Кәсіпорындардың қоршаған ортаға тигізген залалдары
Кәсіпорындардың қоршаған ортаға тигізген залалдары - раздел Экология, Экология пәнінің анықтамасы, мақсаттары, міндеттері және әдістері. Экология дамуының тарихы.
Қоршаған Ортаға Тигізетін әсеріне Бай...
Қоршаған ортаға тигізетін әсеріне байланысты көмір өнеркісібі күрделі өнеркәсіп салаларының бірі болып саналады. Көмірді негізгі пайдаланушылар: электроэенргетика - 39%, өнеркәсіп пен үй – жай секторы - 35%, коксхимия өнеркәсібі - 14 %, ауылшаруашылығы - 5%. Қазақстанда көмір өнеркәсібі 19 ғасырдың ортасынан бастап пайда болды.
Көмір өндіру процесінде қоршаған орта шаң мен газбен ластанып отырады. Осы саланың зиянды әсері келесі 1 – кестеде көрсетілген. Көмірді жабық әдіспен алғанда атмосфераны ластайтын негізгі компоненттер шаң мен газ түріндегі улы заттар. Мысалы, 2 млрд. тонна көмір өндіргенде ауаға 27 млрд.м3 көмір қышқыл газы бөлінеді. Жыл сайын шахталардан атмосфераға миллиондаған тонна шаң тасталады. Ал террикондарда қалған көмір қалдығы (5 - 20%), пирит (10%), күкірт (5% - н жоғары) тотығып, жанғанда әр текше метрден ауаға 180 мг шамасында көміртек пен күкірт оксидтері бөлінеді.
1 – кесте. Қатты отынды жер қойнауынан алғанда, оны дайындағанда, тасымалдағанда және жаққанда биосфераға зиянды әсерін тигізетін факторлар.
Әсердің түрі
Тигізетін зардаптары
Қорғау тәсілдері
Атқылау
жұмыстары
Газ – шаң – ауа қосынды –
сының атқылауы мүмкін.
Атқылау жұмысын жүргізу үшін қорған жасау.
Тау – кен шығарылған жерден бөлінген заттар, тау жыныстары үйінділерінен, ашық карьерлерден, автокөлік жолдарынан шығатын шаң мен газдар
Ауаның шаң, метан, көміртек доиоксиді, улы заттармен ластануы. Минералды тұздардың суаттарға түсуі.
Шаң ұстайтын қондырғыларды және шаң басатын әдістерді қолданып шаңды басу
Террикондардың пайда болуы
Ландшафтың бұзылуы, құнарлы жерлердің шаруашылық айналамынан шеттелуі, фауна түр құрамының азаюы, көмір қалдықтарың жанып, түтндеп ауаны ластауы.
Жерді рекультиватияциялау
Террикондарды автокөлік жолдарын салуға пайдалану
Сақтаған кезде көмірдің тотығуы мен өз бетімен жануы
Түтін мен улы заттардың бөлінуі, отын сапасының төмендеуі
Көмірді ауадан изоляциялау, көмір сапасын анықтайтын тексеру жүйесін орнату.
Көмірді тасымалдау
Отын шығыны және атмосфераның ластануы
Жабық вагондарды, құбырларды пайдалану
Қатты отынды дайындау және жағу
Көмір ұнтағының қопарылыу қауіптілігі.
Конструкция мен жабдықтарды бекіту, қопарылысты болдырмау мақсатында ингибиторларды пайдалану
Қауіпті қалдықтар деп құрамында зиянды заттектерді бар, қауіпті қасиеттері тән немесе жұқпалы аурулардың қоздырғаштары бар, сонымен қатар өздігінен немесе басқа заттектермен қосылғанда адамның денсаулығына және қоршаған ортаға қауіп төндіретін қалдықтарды айтады.
Қоршаған орта мен адам денсаулығына өте қауіпті қалдықтарға шамамен 600 – дей заттар мен қосылыстар жатады. Олардың құрамына кіретіндер:
· Пестицидтер және олардың құрамына кіретін химия өндірістерінің қалдықтары;
· Радиоактивті қалдықтар
· Сынап және оның қосылыстары, сынапты термометрлер
· Мышьяк және оның қосылыстары, құрамында мышьягі бар метталлургиялық өндіріс пен жылу электр станцияларының қалдықтары;
· Қорғасынның қосылыстары, көбіне олар мұнай өңдейтін және бояу ндіретін кәсіпорындардың қалдықтарында болады.
· Пайдаланылмаған медикаменттер, улы химикаттар, бояулар, лактар, коррозияға қарсы қолданылатын заттар, синтетикалық желімдер, косметикалық заттар;
· Тұрмыстық химия құралдарының қалдықтары;
Атмосфераны ластайтын әр өндірістен шығатын негізгі тастанды компоненттер 2 – кестеде көрсетілген [kgl].
Экология п ніні аны тамасы ма саттары міндеттері ж не дістері Экология дамуыны тарихы... Экология б лімдері аутэкология демэкология эйдэкология... Литература Экология п ніні аны тамасы ма саттары міндеттері...
Принциптер және әсер ету деңгейі.
Экологиялық факторлар – бұл организге өзіндік белгілермен әсер ететін ортаның белгігі бір жағдайы мен элементтері. Олар абио
Экологиялық мекен орны.
Қайталанатын мерзімді факторлар бастапқы факторлардың өзгеру салдары болып саналады: температураға қатысты ауаның ылғалдылығы;
Коршаған ортаға факторлардың әсері
Бірақ осы факторлардың ұзақ уақыт әсер етуі, сондай-ақ оған бейімделуі туғызуы мүмкін. Организмге табиғи факторлард
Тіршілік иелерінің биосферадағы қызметі.
Жер кеңістігінде жүретін табиғи процестерге әсер тигізетін тіршілік екені туралы 19 және 20 ғасырлар аралығындағы еңбектерінде пікірін айтумен
Популяция түсінігі
Популяция -белгілі бір жерде белгілі бір уақытта мекен ететін бір түрге жататын ағзалардың (организмдердің) жиынтығы. Популяцияларды зерттеудің маңыз
Биоценоз және экожүйе
Биоценоз– бұл үш құрамнан - өсімдіктер, жануарлар мен микроорганизмдер құрамынан тұратын жүйе. Мұндай ж&
Атмосфера туралы түсінік, оның құрамы
Атмосфералық ауа – жердегі барлық тіршілік иелеріне қажетті - өмір сүретін ортадағы негізгі табиғи ресурстар мен элементтердің бірі. Адамдарды
Атмосфераның ластануының зардаптары
Атмосфералық ластану түрінде жер флорасы мен фаунасына және адамзат қоғамының өмірлік жағдайына әсер ететін ауада әртүрлі газдарды&
Кестесі
Шаңның пайда болу көздері
Саны (млн.т)
Теңіз тұздары
Топырақ шаңы
Атмосфераның ластануын сақтау және қорғау
Гигиеналық мөлшерлеу (нормалау) ғылыми-техникалық прогрестің органикалық бөлігіне айналды, ол сондай-ақ кең ауқымды әлеуметтік-гиг
Тиімді пайдалану проблемалары
Қазақстан Республикасының жер бетіндегі су ресурстарының орташа жылдық деңгей мөлшері 100,9 млрд. текше метр болып бағаланады, оның 56,5 млрд.
Табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану.
Су – тірі материяның негізі. Қазіргі кезде сулы ортада тіршілік ететін жанурлар түрінің саны 150000- ға жуық. Су физикалық, химиялық
Новости и инфо для студентов