ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 1

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 1

  Мақсаты:Операциялық жүйе,Windows операциялық… Негізгі ұғымдар:

Жаттығу. Жұмыс үстелін баптау.

2. Пуск -> Программы -> Стандартные әрекеттерін пайдаланып кез-келген екі стандарт қосымшаны іске қосыңыз. Екі… 3. Бір терезені жабыңыз, ал екінші терезенің өлшемдерін… 4. Қосымша терезесін жабыңыз.

Жаттығу. Сілтеуіш программасымен жұмыс жасау.

2. Сілтеуіш қосымшасының терезесіндегі мәзірдің командаларымен танысыңыз. 3. Сілтеуіш қосымшасының терезесіндегі панельдердің… 4. Ағымдағы жұмысшы дискінің түпкі каталогында бума құрыңыз,…

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 2

  Мақсаты: Дискілермен жұмыс жасай білуге үйрету, дискіні… Негізгі ұғымдар:

Жаттығу. Дискетаны форматтау.

Ескерту!!!Форматтау сол дискідегі барлық мәліметтерді жояды. 2. Дискіге бірнеше объектілерді (бумалар, файлдар) көшіріңіз. 3. Дискідегі бос орынды қараңыз, ол үшін Тышқанның көрсеткішін Диск 3,5 (А:)…

Жаттығу. WinZip архивтеу прораммасын пайдалану

2. Құрылған Архив1 бумасына архивтеуге қажет файлдарыңызды, бумаларыңызды орналастырыңыз. Архив1… 3. Құрылған Архив1 бумасының белгісінде… 4. Архивтеу параметрлерін көрсетіңіз (архивтің аты Doc.zip)

Жаттығу. Дискіге қызмет көрсету.

1. Дискетаның ( Диск 3,5(А:)) жұмыстық бетін тексеру. Ол үшін :

• Мой компьютер терезесінен Диск 3,5(А:) белгілеп алынады.
• Осы терезенің Файлмәзірінен немесе контекстік мәзірденСвойства командасы орындалады.
• Пайда болған терезедегі Сервис жапсырмасының тобындағы Проверка диска бөліміндегі Выполнить проверкукомандасы орындалады.
• Параметры проверки диска тобындағы Проверять и восстанавливать поврежденные сектора тұсына тышқанмен шертіп белгі қойыңыз., орындауға жіберіңіз.

Жаттығу: Дискетаны вирусқа тексеру.

2. Диск 3,5(А:) үшін ашылған контекстік мәзірден антивирустық программаны (Kaspersky AntiVir) іске қосыңыз. 3. Келесі дискетаны вирусқа тексеріп көріңіз. Өздік жұмыс тапсырмалары:

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №3

Мақсаты:Word текстік процессорында текстік құжаттарды құру, редакциялау және форматтау тәсілдерін меңгерту. Негізгі түсініктер:

Файл-Параметры страницыкомандасын пайдаланып беттің параметрлерін (параметры cтраницы) өзгертіңіз: жоғарысы-2.5, төмені -2.5, сол жағы-3, оң жағы -1.5, ориентациясы – альбомная, масштабы – 75% .

4. Сервис – Язык – Расстановка переносовкомандасының көмегімен тасымалдауларды орналастырыңыз.

5. Тексттегі «т» әрпінен басталатын сөздерді Правка – Найтикомандасын пайдаланып табыңыз.

6. «Алмазная долина» сөзін Правка -Заменить командасын пайдаланып «Жемчужина»сөзімен алмастырыңыз.

7. Колонтитулдарды қойыңыз. Колонтитулға беттің номерлерін (положение – внизу страницы, выравнивание – от центра), құжатыңыздың атын («Лаб_1_Word»), құрылған уақытын , өз аты-жөніңізді, факультетіңіз бен тобыңызды жазыңыз.

Жаттығу.

Отель «ЖЕМЧУЖИНА» - это туристический комплекс, занимающий значительную площадь. Отель приспособлен для отдыха с детьми. Лыжный подъемник, лыжная…   2. Берілген текстегі маркирленген тізімді (маркированный список) алдын –ала белгілеп алып, Формат – Колонки…

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №4

Мақсаты: Текстік құжаттарға суреттер, графиктік және т.б. объектілерқоюды үйрету. Негізгі түсініктер: Word құжатында суреттер салу. Word текстік процессорында қарапайым схемаларды, чертеждер мен…

Жаттығу жұмыстары.

1. ABB1A1 тіктөртбұрышын салыңыз; 2. A1D1 көлбеу сызығын жүргізіңіз;

Жаттығу: Құжатқа графиктік объектіні (суретті) кірістіру.

2. Paint қосымшасын пайдаланып салған суретіңізді Рисунок.bmpфайл түрінде сақтаңыз; 3. Суретті буферге көшіріп алыңыз яғни, суретті белгілеп… 4. Құжатқа объектіні кірістіру үшін :

Жаттығу. Текстік құжат үшін байланысқан объект құру.

3-ЗЕРТХАНАЛЫҚ жұмыста құрған Справка.txt файлын алыңыз). § Интеграция.docқұжатына көшіңіз; § Курсорды сурет қойылатын орынға апарады , тақырып та жазуға болады;

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №5

Тақырыбы: «Word текстік процессоры . Формулалар редакторы.

Мақсаты: Текстік құжаттарда кестелермен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастыру. Негізгі түсініктер: Текстік құжатқа формулалар енгізу.Word текстік құжатына Microsoft Equation 3.0…

Жаттығу жұмыстары.

Жаттығу:Төменде берілген өрнектерді текстік құжатқа Редактора формул

1) , 2) . 1. Жоғарыда айтылған тәсілдердің бірін пайдаланып… 2. Пернелік тақтадан s = символдарын теріңіз;

Структурная схема модели Солоу

Схема сызуда Рисованияпанелі саймандарын пайдаланыңыз.

Графиктік объектілерге формулаларды Надписьбатырмасының немесе объектінің контекстік мәзіріндегі Добавить тексткомандасының көмегімен қоюға болады.

4-жаттығу. Төменде көрсетілгендей кесте жасап есептеулер жүргізіңіз:

 

Апта күндері	Шығындар
Азық-түлік	Транспорт	Қыдыру	Басқа	Барлығы:
тамақ	уақ-түйек
Жұмыс күні
Демалыс
Бәрі:

1. Жоғарыда аталған тәсілдердің бірін пайдаланып кесте құрыңыз;

2. Белгіленген ұяшықтарды біріктіру үшін Кесте -> Объединить ячейки командасын пайдаланасыз;

3. Ұяшықты бөлу үшін Кесте->Разбить ячейки командасын пайдаланасыз;

4. Кестені көркемдеу Формат ->Границы и Заливкаарқылы жасалады;

5. Бәріжолында қосындыны есептеу формуласын жазыңыз: курсорды Тамакбағанына қойыңыз да, Кесте->Формулакомандасын орындаңыз;

6. Терезеде пайда болған формула: =SUM(ABOVE), формула орналасқан ұяшықтың жоғарысындағы ұяшықтардағы сандардың қосындысын табады;

7. Қалған бағандарда солай есептеледі;

8. Барлығы бағанына формуланы өзіңіз жазыңыз.

Өздік жұмыс тапсырмалары:

(Тапсырманы орындауға қажетті мәліметтер нұсқалар бойынша төменде берілген

5-кестедан алынады)

1. Редактор формулформулалар редакторын пайдаланып … өрнектерді жазыңыз /1-тапсырма/.

2. ... тақырыбындағы кесте құрып, кестеге мәліметтер енгізіңіз және формулаларды қолданып есептеулер жүргізіңіз /2-тапсырма/:

5-кесте

Нұсқа №	1-тапсырма	2-тапсырма
	у=	«Студенттер үлгірімінің ведомосі»
		«Студенттер қатысымының ведомосі»
		«Товарды есепке алу»
		«Төлемақы»
		«Түскі ас есебі»

 

Бақылау сұрақтары:

1. Текстке формула қалай қойылады?
2. Кесте құру тәсілдерін атаңыз?
3. Кестеларда есептеулер қалай жүргізіледі?
4. Кесте ұяшықтары қалай біріктіріледі?
5. Кестедағы сызықтар мен бояулар қалай жасалады?

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №6

Мақсаты: Текстік құжаттарға макростар қоюды үйрету. Негізгі түсініктер: Макрос (немесе макропрограмма) – қолданушының тізбектей орындайтын бірнеше командалар жиынтығын…

Жаттығу жұмыстары.

1. Удалить_До_Конца_Строки деп аталатын макросты құру. 1.1.Жаңа құжат құрыңыз.… 1.2. Қалып-күй қатарындағы ЗАПиндикаторына екі ретшертіңіз, сонда Запись макроса деп…

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №7

Мақсаты: MS Excel кестелік процессорының негізгі элементтерімен жұмыс жасай білу дағдыларын қалыптастыру. Негізгі түсініктер: Мәліметтерді компьютерде кестелар түрінде ұйымдастыруға және өңдеуге…

Яшыққа формула жазу. Excel программасында ұяшыққа формула енгізу міндетті түрде «тең болады» (“=”) белгісінен басталады, ал енгізуді аяқтау Enterпернесін басумен бітеді.

Формулалар жазудың мысалдары: = 2*5^ 3+4немесе =A1+Cos(5,282)

Ұзақ формулаларды жазуда программа терезесіндегі формулалар жолы деп аталатын жол ұяшықпен салыстырғанда қолайлырақ болады.

Формулаларды редакциялау. Ұяшықтағы формуланы редакциялау үшін әуелі ұяшық белгіленіп алынады да екі рет шертіледі немесе F2 пернесі басылады немесе формулалар жолындағы “=”белгісіне сырт еткізіледі.Редакциялау режимінде ұяшықтағы формула формулалар жолында толығымен көрініп тұрады, курсорды қалаған жеріңізге қойып өзгертулер нгізе беруге болады.

Ұяшықтағы мәліметтердің форматтарын тағайындау.Ол үшін қажет ұяшықты белгілеп алып сол ұяшықтың контекстік мәзіріненФормат ячеек немесе Формат→ Формат Ячейкикомандаларының бірі орындалады.НәтижесіндеФормат ячеек деп аталатын диалогтық терезе шығады, осы терезедегі жапсырмаларды пайдалана отырып әртүрлі сандық форматтарды, ұяшықтағы текстерді туралауды, ұяшықтың түрі мен шекара сызықтарын, қорғанысын және т.б. параметрлерін тағайындауға болады.

Жаттығу жұмыстары.

MS EXCEL программасын іске қосыңыз. Жаңа құжат немесе жұмыс кітабын ашыңыз, құжатыңызды… 1. Жұмыстық беттің атын (Лист1) на Тапсырма1деп… 2. Төменде берілген /1-сурет/ мәліметтерді кестеге енгізіңіз.

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №8

Тақырыбы: «Функцияның мәндерін есептеу. Функция шебері.

Мақсаты: MS Excel кестелік процессорының мүмкіндіктерін графиктер мен диаграммалар тұрғызуда пайдалана білуге… Негізгі түсініктер: Microsoft Excel программасының функциясы ретінде белгілі бір алгоритм бойынша немесе формулалар бойынша…

Функциялардың негізгі категориялары.

ABS (сан) – санның модулі; COS(сан) – косинусты табу; EXP(сан) – ех функциясының мәнін есептеу;

Жаттығу: y=cos2(2x)sin(x)+e-x│x│ функциясының графигін, х аралығында 0,1 қадаммен тұрғызу.

    5-сурет   1. Жұмыстық бетте (Лист1) 5-суреттегідей кесте құрыңыз;

Жаттығу. Диаграмма тұрғызу.

    6-сурет  

Excel программасында кеңістікте орналасқан беттерді тұрғызу кестеда мәндері берілетін екі айнымалыға (мысалы, х, у ) тәуелді функцияның (мысалы, z) мәндерін есептеу формуласы арқылы орындалады.

Сондай-ақ, Excel программасында Сервис->Подбор параметра командасын пайдаланып теңдеулерді жуықтап шешу мүмкіндігі де қарастырылған. Жоғары математика курсынан белгілі теңдеудің түбірін жуықтап шешу әдісін қолданғанда әуелі түбір жатқан аралық анықталады. Мұндай аралықтар үшін олардың шеткі нүктелеріндегі функция мәндерінің таңбалары әртүрлі болуы шарт. Аралық анықталғаннан кейін сол аралықтағы түбірдің мәнін , Сервис->Подбор параметра командасын қолдана отырып белгілі бір дәлдікке дейін жуықтап табуға болады.

1- жаттығу.Бет ( поверхность) тұрғызу. Беттің формуласы:

1. Өз бумаңызда Лаб_Ex_10деп аталатын жұмыс кітабын құрыңыз.

2. х-тің мәндерін 0,2 қадаммен А2 ұяшықтан бастап баған түрінде енгізіңіз;

3. у-тің мәндерін 0,2 қадаммен В1 ұяшықтан бастап жол түрінде енгізіңіз;

4. В2 ұяшыққа формула: =3*А2^2 – 2* SIN(B1)^2*B1^2 жазыңыз;

Формуланы жазып болғаннан кейін оны қалған ұяшықтарға көшіру кезінде адрестердің дұрыс өзгеруін бақылап көріңіз, қорытынды жасаңыз: х-тің мәндері барлық уақытта А бағанында болуы керек, сондықтан баған өзгеріп кетпес үшін оның алдына абсолют адрестің белгісі қойылады, яғни $А болады, ал у-тің мәндеріне сәйкес бірінші жолдың адресі $1 болып өзгереді.

5. Ендеше осыған сәйкес В2 ұяшықтағы формуланы: =3*$А2^2 – 2* SIN(B$1)^2*B$1^2 түрге келтіреміз /9-сурет/;

6. z –тің қалған мәндерін толтыру маркерін пайдалана отырып, шығарыңыз;

7. Ол үшін В2:В12 диапазонды белгілеп алып толтыру маркерін сәйкес тіктөртбұрышты обылыс толғанға дейін созасыз;.

 

9-сурет

8. Кестені х, у, z. мәндерімен қоса белгілеп алыңыз;

9. Диаграмма шеберін ( Мастер диаграмм) шақырыңыз, диаграмма типінен Поверхность (1-ші түрін ) таңдаңыз;

10. Диаграмманың параметрлерін өзгертіңіз;

11. Диаграмманы сол бетке орналастырыңыз, атын Поверхность деп өзгертіңіз.

2- жаттығу.“Подбор параметра” командасын пайдаланып х³-0,01х²-0,7044х+0,139104=0 теңдеуді шешіңіз.

Теңдеуді шешу үшін түбір жатқан аралықты анықтау керек, сондықтан у(х)= х³-0,01х²-0,7044х+0,139104 функциясыының мәндері табылады, қажет болса графигі де салынады.

1. А2:А12 диапазонға [-1;1] аралығын 0,2 қадаммен жазамыз /10-сурет/;

2. В2 ұяшыққа =А2^3-0.01*A2^2-0.7044*A2+0.139104 формуласы жазылады;

3. Функцияның қалған мәндерін толтыру маркерін пайдаланып шығарыңыз;

4. Функция таңбасы өзгеретін аралықтарды анықтаңыз: [-1;-0.8], [0.2;0.4], [0.6;0.8], бастапқы жуықтаулар ретінде бұл аралықтардың ортасы алынады;

5. Бастапқы жуықтаулардың мәндері сәйкесінше С2; С3; С4 ұяшықтарға жазылады;

6. D2 ұяшыққа =С2^3-0.01*С2^2-0.7044*С2+0.139104 формуласы жазылады да ол D3, D4 ұяшықтарына да көшіріледі;

7. D2 ұяшығы белгіленеді; .

8. Сервис->Подборпараметракомандасын орындаңыз;

9. Пайда болғанПодбор параметра терезесіндегі Установить в ячейке тұсында D2 тұрады;.

10. Осы терезедегі Значения тұсына 0 жазыңыз. Бұл теңдеудің оң жағын білдіреді ;

11. Изменяя значение ячейки тұсына С2 жазасыз. Бұл бірінші аралықтағы түбірдің жуық мәні шығатын ұяшық /10-сурет/.

10-сурет

12. ОК басылады;

13. Дәл осылай қалған екі түбірдің мәндері С3 және С4 ұяшықтарда шығарылады;

14. Теңдеудің түбірлерін графиктік әдіспен табуды өзіңіз орындаңыз.

 

Өздік жұмыс тапсырмалары:

(Тапсырманы орындауға қажетті мәліметтер нұсқалар бойынша төменде берілген

10-кестедан алынады)

 

1. х, у Î[-1;1] деп алып, Z= … бетті тұрғызыңыз /10-кесте, 1-тапсырма/.

2. ... теңдеуініңбарлық түбірлерін табыңыз /10-кесте, 2-тапсырма /.

10-кесте

Нұсқа №	1- тапсырма	2-тапсырма
	Z=5x2cos2(y) –2y2ey	x3-2.56x2-1.3251x+4.395006=0
	Z=2x2cos2(x) –2y2	x3+2.84x2-5.6064x-14.766336=0
	Z=2e0.2xx2 –2y4	x3+0.85x2-0.4317x+0.043911=0
	Z=x2 –2e0.2yy2	x3-0.12x2-1.4775x+0.191906=0
	Z=3x2sin2(x) –5e2yy	x3+0.77x2-0.2513x+0.016995=0

Бақылау сұрақтары:

1. Беттің формуласын жазуда ұяшық адрестерінің қандай түрлері қолданылады?
2. Теңдеу шешуде қолданылатын Excel программасының командасы қалай аталады?
3. Подбор параметра командасы не үшін қолданылады?
4. Түбір жатқан аралықты қалай анықтайды?
5. Түбір жатқан аралыққа қандай шарт қойылады?

 

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №11

 

Тақырыбы: «Excel программасы. Мәліметтерді сұрыптау және фильтрациялау»

Мақсаты: MS Excel кестесін мәліметтер қоры ретінде пайдалану әдістерін үйрету.

Негізгі түсініктер:

Excel программасындағы электрондық кестелерді кейбір жағдайларда қарапайым мәліметтер қоры ретінде де қолдануға болады, бұл жағдайларда электрондық кестенің жолы ішінара мәліметтер қорындағы жазба (запись) қызметін, ал бағандары мәліметтер қорындағы өрістің (поле) қызметін атқарады.

Электрондық кестеде жазылған мәліметтерді сұрыптау бағандар бойынша (өрістер ), Данные->Сортировка командасы немесе саймандар панеліндегі батырмасы арқылы жүргізіледі. Сұрыптаудың реті, шарттары және т.б. параметрлері Сортировка командасы орындалғанда пайда болатын Сортировка диапазона диалогтық терезесінде беріледі. Мәліметтерді сұрыптаудағы негізгі мақсат- бұл кесте жолдарындағы мәліметтерді (жазбаларды) белгілі бір ретпен орналастыру болып табылады.

Электрондық кестедегімәліметтерді фильтрациялау- бұл сол кестеден, берілген шарттарды қанағаттандыратын жолдарды, немесе жазбаларды тауып алу . Электрондық кестедегі мәліметтерді фильтрациялағаннан кейін кестеде тек шартты қанағаттандыратын жолдар көрініп тұрады, ал қалған жолдар көрінбей тұрады. Электрондық кестедегімәліметтерді фильтрациялау үшінДанные->Фильтр командасы қолданылады.

Автофильтрация

Excel программасында кестенің бағанын немесе бірнеше бағандарын белгілеп алып программа терезесінің жоғарғы мәзірінен Данные->Фильтр->Автофильтр командасын орындағанда әрбір бағанда кішкентай үшбұрыш түріндегі () белгі шығады, бұл белгіге шерткенде пайда болатын тізімді фильтрациялау шарттары ретінде қолданады.

Кеңейтілген фильтр (Расширенный фильтр).

1) Салыстыру критерийлері (Критерий сравнения); 2) Есептелетін критерий (Вычисляемый критерий). Кеңейтілген фильтрді қолдану екі кезеңді қамтиды:

Жаттығу. Мәліметтерді фильтрациялау.

2. Осы берілген кестеден: “А1” оқытушыға, “Л” түрдегі сабақты “4”, “5” бағаларының біріне тапсырғандар… § Автофильтрацияқолданылады, курсорды кестенің фильтрацияланатын… § Оқытуш.Таб.№ бағанындағы белгісіне шертіледі, пайда болған тізімнен А1таңдалынады;

Жаттығу. Кеңейтілген фильтр.

  1-Кезең . Фильтрациялау шарттары диапазонын Критерий сравнения типі… 2. Расширенный фильтркомандасын қолданбас бұрын алдыменкритерийлер интервалы - фильтрациялау критерийлері…

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №12

Мақсаты: MS Excel кестелерінде матрицалармен жұмыс жасай білу тәсілдерімен және соған арналған функциялармен… Негізгі түсініктер: Массив – бұл бір типке жататын мәліметтермен жасалатын операцияларды жеңілдету мақсатында,…

Жаттығу жұмыстары.

4. Лаб_12_Матр жұмыс кітабын құрып, бірінші бетінТапсырма1 деп өзгертіңіз; 5. Келесі кестені (11- сурет) құрыңыз:   … 11- сурет

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 13

Тақырыбы: «Excel кестелік процессоры. Күрделі өрнектерді есептеу. Крамер әдісі»

 

Мақсаты:күрделі өрнектерді есептей білуге, сызықтық теңдеулер жүйесін Крамер әдісін пайдаланып шеше білуге үйрету.

Негізгі түсініктер:

ТРАНСП ( ) функциясы ұяшықтардың тігінен (вертикальный) орналасқан диапазонын көлденеңінен (горизонтальный) орналастырады, немесе керісінше түрлендіреді. Бұл функция көбінесе матрицаларды түрлендіруде қолданылады. Матрицаны транспонирлегенде оның жолдары бағандарға, бағандары жолдарға ауысады.

Жаттығу жұмыстары.

    A B C D E F G H I     …    

Жаттығу. Күрделі өрнектерді есептеу.

мұндағы, – компонентті вектор , және – өлшемдері болатын матрица, , және , , . Кестеге мәліметтерді… 16- сурет мәндерінің қосындысын есептейді.   В6 ұяшыққа келесі формуланы енгізіңіз: әдеттегідей Ctrl + Shift + Enter…

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №14

  Мақсаты:Excel програмасының кредиттер және займдар есептеуге… Негізгі түсініктер:

Жаттығу жұмыстары.

1. Жұмыс кітабын Фин. Функциидеген атпен сақтаңыз; 2. Жұмыстық бетте Задача1.1 /17-сурет/ жасаңыз;  

Жаттығу.

2.2-жаттығу.7 жылға,8% ставкамен берілген, төлемақысы 27 000 болатын болса, бастапқы соманы анықтаңыз. 3.1 –жаттығу. Егер жобаның бастапқы құны (ПС) =… 3.2 - жаттығу.Сіз 90 000 теңгені 15% жылдық ставкамен ай сайын 15 000 теңгеден қайтарып…

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №15

  Мақсаты: Периодты төлемақыны және амортизацияны… Негізгі түсініктер:

Жаттығу жұмыстары.

  1. Excel программасын іске қосыңыз; 2. Бірінші бетті (Лист1) Задача1деп өзгертіп, келесі кестені /15.1-кесте/ құрыңыз:

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 16

Тақырыбы: «Қорытынды кестелер (Сводная таблица). Мәліметтер консолидациясы»

Мақсаты:Қорытынды кестелерді құра білуге және мәліметтер консолидациясын қолдана білуге үйрету.

Негізгі түсініктер.

Жатттығу жұмыстары.

1.Жұмыс кітабының бірінші бетін (Лист1) Свод_табл деп өзгертіңіз және 18- суреттегідей кесте… 18-сурет

Зертханалық жұмыс № 17

Мақсаты:Microsoft Access деректер базасын басқару жүйесімен, оның негізгі компоненттерінің қызметімен, деректер,… Негізгі ұғымдар: Кез келген деректер базасын басқару жүйесінің (ДББЖ) жұмысы – деректер базасын жасау, енгізу…

Жаттығу. «Деканат» деректер қорын жасау.

§ Access программасын жүктеп, ашылған терезенің сол жағындағы «Жаңа деректер қоры» пунктын… § «Жаңа деректер қоры файлы» терезесінде Файл атауы өрісіне… § Создать батырмасын басыңыз.

Жаттығу. Деректер қорын өңдеу (редакторлеу).

«Қызметі» өрісіне енгізілетін деректерге шектеу қойыңыз; тек қана Профессор, ДоцентнемесеАссистент сөздері… Енгізілетін деректердің мәніне шарт қою үшін: § «Қызметі» өрісін шертіп, Общие бөлімінің терезесінің төменгі…

Жаттығу. Кесте режімінде жұмыс.

§ Саймандар панеліндегі батырманы шертіңіз; § немесе Вид – Режим таблицыкомндаларын орындаңыз.Кестені… 2. Кестені толтыру. Кестеңізді төмендегі 2-ші кесте сияқты етіп толтырыңыз. «Қызметі»…

Жаттығу. Үш кесте жасаңыз: Студенттер, Бағалар және Пәндер

1.Студенттеркестесін жасау үшінтөменде берілген 3-кестеге сәйкес кестенің өрістерін анықтап алып, Студенттеркестесінің құрылымын Конструктор арқылы жасаңыз

3- кесте.

Өрістің аты	Деректер типі	Өрістің өлшемі
Студенттің коды	Мәтіндік	Бүтін
Фамилия	Мәтіндік
Аты	Мәтіндік
Әкесінің аты	Мәтіндік
Топ номері	Мәтіндік
Телефон	Мәтіндік
Стипендия	Логикалық	Иә/Жоқ

Кілттік өріс ретінде «Студенттің кодын» беріңіз. Ол үшін Для этого щелкните по полю «Студенттің кодын» өрісін шертіп, одан соң саймандар панеліндегі батырмасын шертіңіз немесе Правка– Ключевое поле командаларын орындаңыз.КестеніСтуденттер деген атпен сақтап, кестені жабыңыз.

2.Пәндеркестесін төмендегі 4-ші кестеге сәйкес жасаңыз.

4- кесте.

Өрістің аты	Деректер типі	Өрістің өлшемі
Пән коды	Сандық	Бүтін
Пән аты	Мәтіндік

Кілттік өріс ретінде «Пән кодын» беріңіз. Кестелер кейін форма режимінде толтырылады. КестеніПәндер деген атпен сақтап, кестені жабыңыз.

 

3.Бағаларкестесінің құрылымын төмендегі 5-ші кестеге сәйкес жасаңыз.

5- кесте.

Өрістің аты	Деректер типі	Өрістің өлшемі
Студент коды	Сандық	Бүтін
Пән коды	Сандық	Бүтін
Бағалар	Сандық	Байт

Ескерту: Бұл кестеде кілттік қрісті жаудың керегі жоқ, өйткені деректер қайталануы мүмкін. КестеніБағалар деген атпен сақтап, кестені жабыңыз.

Құрылымы анықталған бұл кестелер кейін форма режимінде толтырылады.

4. Деректер схемасын құру,яғни кестелер арасындағы байланыстарды орнату. Оқытушылар, Студенттер, Бағалар, Пәндер кестелерін өзара байланыстыру керек. Ол үшін:

§ Саймандар панеліндегі батырманы шертіп немесе Сервис– Схема данных командаларын орындаңыз, сонда экранда «Схема данных» терезі шығады;

§ Саймандар панеліндегі батырманы шертіп немесе Свя­зи– Добавить таблицукомандаларын орындаңыз;

§ Пайда болған терезеде тек бір кестенің аты ғана тұрады. Щелкните по кнопке <Добавить> батырмасын басып, келесі кестенің атын белгілеп, қайтадан <Добавить> батырмасын басыңыз. Осылайша қалған кестелердің барлығын экранға шығарып, схемаға қосыңыз.

§ <3акрыть> батырмасын басып терезені жабыңыз;

§ Енді Пәндер мен Бағалар кестелерінің арасындағы байланысты орнату керек. Ол үшін курсорды Пәндер кестесіндегі Пән коды өрісінің атына апарып, тышқанның сол жақ батырмасын шертіп, жібермей басқан күйі Бағалар кестесінің Пән коды өрісінің атына апарыңыз, тышқан батырмасын босатыңыз. Экранда «Связи» терезесі ашылады;

§ Обеспечение целостности данных қасиетінің тұсына тышқанның сол жақ батырмасын шертіп жалауша (Ö) орнатыңыз. Егер екі өрістің типтері бірдей болмаса, бұл жалаушаны орната алмайсыз. Сондықтан олардың типтері бірдей болуы керек.

§ Каскадное обновление связанных полей және Каскад­ное удаление связанных записей қасиеттеріне де жалауша орнатыңыз;

Ескерту. Байланыстырылған өрістерді каскадты жаңарту мен Байланыстырылған өрістерді каскадты жою тек Пәндер кестесінде ғана жазбаларды редакторлеуге мүмкіндік береді. Ал Бағалар кестесінде бұл әрекеттер автоматты түрде орындалады Мысалы: егер Пәндер кестесінен бір пәнді жойсақ, онда Бағалар кестесіндегі жойылған пәнмен байланысты барлық жазбалар да жойылады.

§ <Создать> батырмасын шертсеңіз байланыс орнатылады.

§ Осындай ретпен Пәндер кестесіндегі және Оқытушылар кестесіндегі «Пәндер коды» өрістерін өзара байланыстырыңыз.

§ Студенттер кестесі мен Бағалар кестесіндегі «Студент коды» өрістерін өзара байланыстырыңыз.

Нәтижесі мына суреттегідей болады:

 

Макетті сақтап терезені жабыңыз. Өрістер арасындағы 1:1, 1:N және N:M байланыстарына көңіл аударыңыз

Өздік жұмыс тапсырмалары:

1. Үш кестеден «Композитор», «Әншілер», «Әндер» тұратын «Музыкалық альбом»деректер қорын жасаңыз. Бұл кестелерге өздерің өрісті ойлап, кілттік өрісті белгілеңіз, естелер арасында байланысты орнатыңыз.

2. Үш кестеден «Дәрігер», «Пациент», «Участки» тұратын «Емхана» деректер қорын жасаңыз. Бұл кестелерге өздерің өрісті ойлап, кілттік өрісті белгілеңіз, естелер арасында байланысты орнатыңыз.

3. Үш кестеден: «Сынып», «Мұғалімдер», «Пәндер» тұратын «Сабақ кестесі» деректер қорын жасаңыз Бұл кестелерге өздерің өрісті ойлап, кілттік өрісті белгілеңіз, естелер арасында байланысты орнатыңыз.

4. Екі кестеден: «Тауарлар ассортименті», «Сатып алушы» тұратын «Компьютерлік салон» деректер қорын жасаңыз Бұл кестелерге өздерің өрісті ойлап, кілттік өрісті белгілеңіз, естелер арасында байланысты орнатыңыз.

5. Екі кестеден: «Қатысушылар тізімі», «Баяндамалар тақырыбы» тұратын «Конференция қатысушылары» деректер қорын жасаңыз Бұл кестелерге өздеріңіз өрістерді анықтап, кілттік өрісті белгілеңіз, кестелер арасында байланысты орнатыңыз.

Бақылау сұрақтары:

1.Деректер базасы, ДББЖ деген не?

2.Microsoft Access ДББЖ қандай объектілердден тұрады?

3.Объектілерді жасаудың қандай тәсілдері бар?

4.Деректердің қандай типтері, қандай байланыс типтері бар?

5.Кестелер арасындағы байланысты орнату үшін қандай талаптар қойылады?

Зертханалық жұмыс №18

Мақсаты:Пішін (форма) ұғымымен, Microsoft Access-те пішін жасау әдістерімен, пішін көмегімен кестені деректермен… Негізгі ұғымдар: Деректер базасын жасаушы (разработчик БД) кестелер мен сұратулардың (запросы) құрылымдарын…

Жаттығу. Кестеге деректерді енгізу.

Пішін шебері көмегімен Пәндер пішінін жасау.

§ Деректер қоры терезесінде Формы бөлімін таңдап, Создать батырмасын басыңыз. § Ашылған Новая форма атты сұхбат (диалогтық) терезесінде… § Терезенің төменгі жағындағы тізімдегі тілше батырмасын басып пайда болған тізімнен…

Кесте.

 

Пән коды	Пән аты
	Информатика
	Математика
	Физика
	Экономика

2. Кесте режиміндеОқытушылар кестесін толтыру керек.Ол үшін:

§ Деректер базасының терезесінде Таблицы бөліміндегі өздеріңіз алдыңғы зертханалық жұмыста құрылымын жасаған Оқытушылар кестесін тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертіп (немесе кестенің атын белгілеп,Enter пернесін басып) ашыңыз.

§ Пән коды өрісін 8- кестедегідей етіп толтырыңыз. Кестені сақтап, жабыңыз.

Автопішін көмегімен пішін режимінде Студенттер кестесін толтыру керек.

a)Для создания формы Студенттер пішінін жасау үшін:

§ Деректер базасының терезесіндегі Формы бөлімін таңдап Создать батырмасын шертіңіз.;

§ Ашылған терезенің төменгі жағынан Студенттер кестесін таңдаңыз.

§ Автопішін (Автоформа) пунктінен: ленталық (ленточная) түрін белгілеп, <ОК> батырмасын басыңыз. Нәтижесінде деректер енгізілетін пішін жасалынды.

B)Студенттер кестесін2- кестеге сәйкес пішін көмегімен толтырыңыз. 2- кесте.

Студент коды	Фамилиясы	Аты	Әкесінің аты	Топ	Телефон	Сти-пендия
	Арбузов	Николай	Николаевич	Ф-15	260-15-63	Иә
	Киршин	Петр	Валерьевич	Ф-15	110-67-82	Иә
	Кривинский	Сергей	Николаевич	Ф-17	172-97-21	Жоқ
	Крылова	Елена	Петровна	Ф-18	130-31-87	Иә
	Кульчий	Григорий	Викторович	Мн-12	269-53-75	Иә
	Патрикеев	Олег	Борисович	Ф-17	234-11-63	Жоқ

c)Пішінге Студенттер деген ат беріп сақтап, пішінді жабыңыз.

Конструктор арқылы пішін жасау.

§ Деректер базасының терезесіндегі Формы бөлімін таңдап Создать батырмасын шертіңіз.; § Ашылған Новая форма сұхбат терезесінен Конструктор режимін… § Экранға Конструктор режиміндегі пішіннің терезесі шығады. Саймандар панеліндегі Список полей…

Кесте.

Студент коды	Пән коды	Бағалар

5. Конструктор режимінде элементтер панелінің көмегімен заставка түріндегі пішіндіөз бетіңізбен жасап көріңіз.Бұл пішінде өздеріңіз жасаған бар жасалынған пішіндерді ашатын батырмалар орналасады.

Өздік жұмыс тапсырмалары:

1. Үш кестеден: «Композитор», «Әншілер», «Әндер» тұратын алдыңғы зертхана жұмысында өзіңіз жасаған «Музыкалық альбом» деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

2. Үш кестеден: «Дәрігер», «Пациент», «Бөлімшелер» тұратын «Емхана» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

3. Үш кестеден: «Сынып», «Мұғалімдер», «Пәндер» тұратын «Сабақ кестесі» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

4. Екі кестеден: «Тауарлар ассортименті», «Сатып алушы» тұратын «Компьютерлік салон» өзіңіз жасаған деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

5. Екі кестеден: «Қатысушылар тізімі», «Баяндамалар тақырыбы» тұратын «Конференция қатысушылары» деректер қорын түрлі жолдармен жасалынған пішін көмегімен толтырыңыз.

Бақылау сұрақтары:

1.Пішін (форма) дегеніміз не?

2.Пішінді жасаудың қандай тәсілдері бар?

3.Автоформа дегеніміз не?

4.Батырмалық пішінді (Кнопочная форма) қалай жасауға болады?

5.Кестені толтырудың қандай тәсілдері бар?

Зертханалық жұмыс №19

  Мақсаты:Microsoft Access деректер базасын басқару… Негізгі ұғымдар:

Сұратулардағы есептеулер

Формулада квадрат жақшаға алынған есептеуге қатысатын өріс аттары мен математикалық операциялардыі… Нәтиже : [Гол] / [Ойын] Жаттығу жұмыстары:

Зертханалық жұмыс №20

Мақсаты:Microsoft Access деректер базасының объектілерінің бірі есеп берумен, оның қолданылу аясы және жасалу… Негізгі ұғымдар: Есеп беру –бұл деректерді баспаға шығаруды ұйымдастырудың, тиімді әрі икемді…

Зертханалық жұмыс №21

Мақсаты: Гипертекстік құжаттарды жасау тілі – HTML-ді қолданып, Web-бет жасаумен, тексті пішімдеу тегтерімен,… Негізгі ұғымдар: HyperText Markup Language (HTML) – WEB ортасында гипертекстік құжаттарды жасауға арналған…

HTML-құжаттар қалай жасалынады?

HTML-құжаттарды кез келген текстік редактор немесе арнайы HTML-редакторлар мен конвертерлер арқылы жасауға болады. Біз Блокнот текстік редакторында жасап үйренеміз.

HTML-тегтер

Мысал ретінде бастау тегі мен аяқтау тегінің арасына орналасқан , құжат тақырыбын сипаттайтын тақырып… Аяқтау тегі бастау тегіне ұқсас, айырмашылығы тек… Кейбір тегтер, мысалы, <P> (абзацты анықтайтын тег) аяқтау тегтерін қажет етпейді, бірақ…

Кестелерді жасау

Кестелерді бейнелеу үшін HTML тегтерінің бірнеше түрі қолданылады:

§ TABLE тегтері – бүкіл кестенің спецификациясын қоршайды.

§ Міндетті емес элемент CAPTION – кестенің тақырыбын (атын) спецификациялайды.

§ TR тегтері – кесте жолдарын спецификациялайды.

§ TH тегтері – жолдар мен бағандардың тақырыптарын спецификациялайды.

§ TD тегтері– кестедегі деректерді (кесте ұяшықтарының ішіндегісін) спецификациялайды.

Негізгі кестелік құрылымдар

Қарапайым мысалды: тақырыбы жоқ, 2 жол 2 бағаннан тұратын сандар кестесін (бірлік матрица) қарастырайық. Оның HTML коды мынандай болады:

<TABLE>

<TR> <TD> 1 </TD> <TD> 0 </TD> </TR>

<TR> <TD> 0 </TD> <TD> 1 </TD> </TR>

</TABLE>

және көбінесе броузерлер арқылы былайша көрсетіледі.

Кестенің қосымша қасиеттері. Мәтіндік ұяшықтары бар типтік кесте.

§ Кестенің тақырыбы (caption ) – кестенің өзімен байланысқан (кесте туралы құжаттағы жолдар тексіне… § Тақырыпша (headers) (түсіндірме) – кесте жолдары мен… § Жақтау (рамка, borders) – кесте мен әр кесте ұяшығының айналасына арналған.

Жаттығу. Тексті пішімдеу (форматтау) тегтерін қолданып 1-суреттегідей HTML –құжат жасау.

1. Блокнот текстік редакторын ашып, бос құжатты Задание1.html деген атпен сақтаңыз.

2. Құжаттағы алғашқы тег <HTML> тегі болу керек. Бұл тег WEB-броузерге құжаттың HTML қолданылып жасағанын хабарлайды. Сондықтан құжаттыі бірінші жолына <HTML>деп теріңіз.

1-сурет. HTML құжат үлгісі

3.Терезенің тақырыбын енгізу үшін мына жолдарды теріңіз:

<HEAD>

Lt;TITLE> Пример работы

С тегами. Форматирование

</TITLE>
</HEAD>

4. Енді құжаттың денесін, яғни HTML құжатта не көрсетілетінін енгіземіз.Ол үшін мына жолдарды теріңіз:

<BODY BGCOLOR=yellow TEXT=blue >

Мұндағы BGCOLOR=yellow құжаттың фоны – сары, ал TEXT=blue шығатын текстің түсі көк болатынын анықтайды.

5. Ары қарай тағы да теріңіз:

<H1>Это заголовок первого уровня</H1>

<H2>Это заголовок второго уровня</H2>

Бұл жолдар әр түрлі деңгейдегі тақырыптарды анықтайды.

6. Енді нөмірленген және нөмірленбеген тізім жасауды үйренейік. Ол үшін мына жолдарды енгізіңіз:

Lt;OL >Это пример пронумерованного списка

Lt;LI>Первый элемент

Lt;LI>Второй элемент

Lt;LI>Третий элемент

</OL>

Lt;UL TYPE=DISC>Это пример непронумерованного списка

Lt;LI>Первый элемент

Lt;LI>Второй элемент

Lt;LI>Третий элемент

</UL>

7. Енді тексті пішімдеуді (форматтауды), яғни тексті енгізудің түрлі пішімдерін қолдануды үйренейік. Ол үшін мына жолдарды енгізіңіз:

<I>Это курсив</I>

<B>Это жирный шрифт</B>

<U>Это подчеркнутый текст</U>

<SUP>Это верхний индекс</SUP>

<SUB>Это нижний индекс индекс</SUB>

Lt;BR>Это начало нового абзаца.

<BIG>Это большой шрифт</BIG>

<SMALL> Это маленький шрифт</SMALL>

<STRIKE>Это перечеркнутый шрифт</STRIKE>

8. Келесі жолға <BR><BR> деп теріңіз. Бұл екі рет бос жол жасағанды білдіреді ( «Enter » клавишасын басқанды білдіреді).

9. Келесі жолға теріңіз: <MARQUEE >ЭТО БЕГУЩАЯ СТРОКА</MARQUEE>. Нәтижесінде жүгірмелі жол жасалынады.

HTML құжатта көрсетілетін ақпарат таусылғандықтан <BODY> тегін жабу керек , ол үшін </BODY> деп жазыңыз.

11. HTML құжаттағы жазу аяқталды, сондықтан <HTML> тегін де жабу керек,ол үшін </HTML>деп жазыңыз.

12. Блокнотты жауып, жасаған құжатыңызды тышқанның сол жағын екі рет шертіп ашыңыз.

2-жаттығу. Сайттың тексін өзгерту. Өзіңіз жайлы шағын ақпарат бар үй бетін (домашняя страница) жасаңыз, ол үшін барлық келтірілген тегтерді қолданып 1–ші жаттығудағы сайттың тексін өзгертіңіз.

Жаттығу. Құжатты редақциялау.

Фондық сурет қою арқылы беттің фонын өзгертейік. Ол үшін:

· Мои рисунки бумасынан (папка) jpg форматты суреттің көшірмесін өз бумаңызға түсіріп, оған image.jpg деп ат беріңіз.

· Қайтадан өзіңіздің HTML-құжатыңыздың бетіне оралып Вид-Просмотр HTML-кода командасын орындаңыз.

· Ашылған Блокнот редакторының терезесінде HTML-кодты. Редакциялайық. <BODY> тегінде фон түсінің тегінің орнына BACKGROUND="image.jpg" дегенді қосып жазыңыз. Құжатты сақтап,Блокнот терезесін жабыңыз.

· Өзіңіздің HTML- құжатыңыздың бетіне оралып Вид-Обновить командасын орындаңыз.

Жаттығу. Сурет түсіру. Құжатқа гиперсілтеме жасау.

<IMG> және <A HREF>тегтерін қолданыпкелесі HTML- құжатын жасау.(2-сурет)

 

 

2-сурет

1) Блокнот текстік редакторының терезесін ашып, бос құжатты Задание4.html деп сақтаңыз

2) Құжаттың бірінші жолына <HTML> деп жазыңыз..

3) Терезе тақырыбын жазу үшін мына жолдарды енгізіңіз:

<HEAD>

Lt;TITLE> Вставка рисунка и гиперссылки

</TITLE>

</HEAD>

4) Ары қарай <BODY BGCOLOR=pink TEXT=black LINK=blue VLINK=red>деп енгізіңіз.

5) Енді суретті түсіреміз. Ол үшін келесі жаңа мына тіркестерді жазыңыз: <IMG SRC="image.jpg" ALT="Здесь должен быть рисунок" HEIGHT=250 WIDTH=250 ALIGN=middle ISMAP>

6) Сурет пен келесі жазылатын текст арасында 3 бос жол болу керек. Ол үшін <BR><BR><BR> деп жазыңыз.

7) Енді құжатқа Задание1.html құжатын шақыратын гиперсілтеме (гиперссылка)жасаймыз Ол үшін мына жолдарды теріңіз:

<A HREF="Задание1.html"> Перейти по гиперссылке </A>

8) </BODY> тегін жабыңыз.

9) </HTML> тегін жабыңыз.

Жаттығу. Кестесі бар (таблица) HTML-құжат жасау.

Төмендегі программаның тексін Блокнот текстік редакторында теріп, құжатты Задание 5.html деген атпен сақтаңыз. Кестені жасауда қолданылатын барлық тегтерді меңгеріңіз.

<HTML>

<HEAD>

<TITLE>Пример 2</TITLE>

</HEAD>

<H1>Простейшая таблица </H1>

<TABLE BORDER=1> <!--Это начало таблицы-->

<CAPTION> <!--Это заголовок таблицы-->

У таблицы может быть заголовок

</CAPTION>

<TR> <!--Это начало первой строки-->

<TD> <!--Это начало первой ячейки-->

Первая строка, первая колонка

</TD> <!--Это конец первой ячейки-->

<TD> <!--Это начало второй ячейки-->

Первая строка, вторая колонка

</TD> <!--Это конец второй ячейки-->

</TR> <!--Это конец первой строки-->

<TR> <!--Это начало второй строки-->

<TD> <!--Это начало первой ячейки-->

Вторая строка, первая колонка

</TD> <!--Это конец первой ячейки-->

<TD> <!--Это начало второй ячейки-->

Вторая строка, вторая колонка

</TD> <!--Это конец второй ячейки-->

</TR> <!--Это конец второй строки-->

</TABLE> <!--Это конец таблицы-->

</BODY>

</HTML>

6-жаттығу. Біріктірілген және бөлінген ұяшықтары бар кесте жасау. Colspan, Rowspan тегтерін меңгеру.

Өзіңіздің бумаңызда жаңадан біріктірілген және бөлінген ұяшықтары тұратын кестесі бар HTML- құжат жасаңыз.Ол үшін төменде келтірілген программаның тексін теріп, құжатты Задание 6.html деген атпен сақтаңыз. Colspan, Rowspan тегтерінің қызметіне назар аударып, зерттеңіз. Нәтижесі мына суреттегідей болуы тиіс:

 

<HTML>

<HEAD>

<TITLE>Пример объединения ячеек с помощью COLSPAN и ROWSPAN</TITLE>

</HEAD>

<BODY BGCOLOR = BLUE TEXT = BLACK >

<TABLE ALIGN= “CENTER” BORDER= “2” LEFTMARGIN= “40” RIGHTMARGIN= “40” CELLPACING= “0” CELLPADDING= “40” WIDTH= “100%” HEIGHT= “200”>

<TR ALIGN= “CENTER” BGCOLOR=GRAY>

<TH COLSPAN= “2”> Ячейка1 </TH>

</TR>

<TR>

<TD ALIGN= “CENTER” ROWSPAN= “3”> Ячейка 2 </TD>

<TD ALIGN= “CENTER” > Ячейка 3 </TD>

</TR>

<TR>

<TD ALIGN= “CENTER” > Ячейка 4 </TD>

</TR>

<TR>

<TD ALIGN= “CENTER” > Ячейка 5 </TD>

</TR>

</TABLE>

</BODY>

</HTML>

Өздік жұмыс тапсырмалары:

1. Өз тобыңыздың HTML-құжатын жасаңыз. Құжатта тобыңыздағы студенттер тізімі, кесте және топтың фотосуреті болуы керек. Өз фамилияңызға гиперсілтеме жасап, өзіңіздің жеке Web-бетіңізді (яғни, сіздің жеке HTML-құжатыңыз, онда сіз туралы шағын ақпарат болу керек) шақыратындай етіңіз.

2. Өз курсыңызға HTML-құжатын жасаңыз. Құжатта курстағы топтар тізімі, және сіздің факультетте 1-курста оқитындардың ішіндегі Алтын Белгі иегерлері туралы деректер кестесі болу керек. Өз тобыңыздың атына гиперсілтеме жасап, өзіңіздің тобыңыздың жеке Web-бетін (яғни, сіздің жеке HTML-құжатыңыз, онда сіздің топ туралы шағын ақпарат және топтың фотосуреті болуы керек) шақыратындай етіңіз.

3. Факультеттің HTML-құжатын жасаңыз. Құжатта факультеттегі мамандықтар тізімі, кафедралар жайлы дерегі бар кесте (кафедра аты, қазақ, орыс топтарының саны), факультетті мамандығын сипаттайтын сурет болуы керек. Мамандықтар тізіміндегі өз мамандығыңызға гиперсілтеме жасаңыз, ол сіздің мамандық жайлы қысқаша ақпараты бар HTML-құжатты шақыруы тиіс.

4. Өз университетіңіздің HTML-құжатын жасаңыз. Құжатта барлық факультеттер тізімі, факультеттер жайлы деректері (факультет аты, кафедра саны) бар кесте және университет эмблемасы бар сурет болуы тиіс. Өз факультетіңіздің атына гиперсілтеме жасаңыз. Ол факультет жайлы шағын ақпараты бар HTML-құжатын шақыруы тиіс.

5. Сіздің топқа сабақ беретін оқытушылар жайлы HTML-құжатын жасаңыз. Құжатта оқытушылар тізімі, олар жайлы деректері бар кесте (аты-жөні, сабақ беретін пәні) және мұғалімге қатысты сурет болуы тиіс. Құжатта өз топ жетекшіңізге (куратор) гиперсілтеме жасаңыз. Гиперсілтеме топ жетекшіңіз жайлы шағын ақпараты бар HTML-құжатын шақыруы тиіс.

Ескерту: Жасайтын HTML –құжатыңызда жоғарыда көрсетілген барлық тегтер қатыстырылуы тиіс.

Бақылау сұрақтары:

1. HTML дегеніміз не?
2. HTML құжат қалай жасалады?
3. HTML құжаттың құрылым қандай?
4. Браузер не үшін қолданылады? Қандай браузерлерді білесіз?
5. кестені жасау үшін қандай тегтер қолданылады?

Әдебиеттер:

1. Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік: Информатика және есептеуіш техниха/ Жалпы редакциясын басқарған профессор Асқарбек Құсайынов.– Алматы: Республикалық мемлекеттік «Рауан» баспасы,1999. –304 бет.

2. Симонович С. В., Евсеев Г. А., Алексеев А. Г. Специальная информатика: Учебное пособие. – М.: АСТ _ ПРЕСС: Информ – Пресс, 1998.- 480 с.

3. Фигурнов В. Э. IBM PC для пользователя. Краткий курс. – М.: ИНФРА _ М,1997. – 480 с. ил.

4. Гарнаев А.Ю. Использование MS Excel, VBA в экономике и финансах. – СПб.: БХВ – Санкт-Петербург, 2004.

5. Макарова Н.В. Информатика. – М.: Финансы и статистика, 2004.

6. Хомоненко А., Гридин В. Microsoft Access. Быстрый старт. – Санкт-Петербург: БХВ – Петербург, 2002.

7. Информатика. Базовый курс/ С. В. Симонович и др. – СПб: Издательство «Питер», 2000.-640 с.:ил.

8. Леонтьев В. Новейшая энциклопедия персонального компьютера. – М.: ОЛМА – ПРЕСС, 1999.-640 с.

9. С. К. Каратыгин, А. Ф. Тихонов и др. Электронный офис: В 2-х томах: Т. 1. – М.: «Нолидж», 1999.-768 с. ил.

10. Буза М. К. и др. Операционная среда Windows и ее приложения. – Мн.: Выш. Шк., 1997. – 336 с

11. Б.Курицкий. Поиск оптимальных решений средствами Excel 7.0. –СПб., 1997.

12. Ф. Новиков, А. Яценко. Microsoft Office 97 в целом. –М.,1998.

13. В. Долженков, Ю. Колесников, В. Рычков. Практическая работа с MS Excel 97, М 1998

14. В. Пасько. Access 2000 русифицированная версия. Киев, 2001

15. В. Пасько. Word 7.0 русифицированный для Windows 95. Киев 1996

16. К. Айвенс. Эксплуатация Windows NT. Проблемы и решения. М 1996

17. П. Нортон. Разработка приложений в Access 97. –Киев, 1998.

18. Н. Николь, Р. Альбрехт. Excel 5.0 для профессионалов. –М.:ЭКОМ. 1995

 

МАЗМҰНЫ

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 1. «Windows операциялық жүйесі. Негізгі объектілер. Сілтеуіш (Проводник) программасы » 3 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 2. «Дискілерге қызмет көрсету.… ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 3 . «Word текстік процессоры. Текстік құжаттарды құру,…