МИНЕРАЛДАРДЫ СИЛИКАТТАР КЛАСЫ БОЙЫНША ЖҮЙЕЛІ СИПАТТАУ аралдық, тізбек, таспа, қабатты, қаңқалы силикаттар
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті
Қ. Тұрысов атындағы Геологиялық барлау институты
Жалпы геология, минералогия және петрография кафедрасы
А. Т. Қасенова
МИНЕРАЛДАРДЫ СИЛИКАТТАР КЛАСЫ БОЙЫНША ЖҮЙЕЛІ СИПАТТАУ (аралдық, тізбек, таспа, қабатты, қаңқалы силикаттар)
«Кристаллография және минералогия» пәнінің зертханалық жұмыстарына арналған әдістемелік нұсқау («5В070600 – Пайдалы қазбалар кенорындарының геологиясы және оларды барлау» мамандығы үшін)
Алматы 2011
ЖОК 548:549 (075) ҚҰРАСТЫРУШЫ: А. Т. Қасенова. Минералдарды силикаттар класы… 9 сурет. Әдебиеттер тізімі –15 атау.КІРІСПЕ
Әдістемелік нұсқау – зертханалық жұмыстарын өткізу жоспарына толығынан сәйкестірілген.… Минералогия – минералдардың құрамы, құрылымы,… Минералогия бойынша алған білімдер петрографияны игергенде, ол, әр түрлі таужыныстардың…ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС
Тақырып. Аралдық силикаттардың минералдарын сипаттау
Мақсаттары.Аралдық силикаттардың минералдарын ерекше қасиеттері арқылы анықтау және жүйелі…Тапсырмалар.
1. Осы кластың минералдар коллекциясындағы аралдық силикаттардың формуласын, ерекше диагностикалау қасиеттерін, парагенетикалық ассоциациясын анықтап үйрену және сипаттау.
2. Минералдардың жаратылысын және халық шаруашылығында қолдануынбілу.
Бақылау сұрақтары.
2. Анартастардың тобына жататын минералдардың ерекше қасиеттері және олар қайда пайдаланады? 3. Сақиналы силикаттар минералдарының ерекше қасиеттері…ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС
Тақырып. Тізбек силикаттарды (пироксендерді және пироксеноидтарды) сипаттау
Мақсаттары.Тізбек силикаттардың минералдарын ерекше қасиеттері арқылы анықтау және жүйелі сипаттауды…Тапсырмалар.
1. Берілген тақырыптың теориялық негіздерімен танысу, осы кластың минералдар коллекциясындағы тізбекті силикаттардың (пироксендердің және пироксеноидтардың)минералдарының формуласын, ерекше диагностикалау қасиеттерін, парагенетикалық ассоциациясын анықтап үйрену және сипаттау.
2. Минералдардың жаратылысын және халық шаруашылығында қолдануынбілу.
Бақылау сұрақтары.
2. Пироксеноидтар тобына қандай минералдар кіреді және олардың диагностикалау қасиеттері, генезисі қандай? 3. Пироксендер мен пироксеноидтардың қолдануы қандай?Моноклиндік пироксендер
Моноклиндік пироксендер топшасына: кальцийліктер– диопсид СаMg[Si2O6], геденбергит СаFe[Si2O6], авгит (Са,Nа)(Mg,Fe,Аl)[(Si,Аl)2O6]; сілтілілер – эгирин NаFe[Si2O6], сподумен (Li,Аl)[Si2O6], жадеит NаАl[Si2O6] кіреді.
Кальцийлік моноклиндік пироксендер
Ерекше анықтау (диагностикалау) белгілері.Призмалық, кейде тақташа пішіндері арқылы (7 – суретке сәйкес),… Генезисі (жаратылысы).Метасоматиттік – скрандарда кездеседі. Парагенетикалық ассоциациясы.Эпидот, андрадит, гроссуляр, тремолит, флогопит. Жер бетінде тұрақты…Моноклиндік сілтілі пироксендер
Генезисі (жаратылысы).Эгирин сілтілі интрузивтік және эффузивтік магмалық таужыныстарында, олардың пегматиттерінде басты… Парагенетикалық ассоциациясы.Нефелин, сфен, дала шпаттар, горнбленд,… Қолдануы.Практикалық маңызы табылмаған.ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС
Тақырып. Таспа (қос тізбек) силикаттарды (амфиболдарды) сипаттау
Мақсаттары.Таспа (қос тізбек) силикаттардың минералдарын ерекше қасиеттері арқылы анықтау және…Тапсырмалар.
1. Берілген тақырыптың теориялық негіздерімен танысу, осы кластың минералдар коллекциясындағы таспа силикаттар минералдарының (амфиболдардың)формуласын, ерекше диагностикалау қасиеттерін, парагенетикалық ассоциациясын анықтап үйрену және сипаттау.
2. Минералдардың жаратылысын және халық шаруашылығында қолдануынбілу.
Бақылау сұрақтары.
2. Амфиболдар тобындағы минералдардың генезисі қандай? 3. Амфиболдардың парагенетикалық ассоциациясы және…ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС
Тақырып. Қабатты силикаттар және алюмосиликаттар минералдарын сипаттау
Мақсаттары.Қабатты силикаттар және алюмосиликаттардың минералдарын ерекше қасиеттері арқылы анықтау…Тапсырмалар.
1. Берілген тақырыптың теориялық негіздерімен танысу, осы кластың минералдар коллекциясындағы қабатты силикаттар және алюмосиликаттардың формуласын, ерекше диагностикалау қасиеттерін, парагенетикалық ассоциациясын анықтап үйрену және сипаттау.
2. Минералдардың жаратылысын және халық шаруашылығында қолдануынбілу.
Бақылау сұрақтары.
2. Қабатты силикаттардың және алюмосиликаттардың генезисі және минералдарының қолдануы қандай… 3. Тальк, серпентин, хризотил-асбестке қандай ерекше анықтау…ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС
Тақырып. Қаңқалы алюмосиликаттар минералдарын сипаттау
Мақсаттары.Қаңқалы алюмосиликаттардың минералдарын ерекше қасиеттері арқылы анықтау және…Тапсырмалар.
1. Берілген тақырыптың теориялық негіздерімен танысу, осы кластың минералдар коллекциясындағы қаңқалы алюмосиликаттардың формуласын, ерекше диагностикалау қасиеттерін, парагенетикалық ассоциациясын анықтап үйрену және сипаттау.
2. Минералдардың жаратылысын және халық шаруашылығында қолдануынбілу.
Бақылау сұрақтары.
2. Қаңқалы алюмосиликаттардың генезисі және минералдарының қолдануы қандай болады? 3. Фельдшпатоидтардың қолдануы қандай болады?Дала шпаттар (фельдшпатиттер) тобына плагиоклаздар және калишпаттар кіреді.