Философия оның тарихи «өлшемінде». Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістанның философиялық ойлары.
Философия оның тарихи «өлшемінде». Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістанның философиялық ойлары. - раздел Образование, МОДУЛЬДЕГІ ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Дәрістің қысқаша Мазмұн...
Дәрістің қысқаша мазмұны:
Қытай философиясы өзінің даму барысында үш негізгі кезеңнен өтті:
Ø Б.з.д. VIIғ.-б.з.ІІІғ.- ежелгі ұлттық философиялық мектептердің пайда болуы мен қалыптасуы;
Ø ІІІ-ХІХ ғ.ғ. Үндістаннан Қытайға буддизмнің (б.з.ІІІғ.)енуі және оның ұлттық философиялық мектептерге ықпалы;
Ø ХХІ ғ.-қазіргі заманғы кезең- Қытай қоғамының біртіндеп ашыла бастауы, қытай философиясының еуропалық және дүние жүзілік философия жетістіктерімен сусындауы.
Қытайдағы ежелгі ұлттық философиялық ілімдер:
Ø даосизм;
Ø конфуцийшілдік;
Ø легизм.
Онша көп таралмаған ілімдер:
Ø моизм;
Ø натурфилософия;
Ø номинализм.
Қытайға буддизм (ІІІ ғ.) енгеннен кейінгі және ХІХ ғ. соңына (екінші кезең) дейінгі қытай философиясының негізін қалаған ілімдер:
Ø чань-буддизм (ұлттық қытай буддизмі);
Ø неодаосизм;
Ø неоконфуцийшілдік.
ХХ ғасырда қытай ұлттық философиясы мына әлемдік философиялық идеялармен байыды:
Ø христиандық діни философия;
Ø марксизм;
Ø еуропаның көрнекті философтарының идеялары;
Ø американдық прагматизм философиясы.
§3.Дүние мен қоршаған ортаны бейнелеудегі қытайлық көзқарасқа тән қасиеттер:
Ø өз елі Қытайды-шындықтағы дүниенің орталығы деп қабылдау;
Ø жеке оқиғаларды, тарихты жалпы циклдік процестер ретінде ұғыну;
Ø жердегі ғарыштық циклдердің дұрыс жүруіне, Аспан мен Жер алдында адамның өзіндік жауапкершілігін сезінуі;
Ø адам, табиғат және ғарышты бірыңғай тұтастық деп қабылдау;
Ø жеке адам, тұлғаның ұжымнан бөлінбеуі, дараланбауы;
Ø табиғат апаттарымен күресте жеке адамның дәрменсіздігін сезіну;
Ø еңбектің жаппай (ұжымдық) формаларына басымдылық беру (Ұлы Қытай дуалын салу, каналдар қазу, бөгеттер тұрғызу, су тасқынымен күресу және т.б.);
Ø жеке адам, ұжым, мемлекет пен қоғамды бөлінбес тұтастық деп қабылдау;
Ø қоғамда вертикалдық байланыстарды (билік пен бағыну), субординацияны, бастықты сыйлауды, мемлекет басшысын ( императорды) ең жоғарғы мәртебе, мемлекетті біріктіруші күш ретінде ұғынуды қалыптастыру;
Ø қарым-қатынаста конформизмді, келісімпаздықты, мәмлегерлікті, тыныштық пен жайбарақаттылықты қалау;
Ø өмірді ең алдымен тән қабығындағы рух өмірі деп ұғыну; фәни өмірді бақи дүниеден жоғары қою; ұзақ өмір сүруге әрекет жасау (дене шынықтыру, шөп дәрілерін ішу және т.б.)
Ø о дүниелік күштердің болуын мойындау, өлгендердің жандануы;
Негізгі әдебиеттер
1. Иманқұл Н.Н. Философия әлемінде. Алматы, 2006.
2. Иманқұл Н.Н. Бөрібаев Т.Қ. Іліми философия Астана, 2009.
3. Әбішев. Философия.
Осымша әдебиеттер
106 философов: жизнь, судьба, учение в 2 томах. М., 1994 Философия в 2 частях. Ч. 1 История философии М., 2002 Хрестоматия по философии РнД., 1997 С
Білімдер бағалау жалпы шкаласы
Аттестациялық әріптік баға
Баллдардың сана эквиваленті
Оқу пәннің меңгеру дәрежесінің %-ды мазм&
Философия қай елде пайда болды?
А) Еуропада.
В) Ежелгі Қытайда.
С) Ежелгі Үндістанда.
D) Ежелгі Грекияда.
Е) Бір уақытта ежелгі Үнді, Қытай және Грекия жерле
БУДДИЗМ ЖӘНЕ ОНЫҢ НЕГІЗГІ ИДЕЯЛАРЫ.
Буддизм- Үндістанда (б.з.д.V ғ. кейін), Қытайда, Оңтүстік - Шығыс Азияда (ІІІ ғ. кейін) және басқа өңірлерде ке
Конфуций шығармасы:.
А) Чочун-юн.
В) Дао-сюэ.
С) Лунь-юй
D) Мэн-цзы.
Е) Ли- цзы.
5. Көне үнді философиясындағы орталық жазба ескерткіші:
Жаңа заман дәуірінің жалпы сипаты.
XVII-XVIIIғ.ғ. батыс Еуропа елдерінде капитализм қалыптасты, мануфактура дамыды. Бұл заманды ерте буржуазиялық революция дәуірі деп те атайды. Материалдық
Декарттың рационалдық философиясы.
Рене Декарт(1596-1650) француздың атақты ғалымы, математик, механик, оптик, физик, физиолог, психолог, философ. Оның ғылымда ашқан жаңалы&
САНА ФОРМАЛАРЫ.
Сана формалары:
1. Жеке сана, 2. Қоғамдық сана.
Жеке сана:
· сезімдік таным – түйсік, елестету, қабылдау, қиял;
САНАНЫҢ НЕГІЗГІ ҚАСИЕТТЕРІ
Сана психика дамуының жоғарғы сатысы ретінде, ең алдымен, жалпыны және болмыстағы елеуліні тану қабілеті сияқты қасиетімен ерекшеленеді. Жалпын
ЗІНДІК САНА-СЕЗІМ
Адамның жануарлардан айырмашылығы — ол өзін танитын және білетін, өзін түзетіп және жетілдіріп отыруға қабілетті тіршілік иесі.
Ө
Оғам: анализдің философиялық негізі
Қоғам(лат., социалис) – адам қызметінің тарихи қалыптасқан формаларының (территориясы, дәуірі, дәстүр мен мәдениет
Ф.ғ.к., аға оқытушы Иманқұл А.Н.
Тарихи анықтама:
Иммануил Кант (22 сәуір 1724, Кёнигсберг, Пруссия - 12 ақпан 1804) — классикалық неміс философиясын негізін салушы.
Негізгі философиялы
И. КАНТ
Қарастырылу объектісі: «Фирмадағы келіспеушілік»
Қарастырылу пәні: Канттың категориялық императиві
Тапсырма
1. Философия тарихы және оны кезеңдерге бөлу.
2. Ежелгі Қытай мен ежелгі Үнді философияларын салыстырмалы талдау жасау, кестені толтыру:
Тапсырма
1. Антикалық (Грек) философиясына сипаттма беру.
2. Сократтың Майевтика ілімін талдау. Сократтың атақты афоризмдерін талдау
3. Келесі тест
Новости и инфо для студентов