà
deis [d’eò] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ïðàâàÿ ðóêà, ïðàâàÿ ñòîðîíà ar mo dheis ñïðàâà îò ìåíÿ
deisiú [d’eòu:] m. (gs. -ithe) 1. v.n. îò deisigh (÷èíèòü) 2. ïî÷èíêà, èñïðàâëåíèå
den [den] = de+an
deo [d’o:] a. go ~ íàâåêè is breá go ~ é ýòî ïðîñòî âåëèêîëåïíî
deoch [d’ox] f. (gs. dí, pl. ~anna) ïèòü¸, íàïèòîê
deoir [d’o:r’] f. (gs. ~ , npl. -ora, gpl. -or) 1. êàïëÿ 2. ñëåçà
deonaigh [d’o:ni:] v.t., i. (v.n. -nú) îáåñïå÷èòü, ãàðàíòèðîâàòü, ïîääåðæàòü
Dia [d’i¶] m. (gs. Dé, pl. déithe) Áîã ~ (go deo) leat! áðàâî! ~ linn! áóäü çäîðîâ! (êîãäà êòî-íèáóäü ÷èõàåò) ~ ár sábháil! ñïàñè íàñ Áîã! buíochas le ~ ! ñëàâà Áîãó!
diabhal [d’i¶v¶l] m. (gs., npl. -ail, gpl. ~ ) ÷¸ðò sa ~ ort ÷¸ðò òåáÿ ïîáåðè
diaidh [d’i¶g’] s. ïîñëå ina dhiaidh sin ïîñëå ýòîãî; i n~ a chéile îäíî çà äðóãèì, ïîñòåïåííî
diamhair [d’i¶v¶r’] a. ò¸ìíûé, òàèíñòâåííûé
dian [d’i¶n] a. óïîðíûé, òðóäíûé ag obair go ~ òÿæåëî, óïîðíî ðàáîòàòü
difríocht [d’if’r’i¶xt] f. (gs. ~a, pl. ~aí) ðàçíèöà
dílis [d’i:l’¶ò] a. (comp. dílse) 1. ðîäíîé, ñâîé ainm ~ èìÿ ñîáñòâåííîå
2. ïðåäàííûé, âåðíûé bheith ~ do rud áûòü ïðåäàííûì ÷åìó-ë. cara ~ âåðíûé äðóã
dinnéar [d’in’e:r] m. (gs. , npl. -éir, gpl. ~) îáåä
díobh [d’i:v] : de
díobháil [d’i:va:l’] f. (gs. -ála) ïîòåðÿ, óòðàòà; ïîâðåæäåíèå, âðåä
díog [d’i:g] f. (gs. díge, npl. ~a, gpl. ~) êàíàâà, ðîâ
díogha [d’i:¶] m. (gs. ~) õóäøàÿ ÷àñòü rogha an dá dhíogha ìåíüøåå èç äâóõ çîë
díomá [d’i:ma:] f. (gs. ~) ïå÷àëü, ãðóñòü, ðàññòðîéñòâî, ðàçî÷àðîâàíèå tá ~ orm ÿ ðàññòðîåí, ÿ ðàçî÷àðîâàí
díreach [d’ir’¶x] a., adv. (comp. dírí) ïðÿìîé, ïðÿìî
do1 [do] prep. (dom, duit, dó, di, dúinn, daoibh, dóibh) äëÿ, ê
do2 [do] poss. a. (+ len.) òâîé do mhac òâîé ñûí; d’athair òâîé îòåö
do3 [do] vb. part. (+ len.) (óïîòð. ïðè ãëàãîëàõ â ïðîø. âð., íà÷. ñ ãëàñíîé èëè f) d’ól mé ÿ âûïèë; d’fhág mé ÿ îñòàâèë; (äèàë.) do rinne mé ÿ ñäåëàë
dó [do:] num. äâà (â ñ÷¸òå) a haon, a dó ... ðàç, äâà ... faoi ~ äâàæäû
dob [dob] = do+ba (cop.) dob ainm ïî èìåíè (â ïðîø.) (â Êàéäîíå - dob=darbh)
dochar [dox¶r] m. (gs. -air) âðåä; ãîðå, áåäà; ïîâðåæäåíèå; ïîòåðÿ, óòðàòà
dóchas [do:h¶s] m. (gs. -ais) íàäåæäà, îæèäàíèå
dochtúir [doxtu:ir] m. (gs. -úra, pl. ~í) âðà÷, äîêòîð
doicheall [dox’¶l] m. (gs. -chill) íåãîñòåïðèèìíîñòü, íåïðèâåòëèâîñòü, íåäîáðîæåëàòåëüíîñòü
dóigh [do: g’] v.t., i. (pres. dónn, fut. dófaidh, v.n. dó, p.p. -ithe) ñæèãàòü, çàæèãàòü, îáæèãàòü; ïåðåãîðàòü, ñãîðàòü
doirt [dort’] v.t., i. (v.n. ~eadh, p.p. ~e) ëèòü(ñÿ), ïðîëèâàòü, îáëèâàòü(ñÿ)
dóite [do:t’¶] (p.p. dóigh) îáîææ¸ííûé, îáãîðåâøèé; ñãîðåâøèé
domhan [daun] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~) ìèð, âñåëåííàÿ áthas an domhain áîëüøàÿ ðàäîñòü
Domhnach [daun¶x] m. (gs. -aigh, pl. -aí) âîñêðåñåíüå Dé Domhnaigh â âîñêðåñåíüå
donn [don] a. êîðè÷íåâûé; òåìíîâîëîñûé; ñìóãëûé
doras [dor¶s] m. (gs. -ais, pl. doirse) äâåðü, âîðîòà, âõîä
dorchacht [dor¶x¶xt] f. (gs. ~a) òåìíîòà, ñóìåðêè
dorchadas [dorx¶d¶s] m. (gs. -ais) òåìíîòà, òüìà
dóthain [do:h¶n’] f. (gs. ~) äîñòàòî÷íîå êîëè÷åñòâî, óäîâëåòâîð¸ííîñòü do dhóthain a bheith agat de rud èìåòü äîñòàòî÷íîå êîëè÷åñòâî ÷åãî-ë.
drabhlás [draula:s] m. (gs. -ais) ïîïîéêà, ðàçãóë, äåáîø
dragan [drag¶n] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~) äðàêîí
draighean [drain] m. (gs. -ghin) òåðíîâíèê, ò¸ðí, äèêàÿ ñëèâà
draíocht [dri:¶xt] f. (gs., pl. ~a] âîëøåáñòâî
dramhaíl [dr¶vi:l’] f. (gs. íola) 1. âíóòðåííîñòè 2. îòáðîñû, ìóñîð
drann [dran], [draun] v.t., i. (v.n. ~adh) ðû÷àòü, âîð÷àòü ~ le ïîäõîäèòü áëèçêî (ñ óãðîçîé)
dreancaid [d’r’aŋk¶d’] f. (gs. ~e, pl. -í) áëîõà
dreas1[d’r’as] m. (gs., npl. ~a, gpl. ~) ïîâîðîò; îòðåçîê, ÷àñòü (ðàçãîâîðà, ðàáîòû)
dreas2 [d’r’as] f. (gs. drise, npl. ~a, gpl. ~ ) (ñîáèð.) øèïîâíèê; åæåâèêà
dréimire [d’r’e:m’¶r’¶] m. (gs. ~, pl. -rí) (ïðèñòàâíàÿ) ëåñòíèöà
dreoilín [d’r’o:l’i:n’] m. (gs. ~ , pl. ~í) êðàïèâíèê
dris [d’r’iò] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) øèïîâíèê
droch- [drox] pref. ïëîõîé, äóðíîé, íåäîáðûé drochrud íåõîðîøåå äåëî
droichead [drox’¶d] m. (gs., npl. -chid, gpl. ~ ) ìîñò
droim [drom’] m. (gs. -oma, pl. -omanna) 1. çàäíÿÿ ÷àñòü, çàä, ñïèíà 2. õîëìèê, áóãîðîê
dtí [di:] (etim. v.i., pres. subj. îò teigh) go ~ ïî íàïðàâëåíèþ ê..., äî òîãî, êàê...
duairc [du¶r’k’] a. ìðà÷íûé, óíûëûé, áåçðàäîñòíûé
dualgas [du¶lg¶s] m. (gs., npl. -áis, gpl. ~) 1. ïðàâî 2. äîëã
dubh [duv] a. ÷¸ðíûé, ò¸ìíûé
duibheagán [d’iv’¶ga:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ïó÷èíà, ïðîïàñòü
dúiche [du:x’¶] f. (gs. ~ , pl. -chí) 1. íàñëåäíàÿ çåìëÿ 2. ðîäèíà, ðîäíûå ìåñòà
dúil1 [du:l’] f. (gs., npl. ~e, gpl. dúl) 1. ýëåìåíò, ñîñòàâíàÿ ÷àñòü 2. ñòèõèÿ na ceithre ~e (aer, uisce, tine, talamh) ÷åòûðå ñòèõèè (âîçäóõ, âîäà, îãîíü, çåìëÿ) 3. (õèì.) ýëåìåíò 4. ñîçäàíèå, ñóùåñòâî ~ ainglí àíãåëüñêîå ñîçäàíèå gach ~ bheo âñ¸ æèâîå
dúil2 [du:l’] f. (gs. ~e) 1. (ñèëüíîå) æåëàíèå, ñòðàñòü; ïðèñòðàñòèå ~ i dtobac ïðèñòðàñòèå ê òàáàêó 2. íàäåæäà
duilleog [dil’o:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~ ) ëèñò (äåðåâà, öâåòêà)
duilliúr [dil’u:r] m. (gs. -úir) ëèñòâà ~ na gcrann, na gcraobh ëèñòâà äåðåâüåâ
duine [din¶] m. (gs. ~ , pl. daoine) 1. ÷åëîâåê 2. ëèöî, êòî-ë. gach ~ êàæäûé, âñå
dúirt [dur’t’] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: abair)
dúisigh [du:òi:] v.t., i. (v.n. -seacht) áóäèòü; ïðîñûïàòüñÿ
dul [dol] m. (gs.~) 1. v.n. îò teigh 2. õîæäåíèå, íàïðàâëåííîå äâèæåíèå
dún1 [du:n] v.t., i. (v.n. ~adh, p.p. ~ta) çàêðûâàòü(ñÿ)
dún2 [du:n] m. (gs. dúin, pl. ~ta) êðåïîñòü
E
é [e:] pers. pron. 3 sg. m. îí; îíî, ýòî 1. ïðÿìîé îáúåêò chonaic mé ~ ÿ âèäåë åãî 2. ñóáúåêò ñâÿçêè is fear ~ îí ìóæ÷èíà
ea [a] pron. (+cop.) ýòî is ea [òa] äà, ýòî åñòü; ní hea íåò
éad [e:d] m. (gs.~a) ðåâíîñòü; çàâèñòü
éadach [e:d¶x] m. (gs. -aigh, pl. -aí) îäåæäà
éadrom [e:dr¶] a. ÿñíûé, ñâåòëûé; ëåãêèé
éag [e:g] v.i. (v.n. ~) óìèðàòü, óãàñàòü, èñ÷åçàòü
eagla [agl¶] f. (gs. ~) ñòðàõ tá ~ orm roimh rud ÿ áîþñü ÷åãî-ë; ar ~ go ... èç ñòðàõà, ÷òî ...
eaglais [agl¶ò] f. (gs. ~e, pl. ~í) öåðêîâü
eala [al¶] f. (gs. ~ , pl. ~í) ëåáåäü
éalaigh [e:li:] v.t., i. (v.n. éalú) èçáåãàòü, óñêîëüçàòü, ñïàñàòüñÿ, îòäåëûâàòüñÿ (îò êîãî-ë.)
éan [e:n] m. (gs., npl. éin, gpl. ~) ïòèöà is fearr éan ar láimh na dhá cheann ar tor ëó÷øå ñèíèöà â ðóêàõ, ÷åì æóðàâëü â íåáå (áóêâ.: ëó÷øå ïòèöà â ðóêå, ÷åì äâå íà êóñòå)
Eanáir [ana:r’] m. (gs. ~ , pl. ~í) ÿíâàðü
eang [ang] f. (gs. ~ , pl. ~aí) ñëåä, ÷åðòà
earra [ar¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) äîáðî; òîâàðû, ïðåäìåòû ìàòåðèàëüíîé êóëüòóðû
earrach [ar¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) âåñíà
eas [as] m. (gs. ~a, pl. ~anna) âîäîïàä
eascaine [ask¶n’¶] f. (gs. ~ , pl. -ní) ðóãàòåëüñòâî, ïðîêëÿòèå
easonóir [asono:r’] f. (gs. -óra, pl. -óracha) áåñ÷åñòüå
easpa [asp¶] (gs. ~ , pl. ~í) íåäîñòàòîê, îòñóòñòâèå (÷åãî-ë.) rud a bheith in ~ íóæäàòüñÿ â ÷åì-ë.
easpag [asp¶g] m. (gs., npl. -aig, gpl. ~) åïèñêîï
éigean [e:g’¶n] m. (gs. -gin) ñèëà, íàñèëèå ar ~ ïî÷òè, åäâà, ñ òðóäîì, åëå-åëå
éigin [e:g’¶n’] indecl. a. íåêîòîðûé, íåêèé, êàêîé-ëèáî
eile [el’¶] a., adv., s. äðóãîé, èíîé
eilifint [el’¶f’¶n’t’] f. (gs. ~e, pl. ~í) ñëîí
éinne [e:n’¶] (= aon duine) âñÿêèé, ëþáîé
Éire [e:r’¶] f. (gs. ~ann, ds. -rinn) Èðëàíäèÿ
eireaball [er’¶b¶l] m. (gs., npl. –aill, gs. ~) õâîñò
Éireannach [e:r¶n¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) èðëàíäåö, èðëàíäêà
éirí [e:r’i:] m. (gs. ~) 1. v.n. îò eirigh 2. ïîäíÿòèå; âîñõîä ~ na gréine âîñõîä ñîëíöà; ~ amach âîññòàíèå
éirigh [e:r’i:] v.i. (v.n. -rí) 1. ñòàíîâèòüñÿ tá an oíche ag éirí íàñòóïàåò íî÷ü 2. ïîäíèìàòüñÿ níor ~ leis åìó íå óäàëîñü, ó íåãî íå âûøëî ~ as! áðîñü! ïåðåñòàíü!
éis [e:ò] s. d’~ , tar ~ ïîñëå; d’ ~ a chéile ïîñòåïåííî
eisean [eò¶n] emph. pers. pron. 3 sg. m. îí æå, îí
éist [e:òt’] v.t., i. (v.n. ~eacht, pp. ~e) 1. (+ le) ñëóøàòü ~ liom! ïîñëóøàé! ~ leis sin! âû òîëüêî ïîñëóøàéòå! 2. ìîë÷àòü ~ ! òèõî! òèøèíà!
eite [et’¶] f. (gs. ~ , pl. -tí) êðûëî, ïåðî
eitil [et’¶l’] v.i. (v.n. eitilt) ëåòàòü
eitleán [et’¶l’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ñàìîë¸ò
eochair [ox¶r’] f. (gs. -chrach, pl. - chracha) êëþ÷ poll na heochrach çàìî÷íàÿ ñêâàæèíà
eolas [o:l¶s] m. (gs.-ais) çíàíèå tá ~ agam ÿ çíàþ, èìåþ ñâåäåíèÿ î êàêîì-ë. ïðåäìåòå de réir m’eolais ñîãëàñíî ìîèì ñâåäåíèÿì tá sé ar ~ agam ÿ çíàþ ýòî, ÿ ýòî èçó÷èë níl aon ~ agam air ÿ íè÷åãî îá ýòîì íå çíàþ
F
fabhra [faur¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ðåñíèöà ag féachaint faoi ~í ar dhuine ïîñìàòðèâàòü, ïîãëÿäûâàòü íà êîãî-ë.
fad [fad] m. (gs., npl. faid, gpl. ~) äëèíà; ïðîäîëæèòåëüíîñòü, ðàññòîÿíèå ar ~ âåñü, öåëèêîì, ïîëíîñòüþ, ñîâñåì; an lá ar ~ öåëûé äåíü; ~ (is) a bhí mé ann ïîêà ÿ òàì áûë
fada [fad¶] a. (comp. faide) äëèííûé, äîëãèé is ~ a ... äîëãî; le ~ äàâíî
fadaigh [fadi:] v.t., i. (v.n. -dú) 1. ðàçâîðîøèòü, ðàçäóòü tine a fadú ðàçäóòü îãîíü 2. âîçáóæäàòü, ñåðäèòü fadú faoi dhuine ñåðäèòü(ñÿ) (íà) êîãî-ë.
fadó [fado:] adv. äàâíî, äàâíûì-äàâíî (âõîäèò â òðàäèöèîííûé çà÷èí ôîëüêëîðíûõ òåêñòîâ)
fadsaolach [fadsi:l¶x] a. äîëãîâå÷íûé
fadsaolaí [fadsi:li:] f. (gs. ~) äîëãîâå÷íîñòü
fág [fa:g] v.t., i. (v.n. ~áil) îñòàâëÿòü, ïîêèäàòü; îòäàâàòü ~ ar ïðèñâîèòü, ïðèñóäèòü rud a fháil ar dhuine ïðèñóäèòü ÷òî-ë. êîìó-ë.
faigh [fag’] v.t. ïîëó÷àòü, äîñòèãàòü, áûòü ñïîñîáíûì ê ÷åìó-ë. bás a fháil
óìèðàòü; ~ amach óçíàâàòü; taitneamh a fháil as rud ïîëó÷àòü óäîâîëüñòâèå îò ÷åãî-ë.
fáil [fa:l’] f. (gs. fála) 1. v.n. îò faigh 2. ïîëó÷åíèå (÷åãî-ë.) le ~ èìåþùèéñÿ â ðàñïîðÿæåíèè, èëè íàëèöî; rud a chur ar ~ çàïàñàòüñÿ ÷åì-ë.
faill [fal’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) íåáðåæíîñòü, óïóùåíèå, îïëîøíîñòü; ñëó÷àé, ñëó÷àéíîñòü; âîçìîæíîñòü
fáilte [fa:l’t’¶] f. (gs. ~ , pl. -tí) ðàäîñòü, ïðèâåò; ãîñòåïðèèìñòâî ~ a chur roimh dhuine ïðèâåòñòâîâàòü êîãî-ë; céad míle ~ äîáðî ïîæàëîâàòü; ~ romhat ïîæàëóéñòà, íå çà ÷òî (îòâåò íà áëàãîäàðíîñòü); äîáðî ïîæàëîâàòü; agus ~ îõîòíî
fáiltigh [fa:l’t’i:] v.t, i. (v.n. -tiú) ðàäîñòíî âñòðå÷àòü, ïðèâåòñòâîâàòü fáiltiú roimh dhuine ïðèíèìàòü (êàê ãîñòÿ) êîãî-ë.
fáinleog [fa:n’l’o:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~ ) ëàñòî÷êà
fáinne [fá:n’¶] m. (gs. ~ , pl. -nní) êîëüöî, êðóã; õîðîâîä ~ an lae çàêàò, êîíåö äíÿ
fair [far’] v.t., i. (v.n. ~e) 1. îõðàíÿòü, íàáëþäàòü 2. ~ ar æäàòü
fál [fa:l] m. (gs. fáil, pl. ~ta) îãðàäà, èçãîðîäü; ñòåíà
fallaing [fal¶ŋ’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) ïëàù, íàêèäêà
fan [fan] v.t., i. (v.n. ~acht) 1. æäàòü ~ liom (ïîäîæäè!) 2. îñòàâàòüñÿ, îñòàíàâëèâàòüñÿ (â ãîñòèíèöå, â ãîðîäå)
fán [fa:n] m. (gs. -áin) ïîèñêè, áëóæäàíèÿ
fanacht [fan¶xt] m. (gs. ~a) 1. v.n. îò fan 2. îæèäàíèå
fann [fan], [faun] a. ñëàáûé, áåññèëüíûé, óâÿäøèé
faoi [fi:] prep. (fúm, fút, faoi, fúithi, fúinn, fúibh, fúthu) ïîä, î, îêîëî
faoileán [fi:l’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) ÷àéêà
Faoilleach [fi:l’¶x] m. (gs., npl. -lligh, gpl. ~) (îáû÷íî pl.) (äèàë.) ôåâðàëü
(òæ. Mí na bh~)
faoin [fi:n] = faoi+an
faoistin [fi: òt’¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~í) èñïîâåäü
faolchú [fi:lxu:] m. (gs. ~, pl. ~nna) äèêàÿ ñîáàêà, âîëê
faraor [f¶ri:r] int. óâû!
farraige [far¶g’¶] f. (gs. ~ , pl. -gí) ìîðå
fás [fa:s] v.t., i. (v.n. ~) ðàñòè, ðàñòèòü
feabhas [f’aus] m. (gs. -ais) ñîâåðøåíñòâî; óëó÷øåíèå ar bhfeabhas âåëèêîëåïíî
Feabhra [f’aur¶] f. (gs. ~ , pl. ~í) ôåâðàëü
féach [f’e:x] v.t., i. (v.n. ~aint) ñìîòðåòü, ðàññìàòðèâàòü
feadh [f’a:] m. (gs. ~a) ïðîòÿæ¸ííîñòü, ïðîäîëæèòåëüíîñòü, ðàññòîÿíèå ar ~ â òå÷åíèå ar ~ tamaill íåêîòîðîå âðåìÿ
fear [f’ar] m. (gs., npl. fir, gpl. ~) ìóæ÷èíà, ÷åëîâåê ~ an phoist ïî÷òàëüîí; ~ an tí õîçÿèí äîìà ~ céile ñóïðóã
féar [f’e:r] m. (gs. féir, npl. ~a, gpl. ~) òðàâà; ñåíî
fearg [f’ar¶g] f. (gs. feirge) ãíåâ tá ~ air îí ñåðäèòñÿ
feargach [f’ar¶g¶x] a. ãíåâíûé, ðàññåðæåííûé
fearr [f’a:r] comp. îò maith (õîðîøî) is ~ dom ìíå ëó÷øå, ìíå ïîëåçíî; is ~ liom ÿ ïðåäïî÷èòàþ
feart [f’art] m. (gs., npl. -a, gpl. ~) ÷óäî a Dhia na bh~! Áîæå âñåìîãóùèé!
fearthainn [f’arh¶n’] f. (gs. ~e) äîæäü
feasta [f’ast¶] adv. ñ ýòèõ ïîð, îòíûíå, âïðåäü
féasta [f’e:st¶] f. (gs. ~ , pl. ~í) ïðàçäíèê, ïèð
feic [f’ek’] v.t., i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) âèäåòü
feiceáil [f’ek’a:l’] v.n. îò feic bheith le ~ áûòü âèäèìûì
féidir [f’e:d’ir’] s. is ~ , go ... ìîæåò áûòü, ... ; is ~ liom ÿ ìîãó; b’fhéidir ìîæåò áûòü
feighil [f’ail’] f. (gs. -ghle) çàáîòà, âíèìàíèå bheith i bh~ ruda çàáîòèòüñÿ î ÷åì-ë. tá sé i bh~ a shuaimhnis îí îòäûõàåò
féile [f’e:l’¶] f. (gs. ~ , pl. -lte) ïðàçäíèê Mí na ~ Bríde (äèàë.) ôåâðàëü Mí na ~ Eoin (äèàë.) èþíü Oíche Fhéile Eoin êàíóí Èâàíîâà äíÿ
féileacán [f’e:l’¶ka:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) áàáî÷êà, ìîòûë¸ê
feileastram [f’el’¶str¶m] m. (gs. -aim) (áîò.) (äèêèé) èðèñ
féin [he:n’], [f’e:n’] a., pron. ñàì, ñàìûé
féinmharfóir [/f’e:n’/var¶fo:r’] m. (gs. -óra, pl. -í) ñàìîóáèéöà
féinmharú [/f’e:n’/varu:] m. (gs. -raithe) ñàìîóáèéñòâî
féirín [f’e:r’i:n’] m. (gs. ~ , pl. ~í) ïîäàðîê
feirm [f’er’¶m] f. (gs. feirme, pl. ~eacha) ôåðìà
feirmeoir [f’er’¶m’o:r’] m. (gs. -ora, pl. ~í) ôåðìåð
feis [f’eò] f. (gs. ~ , pl. ~eanna) ïðàçäíèê
feithid [f’eh¶d’] f. (gs. ~e, pl. ~í) íàñåêîìîå
feoil [f’o:l’] f. (gs. -ola, pl. -olta) ìÿñî
fia [f’i¶] m. (gs. ~, pl. -nna) îëåíü
fiach1 [f’i¶x] m. (gs. féich, npl. ~a, gpl. ~) (îáû÷íî pl.) äîëã
fiach2 [f’i¶x] m. (gs. -aigh, npl. ~a, gpl. ~) ~ (dubh) âîðîí
fiach3 [f’i¶x] m. (gs. êàê s. -aigh, êàê v.n. -ta) 1. v.n. îò fiach4 2. îõîòà
fiach4 [f’i¶x] v.t. (v.n. ~) îõîòèòüñÿ
fiachóir [f’i¶xo:r’] m. (gs. -óra, pl. -í) äîëæíèê
fiacail [f’i¶k¶l’] f. (gs. ~e, pl.-cla) çóá
fiaclóir [f’i¶klo:r’] m. (gs. -óra, pl. ~í) çóáíîé âðà÷, äàíòèñò
fiafraigh [f’i¶fri:] v.t., i. (v.n. -fraí) ñïðàøèâàòü
fiáin [f’i:a:n’] a. äèêèé; íåîò¸ñàííûé, íåêóëüòóðíûé; áóéíûé, áóðíûé
Fiann [f’i¶n] f. (gs. féinne, npl. ~a, gpl. ~) (èñò.) ôåííèè
fiche [f’ix’¶] num. s., a. äâàäöàòü a haon is ~ äâàäöàòü îäèí ~ fear, bean äâàäöàòü ìóæ÷èí, æåíùèí
fidil [f’id’¶l’] (gs. -dle, pl. -dleacha) ñêðèïêà
fidléir [f’id’l’e:r’] m. (gs. -éara, pl. -~í) ñêðèïà÷
file [f’il’¶] m. (gs. ~ , pl. -lí) ïîýò
fill [f’il’] v.t., i. (v.n. ~eadh) âîçâðàùàòü(ñÿ)
fionn [f’in] a. ñâåòëûé, áåëûé, ÿðêèé; ñâåòëûé, ïðîçðà÷íûé (î æèäêîñòè); ñâåòëûé (î âîëîñàõ)
fionnuar [fin’u¶r] a. ïðîõëàäíûé, îñâåæàþùèé
fíor1 [f’i:r] f. (gs. fíre, npl. ~a, gpl. ~) ïðàâäà, èñòèíà
fíor2 [f’i:r] a. âåðíûé, èñòèííûé is ~ duit òû ïðàâ
fios [fis] m. (gs. feasa) çíàíèå, ìóäðîñòü tá a fhios agam ÿ çíàþ (î êàêîì-ë. ôàêòå)
fírinne [f’i:r’¶n’¶] f. (gs. ~, pl. -nní) ïðàâäà, èñòèíà
flaitheas [flah¶s] m. (gs., npl. -this, gpl. ~) 1. âåðõîâíàÿ âëàñòü, ïðàâëåíèå
2. êîðîëåâñòâî, öàðñòâî ~ Dé öàðñòâî Áîæèå 3. (pl.) Na Flaithis íåáåñà
flaithiúil [flahu:l’] a. ùåäðûé, ïðèâåòëèâûé, ãîñòåïðèèìíûé
fliuch [f’l’ux] a. (comp. fliche) ìîêðûé, âëàæíûé
flúirseach [flu:rò¶x] a. èçîáèëüíûé, ïîëíûé go ~ â èçîáèëèè
focal [fok¶l] m. (gs., npl. -ail, gpl. ~) ñëîâî
focleolaí [/fok(¶)l/o:li:] m. (gs. ~, pl. -aithe) ôèëîëîã
focleolaíocht [/fok(¶)l/o:li:(¶)xt] f. (gs. ~a) ôèëîëîãèÿ
foclóir [foklo:r’] m. (gs. -óra, pl. ~í) ñëîâàðü
fód [fo:d] m. (gs., npl. fóid, gpl. ~) çåìëÿ, ïî÷âà ar ~ ñðàçó, íåìåäëåííî
fógair [fo:g¶r’] v.t., i. (pres. -graíonn, v.n. ~t, p.p. ~artha) îáúÿâëÿòü, ïðîâîçãëàøàòü
fóir [fo:r’] v.t., i. (v.n. ~ithint) ïîìîãàòü; ñïàñàòü go bhfóire Dia orainn! ñïàñè íàñ Áîã!
foirgneamh [for’¶g’n’¶v] m. (gs., npl. -nimh, gpl. ~ ) êîíñòðóêöèÿ, ñîîðóæåíèå
foirm [for’¶m’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) ôîðìà i bh~ â ôîðìå
foláir [fola:r’] s. ní ~ íåîáõîäèìî
folamh [fol¶v] (gsf&comp. foilmhe, pl. folmha) a. ïóñòîé
fómhar [fo:r] m. (gs.,npl. -air, gpl. ~) îñåíü
fónamh [fo:n¶v] m. (gs.: s. -aimh, v.n. -nta) 1. v.n. îò fóin (ñëóæèòü) 2. ñëóæáà, èñïîëíåíèå
fonn [fon] m. (gs. foinn) æåëàíèå, íàìåðåíèå tá ~ orm ÿ õî÷ó
fónta [fo:nt¶] a. ïîëåçíûé, ïðèãîäíûé; õîðîøèé, ïðî÷íûé
forc [fork] m. (gs., npl. foirc, gpl. ~) âèëêà ~ féir âèëû
formhór [forvo:r] m. (gs. -óir) áîëüøàÿ ÷àñòü, áîëüøèíñòâî
fornocht [forn¶ht] a. îáíàæ¸ííûé, ãîëûé
fós [fo:s] adv. âñ¸ åù¸; åù¸ ðàç, ñíîâà
foscadh [fosk¶] m. (gs. -aidh, pl.-aí) 1. òåíü 2. ïðèþò, êðîâ, óáåæèùå
fostú [fostu:] m. (gs, -taithe) v.n. îò fostaigh (çàïóòûâàòü) cuir i bh~ çàïóòàòü, çàñóíóòü
francach [fraŋk¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~ ) êðûñà
Francach [fraŋk¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) ôðàíöóç ~ mná ôðàíöóæåíêà
fraoch [fri:x], [fre:x] m. (gs. -oigh) (áîò.) âåðåñê
freagra [f’r’ag¶r¶] m. (gs. ~, pl. ~í) îòâåò
freisin [f’r’e:ò¶n] adv. òàêæå, òîæå
friotal [f’r’it¶l] m. (gs., npl. -ail, gpl ~) ðå÷ü, êðàñíîðå÷èå
fuacht [fu¶xt] m. (gs. ~) 1. õîëîä 2. õîëîäíîñòü, áåçðàçëè÷èå
fuadar [fu¶d¶r] m. (gs.-air) íàòèñê, íàïîð; ñïåøêà
fuar [fu¶r] a. õîëîäíûé; çàì¸ðçøèé
fuath [fu¶] m. (gs. ~a) íåíàâèñòü is ~ leis îí íåíàâèäèò, îí òåðïåòü íå ìîæåò
fud [fud] s. ar ~ ñêâîçü, íàðóæó
fuil [fil’] f. (gs., pl. fola) êðîâü
fuinneog [fin’o:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~) îêíî
fuinseog [f’in’òo:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~ ) (áîò.) ÿñåíü
fuiseog [fiòo:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~ ) æàâîðîíîê
G
ga [ga] m. (gs.~ , pl. ~thanna) ëó÷, ðàäèóñ
gá [ga:] m. (gs. ~) íåîáõîäèìîñòü, ní ~ dom a rá... ìíå íåò íåîáõîäèìîñòè ãîâîðèòü...
gabh [gav] v.t., i. (v.n. ~áil, p.p. gafa) ïîëó÷àòü; áðàòü, õâàòàòü ~ amach óõîäèòü ïðî÷ü
gabha [gau] m. (gs. ~ , pl. gaibhne) êóçíåö
gabhar [gaur] m. (gs., npl. -air, gpl. ~ ) êîç¸ë, êîçà
gach [gax] a., s. êàæäûé, âåñü, âñÿêèé ~ duine âñå ~ rud âñ¸
gadhar [gair] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) ñîáàêà (îõîòíè÷üÿ); (äèàë.) ñîáàêà
Gaeilge [ge:l’g’¶] f. (gs. ~ , pl. -gí) èðëàíäñêèé ÿçûê tá ~ agam ÿ ãîâîðþ ïî- èðëàíäñêè ~ na Mhanann ÿçûê îñòðîâà Ìýí
Gael [ge:l] m. (gs., npl. -eil, gpl. ~) èðëàíäåö, ãýë
Gaelach [ge:l¶x] a. èðëàíäñêèé, ãýëüñêèé
gair [gar’] v.t., i. (v.n. ~m) çâàòü, íàçûâàòü
gáir [ga:r’] f. (gs. ~e, pl. gártha) êðèê, âîïëü
gairdín [ga:rd’i:n’] m. (gs. ~ , pl. ~í) ñàä
gáire [ga:r’¶] m. (gs. ~ , -rí) ñìåõ
gairm [gar’¶m’] f. (gs. êàê îò s. ~e, êàê îò v.n. -rthe; pl. ~eacha) ïðèçûâ, çîâ
galánta [gala:nt¶] a. âåëèêîëåïíûé go ~ âåëèêîëåïíî, ïûøíî
galar [gal¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) 1. áîëåçíü, íåäóã 2. íåñ÷àñòüå, áåäñòâèå
gall [gal] m. (gs., npl. gaill, gpl. ~) 1. G~ (èñò.) ãàëë; äàí; íîðìàíí, àíãëî-íîðìàíí; àíãëè÷àíèí 2. èíîñòðàíåö
gallda [gald¶] a. 1. èíîñòðàííûé 2. àíãëèéñêèé; àíãëèçèðîâàííûé
gan [g¶n] prep. (+ len.) áåç gan phingin áåç (åäèíîãî) ïåííè gan choinne íåîæèäàííî, âíåçàïíî gan mhoill ñêîðî b’fhearr duit gan fanacht òåáå ëó÷øå íå æäàòü
gandal [gand¶l] m. (gs., npl. –ail, gpl. ~) ãóñàê
gaol [gi:l] m. (gs. -oil, pl. ~ta) âçàèìîîòíîøåíèÿ, êîíòàêò, äðóæáà
gaoth [gi:] f. (gs. -oithe, npl. ~a, gpl. ~) âåòåð
garbh [gar¶v] a. ãðóáûé; ðåçêèé, õðèïëûé; æ¸ñòêèé
garda [ga:rd¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) 1. ïîëèöåéñêèé 2. ñòîðîæ, òþðåìùèê 3. çàùèòíèê
gardáil [ga:rda:l’] v.t., i. (v.n. ~) ñòîðîæèòü
garsún [garsu:n] m. (gs., npl. -úin, gpl. ~) ìàëü÷èê
gas [gas] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) ñòâîë, ñòåáåëü
gasra [gasr¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ãðóïïà ëþäåé; ïîäðàçäåëåíèå îðãàíèçàöèè; âîåííûé îòðÿä
gé [g’e:] f. (gs. ~ , pl. ~anna) ãóñü
géag [g’e:g] f. (gs. géige, npl. ~a, gpl. ~) âåòêà
geal1 [g’al] m. (gs. gil) áåëèçíà, ÿðêîñòü
geal2 [g’al] a. (comp. gile) áåëûé, îñëåïèòåëüíûé, áåëîñíåæíûé
gealach [g’al¶x] f. (gs. -aí, npl. ~a, gpl. ~) ëóíà, ìåñÿö
gealbhán [g’al¶v¶n] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~ ) âîðîáåé
geall1 [g’al], [g’aul] m. (gs. gill, pl. ~ta) óâåðåííîñòü; áåçîïàñíîñòü i n ~ le ...
â çàâèñèìîñòè îò...; ðàäè ÷åãî-ë.
geall2 [g’al], [g’aul] v.t., i. (v.n. ~adh) îáåùàòü, óâåðÿòü
gealt [g’alt] f. (gs. geilte, npl. ~a, gpl. ~) áåçóìåö, ñóìàñøåäøèé
gealtacht [g’alt¶xt] f. (gs. ~a) áåçóìèå, ñóìàñøåñòâèå
géar [g’e:r] a. 1. (â ðàçí. çíà÷.) ðåçêèé, îñòðûé scian ghéar îñòðûé íîæ gaoth ghéar ðåçêèé âåòåð súil ghéar ïðèñòàëüíûé âçãëÿä cluas ~ a thabhairt do dhuine ñëóøàòü êîãî-ë. âíèìàòåëüíî goile ~ îñòðûé àïïåòèò guth ~ ðåçêèé ãîëîñ 2. êèñëûé fíon ~ ñóõîå âèíî bainne ~ êèñëîå ìîëîêî 3. áûñòðûé, ïðîâîðíûé go géar áûñòðî, ïðîâîðíî
gearán [g’ara:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) æàëîáà
gearr1 [g’a:r] a. (comp. giorra) êîðîòêèé
gearr2 [g’a:r] v.t., i. (v.n. ~adh, pp. ~tha) ðåçàòü
gearradh [g’ar¶] m. (gs. -rrtha, pl. -rrthacha) 1. v.n. îò gearr 2. ÷åðòà, ïðîðåçü
gearrán [g’ara:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) æåðåáåö
geata [g’at¶] m. (gs. ~, pl. -í) âîðîòà; âðàòà
geimhreadh [g’ev’r’¶] m. (gs. -ridh, pl. -rí) çèìà
geis [g’eò] f. (gs. ~e, npl. geasa, gpl. geas) 1. ãåéñ, òàáó, çàïðåò 2. çàêëèíàíèå
giall1 [g’i¶l] m. (gs. géill, npl. ~a, gpl. ~) ÷åëþñòü
giall2 [g’i¶l] m. (gs. géill, npl. ~a, gpl. ~) çàëîæíèê
gile [g’il’¶] f. (gs. ~) áåëèçíà, îñëåïèòåëüíîñòü
giolla [g’il¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ñëóãà, ïîñëàíåö
giorraigh [g’iri:] v.t., i. (v.n. -rrú) ñîêðàùàòü(ñÿ)
giorria [g’iri¶] m. (gs. ~, pl. -cha) çàÿö
glac [glak] v.t. ïðèíÿòü, âçÿòü íà ñåáÿ
glan1 [glan] v.t. (v.n. ~adh) ÷èñòèòü
glan2 [glan] a. ÷èñòûé
glao [gle:], [gli:] m. (gs. ~ , pl. ~nna) êðèê, çîâ
glaoigh [gli:g’] v.t., i. (v.n. -och) çâàòü, ïðèçûâàòü; âîñêëèöàòü; êðè÷àòü; çàêàçûâàòü
glas [glas] a. 1. çåë¸íûé (î òðàâå è ëèñòüÿõ) 2. ñåðûé 3. (ëèò.) ñèíèé (î ãëàçàõ)
glasra [glasr¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) îâîù
gleann [g’l’an] m. (gs. ~a, pl. ~ta) äîëèíà
gléasta [gl’e:st¶] a. îäåòûé, íàðÿæåííûé; õîðîøî îäåòûé, íàðÿäíûé, ýëåãàíòíûé
gliondar [g’l’ind¶r] m. (gs. -air) ðàäîñòü cuir sé ~ ar mo chroí ýòî ðàäóåò ìî¸ ñåðäöå
gliúcaíocht [g’l’u:ki:¶xt] f. (gs. ~) âãëÿäûâàíèå, âñìàòðèâàíèå (ïðîöåññ)
gloine [glon’¶] f. (gs. ~ , pl. -ní) 1. ñòåêëî 2. ñòàêàí
glóir [glo:r’] f. (gs. ~) ñëàâà
glór [glo:r] m. (gs. -oir, pl. ~tha) ãîëîñ
gluais [glu¶ò] v.t., i. (v.n. ~eacht) äâèãàòü(ñÿ)
gluaisteán [glu¶òt’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) ìàøèíà, àâòîìîáèëü
glúin [glu:n’] f. (gs., npl. gl. ~e, gpl. glún) 1. êîëåíî 2. ïîêîëåíèå
gníomh [g’n’i:v] m. (gs. -ímh, pl. ~artha) äåëî, ïîñòóïîê, äåÿíèå
gnó [gno:] m. (gs. ~ , pl. -thaí) äåëî, ðàáîòà; ïîëüçà déan an ~ ïîäõîäèòü
gnúis [gnu:ò] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ëèöî, âûðàæåíèå ëèöà; óñòðåìëåíèå, íàìåðåíèå
go1 [g¶] part. (+a., adv.) go maith õîðîøî; fuair sí bás go hóg îíà óìåðëà ìîëîäîé
go2 [g¶] prep. (+ecl.) ïî íàïðàâëåíèþ ê, â go Meiriceá â Àìåðèêó
go3 [g¶] vb. subj. part. (+ecl.) go bhfuil ... ïóñòü áóäåò ... go raibh maith agat ñïàñèáî (áóêâ.: ïóñòü áóäåò õîðîøî ó òåáÿ)
go4 [g¶] conj. (+ecl., pret. gur) ÷òî
gob [gob] m. (gs. goib, npl. ~a, gpl. ~) êëþâ
gol [gol] m. (gs. goil) 1. v.n. îò goil (ïëàêàòü) 2. ïëà÷, ðûäàíèå
gorm [gor¶m] a. 1. ñèíèé, ãîëóáîé 2. ò¸ìíûé, ÷¸ðíûé; íåãðèòÿíñêèé, òåìíîêîæèé fear ~ íåãð 3. çíàòíûé; ïðîñëàâëåííûé, çíàìåíèòûé
gormán [gor¶ma:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) (áîò.) âàñèë¸ê
gort [gort] m. (gs., npl. goirt, gpl. ~) 1. îãîðîä 2. ïîëå
gorta [gort¶] m. (gs. ~) ãîëîä
gortach [gort¶x] a. ãîëîäíûé; áåñïëîäíûé, òîùèé (î çåìëå); ñêóïîé
gotha [goh¶] m. (gs. ~, pl. ~í) âíåøíîñòü, îáëè÷üå; æåñò, ïîçà; âèä; ïðèòâîðñòâî
grá [gra:] m. (gs. ~ , v.n. ~ite) ëþáîâü tá ~ agam duit ÿ òåáÿ ëþáëþ
gramadach [gram¶d¶x] f. (gs. -aí) ãðàììàòèêà
gránna [gra:n¶] a. áåçîáðàçíûé, ïðîòèâíûé, îòâðàòèòåëüíûé is ~ duit (uait) íåêðàñèâî ñ òâîåé ñòîðîíû
greann [g’r’an], [g’r’aun] m. (gs. grinn) øóòêà, ñìåõ scéal grinn àíåêäîò
gréithe [g’r’e:h¶] spl. 1. (ëèò.) öåííîñòè, äðàãîöåííîñòè, öåííûå âåùè 2. äàðû, ïîäàðêè 3. óêðàøåíèÿ, áåçäåëóøêè; 2. ïîñóäà (ôàÿíñîâàÿ, ãëèíÿíàÿ)
grian [g’r’i¶n] f. (gs. gréine, ds. gréin, pl. ~ta) ñîëíöå
griog [g’r’ig], [gr’og] v.t. (v.n. ~adh) äðàçíèòü; ðàçäðàæàòü; ùåêîòàòü
groí [gri:] a. ñèëüíûé, ýíåðãè÷íûé
gruaig [gru¶g’] f. (gs. ~e) âîëîñû (íà ãîëîâå)
gual [gu¶l] m. (gs. -ail) óãîëü ~ a bhaint äîáûâàòü óãîëü
gualainn [gu¶l¶n’] f. (gs. ~e, pl. guaillí) ïëå÷î
guigh [gig’] v.t., i. ìîëèòü(ñÿ)
gúna [gu:n¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ïëàòüå
gunna [gon¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ðóæü¸
gur [g¶r] : go4
gurb [g¶rb], gurbh [g¶r¶v] : is
guta [gut¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ãëàñíûé (çâóê)
guth [guh] m. (gs. ~a , pl. ~anna) ãîëîñ
guthán [guha:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) òåëåôîí
H
haca [hak¶] m. (gs. ~ ) õîêêåé
halbard [hal¶b¶rd] m. (gs., npl. -aird, gpl. ~ ) (èñò.) àëåáàðäà
hanla [hanl¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ðóêîÿòü
hata [hat¶] m. (gs. ~, pl. ~í) øëÿïà
hearóin [haro:n’] f. (gs. ~e) ãåðîèí
héileacaptar [/he:l’¶/kapt¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~ ) âåðòîë¸ò
hiéana [/hi:/e:n¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ãèåíà
hiopnóis [hipno:ò] f. (gs. ~e, pl. ~í) ãèïíîç
hipitéis [/hip’¶/te:ò] f. (gs. ~e, pl. ~í) ãèïîòåçà, ïðåäïîëîæåíèå
húda [hu:d¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) êàïþøîí
I
i [i] prep. (ionam, ionat, ann, inti, ionainn, ionaibh, iontu; + ecl., in - ïåðåä ãëàñíûì, i+an=sa, san ïåðåä ãëàñíûì) â
í [i:] pers. pron. 3 sg. f. îíà 1. ïðÿìîé îáúåêò chonaic mé í ÿ âèäåë å¸ 2. ñóáúåêò ñâÿçêè is bean í îíà æåíùèíà
iad [i¶d] pers. pron. 3pl. îíè 1. ïðÿìîé îáúåêò chonaic mé iad ÿ âèäåë èõ
2. ñóáúåêò ñâÿçêè is daoine láidre iad îíè ñèëüíûå ëþäè
iall [i¶l] f. (gs. éille, pl. ~acha, ds. éill â íåêîò. ñî÷åò.) 1. ðåìåíü, ðåìåøîê, ïîëîñêà ìàòåðèè, øíóðîê 2. ïîâîäîê
iarann [i¶r¶n] m. (gs., npl. -ainn, gpl. ~) æåëåçî
iarr [i¶r] v.t. (v.n. ~aidh) 1. ñïðàøèâàòü, ïðîñèòü 2. ïûòàòüñÿ
iarracht [i¶r¶xt] f. (gs. ~a, pl. ~aí) óñèëèå, ïîïûòêà
iasc [i:sk] m. (gs., npl. éisc, gpl. ~) ðûáà is maith le cat iasc ach ní maith leis a lapaí a fhliuchadh ëþáèøü êàòàòüñÿ, ëþáè è ñàíî÷êè âîçèòü (áóêâ.: íðàâèòñÿ êîòó ðûáà, äà íå íðàâèòñÿ ëàïû ìî÷èòü)
iascaireacht [i¶sk¶r’¶xt] f. (gs. ~ , pl. ~aí) ðûáíàÿ ëîâëÿ, ðûáàëêà; ïðîöåññ ëîâëè ðûáû
idir [id’¶r’] prep. (eadrainn, eadraibh, eatarchu) ìåæäó
Ifreann [if’r’¶n] m. (gs. -rinn) àä (â ïðÿìîì è ïåðåíîñíîì ñìûñëå)
il- [il’] pref. ìíîãî-, ìóëüòè-, ïîëè- ildaite ðàçíîöâåòíûé
im [im’] m. (gs. ~e, pl. ~eanna) ìàñëî
imeacht [im’¶xt] m. (gs. ~a, pl. ~aí) óõîä, îòúåçä ~aí an lae ñîáûòèÿ äíÿ
imigh [im’i:] v.i. (v.n. imeacht) óõîäèòü, óåçæàòü ~ leat (amach as seo)! óáèðàéñÿ! âîí (îòñþäà)!
imir [im’¶r’] v.t., i. (v.n. imirt) èãðàòü imirt ar dhuine ðàçûãðàòü (êîãî-ë.), ñûãðàòü øóòêó (ñ êåì-ë.)
in [in] : i
ina [in¶] = i+a5 (rel)
ingneach [iŋ’n’¶x] a. êîãòèñòûé
Inid [in’¶d’] f. (gs. ~ , pl. ~í) Èíèä (èðëàíäñêèé íàðîäíûé ïðàçäíèê, íàïîìèíàþùèé ìàñëåíèöó)
iníon [in’i:n] f. (gs. -yne, pl. ~acha) äî÷ü; äåâóøêà (óñòàð.)
inis1 [in’¶ò] f. (gs. inse, pl. insí) îñòðîâ (óñòàð., âõîäèò â òîïîíèìû)
inis2 [in’¶ò] v.t., i. (pres. insíonn, v.n. insint) ðàññêàçûâàòü, îïèñûâàòü
inmhe [in’¶v’¶] f. (gs. ~) 1. (ëèò.) áîãàòñòâî, èìóùåñòâî, ñîñòîÿíèå; ïîëîæåíèå 2. ñèëà, çðåëîñòü bheith in ~ rud a dhéanamh áûòü ñïîñîáíûì, áûòü â ñîñòîÿíèè ñäåëàòü ÷òî-ë.
inné [in’e:] adv. â÷åðà
inneal [in’¶l] m. (gs., npl. innill, gpl. ~) ìîòîð, äâèãàòåëü
inniu [in’u(:)] adv. cåãîäíÿ
inscríbhinn [inòk’r’i:v’¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~í) íàäïèñü
insint [in’ò¶n’t’] 1. v.n. îò inis 2. ïîâåñòâîâàíèå, ðàññêàç
iomaí [imi:] a. (comp. lia) ìíîãèé, ìíîãî÷èñëåííûé is ~ sort bia ìíîãî âèäîâ åäû; go h~ ÷àñòî
iománaíocht [ima:ni:¶xt] f. (gs. ~a) èãðà â øàðû, êåãëè; èðëàíäñêèé õîêêåé íà òðàâå
iomarca [im¶rk¶] f. (gs. ~) èçáûòîê, èçëèøåê; ñëèøêîì ìíîãî
iomlán [imla:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) âñ¸ âìåñòå, âñ¸, ñîáðàííîå öåëîå
iompaigh [impi:] v.t., i. (v.n. iompú) ïîâåðíóòüñÿ; ïåðåâåðíóòüñÿ; ñâåðíóòüñÿ (î ìîëîêå); îáðàòèòüñÿ (â âåðó)
iompair [imp¶r’] v.t., i. (v.n. -ar) íåñòè, íîñèòü, ïåðåíîñèòü
iompar [imp¶r] m. (gs. êàê s. -air, êàê v.n. ~tha) 1. v.n. îò iompair 2. ãðóç, íîøà tá dréimire ar ~ acu îíè íåñóò ëåñòíèöó
ionad [in¶d] m. (gs., npl. -aid, gpl. ~) ìåñòî, ïîçèöèÿ; ìåñòîïîëîæåíèå, ìåñòîíàõîæäåíèå; çíàê, ìåòêà, ñëåä
ionadh [i:n¶] m. (gs. -aidh, pl. aí) óäèâëåíèå; ñþðïðèç is ~ liom ÿ óäèâë¸í
ionar [in¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) òóíèêà
ionga [iŋg¶] f. (gs. ~n, pl. ingne) íîãîòü; êîãîòü
ionróir [inro:r’] m. (gs. -óra, pl. ~í) çàâîåâàòåëü
ionsaitheóir [insiho:r’] m. (gs. -ora, pl. ~í) çàõâàò÷èê, àãðåññîð
iontach [i:nt¶x] a. ÷óäåñíûé, óäèâèòåëüíûé, íåîáû÷íûé; ñòðàííûé
iontaise [intaò¶] f. (gs.~ , pl. -sí) èñêîïàåìîå
is [is] cop. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.)
is Éireannach é îí èðëàíäåö is bósca é ýòî êîðîáêà
an Éireannach é? îí èðëàíäåö? an bósca é? ýòî êîðîáêà?
ní Éireannach é îí íå èðëàíäåö ní bósca é ýòî íå êîðîáêà
b’Éireannach é ýòî áûë èðëàíäåö ba bhósca é ýòî áûëà êîðîáêà
ar Éireannach é ýòî áûë èðëàíäåö? ar bhósca é? ýòî áûëà êîðîáêà?
níor Éireannach é ýòî áûë íå èðëàíäåö níor bhósca é ýòî áûëà íå êîðîáêà
íseal [i:ò¶l] a. (comp. ísle) íèçêèé glór ~ òèõèé ãîëîñ balla ~ íèçêàÿ ñòåíà gníomh ~ íèçêèé ïîñòóïîê
isteach [iòt’ax] adv. âíóòðü
istigh [iòt’¶] adv. âíóòðè
ith [ih] v.t., i. (v.n. ~e) (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) åñòü
Iúil [u:l’] m. (gs. ~ , pl. ~eanna) èþëü
iúl [u:l] m. (gs. iúil) çíàíèå, âíèìàíèå rud a chur in ~ äàòü çíàòü î ÷¸ì-ë., âûðàçèòü ÷òî-ë., èçîáðàçèòü
iúr [u:r] m. (gs., npl. iúir, gpl. ~ ) òèñ crann iúir òèñîâîå äåðåâî
L
lá [la:] m. (gs. lae, pl. laethanta) äåíü ~ amháin îäíàæäû
labhair [laur’] v.t., i. (pres. -bhraíonn, v.n. -t) (+le) ãîâîðèòü
lacha [laõ¶] f. (gs., npl. ~n, gpl. ~in) óòêà
ladhar [lair] f. (gs. laidhre, pl. -dhracha) ïàëåö (íà íîãå)
laethúil [le:hu:l’] a. åæåäíåâíûé
lag [lag] a. ñëàáûé
laghad [laid] m. (gs. ~) íåìíîãî÷èñëåííîñòü; íåçíà÷èòåëüíîå, ìàëîå êîëè÷åñòâî ar a ~ ïî êðàéíåé ìåðå
laghdaigh [laid’i:] v.t., i. (v.n. -dú) îáëåã÷àòü, óìåíüøàòü
Laidin [la:d’in’] f. (gs. ~e) ëàòûíü
láidir [la:d’ir] a. (comp. láidre) ñèëüíûé
láithreach [la:hr’¶x] adv. òóò æå, íåìåäëåííî
lámh [la:v] m. (gs. láimhe, ds. láimh, npl. ~a) ðóêà
lampa [lamp¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ëàìïà ~ ola ìàñëÿíàÿ ëàìïà
lán1 [la:n] m. (gs., npl. láin, gpl. ~) ïîëíîòà, áîëüøîå êîëè÷åñòâî a ~ ìíîãî
a ~ daoine ìíîãî ëþäåé a ~ uisce ìíîãî âîäû
lán2 [la:n] a. ïîëíûé
lann [lan] f. (gs. lainne, npl. ~a, gpl. ~) 1. ìåòàëëè÷åñêàÿ ïëàñòèíà 2. ÷åøóÿ (ðûáû) 3. ëåçâèå ~ claímh, scine ëåçâèå ìå÷à, íîæà
lao [li:], [le:] m. (gs. ~, pl. ~nna) òåë¸íîê
laoch [li:x], [le:x] m. (gs. -oich, pl. ~ra) âîèí, ãåðîé
lapa [lap’¶] m. (gs. ~, pl. ~aí) ëàïà
lár [la:r] m. (gs., npl. láir, gpl. ~) 1. çåìëÿ, ïîë ar ~ çàìåðòâî, íàïîâàë 2. îñíîâà 3. ñåðåäèíà, öåíòð
las [las] v.t., i. (v.n. ~adh) ñâåòèòü, îñâåùàòü
lasmuigh [/las/mig’] adv., prep. ñíàðóæè, íà óëèöå
láthair [la:h¶r’] f. (gs. láithreach, pl. láithreacha) ìåñòî, ïðîñòðàíñòâî faoi ~ â íàëè÷èè i ~ â ïðèñóòñòâèè; bheith i ~ (ag rud) ïðèñóòñòâîâàòü (ïðè ÷åì-ë.) i ~ na huaire ñåé÷àñ, â íàñòîÿùåå âðåìÿ
le [l’¶] prep. (liom, leat, leis, léi, linn, libh, leo) 1. ñ, ïðè 2. ïîñðåäñòâîì, ó lena ordóg ñâîèì ïàëüöåì cé leis é? is liomsa é ÷ü¸ ýòî? ýòî ìî¸ isteach léi san fharraige óïàëà îíà â ìîðå
leaba [l’ab¶] f. (gs. leapa, pl. leapacha) êðîâàòü, ïîñòåëü
leabhar [l’aur] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) êíèãà ~ paidreacha ïñàëòûðü
leac [l’ak] f. (gs. leice, npl. ~a, gpl. ~) ñêàëà, áîëüøîé êàìåíü, ãëûáà
leag [l’ag] v.t., i. (v.n. ~an, p.p. ~tha) êëàñòü, ëîæèòüñÿ ~ ar òðîãàòü ÷òî-ë., ðàçìåùàòü
léamh [l’e:v] m. (gs. êàê îò s. léimh, êàê îò v.n. léite, pl. ~a) 1. v.n. îò léigh
2. ÷òåíèå
lean [l’an] v.t., i. (~úint) ñëåäîâàòü
leanbh [l’an¶v] m. (gs. linbh, pl. -naí) ðåá¸íîê
leann [l’an] m. (gs. ~a, pl. -ta) (ñâåòëîå) ïèâî, ýëü ~ dubh ïîðòåð ~ úll ñèäð ~ fraoigh (ôîëüê.) âåðåñêîâûé ì¸ä
léannta [l’ent¶] a. ó÷¸íûé, îáðàçîâàííûé
leanúint [l’anu:n’t’] f. (gs. -úna) ïîãîíÿ, ïðåñëåäîâàíèå
lear [lar] m. (gs. lir) ìîðå, îêåàí dul thar ~ óåçæàòü çà ìîðå, åõàòü çà ãðàíèöó, ýìèãðèðîâàòü
leas1 [l’as] m. (gs. ~a) äîáðî, áëàãîïîëó÷èå
leas2 [l’as] pref. âèöå-
leasainm [/l’as/an’¶m’] m. (gs. ~ , pl. -neacha) ïðîçâèùå
leath1 [l’ah] f. (gs. leithe, ds. leith, npl. ~a, gpl. ~) ÷àñòü, ñòîðîíà faoi leith îñîáåííûé i leith ïî íàïðàâëåíèþ (ê)
leath2 [l’ah] v.t., i. (v.n. ~adh) øèðîêî ðàñêðûâàòü, ðàçåâàòü; ðàñïðîñòðàíÿòü(ñÿ) ar ~adh øèðîêî îòêðûòûé
leathanach [l’ah¶n¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) ñòðàíèöà
leathóg [l’aho:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~ ) êàìáàëà
léigh [l’e:g’] v.t., i. (v.n. léamh) ÷èòàòü
leigheas [l’ais] m. (gs. -ghis, pl. ~anna) 1. ìåäèöèíà, èñêóññòâî èñöåëåíèÿ 2. ëåêàðñòâî, ñíàäîáüå, ñðåäñòâî
léim1 [l’e:m’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) 1. v.n. îò léim2 2. ïðûæîê, ñêà÷îê
léim2 [l’e:m’] v.t., i. ïðûãàòü
léine [l’e:n¶] f. (gs. ~ , pl. ~te) ðóáàøêà ~ oíche íî÷íàÿ ðóáàøêà
leipreachán [l’ep’r’¶xa:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) (ôîëüê.) ëåïðåõîí
léir [l’e:r’] a. ñâåòëûé, ïðîçðà÷íûé, ÿñíûé is ~ go ... ÿñíî, ÷òî ...; go ~ âñå ïîëíîñòüþ
leis an [leò¶n] prep. ñ, âîçëå
leithéid [l’ehe:d’] f, (gs. ~e, pl. ~í) òàêîé æå, êàê..., ïîõîæèé, ïîäîáíûé a ~ sin (seo) òàêîå æå, ýòî æå
lena [len] = le+a4 (poss.)
leor [l’o:r] a. ïîëíûé, çàâåðø¸ííûé go ~ ìíîãî, äîñòàòî÷íî, äîâîëüíî; ceart go ~ íó ëàäíî, íó õîðîøî
liath [l’i¶] a. (comp. léithe) 1. ñåðûé 2. ñåäîé
lig [l’ig’] v.t., i. (v.n. ~ean, pp. ~the) ïîçâîëÿòü, ðàçðåøàòü, äîïóñêàòü; èçäàâàòü (çâóê)
líon [l’i:n] v.t., i. (v.n. ~adh) íàïîëíÿòü
líne [l’i:n’¶] f. (gs. ~ , pl. -nte) ëèíèÿ; ñòðî÷êà
litir [l’it¶r’] f. (gs. -treach, pl. -treacha) 1. áóêâà 2. ïèñüìî
liús [l’u:s] m. (gs., npl. -úis, gpl. ~ ) ùóêà
loch [lox] m. (gs. ~a, pl. ~anna) îçåðî
Lochlannach1 [loxl¶n¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~ ) 1. ñêàíäèíàâ; (èñò.) (äðåâíèé) ñêàíäèíàâ 2. ãðàáèòåëü, ðàçáîéíèê, ìàðîä¸ð
Lochlannach2 [loxl¶n¶x] a. ñêàíäèíàâñêèé; (èñò.) äðåâíåñêàíäèíàâñêèé, äðåâíåíîðâåæñêèé beoir ~ âåðåñêîâûé ì¸ä
lom [lom] v.t., i. (v.n. ~adh) ñäèðàòü, îáäèðàòü, ñíèìàòü, îáíàæàòü prátaí a ~adh ÷èñòèòü êàðòîøêó
lomnocht [lomnoxt] a. îáíàæ¸ííûé
lon [lon] m. (gs. loin, pl. ~ta) äðîçä ~ dubh ÷¸ðíûé äðîçä
lón [lo:n] m. (gs. lóin, pl. ~ta) 1. ïðîâèçèÿ, ïðèïàñû, ïðîäîâîëüñòâèå, ïðîâèàíò 2. îáåä (â ïîëäåíü), ëàí÷; âòîðîé çàâòðàê, ë¸ãêàÿ çàêóñêà am lóin âðåìÿ ëåí÷à
long [loh] f. (gs. loinge, npl. ~a, gpl. ~) êîðàáëü
lorg [lor¶g] m. (gs. êàê îò s. loirg, êàê îò v.n. ~tha, npl. loirg, gpl. ~) çàìåòêà, îòìåòêà; èíòåðåñ; õîä, íàïðàâëåíèå, ïóòü; ïîèñê; ñëåä ~ a bheith agat ar rud èíòåðåñîâàòüñÿ ÷åì-ë. ar ~ âñëåä çà ÷åì-ë., â ïîèñêàõ ÷åãî-ë.
luachair [lu¶x¶r’] f. (gs. -chra) òðîñòíèê; êàìûø
M
má [ma:] conj. (+ ecl., má + is = más) åñëè más mian leat åñëè òåáå õî÷åòñÿ
mac [mak] m. (gs., npl. mic, gpl. ~ ) 1. ñûí, ïîòîìîê ~ tíre âîëê 2. ìàëü÷èê
macánta [maka:nt¶] a. ñïîêîéíûé, òèõèé; ìÿãêèé; ÷åñòíûé
machnamh [maxn¶v] m. (gs. -aimh) ðàçìûøëåíèå, ðàçäóìüå
madra [madr¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ñîáàêà tá a fhios sin ag ~í an bhaile ýòî èçâåñòíî âñåì è êàæäîìó, ýòî çíàåò êàæäûé ~ rua ëèñà ~ uisce âûäðà
magadh [mag¶] m. (gs. -aidh) íàñìåøêà (ïðîöåññ), øóòêà ~ a dhéanamh faoi rud ñìåÿòüñÿ íàä ÷åì-ë.
maide [mad’¶] m. (gs. ~, pl. -dí) ïàëêà, äåðåâÿøêà
maidin [mad’¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) óòðî
maidir [mad’¶r’] prep. (+le) ñîãëàñíî (÷åìó-ë.)
maighdean [maid’¶n’] f. (gs. -dine, npl. ~a, gpl. ~) äåâóøêà, äåâñòâåííèöà
an Mhaighdean (àñòðîë.) Äåâà an Mhaighdean Mhuire Ñâÿòàÿ Äåâà Ìàðèÿ
mainistir [man’¶òt’¶r’] f. (gs. -treach, pl. -treacha) ìîíàñòûðü
mainséar [man’òe:r] m. (gs., npl. -éir, gpl. ~) ÿñëè äëÿ ñêîòà
mair [mar’] v.t., i. (v.n. ~eachtáil, pp. martha) áûòü, æèòü, ñóùåñòâîâàòü
mairg [mar’¶g’] f. (gs. ~e, pl. ~í) ãîðå, ñêîðáü, ïå÷àëü mo mhairg! óâû!
Máirt [ma:rt’] f. (gs. ~ , pl. ~eanna) âòîðíèê
mairteoil [/mar/t’o:l’] f. (gs. -ola) ãîâÿäèíà
maise [maò¶], mhuise [wiò¶], muise [muò¶] int. íó! äà íó! àõ!
maisigh [maòi:] v.t. (v.n. -siú) óêðàøàòü
maisiúchán [maòu:xa:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) óêðàøåíèå
máistir [ma:òt’¶r] m. (gs. ~ , pl -trí) ó÷èòåëü; ìàñòåð; õîçÿèí
maith1 [mah] a. (comp. fearr) õîðîøèé; äîáðûé
maith2 [mah] v.t. (v.n. ~eamh) ïðîùàòü
maitheas [mah¶s] f. (gs. ~a, pl. ~aí) äîáðî, áëàãîïîëó÷èå lá ~a ðàáî÷èé äåíü
máithrín [ma:hr’i:n’] f. (gs. ~ , pl. ~í) ìàòóøêà
mala [mal¶] f. (gs. ~ , pl. ~í) áðîâü
mála [ma:l¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ñóìêà, ìåøîê ~ plúir ìåøîê ìóêè ~ droma ðþêçàê
mall [mal] a. ìåäëåííûé go ~ ìåäëåííî
mallacht [mal¶xt] f. (gs. ~a, pl. ~aí) ïðîêëÿòèå
malairt [mal¶rt’] f. (gs. ~e, pl. ~í) 1. (ëèò.) ðàçðóøåíèå 2. èçìåíåíèå, ïåðåìåíà
mamat [mam¶t] m. (gs., npl. -ait, gpl. ~) ìàìîíò
manach [man¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) ìîíàõ
mánla [ma:nl¶] a. ìÿãêèé, ïðèÿòíûé (î ÷åëîâåêå)
maol [mi:l], [me:l] a. 1. îáíàæ¸ííûé 2. ëûñûé 3. òóïîé ( î íîæå, êàðàíäàøå è ò.ï.)
maorga [mirg¶] a. âåëè÷àâûé, äîñòîéíûé
mapa [map¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) (ãåîãðàôè÷åñêàÿ) êàðòà
mar [m¶r] prep., conj., adv. êàê, òàê êàê, ïîòîìó ÷òî
márach [ma:r¶x] s. çàâòðàøíèé äåíü lá arna mhárach íà ñëåäóþùèé äåíü
maraigh [mari:] v.t., i. (v.n. marú) óáèâàòü
marbh [mar¶v] a. ì¸ðòâûé
marcach [mark¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) âñàäíèê
marcaíocht [marki:(¶)xt] f. (gs. ~a) åçäà âåðõîì
margadh [mar¶g¶] m. (gs. -aidh, pl. -aí) 1. ðûíîê 2. äîãîâîð
Márta [ma:rt¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ìàðò
más [ma:s] : má
masla [masl¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) îñêîðáëåíèå
maslaigh [masli:] v.t. (v.n. maslú) îñêîðáëÿòü
máthair [ma:h¶r’] f. (gs. gs. -ar, pl. máithreacha) ìàòü
mé [me:] pers. pron. 1 sg. ÿ, ìåíÿ 1. ñóáúåêò ãëàãîëà chonaic mé é ÿ óâèäåë åãî 2. ïðÿìîé îáúåêò chonaic sé mé îí óâèäåë ìåíÿ 3. ñóáúåêò ñâÿçêè is duine mé ÿ ÷åëîâåê
meabhair [m’aur’] f. (gs. -bhrach) 1. ðàçóì, ïàìÿòü bheith ar do mheabhair áûòü â ñâî¸ì óìå chuaigh sé as a mheabhair îí ñîø¸ë ñ óìà 2. óì, èíòåëëåêò; âíèìàíèå 3. îñîçíàíèå, ïîíèìàíèå 4. ñîçíàíèå do mheabhair a chailleadh ïîòåðÿòü ñîçíàíèå bheith gan mheabhair áûòü áåç ñîçíàíèÿ 5. íàìåðåíèå is ~ liom labhairt leis ÿ ñîáèðàþñü ñ íèì ïîãîâîðèòü
meacan [m’ak¶n] m. (gs., npl. -ain, gpl. ~) êîðåíü, êîðíåâèùå (ðàñòåíèÿ) ~ bán ïàñòåðíàê
meán [m’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ñåðåäèíà, ïîëîâèíà an ~ lae ïîëäåíü ar an ~ oíche â ïîëíî÷ü
Meán Fómhair [m’a:nfo:r’] ñåíòÿáðü (áóêâ.: ñåðåäèíà îñåíè)
meangadh [m’aŋg¶] m. (gs. -gtha) ~ (gáire) óëûáêà
meannán [m’ana:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~ ) ~ (gabhair) êîçë¸íîê
méar [m’e:r] f. (gs. méire, npl. ~a, gpl. ~) ïàëåö (íà ðóêå)
meas1 [m’as] m. (gs. ~a) óâàæåíèå, ïî÷òåíèå
meas2 [m’as] v.t., i. ñ÷èòàòü, ïîëàãàòü
measa [m’as¶] comp. îò olc (ïëîõîé) is ~ liom ÿ ïðåäïî÷èòàþ (êîìó-ë., ÷åìó-ë.)
measc1 [m’ask] m. (gs. ~) ñìåøåíèå i ~ ñðåäè
measc2 [m’ask] v.t., i. (v.n. ~adh, pp. ~tha) ñìåøèâàòü(ñÿ)
méid [m’e:d’] m. (gs. ~) ÷èñëî, êîëè÷åñòâî; îáñòîÿòåëüñòâà cé ~ ? ñêîëüêî?
Meiriceá [m’er’ika:] f. (gs. ~) Àìåðèêà
meisce [m’eòk’¶] f. (gs. ~) îïüÿíåíèå ar ~ ïüÿíûé
meitheal [m’eh¶l] f. (gs. -thle, pl. thleacha) ãðóïïà ðàáî÷èõ, áðèãàäà
Meitheamh [m’eh¶v] m. (gs., npl. -thimh, gpl. ~) èþíü
mí- [mi:] pref. íå-, áåç-, à-
mian [mi¶n] f. (gs. méine, pl. ~ta) æåëàíèå más ~ leat åñëè òû õî÷åøü;
mar is ~ leat féin íå ìîãëè áû âû... (âåæëèâàÿ ôîðìóëà)
mídhaonnacht [m’i:ge:n¶xt] f. (gs. ~a) áåñ÷åëîâå÷íîñòü
mil [m’il’] f. (gs. meala) ì¸ä
mílaochas [m’i:le:x¶s] m. (gs. -ais) ìàëîäóøèå
míle1 [m’i:l’¶] m. (gs. ~ , pl. -lte) òûñÿ÷à go raibh ~ maith agat áîëüøîå ñïàñèáî
míle2 [m’i:l’¶] m. (gs. ~ , pl. -lte) ìèëÿ
milleadh [m’il’¶] m. (gs. -llte) ðàçðóøåíèå
milis [mil¶ò] a. (comp. milse) ñëàäêèé
milse [milò¶] f. = milseacht
milseacht [milò¶xt] f. (gs. ~a) ñëàäîñòü
mín [m’i:n’] a. 1. íèçêèé, ïëîñêèé 2. ìÿãêèé 3. (î ÷åëîâåêå) ïðèÿòíûé, ñïîêîéíûé, íåæíûé
minic [m’in’¶k’] adv. ÷àñòî
miodóg [m’ido:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~ ) êèíæàë
mion- [m’in] pref. ìàëî-, ìèêðî-, ìèíè-
mionn [m’in] m. (gs. ~a , npl. ~aí, gpl. ~) 1. (ëèò.) ñâÿùåííûé ïðåäìåò, ðåëèêâèÿ 2. êîðîíà, äèàäåìà 3. êëÿòâà ~ an leabhair a thabhairt êëÿñòüñÿ íà Áèáëèè 4. ~ mór ïðîêëÿòèå, ðóãàòåëüñòâî ~aí móra a thabhairt ïðîêëèíàòü, ðóãàòüñÿ
míorúilt [m’i:ru:l’t’] f. (gs. ~e, pl. ~í) ÷óäî
miotal [m’it¶l] m. (gs., npl. -ail, gpl. ~) ìåòàëë
miotalóireacht [m’it¶lo:r’¶xt] m. (gs. ~a) ìåòàëëóðãèÿ
miotóg [m’ito:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~) ïåð÷àòêà
mise [m’iò¶] emph. pers. pron. 1 sg. ÿ æå, ÿ
misinéir [m’iò¶n’e:r’] m. (gs.-éara, pl. ~í) ìèññèîíåð
misneach [miòn’ax] m. (gs. -nigh) ìóæåñòâî
miste [m’iòte] pred. a. (+cop.) is ~ (do) äåëî â òîì, ÷òî; ní ~ a rá go... íàäî ñêàçàòü, ÷òî...; níor mhiste smaoineamh air áûëî áû íåïëîõî ïîäóìàòü îá ýòîì muran ~ leat ñ âàøåãî ïîçâîëåíèÿ
mná [mna:] : bean
mo [m¶] poss. a. 1sg. (+len) ìîé, ìîÿ, ìî¸, ìîè
mó [mo:] comp. îò mór áîëüøèé
moch [mox] a. (comp. moiche) ðàííèé, ðàíî (s.) le ~ na maidine ðàíî óòðîì
moill [mol’], [mil’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) çàäåðæêà, ïðîìåäëåíèå
móin [mo:n’] f. (gs. móna, pl. ~te) 1. òîðô 2. òîðôÿíîå áîëîòî, òîðôÿíèê
móinéar [mo:n’e:r] m. (gs., npl. -éir, gpl. ~ ) ëóã
mol [mol] v.t., i. (v.n. ~adh) õâàëèòü
moladh [mol¶] m. (gs. -lta, pl. -ltaí) 1. v.n. îò mol 2. õâàëà, ïîõâàëà ~ le Dia! ñëàâà Áîãó!
moncaí [moŋk’i:] m. (gs. ~ , pl. -aithe ) îáåçüÿíà
mór [mo:r] (comp. mó) a. áîëüøîé go ~ î÷åíü go ~ ~ îñîáåííî
móradh [mo:r¶] m. (gs. -rtha) óâåëè÷åíèå, óëó÷øåíèå
mórán [mo:ra:n] m. (gs. -áin) adv. ìíîæåñòâî, áîëüøîå êîëè÷åñòâî; ìíîãî
~ daoine ìíîãî ëþäåé
mothaigh [mo:hi] v.t., i. (v.n. -thú) ÷óâñòâîâàòü, îùóùàòü; çàìå÷àòü
mothaolach [mohil¶x] a. ïðîñòîé, íåçàìûñëîâàòûé
múch [mu:x] v.t., i. (v.n. ~adh) ïîäàâëÿòü, çàãëóøàòü; çàäóâàòü, ãàñèòü; ãàñíóòü
muid [mid’] pers. pron. 1 pl. ìû
muileann [mil’¶n] m. (gs. -linn, pl. -lte) ìåëüíèöà
múin [mu:n’] v.t., i. (v.n. ~eadh) ó÷èòü, îáó÷àòü
muineál [min’a:l] m. (gs., npl. -níl, gpl. ~) øåÿ
muinín [min’i:n’] f. (gs. ~e) 1. äîâåðèå 2. áëèçîñòü
múinteoir [mu:n’t’o:r’] m. (gs. -ora, pl. ~í) ó÷èòåëü, ïðåïîäàâàòåëü
muintir [min’t’¶r’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) 1. ëþäè, íàñåëåíèå ~ na hÉireann èðëàíäöû, æèòåëè Èðëàíäèè 2. ñåìüÿ, äîìî÷àäöû
muir [mir’] f. (gs., pl. mara) ìîðå
mullach [mul¶x] m. (gs. -aigh, pl. -aí) âåðøèíà
mura [mur¶] conj. åñëè íå, ïîêà íå
músaem [mu:se:m] m. (gs., npl. -eim, gpl. ~) ìóçåé
múscail [mu:sk¶l’] v.t., i. (v.n. ~t) ïðîñûïàòüñÿ
N
na [n¶] : an
ná1 [na:] neg. vb. imper. part. ná labhair íå ãîâîðè
ná2 [na:] conj. èëè, ÷åì ... níl mac ~ iníon aige ó íåãî íåò íè ñûíà, íè äî÷åðè tá tú níos óige ~ mé òû ìîëîæå, ÷åì ÿ
nach [nax] neg. conj. ÷òî íå ...
naí [ni:] m. (gs. ~ , pl. ~onna) äèòÿ, ðåá¸íîê
náire [na:r’¶] f. (gs. ~) ñòûä, ïîçîð tá ~ orm ìíå ñòûäíî mo ~ thú! ïîçîð! ìíå ñòûäíî çà òåáÿ!
náisiún [na:òu:n] m. (gs., npl. -úin, gpl. ~) íàöèÿ
náisiúntacht [na:òu:nt¶xt] f. (gs. ~a) íàöèîíàëüíîñòü
namhaid [naud’[, [na:v¶d’] m. (gs. -ad, pl. naimhde) âðàã, çàõâàò÷èê
naofa [ni:f¶] a. 1. ñâÿòîé 2. òîðæåñòâåííûé
naoi [ni:] num. äåâÿòü
naomh [ni:v] m. (gs., npl. -oimh, gpl. ~) ñâÿòîé
nathair [nah¶r’] f. (gs. -thrach, pl. -thracha) çìåÿ
nead [n’ad] f. (gs. néide, pl. ~acha) ãíåçäî
néal [n’e:l] m. (gs. néil, pl. ~ta) 1. îáëàêî, òó÷à 2. òîñêà, ïå÷àëü, ìðà÷íîñòü
neamh [n’av] f. (gs. neimhe) íåáî, íåáåñà
neamhspleách [n’avsp’la:x] a. íåçàâèñèìûé
neart [n’art] m. (gs. nirt) ñèëà, ìîùíîñòü, âëàñòü; âîçìîæíîñòü níl ~ air çäåñü íè÷åì íå ïîìîæåøü, ñ ýòèì íè÷åãî íå ïîäåëàåøü
néata [n’e:t¶] a. 1. ÷èñòûé, îïðÿòíûé 2. òî÷íûé
ní1 [n’i:] neg. vb. part. (+len.) ní thuigim ÿ íå ïîíèìàþ ní raibh mé ann ÿ íå áûë òàì
ní2 [n’i:]: is
ní3 [n’i:] m. (gs. ~ , pl. nithe) âåùü, ïðåäìåò, íå÷òî, (ñ îòð.) íè÷òî
ní hea [n’i:ha] neg. cop. (îòðèöàòåëüíûé îòâåò íà âîïðîñ, çàäàííûé ñâÿçêîé)
an Éireannach é? ní hea îí èðëàíäåö? íåò
nigh [n’i] v.t., i. (pres. níonn, v.n. ní) ìûòü(ñÿ), ñòèðàòü
níl [n’il] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã. bí)
nimh [n’iv’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ÿä
níor1 [n’i:r] neg. vb. past. part. íå ~ chreid se me îí ìíå íå ïîâåðèë
níor2 [n’i:r] : is
níorbh [n’i:r¶v] (ñì. òàáëèöó íåïðàâèëüíûõ ãëàãîãîâ: is)
níos [n’i:s] comp. adv. tá tú ~ óige ná mé òû ìîëîæå, ÷åì ÿ
nó [no:] conj. èëè
nocht1 [noxt] a. ãîëûé, îáíàæ¸ííûé
nocht2 [noxt] v.t., i. (v.n. ~adh, pp. ~a) îáíàðóæèâàòü(ñÿ), îòêðûâàòü(ñÿ)
nóiméad [no:m’e:d] m. (gs., npl. -éid, gpl. ~) ìèíóòà
nóinín [no:n’i:n’] m. (gs. ~, pl. ~í) ìàðãàðèòêà
Nollaig [nol¶g’] f. (gs.-ag, pl. ~í) Ðîæäåñòâî Mí na Nollag äåêàáðü
nós [no:s] m. (gs. nóis, pl. ~anna) îáû÷àé; ìàíåðà, ñòèëü
nua [nu¶] a. íîâûé, ñîâðåìåííûé
nuacht [nu¶xt] f. (gs. ~a) 1. íîâîñòü 2. íîâèçíà, íîâûå âïå÷àòëåíèÿ
nuair [nu¶r’] rel. conj. êîãäà, åñëè nuair a bhí mé óg êîãäà ÿ áûë ìîëîä
O
ó [o:] prep. (uaim, uait, uaidh, uaithi, uainn, uaibh, uathu; ó+an = ón, ó+a, ár (poss., rel.) = óna, ónár) îò cad tá uait? ÷òî òåáå íóæíî?
obair [ob¶r’] f. (gs. oibre, pl. oibreacha) ðàáîòà, òðóä tá mé ag ~ ÿ ðàáîòàþ
ochón [oxo:n] int., s. óâû; ïëà÷, ðûäàíèå
ocht [oxt] num. m. (+ecl.) âîñåìü ~ mbó âîñåìü êîðîâ
ochtapas [oxt¶p¶s] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) îñüìèíîã
ochtar [oxt¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) âîñåìü (÷åëîâåê)
ocras [okr¶s] m. (gs. -ais) ãîëîä, æåëàíèå åñòü tá ~ orm ÿ õî÷ó åñòü, ÿ ãîëîäåí
odhar [aur] a. êîðè÷íåâûé, ò¸ìíûé
óg [o:g] a. ìîëîäîé; ìëàäøèé
oíche [i:x’¶] f. (gs. ~, pl. ~anta) 1. íî÷ü, íî÷üþ bhí me ann ~ ÿ áûë òàì íî÷üþ 2. âå÷åð ~ ceoil ìóçûêàëüíûé âå÷åð
oideas [od’¶s] m. (gs., npl. -dis, gpl. ~) èíñòðóêöèè, ïðåäïèñàíèÿ; îáó÷åíèå
oifig [of’¶g’], [if’¶g’] f. (gs. ~e, pl. ~í) äåëî, ñëóæáà; ó÷ðåæäåíèå
oifigeach [of’ig’¶x] m. (gs., npl. -gigh, gpl. ~) ñëóæàùèé, ÷èíîâíèê; îôèöèàëüíîå ëèöî; îôèöåð
oighear [air] m. (gs. -ghir) ë¸ä
oil [ol’] v.t. (v.n. -iúint) íÿí÷èòü, âîñïèòûâàòü
oileán [ol’a:n], [il’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) îñòðîâ
óinseach [o:n’ò¶x] f. (gs. -sí, npl. ~a, gpl. ~) äóðà, èäèîòêà
óir [o:r’] conj. òàê êàê, ïîòîìó ÷òî, èáî
oirbheartach [or’¶v’¶rt¶x] a. 1. âàæíûé, çíà÷èòåëüíûé 2. óìåëûé
oiread [or’¶d] s. (gs. ~) 1. îòðåçîê âðåìåíè 2. íåêîòîðîå êîëè÷åñòâî ach ~ íå áîëåå ach ~ leat féin íå áîëüøå, ÷åì òû ñàì
ól [o:l] v.t., i. (v.n. ~ , pp. ólta) ïèòü
ola [ol¶] f. (gs. ~ , pl. ~í) ìàñëî (îáûêí. ðàñòèòåëüíîå èëè ìèíåðàëüíîå) ~ bhí ñêèïèäàð ~ mhór ïàðàôèí ~ olóige îëèâêîâîå ìàñëî ~ phlanda ðàñòèòåëüíîå ìàñëî
olann [ol¶n] f. (gs. olla, npl. ~a, gpl. ~) øåðñòü
olc [olk] a. (comp. measa) ïëîõîé, çëîé an lá go h~ ïëîõîé äåíü, ïëîõàÿ ïîãîäà
ollamh [ol¶v] m. (gs. -aimh, pl. ollúna) 1. (èñò.) ïîýò âûñøåãî ðàçðÿäà â ñðåäíåâåêîâîé Èðëàíäèè, îëëàì 2. (ñîâð.) ïðîôåññîð
ómra [o:mr¶] m. (gs. ~ ) ÿíòàðü
ómrach [o:mr¶x] a. ÿíòàðíûé
ón [o:n] : ó
onóir [ono:r’] f. (gs. -óra, pl. -óracha) ÷åñòü, ïî÷åò le h~ dó â åãî ÷åñòü
ór [o:r] m. (gs. óir) çîëîòî
óráid [o:ra:d’] f. (gs. ~e, pl. ~í) ðå÷ü, ïóáëè÷íîå âûñòóïëåíèå ~ a thabhairt íà÷àòü ãîâîðèòü ðå÷ü
oráiste [ora:òt’¶] m. (gs. ~ , pl. -tí) àïåëüñèí
P
paidir [pad’¶r’] f. (gs. -dre, pl. -dreacha) ìîëèòâà
páipéar [pa:p’e:r] m. (gs., npl. -éir, gpl. ~) áóìàãà ~ nuachta ãàçåòà
páirc [pa:r’k’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ïîëå
páiste [pa:òt’¶] m. (gs. ~, pl. -tí) ðåá¸íîê
Pápa [pa:p¶] m. (gs. ~, pl. ~í) Ïàïà Ðèìñêèé
pár [pa:r] m. (gs., npl. páir, gpl. ~) ïåðãàìåíò
paróiste [paro:òt’¶] m. (gs. ~ , pl. -tí) (öåðêîâíûé) ïðèõîä sagart ~ ïðèõîäñêîé ñâÿùåííèê
pé [p’e:] pron., a., conj. âñÿêèé, ëþáîé, êàêîé áû òî íè áûëî; õîòÿ, íåñìîòðÿ íè íà ÷òî
peaca [p’ak’¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ãðåõ
péacóg [p’e:ko:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~) ïàâëèí
peann [p’aun] m. (gs., npl. pinn, gpl. ~) ðó÷êà (äëÿ ïèñüìà) ~ luaidhe êàðàíäàø
pearóid [p’aro:d’] f. (gs. ~e, pl. ~í) ïîïóãàé
pearsa [p’ars¶] f. (gs., gpl. ~n, npl. ~na) ëèöî, ïåðñîíà
péist [p’e:òt’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) 1. ìèôè÷åñêîå (ìîðñêîå) ÷óäîâèùå 2. ÷åðâü, ÷åðâÿê 3. ïðåñìûêàþùååñÿ
pian [pi¶n] f. (gs. péine, pl. ~ta) áîëü
píb [p’i:b’] f, (gs. ~e, npl. píoba, gpl. píob) (ìóç.) âîëûíêà
pictiúr [pict’u:r] m. (gs., npl. -úir, gpl. ~) 1. êàðòèíà 2. ôîòîãðàôèÿ 3. êèíîôèëüì
pictiúrlann [pict’u:rlan] f. (gs. -ainne, npl. ~a, gpl. ~) êèíîòåàòð
piléar [p’il’e:r] m. (gs., npl. -éir, gpl. ~ ) 1. ïóëÿ 2. (àðòèëë.) ñíàðÿä ~ gunna mhóir ïóøå÷íîå ÿäðî
pingin [p’iŋ’¶n’], [p’i:n’] f. (gs. ~e, pl. ~ í; pl. ~e ñ ÷èñëèòåëüíûìè) ïåííè
píobaire [p’i:b¶r’¶] m. (gs. ~ , pl. -rí) âîëûíùèê
pionta [p’int¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ïèíòà (ìåðà îáú¸ìà æèäêîñòè, ðàâíàÿ 0,57 ë.)
píopa [p’i:p¶] m. (gs. ~, pl. ~í) 1. òðóáà, òðóáêà ~ báisti âîäîñòî÷íàÿ òðóáà 2. êóðèòåëüíàÿ òðóáêà
pis [p’iò] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ãîðîõ ~ talún àðàõèñ, çåìëÿíîé îðåõ
pláta [pla:t¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) òàðåëêà
plé [ple:] m. (gs., s. ~, v.n. ~ite) 1. v.n. îò pléigh (îáñóæäàòü) 2. îáñóæäåíèå
pléasc1 [p’l’e:sk] f. (gs. -éisce, pl. ~anna) âçðûâ
pléasc2 [p’l’e:sk] v.t., i. (v.n. ~ach) âçðûâàòüñÿ phléasc sé ar gháire îí ðàçðàçèëñÿ ñìåõîì phléasc an gol air îí óäàðèëñÿ â ñë¸çû
pléisiúrtha [p’l’e:òu:rh¶] a. ïðèÿòíûé, äîñòàâëÿþùèé óäîâîëüñòâèå
pluda [plud¶] m. (gs. ~ ) (æèäêàÿ) ãðÿçü, ñëÿêîòü
pluid [plid’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) îäåÿëî
pobal [pob¶l] m. (gs., npl. -ail, gpl. ~) íàðîä teach pobail ÷àñîâíÿ, öåðêîâü
poblacht [pobl¶xt] f. (gs. ~, pl. ~aí) ðåñïóáëèêà
póca [po:k¶] m. (gs. ~, pl. ~í) êàðìàí
póg1 [po:g] f. (gs. póige, npl. ~a, gpl. ~) ïîöåëóé ~ a thabhairt do dhuine ïîöåëîâàòü êîãî-ë.
póg2 [po:g] v.t., i. (v.n. ~adh) öåëîâàòü
poiblí [pob’l’i:] a. íàðîäíûé
poll [pol] m. (gs., npl. poll, gpl. ~) äûðà, îòâåðñòèå, óãëóáëåíèå
popa [pop¶] m. (gs. ~) (ëèò.) ïàïà, îòåö
port [port] m. (gs., npl. poirt, gpl. ~) ìåëîäèÿ
portach [port¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) áîëîòî
pós [po:s] v.t., i. (v.n. ~adh) æåíèòüñÿ, âûõîäèòü çàìóæ duine a ~adh âûéòè çàìóæ çà êîãî-ë., æåíèòüñÿ íà êîì-ë.; æåíèòü, âåí÷àòü an sagart a phós iad ñâÿùåííèê, êîòîðûé âåí÷àë èõ
pósadh [po:s] m. (gs. -sta, pl. -staí) 1. v.n. îò pos 2. áðàê, æåíèòüáà
post [post] m. (gs., npl. poist, gpl. ~) ïî÷òà
pota [pot¶] m. (gs.~, pl. ~í) êàñòðþëÿ, ãîðøîê
pótaire [po:t¶r’¶] m. (gs. ~, pl. -rí) ïüÿíèöà
práta [pra:t¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) êàðòîôåëü
preab1 [p’r’ab] f. (gs. -eibe, npl. ~a, gpl. ~) ïðûæîê, ñêà÷îê; ñòóê, óäàð de phreab ðåçêî, íåîæèäàííî
preab2 [p’r’ab] v.i. (v.n. ~adh, p.p. ~tha) íà÷èíàòü (äåëàòü ÷òî-ë.), ïðèíèìàòüñÿ (çà ÷òî-ë.) ~adh i do shuí ñàäèòüñÿ, óñàæèâàòüñÿ
préachán [p’r’e:xa:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) âîðîíà
príomh- [p’r’i:v] pref. ãëàâíûé, ïåðâè÷íûé, îñíîâíîé
príosún [pri:su:n] m. (gs., npl. -úin, gpl. ~) òþðüìà
Protastúnach1 [prot¶stu:n¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~ ) ïðîòåñòàíò
protastúnach2 [prot¶stu:n¶x] a. ïðîòåñòàíòñêèé
púca [pu:k¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) äîìîâîé, áóêà, ïóãàëî äëÿ äåòåé
puins [pin’ò] m. (gs. ~) ïóíø
punt [punt] m. (gs., npl. puint, gpl. ~ ) ôóíò
R
rá [ra:] m. (gs., s. ~ , v.n. ~ite, pl. ~ite) 1. v.n. îò abair (ãîâîðèòü) 2. ðå÷ü, ðå÷åíèå
ráca [ra:k¶] m. (gs. ~, pl. ~í) ãðàáëè
rachadh [rax¶x] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: téigh)
rachaidh [raxi:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: téigh)
radharc [rairk] m. (gs., npl. -airc, gpl. ~) âèä; ïîëå çðåíèÿ; âçãëÿä
raibh [re:v] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
raidhfil [raif’¶l’] m. (gs. ~ , pl. ~í) âèíòîâêà
raithneach [rahn’¶x] f. (gs. -ní) ïàïîðîòíèê
rámhainn [ra:v¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~í) ëîïàòà
ramhar [rau¶r] a. 1. æèðíûé, òîëñòûé 2. æèðíûé, ãóñòîé
rann [ran], [raun] m. (gs., npl. rainn, gpl. ~) ñòèõîòâîðåíèå; ÷åòâåðîñòèøèå, ñòðîôà
ré [re:] f. (gs. ~ , pl. ~anna) 1. ëóíà 2. ïåðèîä
reachtaire [r’axt¶r’¶] m. (gs. ~ , pl. -rí) êîíòðîë¸ð, ýêîíîì, ðàñïîðÿäèòåëü
réal [re:l] m. (gs. réil, pl. ~acha) øåñòèïåíñîâèê, ìîíåòà
réalta [re:lt¶] f. (gs. ~ , pl. ~í) çâåçäà
réamhrá [/re:v/ra:] m. (gs. ~ , pl. ~ite) ââåäåíèå; ïðåäèñëîâèå
reilig [rel’¶g’] f. (gs. ~e, pl. ~í) êëàäáèùå
réim [re:m’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) 1. ïîëîæåíèå âåùåé, óñòðîéñòâî
2. êîðîëåâñêàÿ âëàñòü, ïåðåäàþùàÿñÿ ïî íàñëåäñòâó
réir [re:r’] f. (gs. ~e) æåëàíèå, âîëÿ de ~ ñîãëàñíî (÷åìó-ë.); de ~ a chéile ïîñòåïåííî
réitigh [re:t’i:] v.t. ëàäèòü, óæèâàòüñÿ, æèòü â ìèðå
reoiteog [r’o:t’o:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~ ) ìîðîæåíîå
rí [ri:] m. (gs. ~ , pl. ~the) êîðîëü Ard-Rí âåðõîâíûé êîðîëü
rialta [ri¶lt¶] a. 1. ïðàâèëüíûé, ðåãóëÿðíûé, ñèñòåìàòè÷åñêèé 2. îáû÷íûé
rialtas [ri¶lt¶s] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) ïðàâèòåëüñòâî
riamh [ri¶v] adv. êîãäà-òî, ðàíüøå, âñåãäà, íèêîãäà
rian [ri¶n] m. (gs. -ain, pl. ~ta) ñëåä
riar [ri¶r] m. (gs. ~) àäìèíèñòðàöèÿ, óñòðîéñòâî, óïðàâëåíèå
righin [ri:n’] a. 1. æ¸ñòêèé, ïðî÷íûé 2. ìåäëåííûé, ìåäëèòåëüíûé
rinc [rin’k’] v.t., i. (v.n. ~e) òàíöåâàòü
rinne [rin¶] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: déan)
ríoga [ri:g¶] a. êîðîëåâñêèé
rith [ri(h)] m. (gs. reatha, pl. rití) áåã i ~ â òå÷åíèå
ró- [ro:] (+len.) pref. î÷åíü, ñëèøêîì; ró-chaol ñëèøêîì òîíêèé róluath ñëèøêîì ðàíî ró-óg ñëèøêîì ìîëîäîé
ród [ro:d] m. (gs., npl. róid, gpl. ~) äîðîãà
rogha [rau¶] f. (gs. ~ , pl. ~nna) âûáîð
roimh [riv’] prep. (romham, romhat, roimhe, roimpi, romhainn, romhaibh, rompu) ïåðåä, ïðîòèâ, íàïðîòèâ, âäîëü bhí sé ag shiúl roimhe îí ïîø¸ë äàëüøå
roinn [ron’] f. (gs., npl. ranna, gpl. rann) ÷àñòü, ðàçäåë, ïîäðàçäåëåíèå
roinnt [ron’t’] f. (gs. ~e, pl. rannta) ðàçäåëåíèå (ïðîöåññ) ~ bliain
íåñêîëüêî ëåò
rón [ro:n] m. (gs. róin, pl. ~ta) òþëåíü
ros [ros] m. (gs., npl. ~a, gpl. ~) ëåñ; çàùèòíàÿ ëåñîïîëîñà
rós [ro:s] m. (gs. róis, pl. -anna) ðîçà
róst [ro:st] v.t. (v.n. ~adh) æàðèòü, ïå÷ü
roth [roh] m. (gs. ~a, pl. ~aí) êîëåñî
rothar [roh¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) âåëîñèïåä
rua [ru¶] a. ðûæèé
ruathar [ru¶h¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) íàïàäåíèå, íàòèñê
rud [rud] m. (gs. ~a, pl. ~aí) âåùü, ïðåäìåò, ÷òî-ë., íå÷òî gach ~ âñ¸ (áóêâ.: êàæäàÿ âåùü); aon ~ ÷òî-ëèáî; ~ a dhéanamh ar dhuine ïîä÷èíÿòüñÿ ÷üèì-ëèáî æåëàíèÿì
rug [rog], [rug] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: beir)
rún [ru:n] m. (gs., npl. rúin, gpl. ~) òàéíà, ñåêðåò
rúnaí [ru:ni:] m. (gs. ~ , pl. -aithe) ñåêðåòàðü
rúndiamhair [ru:n’d’i¶v¶r’] a. òàèíñòâåííûé, íåïîíÿòíûé
S
sa [s] = i+an
sac [sak] m. (gs., npl. saic, gpl. ~ ) ìåøîê
sagart [sag¶rt] m. (gs., npl. -airt, gpl. ~) ñâÿùåííèê
saghas [sais] m. (gs. -ais, pl. -ghsanna) 1. ðîä, ñîðò, ðàçíîâèäíîñòü den ~ seo òàêîãî òèïà 2. (áèîë.) ïîë 3. ðàçìåð
saibhir [sev’¶r’] a. (comp. saibhre) áîãàòûé
sáigh [sa:g’] v.t., i. (v.n. sá) ïðîíçàòü, ïðîíèêàòü; ïðîòûêàòü
saighdiúir [said’u:r’] m. (gs. -úra, pl. ~í) ñîëäàò, âîèí
saighead [said] f. (gs. -ghde, npl. ~a, gpl. ~) ñòðåëà
sáil1 [sa:l’] f. (gs., gpl. -each, npl. -eacha) èâà
sáil2 [sa:l’] f. (gs. ~e, npl. sála, gpl. sál) 1. (àíàò.) ïÿòêà 2. êàáëóê
sáile [sa:l’¶] m. (gs. ~) ìîðå dul thar ~ èäòè çà ìîðå; åõàòü çà ãðàíèöó (ïðåèìóùåñòâåííî â Àìåðèêó)
salach [sal¶x] a. ãðÿçíûé
Samhain [saun’] f. (gs. -mhna, pl. -mhnacha) 1. íîÿáðü 2. 1 íîÿáðÿ, ÿçû÷åñêèé ïðàçäíèê Íîâîãî ãîäà
samhradh [saur¶] m. (gs.-aidh, pl. -aí) ëåòî
saoire [si:r’¶] f. (gs. ~) ïðàçäíèê (öåðêîâíûé) na laethanta saoire êàíèêóëû
saoirse [si:rò¶] f. (gs. ~) ñâîáîäà
saol [se:l], [si:l] m. (gs. -oil, pl. ~ta) æèçíü, ïåðèîä æèçíè; áîëüøîå êîëè÷åñòâî ëþäåé, êîìïàíèÿ, âñå ïðèñóòñòâóþùèå
saolach [se:l¶x], [si:l¶x] a. äîëãîâå÷íûé; îáëàäàþùèé äîëãîé æèçíüþ
saor [si:r], [se:r] a. 1. ñâîáîäíûé 2. äåø¸âûé
sáraigh [sa:ri:] v.t. (v.n. sárú) çàõâàòûâàòü ñèëîé; íàðóøàòü ÷òî-ë.
sás [sa:s] m. (gs. sáis, pl. ~anna) ñðåäñòâî äëÿ ÷åãî-ë., óñòðîéñòâî, àïïàðàò
sásaigh [sa:si:] v.t., i. (v.n. -amh) óäîâëåòâîðÿòü(ñÿ)
Sasanach [sas¶n¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) àíãëè÷àíèí
sásta [sa:st¶] a. äîâîëüíûé
Satharn [sah¶rn] m. (gs., npl. -airn, gpl. ~) ñóááîòà ar an ~ , lá ~ , Dé Sathairn
â ñóááîòó
scaip [skap’] v.t., i. (v.n. ~eadh, pp. ~the) ðàçáðàñûâàòü(ñÿ), ðàññåèâàòü(ñÿ)
scaird [ska:rd’] v.t., i. (v.n. ~eadh) õëûíóòü ïîòîêîì, áûñòðî ëèòüñÿ, ïðîëèòü, ðàçëèòü
scaoil [sk’i:l’], [sk’e:l’] v.t., i. (v.n. ~eadh) îòïóñêàòü ~ (amach) âûïóñêàòü (íàðóæó); ñòðåëÿòü
scar [skar] v.t., i. (pp. ~tha) ðàçäåëÿòü, ðàçëó÷àòü
scata [skat¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ãðóïïà (ëþäåé)
scáth [ska:] m. (gs. ~a, pl. ~anna) 1. òåíü 2. ïðèêðûòèå, óêðûòèå, çàùèòà, çàâåñà ~ fearthainne çîíòèê 3. ñòðàõ
scáthán [ska:ha:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) çåðêàëî
sceach [òk’ax] f. (gs. sceiche, npl. ~a, gpl. ~) 1. êîëþ÷èé êóñòàðíèê (áîÿðûøíèê, øèïîâíèê, òåðíîâíèê) 2. ~ (geal) áîÿðûøíèê
scéal [òke:l] m. (gs. -éil, pl. ~ta) 1. èñòîðèÿ, ðàññêàç, ñêàçêà 2. ñîäåðæàíèå, ñþæåò 3. ñîñòîÿíèå äåë, îáñòîÿòåëüñòâà seo mar atá an scéal âîò êàê îáñòîÿò äåëà
sceimhlitheoir [òk’ev’l’iho:r’] m. (gs. -ora, pl. ~í) òåððîðèñò
scian [òk’i¶n] f. (gs. -ine, pl. sceana) íîæ
scíath [sk’i¶] f. (gs. scéithe, pl. ~a) ùèò
sciathán [òk’i¶ha:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) 1. êðûëî (ôèã.) bhí sciatháin air ag imeacht îí ñïåøèë óéòè 2. ñòîðîíà, êðàé
sciob [òk’ib] v.t.,i. (v.n. ~adh, pp. ~tha) õâàòàòü, çàõâàòûâàòü; óõâàòûâàòü(ñÿ), âöåïëÿòüñÿ
scioból [òk’ibo:l] m. (gs., npl. -óil, gpl. ~) àìáàð, (ñåííîé) ñàðàé, ãóìíî
sciorta [òk’irt¶] m. (gs. ~, pl. ~í) þáêà
scíth [òk’i:] (gs. ~e) óñòàëîñòü
sclábhaí [skla:vi:] m. (gs. ~ , pl. -aithe) 1. ðàá 2. ðàáîòíèê
sclábhaíocht [skla:vi(¶)xt] f. (gs. ~a) ðàáñòâî
scoil [òkol’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) øêîëà
scoláire [skola:r’¶] m. (gs. ~ , pl. -rí) 1. ó÷¸íûé 2. ~ (scoile) øêîëüíèê 3. (èñò.) øêîëÿð
scornach [skorn¶h] f. (gs. -aí, pl. ~a) ãîðëî
scréach [òk’r’e:x] v.i. (v.n. ~ach) ïðîíçèòåëüíî êðè÷àòü, âèçæàòü, îðàòü
scríbhneoireacht [òkrivn’o:r’¶xt] f. (gs. ~a) ïðîöåññ ïèñüìà, ïèñüìî, ïèñüìåííîñòü
scríobh [sk’r’i:v], [òk’r’i:v] v.t., i. (v.n. ~ , pp. -ofa) ïèñàòü
scrios [òk’r’is] v.t., i. (v.n. ~adh) ðàçðóøàòü, óíè÷òîæàòü; ñòèðàòü, ñ÷èùàòü, ñîñêàáëèâàòü
scrúdú [skru:du:] m. (gs. -daithe, pl. -duithe) ýêçàìåí, ïðîâåðêà
scuab1 [scu¶b] f. (gs. -aibe, npl. ~a, gpl. ~) ù¸òêà, ìåòëà
scuab2 [scu¶b] v.t., i. (v.n. ~adh) ïîäìåòàòü
sé1 [òe:] pers. pron. 3 sg. m. îí
sé2 [òe:] num. (+ len.) øåñòü
sea [òa] = is + ea äà (óòâåðäèòåëüíûé îòâåò íà âîïðîñ, çàäàííûé ñâÿçêîé) an Éireannach é? sea îí èðëàíäåö? äà
séabra [òe:br¶] m. (gs. ~, pl. ~í) çåáðà
seaca [òak¶] : sioc
seachrán [òaxra:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) áëóæäàíèå
seacht [òaxt] num. (+ecl.) ñåìü ~ mbó ñåìü êîðîâ
seachtain [òaxt¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~í; pl. ~e ñ ÷èñëèòåëüíûìè) íåäåëÿ
seachtú [òaxtu:] a. num. ñåäüìîé
sealadach [òal¶d¶x] a. âðåìåííûé
seamróg [òamro:g] f. (gs. óige, npl. ~a, gpl. ~) òðèëèñòíèê, øàìðîê
sean [òan] a. (comp. sine) ñòàðûé
sean- [òan] pref. ñòàðûé, äðåâíèé; ñòàðøèé; ñòàðîìîäíûé, ñòàðîãî îáðàçöà
seandálaí [/òan/da:li:] m. (gs. ~, pl. -aithe) àðõåîëîã
seandálaíocht [/òan/da:li:(¶)xt] f. (gs. ~a) àðõåîëîãèÿ
seanfhocail [òanok¶l] m. (gs., npl. -ail, gpl. ~) ïîñëîâèöà
searrach [òar¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~ ) æåðåá¸íîê
seas [òas] v.t., i. (v.n. ~amh) ñòîÿòü, âñòàâàòü; ñòàâèòü ~ do íàñòàèâàòü íà ÷åì-ë., ïðåäñòàâëÿòü
séid [òe:d’] v.t., i. (v.n. ~eadh) äóòü, ñäóâàòü
séideán [òe:d’a:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ïîðûâ âåòðà, äóíîâåíèå
seilbh [òel’¶v’] f. (gs. ~ , npl. sealbha, gpl. sealbh) âëàäåíèå, îáëàäàíèå
seilg [òel’¶g’] f. (gs. ~e, pl. ~í) îõîòà
séimhigh [òe:v’i:] v.t., i. 1. ñòàíîâèòüñÿ ìÿãêèì 2. òàÿòü 3. (ëèíãâ.) ëåíèðîâàòü, ïîäâåðãàòüñÿ ëåíèöèè
séimhiú [òe:v’u:] m. (gs. -ithe) 1. v.n. îò séimhigh 2. òàÿíèå 3. (ëèíãâ.) ëåíèöèÿ
seinn [òen’] v.t., i. (v.n. -inm) èãðàòü (íà ìóçûêàëüíûõ èíñòðóìåíòàõ), ïåòü
séipéal [òe:p’e:l] m. (gs., npl. -éil, gpl. ~) ÷àñîâíÿ; öåðêîâü
seirbhís [òer’¶v’i:ò] f. (gs. ~e, pl. ~í) 1. ñëóæåíèå bheith i ~ duine áûòü â óñëóæåíèè ó êîãî-ë., ñëóæèòü ó êîãî-ë. 2. ïðîôåññèîíàëüíàÿ äåÿòåëüíîñòü, ðîä çàíÿòèé; ñëóæáà ~ mhíleata, airm âîåííàÿ, àðìåéñêàÿ ñëóæáà 3. ñëóæáà ~ an phoist ïî÷òîâàÿ ñâÿçü 4. ~ eaglaise (öåðê.) áîãîñëóæåíèå
seisean [òeò¶n] emph. pers. pron. 3 sg. m. îí æå, îí
seisreach [òeòr’¶x] f. (gs. -rí, npl. ~a, gpl. ~) ïëóã
seo [òo] dem. pron., a., adv. âîò, ýòî, òî, òàê, ýòîò, òîò (áëèæíèé) ~ anois! äàâàé(òå)! ñêîðåå!
seó [òo:] m. (gs. ~ , pl. ~nna) 1. øîó, ñïåêòàêëü 2. ðàçâëå÷åíèå 3. óéìà, ìàññà, êó÷à, îãðîìíîå êîëè÷åñòâî bhí ~ daoine ann òàì áûëà ìàññà íàðîäó
seol1 [òo:l] m. (gs. seoil, pl. -ta) ïàðóñ; êóðñ, íàïðàâëåíèå
seol2 [òo:l] v.t., i. (v.n. ~adh) ïëûòü (ïîä ïàðóñàìè); ïîñûëàòü, íàïðàâëÿòü
seoladh [òo:l¶] m. (gs. -lta, pl. -ltaí) 1. v.n. îò seol 2. ìîðåïëàâàíèå, íàâèãàöèÿ, õîæäåíèå ïîä ïàðóñàìè 3. êóðñ, íàïðàâëåíèå 4. àäðåñ
seomra [òomr¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) êîìíàòà ~ codlata ñïàëüíÿ ~ suite ãîñòèíàÿ
sí1 [òi:] m. (gs. ~, pl. -the) (ôîëüê.) âîëøåáíûé õîëì
sí2 [òi:] a. âîëøåáíûé, çàêîëäîâàííûé, ïðèíàäëåæàùèé ýëüôàì
sí3 [òí:] pers. pron. 3 sg. f. îíà
siamsa [òi¶ms¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) (ìóçûêàëüíîå) ðàçâëå÷åíèå
siad [òi¶d] pers. pron. 3 pl. îíè
siar [òi¶r] adv., prep.,a. 1. íà çàïàä, çàïàäíûé 2. íàçàä
sibh [òiv’] pers. pron. 2 pl. âû
síceolaí [/òi:k’/o:li:] m. (gs. ~ , pl. -aithe) ïñèõîëîã
síceolaíocht [/òi:k’/o:li:(¶)xt] f. (gs. ~a) ïñèõîëîãèÿ
sicín [òik’i:n’] m. (gs. ~e, pl. ~í) öûïë¸íîê
sil [òil’] v.t., i. (v.n. ~eadh) êàïàòü, áðûçãàòü; ñâèñàòü âíèç, âèñåòü
síl [òi:l’] v.t., i. (v.n. ~eadh) äóìàòü, ïîëàãàòü
silín [òil’i:n’] m. (gs. ~ , pl. ~í) âèøíÿ
sin [òin’] dem. pron., a., adv. ýòî, òî
sín [òi:n’] v.t., i. (v.n. ~eadh) 1. âûòÿãèâàòü(ñÿ) 2. ëåòàòü
sínigh [òi:n’i:] v.t., i. (v.n. síniú) ïîäïèñûâàòü(ñÿ)
sinn [òin’] pers. pron. 1 pl. ìû
sioc [òik] m. (gs. seaca) ìîðîç
siocair [òik¶r’] f. (gs. -crach, pl. -cracha) íåïîñðåäñòâåííàÿ ïðè÷èíà, ïîâîä, îñíîâàíèå; ïðåäëîã (as, ar) ~ go îòòîãî ÷òî, èç-çà òîãî, ÷òî
síoda [òi:d] m. (gs. ~ , pl. ~í) ø¸ëê
síofra [òi:fr¶] m. (gs. ~, pl. ~í) (ôîëüê.) ýëüô, ïîäìåíûø
sióg [òio:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~) (ôîëüê.) ñèäà, ôåÿ
síogaí [òi:gi:] m. (gs. ~, pl. -aithe) (ôîëüê.) ñèä, ýëüô ~ linbh ïîäìåíûø
síonchaitheamh [òi:nxah¶v] m.(gs. -thimh) âûâåòðèâàíèå
sionnach [òin¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~) ëèñà
siopa [òop¶], [òip¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ìàãàçèí
síor1 [òi:r] a. ïîñòîÿííûé, áåñêîíå÷íûé
síor2- [òi:r] pref. ïîñòîÿííûé, áåñêîíå÷íûé; âå÷íî-
síos [òi:s] adv., prep., a. âíèç (îò ãîâîðÿùåãî), ê íèçó; íèæíèé
sise [òiò¶] emph. pers. pron. 3 sg. f. îíà æå, îíà
siúcra [òu:kr¶] m. (gs. ~) ñàõàð
siúd [òu:d] dem. pron. adv. òàì (â äàëè), òîò (îòäàë¸ííûé) tá sé ~ marbh le fada îí (òîò) äàâíî óìåð; cá bhfuil siad ~ anois? ãäå îíè (òå) ñåé÷àñ?
siúil [òu:l’] v.t., i. (pres. -úlann, v.n. -úl, p.p. -últa) èäòè, øàãàòü, ïðîõîäèòü (ìèìî ÷åãî-ë.)
slabhra [slaur¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) öåïü
slad [slad] m. (gs. ~a, pl. ~anna) ãðàá¸æ, ðàçîðåíèå
slán1 [sla:n] m. (gs. -áin, npl. ~a, gpl. ~) çäîðîâüå, áëàãîïîëó÷èå ~ agat! ~ leat! äî ñâèäàíèÿ; ~ abhaile leat! ñ÷àñòëèâîãî ïóòè
slán2 [sla:n] a. çäîðîâûé
Slánaitheoir [sla:niho:r’] m. (gs. -ora, pl. -rí) (ðåë.) Ñïàñèòåëü
slánlus [/sla:n/lus] m. (gs. ~a, pl. ~anna) (áîò.) ïîäîðîæíèê
slat [slat] f. (gs. -aite, npl. ~a, gpl. ~) 1. ïðóò(èê) ~ draíochta âîëøåáíàÿ ïàëî÷êà 2. ÿðä (ìåðà äëèíû, ðàâíàÿ òð¸ì ôóòàì, - 91,44 ñì.)
sleá [òl’a:] f. (gs. ~ , pl. ~nna) êîïü¸
sleamhnaigh [òl’auni:] v.t., i. (v.n. -nú) ñêîëüçèòü, (ïåð.) áûñòðî ïðîìåëüêíóòü tá an t-am ag sleamhnú thart âðåìÿ ëåòèò
slí [òl’i:] f. (gs. ~ , pl. slite) ïóòü ar shlí, sa tslí go... òàêèì îáðàçîì, ÷òî...
~ (bheatha) ðîä çàíÿòèé, ïðîôåññèÿ
sliabh [òl’i:¶v] m. (gs. sléibhe, pl. sléibhte) ãîðà, õîëì
sliocht [òl’ixt] m. (gs., pl. sleachta) 1. ñëåä 2. ïîòîìêè, îòïðûñêè
sliotar [òl’it¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) øàð, ìÿ÷ äëÿ èãðû
sloinne [slon’¶], [òl’in’¶] m. (gs. ~, pl. -nnte) ôàìèëèÿ
slua [slu¶] m. (gs. ~ , pl. ~ite) 1. âîéñêî An ~ sí (ôîëüê.) âîèíñòâî ñèäîâ 2. òîëïà
smaoinigh [smi:n’i:] v.t., i. (v.n. -neamh) äóìàòü, ïîëàãàòü, ñ÷èòàòü
smig [sm’ig’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ïîäáîðîäîê
snámh [sna:v] v.t., i. (v.n. ~ , pp. -áfa) ïåðåïëûâàòü, ïëàâàòü, ïðîïëûâàòü
an abhainn a snámh ïëàâàòü â ðåêå, ïåðåïëûâàòü ðåêó
snáthaid [sna:h¶d’] f. (gs. ~e, pl. ~í) èãëà
sneachta [ònaxt¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ñíåã
sníomh [òn’i:v] v.t., i. ïðÿñòü, ïëåñòè, ñêðó÷èâàòü, âûêðó÷èâàòü; íàòÿãèâàòü, ðàñòÿãèâàòü
socraigh [sokri:] v.t., i. (v.n. -crú) 1. óñòàíàâëèâàòü, ðàñïîëàãàòü 2. óñïîêàèâàòü
socrú [sokru:] m. (gs. -raithe, pl. -ruithe) 1. v.n. îò socraigh 2. óðåãóëèðîâàíèå
3. ïîíèæåíèå, îñëàáëåíèå
soiléir [sol’e:r’] a. 1. ÿñíûé, ÷¸òêèé 2. ëåãêî äîñòóïíûé
soir [sor’] adv., prep., a. 1. íà âîñòîê, âîñòî÷íåå, âîñòî÷íûé 2. âïåð¸ä
solas [sol¶s] m. (gs. -ais, pl. soilse) 1. ñâåò 2. èñòî÷íèê ñâåòà 3. ïëàìÿ
son [son] s. ar ~ äëÿ ñ÷àñòüÿ (êîãî-, ÷åãî-ë.), ðàäè (÷åãî-ë.)
sona [son¶] a. ñ÷àñòëèâûé
sópa [so:p¶] m. (gs. ~ ) ìûëî
sorn [so:rn] m. (gs., npl. soirn, gpl. ~) ïå÷ü, î÷àã
sórt [so:rt] m. (gs., npl. sóirt, gpl. ~) âèä, ðîä
spéir [sp’e:r’] f. (gs. ~e, pl. ~éartha) íåáî
spéis [sp’e:ò] f. (gs. ~e) 1. ëþáîâü, ïðèñòðàñòèå (ê ÷åìó-ë.) 2. èíòåðåñ
spideog [sp’id’o:g] f. (gs. -oige, npl. ~a, gpl. ~) ìàëèíîâêà
spiorad [sp’ir¶d] m. (gs., npl. -aid, gpl. ~) äóõ an Spiorad Naomh Ñâÿòîé Äóõ
spórt [spo:rt] m. (gs. -óirt) óäîâîëüñòâèå, ðàçâëå÷åíèå
sprid [sp’r’id’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) 1. äóõ, ïðèçðàê, ïðèâèäåíèå 2. ìîðàëüíàÿ ñèëà, ýíåðãèÿ, ðåøèòåëüíîñòü; ìóæåñòâî, õðàáðîñòü; ìîðàëüíîå ñîñòîÿíèå, áîåâîé äóõ (âîéñê)
sprioc [sp’r’ik] v.t., i. (v.n. ~adh, pp. -tha) íàìå÷àòü, íàçíà÷àòü
spuaic [spu¶k’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) ïóçûðü, âîëäûðü
spúnóg [spu:no:g] f. (gs. -óige, npl. ~a, gpl. ~) ëîæêà
srac [srak] v.t., i. (v.n. ~adh) 1. òÿíóòü, òàùèòü, âîëî÷èòü 2. áîðîòüñÿ
sráid [sra:d’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) óëèöà
sráidbhaile [/sra:d’/val’¶] m. (gs. ~ , pl. -lte) äåðåâíÿ
srann1 [sran], [sraun] f. (gs. -ainne, npl ~a, gpl.~) õðàï
srann2 [sran], [sraun] v.i. (v.n. ~adh) õðàïåòü
sreang [sraŋ] f. (gs. -einge, npl. ~a, gpl. ~) 1. ïðîâîëîêà 2. ñòðóíà; òåòèâà
srian [sri¶n] m. (gs. -ain, pl. ~ta) óçäà, óçäå÷êà gan ~ íåîáóçäàííûé, áóðíûé coinnigh ~ ort féin äåðæè ñåáÿ â ðóêàõ
sroich [srox’] v.t., i. (v.n. ~eadh) äîñòèãàòü, äîòÿãèâàòüñÿ
sról [sro:l] m. (gs. -óil) àòëáñ
srón [sro:n] f. (gs. -óine, npl. ~a, gpl. ~) íîñ
srónaíl [sro:ni:l’] f. (gs. ~e) íàçàëèçàöèÿ
sruthán [sruha:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ðó÷åé
stacán [staka:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) øåñò, æåðäü, êîë
stad [stad] v.t., i. (v.n. ~) îñòàíàâëèâàòü(ñÿ)
staighre [stair’¶] m. (gs. ~ , pl. -rí) ñòóïåíüêà
stair [star’] f. (gs. ~e, pl. -artha) èñòîðèÿ ~ na tíre èñòîðèÿ ñòðàíû
stánáil [sta:na:l’] v.t. (v.n. ~) 1. áèòü, ïîðîòü 2. íàáèâàòü (le, ÷åì-ë.)
stiúir [òt’u:r’] v.t., i. (v.n. -úradh) óïðàâëÿòü, âåñòè; äåðæàòü
stoca [stok¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ÷óëîê
stoirm [stor’¶m’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) áóðÿ
stoith [stoh] v.t. (v.n. ~eadh) ñðûâàòü
stól [sto:l] m. (gs. -óil, pl. ~ta) òàáóðåò(êà)
stop [stop] v.t., i. (v.n. ~adh) îñòàíàâëèâàòü(ñÿ)
stópa [sto:p¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) äåðåâÿííûé ñîñóä (äëÿ ìîëîêà, âîäû); ãðàôèí; áîëüøàÿ ïëîñêàÿ áóòûëü
straois [stri:ò] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) óñìåøêà, óõìûëêà; ãðèìàñà
sú [su:] f. (gs. ~ , pl. ~tha) ~ craobh ìàëèíà ~ talún êëóáíèêà
suamhneas [su¶v’n’¶s] m. (gs. -nis) ïîêîé, ìèð
suan [su¶n] m. (gs. -ain) ñîí
suas [su¶s] adv. ââåðõ (îò ãîâîðÿùåãî)
súgán [su:ga:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) æãóò èç ñîëîìû; ñîëîìåííàÿ öèíîâêà
súgradh [su:gr¶] m. (gs. -gartha) èãðà (äåéñòâèå) bhí páistí ag ~ äåòè èãðàëè
suigh [sig’] v.t., i. (v.n. suí) ñàäèòüñÿ, ñàæàòü
súil [su:l’] f. (gs. -e, npl. súla, gpl. súl) ãëàç tá ~ agam ÿ íàäåþñü ~e buí (áîò.) 1. íîãîòêè, êàëåíäóëà 2. áàðõàòöû Mí na Súl Buí (äèàë.) èþëü
suim [sim’] f. (gs. ~e, pl. ~eanna) 1. ñóììà, ñîâîêóïíîñòü ÷åãî-ë., êîëè÷åñòâî, çàïàñ 2. èíòåðåñ
suite [sit’¶] a. ðàñïîëîæåííûé
sula [sul¶] pref., conj. äî òîãî, êàê; ïðåæäå, ÷åì
T
tá [ta:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: bí)
tábhachtach [ta:v¶xt¶x] a. âàæíûé, ñóùåñòâåííûé
tabhair [taur’] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) 1. äàâàòü do chúl a ~ ïîâåðíóòüñÿ ñïèíîé; ~ ar îòíîñèòüñÿ ê ... ; íàçûâàòü ~ faoi ïîä÷èíÿòü ñåáå, áðîñàòüñÿ íà 2. ïðèíèìàòü, ïðèâîäèòü, îòâîäèòü ~ abhaile iad îòâåäè èõ äîìîé
tábhairne [ta:v¶rn’¶], [ta:rn’i] m. (gs. ~, pl. -ní) òàâåðíà, òðàêòèð teach ~ áàð, ïàá
tabharfaidh [tauri] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: tabhair)
tagann [tag¶n] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: tar)
tae [te:] m. (gs. ~ , pl. ~nna) ÷àé
taibhreamh [tav’r’¶v] m. (gs., npl. -rimh, gpl. ~) ñîí, âèäåíèå
taibhse [tav’ò¶] f. (gs. ~, pl. -sí) äóõ, ïðèâèäåíèå, ïðèçðàê
táilliúir [ta:l’u:r’] m. (gs. -úra, pl. ~í) ïîðòíîé
táim [ta:m’] = tá mé
tairbhe [tar’¶v’¶] f. (gs. ~ , pl. -bhí) âûãîäà, ïîëüçà
tairg [tar’¶g’] v.t., i. (v.n. -riscint, p.p. ~the) ïðåäëàãàòü, ïðåäîñòàâëÿòü
tairne [ta:rn’i] m. (gs. ~, pl. -ní) ãâîçäü
tairngreacht [tar¶ŋg’¶r’¶xt] f. (gs. ~a, pl. ~aí) ïðîðî÷åñòâî, ïðåäñêàçàíèå
taispeáin [t¶òp’a:n’] v.t. (v.n. ~t) ïîêàçûâàòü
taisteal [taòt’¶l] m. (gs., npl. -til, gpl. ~) 1. v.n. îò taistil 2. ïóòåøåñòâèå, ñòðàíñòâèå
taistil [taòt’¶l] v.t., i. ïóòåøåñòâîâàòü
taitin [tat’¶n’] v.t., i. (v.n. -tneamh) 1. ñèÿòü tá an ghrian ag taitneamh ñîëíöå ñâåòèò 2. (+le) íðàâèòüñÿ
talamh [tal¶v] m.,f. (gs.m. -aimh, f. talún, pl. tailte) çåìëÿ, ïî÷âà
tamaillín [tam¶l’i:n] m. (gs. ~ , pl. ~í) íåáîëüøîé îòðåçîê âðåìåíè
tamall [tam¶l] m. (gs., npl. -ail, gpl. ~) îòðåçîê âðåìåíè
taobh [te:v], [ti:v] m. (gs. -oibh, pl. ~anna) ñòîðîíà bheith i d~ le rud èìåòü îòíîøåíèå ê ÷åìó-ë.; ar ~, ~ le ðÿäîì (ñ); cad ina thaobh? ïî÷åìó?
taoiseach [ti:ò¶x] m. (gs., npl. -sigh, gpl. ~) 1. ãëàâà, ëèäåð 2. òûøîõ, ïðåìüåð- ìèíèñòð â Èðëàíäèè
taoscadh [te:sk¶] m. (gs. -ctha) âûêà÷èâàíèå, âû÷åðïûâàíèå is é ~ na farraige é ýòî íåâîçìîæíàÿ âåùü (áóêâ.: ýòî âû÷åðïûâàíèå ìîðÿ)
tapa [tap¶] a. áûñòðûé go ~ , go ~idh áûñòðî
tar1 [tar] v.t., i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) âõîäèòü, ïðèõîäèòü, ïîäõîäèòü
~ anuas ñïóñêàòüñÿ; ~ chun ïîäõîäèòü; ~ le ñîãëàøàòüñÿ
tar2 [tar] = thar tar éis ïîñëå (÷åãî-ë.)
tarbh [tar¶v] m. (gs., npl. tairbh, gpl. ~ ) áûê
tarlaigh [ta:rli:] v.i. (p. tharla) ñëó÷àòüñÿ, ïðîèñõîäèòü
tarraing [tar¶ß] v.t., i. (pres. ~íonn, v.n. ~t, pp. ~the) òÿíóòü, òàùèòü, âûòàñêèâàòü; ïîäòÿãèâàòü(ñÿ); (ôèã.) ïðèâëåêàòü
tart [tart] m. (gs. ~a) æàæäà tá ~ orm ÿ õî÷ó ïèòü
té [t’e:] ind.pers.pron. (+art.) òîò (êòî) an té a duirt é òîò, êòî ýòî ñêàçàë
teach [t’ax] m. (gs. tí, pl. tithe) äîì ~ pobail ÷àñîâíÿ, öåðêîâü ~ tábhairne, ~ (an) óil áàð, ïàá
teacht [t’axt] m. (gs. ~a) 1. v.n. îò tar 2. ïðèõîä, ïðèáûòèå
téacs [t’e:ks] m. (gs. ~ , pl. ~anna) òåêñò
teaghlach [t’ail¶x] m. (gs., npl. -aigh, gpl. ~ ) ñåìüÿ, ðîäíûå
teanga [t’aŋg¶] f. (gs. ~ , pl. ~cha) 1. (àíàò.) ÿçûê do theanga a chur amach âûñóíóòü ÿçûê 2. ÿçûê ~ bheo, mharbh æèâîé, ì¸ðòâûé ÿçûê An ~ Ghaeilge èðëàíäñêèé ÿçûê teanga dhúchais ðîäíîé ÿçûê na teangacha Eorpacha åâðîïåéñêèå ÿçûêè
teastaigh [t’a:sti:] v.i. (v.n. -táil, + ó) õîòåòü, íóæäàòüñÿ an dteastaíonn uait labhairt leis? íàäî ëè òåáå ïîãîâîðèòü ñ íèì?
téigh [t’e: g’] v.t., i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) èäòè, äâèãàòüñÿ; ïðîõîäèòü
~ faoi ñàäèòüñÿ (î ñîëíöå è ëóíå)
teileafón [/t’el’¶/fo:n] m. (gs., npl. -óin, gpl. ~ ) òåëåôîí
teip [t’ep’] v.i. (v.n. ~) ïàäàòü ar ~ ñëó÷àòüñÿ (ñ êåì-, ÷åì-ë.) îêàçàòüñÿ íå â ñîñòîÿíèè, ïðîâàëèòüñÿ, ïðîèãðàòü
teorainn [t’o:r¶n’] f. (gs. -ann, pl. ~eacha) ãðàíèöà, ïðåäåë
tháinig [xa:nig] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: tar)
thar [har] prep. (~am, ~at, thairis, thairsti, ~ainn, ~aibh, ~stu) íàä, ïîñðåäñòâîì ÷åãî-ë., ïîñëå ÷åãî-ë.
thart [hart] adv., prep. âîêðóã, ïîñëå
thiar [hi¶r] adv., a. íà çàïàäå, çàïàäíûé
thíos [hi:s] adv., a. 1. âíèçó, íèæíèé 2. íà ñåâåðå
thoir [hor’] adv., a. íà âîñòîêå, âîñòî÷íûé
thuas [hu¶s] adv., a. 1. íàâåðõó, âåðõíèé 2. íà þãå
thug [hog], [hug] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: tabhair)
tiarna [t’i¶rn¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) 1. An T~ (Dia) (ðåë.) Ãîñïîäü 2. ãîñïîäèí, ïîâåëèòåëü; ïðàâèòåëü; âëàäåëåö, ñîáñòâåííèê ~ talún âëàäåëåö çåìëè, ïîìåùèê
timpeall [timp¶l] m. (gs., npl. -pill, gpl. ~) êðóã, îêðóæíîñòü ~ ar duine âîêðóã êîãî-ë.
timpiste [t’im’p’¶òt’¶] f. (gs. ~, pl. –tí) íåñ÷àñòíûé ñëó÷àé, àâàðèÿ bhain timpiste dóibh îíè ïîïàëè â àâàðèþ de thimpiste ñëó÷àéíî
tincéir [tink’e:r’] m. (gs. -éara, pl. ~í) áðîäÿ÷èé ëóäèëüùèê, òèíêåð
tine [t’in¶] f. (gs. ~ , pl. -nte) 1. îãîíü, êîñòåð 2. î÷àã
tiocfaidh [t’oki:] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: tar)
tiománaí [t’ima:ni:] m. (gs. ~, pl. -aithe) âîäèòåëü, øîô¸ð
tír [ti:r] f. (gs. ~e, pl. tíortha) çåìëÿ, ñòðàíà
tírghrá [/t’i:r’/gra:] m. (gs. ~) ïàòðèîòèçì
tit [t’it’] v.i. (v.n. ~im) ïðûãàòü âíèç, ïàäàòü
tobac [t¶/bak] m. (gs. ~) òàáàê
tobann [tob¶n] a. âíåçàïíûé, íåîæèäàííûé go ~ âäðóã, íåîæèäàííî
tobar [tob¶r] m. (gs. -air, pl. toibreacha) èñòî÷íèê; êîëîäåö
tóg [to:g] v.t., i. (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.) áðàòü, äåðæàòü
tógáil [to:ga:l’] f. (gs. -ála, pl. -álacha) 1. v.n. îò tóg 2. âçÿòèå 3. âîçâåäåíèå, ïîñòðîéêà
toghadh [tau¶] m. (gs. tofa) 1. v.n. îò togh (âûáèðàòü) 2. âûáîð, èçáðàíèå
toil [tol’] f. (gs. tola) æåëàíèå, âîëÿ le do thoil ïîæàëóéñòà; mas é do thoil é åñëè ïîçâîëèøü, åñëè òåáå áóäåò òàê óãîäíî
tóin [to:n’] f. (gs. tóna, pl. ~eanna) 1. äíî 2. çàäíÿÿ ÷àñòü, çàä
tóir [to:r’] f. (gs. tora, pl. ~eacha) ïîãîíÿ, ïðåñëåäîâàíèå
toirbhirt [tor’¶v’¶rt’] f. (gs. -bhearta, pl. ~í) ïîñâÿùåíèå; ïîæåðòâîâàíèå
toisc [toòk’], [tiòk’] f. (gs. ~e, pl. tosca) îáñòîÿòåëüñòâà, ñèòóàöèÿ de thoisc èç-çà, ïîòîìó ÷òî
tonn [ton] f. (gs. toinne, pl. ~ta; ds. toinn, gpl. ~ â íåêîòîðûõ ñî÷åòàíèÿõ) âîëíà
tor1 [tor] m. (gs., npl. toir, gpl. ~) 1. êóñò 2. ~ cabáiste êî÷àí êàïóñòû
tor2 [tor] m. (gs., npl. toir, gpl. ~) âûñîêàÿ ñêàëà
toradh [tor¶] m. (gs. -aidh, pl. -rthaí) 1. ïðîäóêò, ðåçóëüòàò, ïëîä 2. ôðóêò
torann [tor¶n] m. (gs., npl. -ainn, gpl. ~) øóì
tosach [tos¶x] m. (gs., npl. -aigh, pl. gpl. ~) íà÷àëî
tosaigh [tosi:] v.t., i. (v.n. -sú) íà÷èíàòü tosú ar rud (a dhéanamh) ïðèíèìàòüñÿ, íà÷èíàòü (äåëàòü) ÷òî-ë.
trá1 [tra:] f. (gs. ~ , pl. ~nna) áåðåã, ïëÿæ
trá2 [tra:] m. (gs. ~ite) îòëèâ ~ agus tuile îòëèâ è ïðèëèâ
traonach [tri:n¶x], [tre:n¶x] m. (gs., npl. –aigh, gpl. ~) äåðãà÷, êîðîñòåëü
trasna [trasn¶] prep., adv. ÷åðåç
tráta [tra:t¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ïîìèäîð
tráthnóna [tra:’no:n¶] m. (gs. ~ , pl. -nta) âå÷åð
treabhsar [t’r’aus¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) áðþêè, øòàíû
tréad [t’r’e:d] m. (gs., npl. ~a, gpl. ~) 1. ñòàäî 2. ïðèõîæàíå, ïàñòâà 3. ñîáðàíèå, ñîîáùåñòâî
tréan1 [t’r’e:n] m. (gs., npl. -éin, gpl. ~) 1. ñèëà÷, âîèí, ãåðîé 2. ñèëà, ìîùü, èíòåíñèâíîñòü 3. èçîáèëèå tá ~ airgid acu ó íèõ ïîëíî äåíåã tá ~ le rá aige åìó åñòü ÷òî ñêàçàòü
tréan2 [t’r’e:n] a. (comp. tréine, treise) ñèëüíûé, ìîùíûé; ðåçêèé, îñòðûé
treise [t’r’eò¶] f. (gs. ~) ñèëà, ìîùü
treo [t’r’o:] m. (gs. ~ , pl. ~nna) íàïðàâëåíèå i d~ â íàïðàâëåíèè, ïî íàïðàâëåíèþ ê, â ñòîðîíó (÷åãî-ë.)
trí1 [tri:] num.m. òðè ~ chéad òðèñòà
trí2 [tri:] prep. (tríom, tríot, tríd, tríthi, trínn, tríbh, tríothu) ÷åðåç, ñêâîçü ~ dhearmad ïî îøèáêå, ñëó÷àéíî
triall1 [t’r’i¶l] m. (gs. êàê îò s. ~a, êàê îò v.n. ~ta, pl. ~ta) 1. v.n. îò triall2 2. ïóòåøåñòâèå, ïîåçäêà cá bhfuil do thriall? êóäà òû íàïðàâëÿåøüñÿ?
triall2 [t’r’i¶l] v.t., i. ïóòåøåñòâîâàòü
trioblóid [t’r’iblo:d’] f. (gs. ~e, pl. ~í) íåïðèÿòíîñòü, îãîð÷åíèå, áåñïîêîéñòâî aimsir na ~e íåñïîêîéíûå âðåìåíà
Tríonóid [tri:no:d’] f. (gs. ~e) (ðåë.) Òðîèöà
tríú [tri:u:] num. a. òðåòèé
triúr [t’r’u:r] m. (gs., npl. -úir, gpl. ~) òðîå ëþäåé
troid1 [trod’], [trid’] v.t., i. (v.n. ~) ñðàæàòüñÿ; ññîðèòüñÿ, ñïîðèòü
troid2 [trod’], [trid’] f. (gs. -oda, pl. ~eanna) áîðüáà; äðàêà, ññîðà
troigh [trog’] f. (gs. ~e, pl. -ithe) 1. (àíàò.) ñòóïíÿ 2. øàã 3. ôóò (ìåðà äëèíû, ðàâíàÿ 30,48 ñì.)
trom [trom] a. òÿæ¸ëûé, òÿæêèé; ðåçêèé, æåñòîêèé, ñóðîâûé
trua [tru¶] f. (gs. ~ , pl. ~nna) æàëîñòü, ñî÷óâñòâèå is ~ liom ìíå æàëü
truacánta [tru¶ka:nt¶] a. æàëîáíûé; ãðóñòíûé, ïå÷àëüíûé
trumpa [tromp¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) òðóáà (ìóç. èíñòðóìåíò)
tú [tu:] pers. pron. 2. sg. òû
tua [tu¶] f. (gs. ~, pl. ~nna) òîïîð ~ chatha, ~ chogaidh áîåâîé òîïîð
tuairim [tu¶r’¶m’] f. (gs. ~e, pl. ~í) 1. ìíåíèå, ñóæäåíèå 2. (prep.) ïðèìåðíî, îêîëî ~ an ama sin ïðèìåðíî â ýòî âðåìÿ
tuaisceart [tu¶òk’¶rt] m. (gs. -cirt) ñåâåð, ñåâåðíàÿ ÷àñòü ~ na hÉireann ñåâåð Èðëàíäèè
tuama [tu¶m¶] m. (gs. ~ , pl. ~í) ìîãèëà; ìîãèëüíûé êàìåíü
tuath [tu¶] f. (gs. -aithe, npl. ~a, gpl. ~) 1. (èñò.) íàðîä, ïëåìÿ 2. íåáîëüøîå êîðîëåâñòâî, òåððèòîðèàëüíî-ïëåìåííîå îáúåäèíåíèå (â äðåâíåé Èðëàíäèè) 3. ìåñòíîñòü, òåððèòîðèÿ 4. ñâåòñêèå ëèöà, ìèðÿíå 5. äåðåâíÿ, ñåëüñêàÿ ìåñòíîñòü
tubaiste [tub¶òt’¶] f. (gs. ~, pl. -tí) áåäñòâèå, êàòàñòðîôà, òðàãåäèÿ
tubaisteach [tub¶òt’¶x] a. áåäñòâåííûé, ãèáåëüíûé; çëîñ÷àñòíûé, çëîïîëó÷íûé
tugann [tog¶n] (ñì. òàáëèöó íåïð. ãëàã.: tabhair)
tuí [ti:] f. (gs. ~) 1. ñîëîìà 2. ñîëîìåííàÿ êðûøà
tuig [tig’] v.t., i. (v.n. tuiscint, pp. ~the) ïîíèìàòü
tuil [til’] v.t., i. çàëèâàòü, çàòîïëÿòü; ïðèëèâàòü; íàïîëíÿòüñÿ äî êðà¸â; ïîäíèìàòüñÿ (îá óðîâíå âîäû)
tuile [til’¶] f. (gs. ~ , pl. -lte) 1. íàâîäíåíèå, ïîëîâîäüå, ðàçëèâ 2. ïðèëèâ
tuilí [til’i:] m. (gs. ~ , pl. -lithe) (ëèò.) 1. âíåáðà÷íûé ðåá¸íîê, áàñòàðä 2. áðîøåííûé ðåá¸íîê, íàéä¸íûø
tuill [til’] v.t. (v.n. ~eamh) çàðàáàòûâàòü, çàñëóæèâàòü
tuirling [tu:rl’¶ng] v.i. (v.n. ~t) ñàäèòüñÿ, ïðèçåìëÿòüñÿ
tuirse [tirò¶] f. (gs. ~) óñòàëîñòü, óòîìëåíèå; ïå÷àëü, ñêîðáü
tuirseach [tirò¶x] a. óñòàëûé
tuisle [tiòl’¶] m. (gs. ~, pl. -lí) 1. ëîæíûé øàã, îøèáêà, îáìîëâêà, ïðîñòóïîê, ïàäåíèå 2. íåóäà÷à, ïðîìàõ
turas [tur¶s] m. (gs., npl. -ais, gpl. ~) 1. âðåìÿïðåïðîâîæäåíèå 2. ïóòåøåñòâèå
tús [tu:s] m. (gs. túis) íà÷àëî
tusa [tus¶] emph. pers. pron. 2 sg. òû æå, òû
U
uachtar [u¶xt¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) 1. âåðõíÿÿ ÷àñòü, âåðõóøêà 2. ~ (bainne) ñëèâêè ~ reoite ìîðîæåíîå
uachtarán [u¶xt¶ra:n] m. (gs., npl. -áin, gpl. ~) ïðåçèäåíò, ïðåäñåäàòåëü
uafásach [u¶fa:s¶x] a. 1. óæàñíûé, ÷óäîâèùíûé 2. ïîòðÿñàþùèé, íåâåðîÿòíûé
uaigneas [u¶gn’¶s] m. (gs. -nis) îäèíî÷åñòâî
uaim [u¶m’] ôîðìà 1 ë. åä.÷. îò ïðåäëîãà ó (ñì.)
uaimh [u¶v’] f. (gs. uaimhe, pl. ~eanna) ïåùåðà
uain1 [u¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) ïðîìåæóòîê âðåìåíè, ïîäõîäÿùåå âðåìÿ, óäà÷à
uain2 [u¶n’] f. (gs. ~e, pl. ~eacha) âîëíà ~ farraige ìîðñêàÿ âîëíà
uair [u¶r’] f. (gs. ~ , pl. ~eanta, ~e) 1. ÷àñ 2. ðàç an dara h~ âî âòîðîé ðàç
uaireadóir [u¶r’¶do:r’] m. (gs. -óra, pl. ~y) ÷àñû (ðó÷íûå è êàðìàííûå)
uan [u¶n] m. (gs., npl. uain, gpl. ~) 1. ~ (caorach) ÿãí¸íîê 2. (ðåë.) Àãíåö An tU~ Dé, U~ Dé Àãíåö Áîæèé
uasal1 [u¶s¶l] m. (gs. -ail, pl. uaisle) 1. çíàòíûé ÷åëîâåê, âåëüìîæà, äâîðÿíèí 2. na huaisle (ôîëüê.) Äîáðûé Íàðîäåö, ýëüôû, ñèäû
uasal2 [u¶s¶l] a. (comp. uaisle) 1. áëàãîðîäíûé, çíàòíûé, âûñîêîãî ïðîèñõîæäåíèÿ 2. miotal ~ áëàãîðîäíûé ìåòàëë cloch ~ äðàãîöåííûé êàìåíü 3. (î ìåñòå) ñâÿùåííûé; ïî÷èòàåìûé, ïîñâÿù¸ííûé ì¸ðòâûì; çàêîëäîâàííûé, íàñåë¸ííûé ýëüôàìè
ubh [uv] f. (gs. uibhe, pl. uibheacha, uibhe ñ ÷èñëèòåëüíûìè) ÿéöî
ucht [uxt] m. (gs. ~a, pl. ~anna) ãðóäü
úd [u:d] dem.pron. òîò
údar [u:d¶r] m. (gs., npl. -air, gpl. ~) 1. àâòîð 2. ïðîèñõîæäåíèå
Uigingeach [ig’¶ŋ’¶x] m. (gs., npl. -gigh, gpl. ~) (èñò.) âèêèíã
uile [il’¶] a., s., adv. âåñü, êàæäûé; âñå
uilechumhachtach [il’¶xu:¶xt¶x] a. âñåìîãóùèé
uisce [iòk’¶] m. (gs. ~ , pl. -cí) âîäà